Vajinal mantar enfeksiyonu, Candida adı verilen mantar nedeniyle meydana gelen bir enfeksiyondur. Bu enfeksiyon vajinada tahriş, kaşıntı ve akıntı gibi belirtilere neden olabilir.
Kadınların yarısından fazlasının hayatlarının bir döneminde vajinal enfeksiyonla karşılaştıkları düşünülmektedir. Yarısı kadarının ise iki sefer ve daha fazla mantar enfeksiyonu yaşadığı tahmin edilmektedir.
Mantar enfeksiyonu bakımından riskinizin yükselmesine neden olan çeşitli faktörler bulunmaktadır. Bu faktörlerden bir tanesi de diyabettir. Diyabet ve vajinal mantar arasında neden ilişki olduğunu ve mantar enfeksiyonunu engellemek için yapabileceklerinizi aşağıda okuyabilirsiniz.
Diyabet ve Vajinal Mantar
Diyabet ve vajinal mantar arasındaki ilişkiyi görmek için yapılan bir araştırmaya göre yüksek kan şekeri ile vajinal mantar arasında önemli bir ilişki bulunuyor. Bu araştırmada odaklanılan kitle tip 1 diyabete sahip kadınlar ve çocuklardı.
Bu alanda yapılan bir başka araştırmada ise tip 2 diyabete sahip kadınların vajinal mantar bakımından daha fazla risk altında olabilecekleri görüldü. Bununla birlikte bu riskin yüksek kan şekeri seviyelerine mi yoksa diğer faktörlere mi bağlı olduğu bilinmemektedir.
Bilinen şu ki mantar, şekerden beslenmektedir. Bu nedenle diyabetiniz kontrol altında değilse kan şekeri seviyeleriniz çok yüksek seviyelere çıkabilir. Kan şekerindeki bu artış, mantarın özellikle vajinal bölgede aşırı miktarda çoğalmasına yol açabilir. Bunun sonucunda vücudunuz yanıt olarak mantar enfeksiyonu geliştirebilir.
Diyabet ve mantar arasındaki ilişkiye yönelik yapılan araştırmalardan elde edilen diğer sonuçlar şu şekildedir:
Bağışıklık sisteminin zarar görmüş olması: Diyabet ve bağışıklık sisteminin zarar görmesi arasında ilişki olduğunu gösteren araştırmalar bulunmaktadır.
Tip 1 diyabet, bağışıklık sisteminde pankreastaki hücrelerin zarar görmesiyle sonuçlanan bir sorun olduğunda meydana gelmektedir. Bağışıklık sisteminde meydana gelen değişimler ile inflamasyon aynı zamanda tip 2 diyabetin gelişmesi konusunda da rol oynayabilmektedir.
Diyabet kontrol altına alınmadığında bağışıklık yanıtının engellenmesine neden olabilir. Bu durum, diyabeti olan kişilerin mantar enfeksiyonlarına yatkın olma nedenleriyle ilişkili olabilir.
Bağışıklık sistemi ve diyabet arasındaki ilişki araştırılmaya devam etmektedir. Bununla birlikte şimdiye dek yapılan araştırmalara göre yüksek kan şekeri, bazı bağışıklık proteinlerinin bastırılmasına yol açabilmekte ve bağışıklık sistemi enfeksiyonlarla savaşmakta başarısız olabilmektedir.
Mantarın şekerin yüksek olduğu ortamları sevmesi: Diyabet, bağışıklık sistemine etki etmenin yanı sıra mantarın ve diğer patojenlerin cilt hücrelerine ve mukus bezlerine tutunmasını da daha kolay hale getirebilmektedir. Çünkü vücutta fazla şekerin olması durumunda mantarlar sağlıklı seviyeleri aşacak şekilde çoğalabilirler.
Kan şekeri seviyeleri yüksek olduğunda vücut şunlarda fazla şeker bulunmasına neden olabilir:
- Mukus
- Ter
- İdrar
Mantar, şekerden beslendiği için mukus, ter ve idrarda fazla şeker olması mantarın büyümesine imkan verebilmektedir.
Diyabeti olan kişilerde glikoz seviyeleri de yükselmiş olabilir. Vajinal bölgede fazla glikojen olması durumunda ortamın asiditesi artabilir. Bu da mantarların çoğalmasına neden olabilir.
Tekrarlayan enfeksiyonlar: Mantarlar bir bölgede çoğaldıkları zaman o bölgede tekrar enfeksiyon oluşma riski fazla olmaktadır. Diyabetini kontrol almakta zorlanan kişiler mantar enfeksiyonuna yatkın hale gelebildiği için bu kişiler, tekrarlayan enfeksiyonlar bakımından da risk altında olabilir.
Kan şekeri seviyelerinizi kontrol altında tutmanız halinde enfeksiyon riskinizi azaltabilirsiniz. Diyabetiniz varsa vajinal mantar için düzenli olarak kontrolden geçmeniz de faydalı olacaktır. Mantar enfeksiyonunun bazı türleri tedavi edilmediğinde ciddi komplikasyonlara neden olabilmektedir. Bu nedenle düzenli olarak kontrole gitmeyi ihmal etmeyin.
Vajinal Mantar Neden Olur?
Diyabet dışında vajinal mantara neden olan başka faktörler de bulunmaktadır. Normalde vajinadaki mantarlar ve bakteriler dengeli halde bulunur. Bakteriler ve mantarlar arasındaki denge bozulmadığı sürece mantar kontrol altında kalır.
Vücuttaki mantar ve bakteri dengesi bozulduğunda mantar aşırı miktarda çoğalabilir. Bu dengenin bozulmasına neden olan faktörlerden bazıları şunlardır:
Bazı antibiyotikleri kullanmak
- Doğum kontrol hapı kullanmak
- Hormon terapisi görmek
- Bağışıklık sisteminin zayıflamış olması
- Cinsel ilişki
- Gebelik
Herkeste vajinal enfeksiyon görülebilir. Bu durum kişinin cinsel bakımdan aktif olup olmamasından bağımızdır. Bu nedenle mantar enfeksiyonları, cinsel yolla bulaşan hastalıklar arasında sayılmamaktadır.
Vajinal Mantar Nasıl Teşhis Edilir?
Mantar enfeksiyonu geçirdiğinizi gösteren belirtileriniz varsa doktora gitmeniz gerekir. Doktorunuz, hastalığınızın tedavisinde ve belirtilerinize neden olabilecek diğer sorunları ihtimal dışı bırakma konusunda yardımcı olacaktır.
Vajinal mantar enfeksiyonları ile cinsel yolla bulaşan enfeksiyonların belirtileri birbirine benzeyebildiği için hastalığınızın teşhisinden emin olmanız önemlidir. Cinsel yolla bulaşan hastalıklar tedavi edilmedikleri zaman daha ciddi sorunlara neden olabilmektedir.
İleride sorun yaşamamak adına doktorunuza yaşadığınız tüm belirtileri anlatmanız gerekir. Ayrıca kullandığınız ilaçlar varsa bunlar hakkında da doktorunuzu bilgilendirmeniz gerekir.
Doktorunuz, verdiğiniz bilgilerden sonra pelvik muayene gerçekleştirecektir. Pelvik muayene sırasında dış genital bölgeye bakılarak enfeksiyon belirtisi olup olmadığına bakılır. Sonrasında spekulum kullanılarak vajinaya ve rahim ağzına bakılabilir.
Diyabette Vajinal Mantar Tedavisi
Diyabeti olan ve mantar enfeksiyonu yaşayan kadınların yarısından fazlasının Candida glabrata isimli mantara sahip olduğunu gösteren bir araştırma bulunmaktadır. Bu araştırmada aynı zamanda uzun süreli vajinal fitil kullanımının tedavide daha etkili olduğu görülmüştür.
Vajinal fitil kullanmak istiyorsanız, seçeneklerinizi doktorunuzla konuşabilirsiniz. Bu sayede sizin için en uygun olan tedavi seçeneğine birlikte karar verebilirsiniz.
Sonuç Olarak
Vajinal mantar enfeksiyonundan şüpheleniyorsanız, doktorunuzu ziyaret etmeyi ihmal etmeyin. Bu sayede belirtilerinize neden olan sorun tespit edilebilir ve gerekli tedaviyi vakit kaybetmeden görebilirsiniz. Mantar enfeksiyonları tedavi görülmesi halinde genelde 14 gün içinde ortadan kaybolmaktadır.
Diyabetin mantar enfeksiyonunuzu tetikliyor olabileceğini düşünüyorsanız, bu konuyu mutlaka doktorunuzla konuşun. Doktorunuz, diyabetinizin kontrol altına alınmasında yardımcı olabilir. Ayrıca doktorunuz, kan şekerinizi kontrol etme konusunda da tavsiyelerde bulunabilir.