Ayrıntılı ultrason, 19. Ve 23. gebelik haftalarında uygulanmaktadır. Bebeğin organ gelişiminin tamamlandığı ve amnios sıvının çoğalması sebebiyle, daha ayrıntılı görüntülerin elde edilebildiği bir ultrason şeklidir. Ayrıntılı ultrasonda bebek ve bebeğin organları oldukça detaylı bir şekilde incelenir. Bu sayede bebeğin sağlık durumu hakkında bilgi alınır. Ayrıntılı ultrasonda amaç; bebeğin anomalisi olup olmadığını tespit etmektir. Ultrasonda tespit edilen anomaliler ya da kromozomal kusurlar, ayrıntılı ultrasonda görülebilir. Bu gibi durumlar söz konusu olduğunda anne adayı hemen bir üst merkeze sevk edilir.
Ayrıntılı ultrasonda doğumsal anomali ya da kusurlar yalnızca %80 oranında tespit edilebilir. Bu durumda en deneyimli ve profesyonel uzman bile yüzde yüz kromozom anomalisi taraması yapamaz. Çeşitli doğumsal kusurlar, ayrıntılı ultrasonda dahi görülmeyebilir. Bazı doğumsal kusurlar da ilk belirtilerini doğum sonrası erken veya geç dönemde verirler.
Ayrıntılı ultrasonda 3 boyutlu ultrason aynı mı?
Üç boyutlu ultrason ve ayrıntılı ultrason aynı yöntemler değildir. Ayrıntılı ultrasonda, bebeğin kolları, yüzü ve bacakları 3 boyutlu olarak aileye gösterilebilir. Ancak bu durum isteğe bağlıdır. Ayrıntılı ultrason genellikle 2 boyutlu olarak yapılmaktadır. Ayrıntılı ultrasonda önemli olan, ultrason cihazının 3 boyutlu olması değildir. Bu aşamada en önemli faktör; ayrıntılı ultrasonu yapacak olan doktorun deneyimi ve tecrübesidir.
Sağlıklı ilerleyen normal bir hamilelik sürecinde; kadın doğum uzmanı gebeliğin 17 ve 22 haftalarında anomali için tarama yapmaktadır. Fetal anomali taraması; her gebelikte uygulanan rutin bir uygulamalıdır. Bebeklerde anomali varlığını araştırmak için uygulanmaktadır. Fetal anomali taramasında bir risk ya da şüphe tespit edildiğinde ayrıntılı inceleme için hasta detaylı (ikinci düzey) ultrasonografiye alınır. Ardından perinatoloji uzmanı durumu araştırır ve bebeğin durumu değerlendirilir.
Ayrıntılı ultrason, yaklaşık olarak 30 dakikada tamamlanmaktadır. Çeşitli durumlarda şüphe mevcut ise, 3-4 hafta sonra yeniden uygulanması gerekebilir. Ancak risk olmayan sağlıklı gebeliklerde yalnızca bir defa yapılması yeterli olacaktır.
Ayrıntılı ultrasonda incelenen bölgeler:
- Bebeğin kafatası,
- Bebeğin beyni,
- Omurga,
- Göğüs içerisi,
- Karın organları,
- Mide ve bağırsak,
- Kalp,
- Kollar ve bacaklar,
- Yüz gibi her organ incelenmektedir.
Bununla bebeğin eşinin durumu da incelenir. Detaylı ikinci düzey ultrasonografi genellikle 17-18 haftalarda uygulanmaktadır. Ancak bu haftalar kalbin değerlendirilmesi için erken olduğu için gebeliğin 22. Haftasında da yapılması önerilebilir.
Ayrıntılı ultrason ile her anomali kesin olarak teşhis edilir mi?
Ayrıntılı ultrasonografi, en başarılı uzmanlar tarafından en iyi merkezlerde uygulansa dahi başarı şansı yüzde yüz değildir. Yaklaşık olarak %70-80 oranında anomalinin tespit edilmesine yardımcı olmaktadır. Bazı anomaliler ultrasonda görülememektedir. Daha ileri aylarda gelişebilen anomaliler olduğu için yüzde yüz tüm anomaliler fark edilemez.
- Tüm hamileliklerin ortalama olarak %3’ünde anomali mevcuttur.
- Tek yumurta ikizlerinde anomali riski %5’tir.
- Akraba evliliklerinde ise anomali riski 2 kat artar.
Bu noktada unutulmaması gereken ayrıntılı ultrason ile 3-4 boyutlu ultrasonun birbirine karıştırılmamasıdır. 3 ya da 4 boyutlu ultrasonda yalnızca bebeğin elleri ve yüzü, kolları, bacakları daha gerçekçi bir görüntüyle aileye sunulur. Ayrıntılı ultrason ise anomalileri tespit etmek için başvurulan bir ultrason yöntemidir.
