Adet görmeden önce ya da adet görürken mide bulantısı yaşamak bazı durumlarda normal olabilmektedir. Bununla birlikte bulantının altta yatan bir sağlık sorununa işaret ettiği durumlar da bulunmaktadır.
Adet görürken neden mide bulantısı yaşanabileceğini, mide bulantısını geçirme ve önleme yollarını ve ne zaman doktora gitmeniz gerektiğini bu yazıda okuyabilirsiniz.
Adet Döneminde Mide Bulantısı Normal mi?
Bazı kadınlarda mide bulantısı adet görmeden önce ve adetliyken görülebilir. Mide bulantısı, premenstrüel sendromda (PMS) yaygın olarak görülen bir durumdur ve vücudun adet döngüsüne verdiği normal bir tepkidir.
Bununla birlikte mide bulantısı aynı zamanda PMS’in daha ciddi bir formu olan premenstrüel disforik bozukluk sonucu da ortaya çıkıyor olabilir. Mide bulantısı kimilerinde kusmaya neden olabilmektedir.
Adetliyken Mide Bulantısı Neden Olur?
Adet öncesi ya da adet sırasında görülen mide bulantısı, çeşitli nedenlerden dolayı ortaya çıkabilmektedir.
Örneğin, adet döneminde migren yaşayan bir kişi, bu dönemde baş ağrısının yanı sıra mide bulantısıyla karşılaşabilir.
Mide bulantısı doğrudan adet dönemiyle ilişkiliyse aşağıdaki durumlardan biri ya da daha fazlası söz konusu olabilir:
Dismenore: Dismenore, ağrılı geçen adet dönemleri için kullanılan tıbbi bir terimdir. Adet döneminde görülen sancılar bazı kişilerde mide bulantısına neden olacak kadar şiddetli kramplara neden olabilir.
Dismenore, primer ve sekonder olmak üzere iki şekilde görülebilir. Primer dismenore, vücudun normalden daha fazla prostaglandin üretmesi ile ilgilidir. Prostaglandinler, rahim kasılmalarını kontrol eden hormonlardır.
Sekonder dismenore ise genelde çikolata kisti gibi başka sorunlarla ilişkilidir.
Prostaglandinler aynı zamanda kan dolaşımına karışarak mide bulantısı, kusma ve baş ağrısı gibi belirtilere neden olabilmektedir.
PMS: Adet bulantısının nedeni genelde PMS olmaktadır. PMS aynı zamanda baş ağrısı, yorgunluk, ishal ve sinirlilikte artış gibi ruh halinde değişimlere neden olabilmektedir.
PMDD: PMS bazen çok şiddetli belirtilere neden olup doktor tedavisi gerektirebilmektedir. Bu duruma, premenstrüel disforik bozukluk ya da PMDD adı verilmektedir.
Çikolata kisti: Mide bulantısı, çikolata kistinde görülen çok sayıda belirtiden bir tanesidir. Çikolata kistinde rahme ait doku, rahim dışında bir yerde görülmektedir.
Bu doku, rahim içi tabaka gibi adet döngüsü boyunca değişir ve bazen adet döneminde inflamasyona neden olur. Bu durumda mide bulantısı, kusma ve ishal gibi belirtiler görülebilir.
Pelvik inflamatuar hastalık: Bu hastalık, kadın üreme organlarında görülen inflamasyondur ve mide bulantısına neden olabilmektedir.
Pelvik inflamatuar hastalıkta ateş, karında ağrı ve başka belirtilere rastlanabilir. Hastalık tedavi edilmezse ciddi hasarlara ve komplikasyonlara neden olabilir.
Ne Zaman Doktora Gitmek Gerekir?
Mide bulantısı her zaman hastalık göstergesi olmasa da bazı durumlarda doktora gitmek gerekir.
Adet döneminde yaşadığınız mide bulantınız şu özelliklere sahipse doktora gitmelisiniz:
- İlk kez gerçekleşiyorsa
- Beraberinde ishal varsa
- Şiddetli susuzluk, baş dönmesi ve idrar yapamama varsa
- Işığa veya sese karşı hassasiyet ile baş ağrısı varsa
- Ateş varsa
- Kusma nedeniyle hiç yemek yemek mümkün değilse
- Kusma sonucu kan ve kahve parçacığına benzer yapılar görülüyorsa
- Kusma sonucu ciddi kilo verme görülüyorsa
Adetliyken Mide Bulantısı Nasıl Geçer?
Adet dönemiyle ilişkili olarak görülen mide bulantısını geçirmek için yapılabilecek çeşitli şeyler bulunmaktadır.
Mide bulantınızı geçirmek için yapabileceğiniz şeyler genel olarak şu şekildedir:
- Bol sıvı tüketin. Mide bulantısında en önemli şeylerden bir tanesi sıvı tüketmektir. Bu durumda su içmek iyi bir seçenek olsa da zencefilli su, elma suyu ve çay gibi içecekler de tercih edebilirsiniz.
- Zencefil tüketin. Zencefil, mide bulantısını geçirmesiyle ünlü bir bitkidir. Mideniz bulanıyorsa zencefil çayı, zencefilli şeker ve zencefilli kurabiye gibi şeyler tüketmeyi deneyebilirsiniz.
- Nane kullanın. Nanenin, mide bulantısını önleme ve tedavi etme konusunda etkili olduğu bilinmektedir.
- Temiz hava alın. Temiz hava almak, bazı kişilerde mide bulantısını rahatlatmaya yardımcı olmaktadır.
- Soğuk kompres yapın. Mide bulantınızı azaltmak için bir kumaş parçasını soğuk suyla ıslatıp alnınıza koyabilirsiniz.
- Sade atıştırmalıklar yiyin. Sade tost ya da kraker gibi yiyecekler, mide bulantısına iyi gelebilmektedir.
- Küçük öğünler halinde beslenin. Gün boyunca küçük öğünler hallinde beslenmek, kan şekerinizi dengede tutmanıza ve kusmayı azaltmaya yardımcı olabilmektedir.
- Hafif egzersizler yapın. Hafif bir yürüyüş, mide bulantısını rahatlatabilmektedir.
- Mide bulantısını geçiren ilaçlar kullanın. Reçetesiz olarak alabileceğiniz bazı ilaçlar, mide bulantınızın geçmesinde etkili olabilir.
Yukarıdaki önerilerin işe yaramadığı durumlarda doktorunuz, mide bulantısına neden olan faktöre bağlı olarak tedavi önerecektir.
Adet döneminde mide bulantısına yönelik tedavi seçenekleri genelde şu şekilde olmaktadır:
Nonsteroid anti-inflamatuar ilaçlar: Nonsteroid anti-inflamatuar ilaçlar, adet sancısında kullanılmaktadır. Bunlar, sancıları ve mide bulantılarını geçirmek için prostaglandinleri azaltırlar.
Seçici serotonin alım inhibitörleri: Seçici serotonin alım inhibitörleri, beynin serotonin seviyesini yükselten antidepresanlardır. Bunlar, temelde duygusal belirtileri tedavi etmekle birlikte mide bulantısına neden olabilir. Bu durumda doktorunuza danışarak başka bir ilaca geçmeniz mümkün olabilir.
Doğum kontrol hapları: Doğum kontrol hapları, adet döngüsü boyunca hormonal değişiklikleri kontrol altında tutar. Bunlar, mide bulantısı dahil olmak üzere bazı fiziksel ve duygusal belirtilerin azaltılması konusunda işe yarayabilir.
Antibiyotik: Pelvik inflamatuar hastalığınız varsa antibiyotik kullanmanız gerekecektir. Doktorunuz, enfeksiyonunuza yönelik olarak antibiyotik reçete edecektir. Mide bulantınız ve ağrınız geçse dahi ilacınızı bitirmeniz önemlidir. Bu sayede komplikasyon yaşama riskiniz azalacaktır.
Sonuç Olarak
Mide bulantısı, adet döngüsünün normal bir parçası olarak görülebilmektedir. Ancak bazen sağlık sorunları da mide bulantısına yol açabilmektedir.
Kendi kendine aldığınız önlemler mide bulantınızı geçirmiyorsa veya mide bulantısının yanı sıra başka belirtileriniz varsa doktorunuza bahsetmeyi unutmayın.
