Doğumda Prezentasyon Bozukluğu Nedir?
Doğum aşamasında bebek, doğum için gerekli pozisyonu alır. Normalde doğum başladığında bebeğin başı, doğum kanalına önden girmektedir. Bu durum normaldir ve baş pozisyon adını alır. Tıbbi literatürde verteks prezentasyon olarak ifade edilir. Bebeğin kafatasının arkasında bulunan bölüm, oksipusut şeklinde adlandırılır. Bebek, doğum kanalına bu pozisyonla da girebilir. Bu duruma tıbbi literatürde oksiput prezetasyon denilmektedir. Bebeğin kafasının oksiput dışındaki alanları yani örnek olarak alın ve yüz, makat ya da omuz ile doğum kanalına girmesi ise normal durumlar değildir. Bu durum ise malprezentasyon adlandırılır. Bunun dışında malprezentasyona halk arasında doğumda prezantasyon da denilmektedir.Malprezenyasyonlar arasında en yaygın olarak görülen makat geliştir. Doğumların ortalama olarak %4’ü makat geliş olmaktadır. Bunun dışında:
- Doğumların %96’sı baş geliş şeklinde olur.
- Kafa arkası (oksiput) %11,
- Makat geliş %3-4,
- Yan geliş (transvers) 1/300,
- Yüz gelişi 1/800,
- Alın gelişi 1/1400,
- Bileşik geliş ise 1/1500 olarak ifade edilmektedir.
Bebeğin doğum sırasında baş geliş dışında bir gelişle gelmesi birçok faktörden kaynaklanabilir. Bu faktörler ise:
- Rahmin anatomik bozuklukları,
- Çift rahimli olmak,
- Rahim içindeki lezyonlar,
- Miyomlar,
- Polipler,
- Rahmin içinde septum olması,
- Plasentanın duruş bozukluğu (doğum kanalı önünde yer alması),
- Amniyon sıvısı yetersiz ya da aşırı olması,
- Çoğul gebelikler,
- Anne karnında gelişme geriliği olması,
- Fetal yapı sorunları,
- Kısa kordon ve nörolojik problemler,
- Erken doğum riski.
Distosi nedir?
Distosi, doğumun anormal ya da zor olmasını ifade eder. Zor doğum ya da anormal doğum, doğum eyleminin uzamasını da ifade edebilir. Doğumların ortalama olarak %20’sinde bu faktör söz konusudur.
Omuz distosisi nedir?
Doğumun son aşamasına gelindiğince, bebeğin başının çıkması aşamasında omuzlarının anne adayının pelvik kemikleri arasına sıkışması durumudur.
Distosi (anormal doğum eylemi) için risk faktörleri ise aşağıdaki gibidir:
- Anne adayının yaşının ileri olması,
- Makrozomi durumu,
- Pelvik darlık durumu,
- Oksiput posterior pozisyon,
- Anne adayının ilk doğumu olması,
- Anne adayının boyunun 150 cm’den kısa olması,
- Gebeliğin miadını geçmesi,
- Obezite,
- Hamilelikte aşırı kilo almak,
- Zor doğum öyküsü,
- Epidural analjezi uygulanması,
- Aşırı sedasyon uygulanması olarak sayılabilir.
Malprezentasyon çeşitleri nelerdir?
- Makat prezentasyon:
Bebeğin doğum kanalına makat geliş ile girmesi anlamına gelir.
- Alın prezentasyonu:
Bebeğin doğum kanalına alın geliş ile girmesi anlamına gelir. Normal doğum yapılamaz, yalnızca sezaryen uygulanır.
- Yüz prezentasyonu:
Bebeğin doğum kanalına yüz geliş ile girmesi anlamına gelir.
- Transvers situs:
Bebeğin rahim içine yan olarak girmesi anlamına gelir. Doğum kanalına omuz ya da kol girmesi anlamına gelir. Doğum yalnızca sezaryen yapılabilir.
Malprezentasyon için risk faktörleri nelerdir?
- Çok sayıda doğum yapmış olmak
- Erken doğum riski
- Bebeğin suyunun fazla olması
- İri bebek
- Hidrosefali
- Beynin oluşmama anomalisi
- Trizomiler
- Konjenital anomaliler
- Bebeğin yani plasentanın eşinin önde olması
- Miyotonik distrofi
- Rahim ile ilgili sorunlar
- Çoğul gebelik
- Pelvik tümörler
- Pelvik darlık
Malpozisyon nedir?
Malpozisyon ifadesinde anlatılmak istenen bebeğin başının oksiput anterior dışında pozisyonda olmasını ifade eder. Doğum kanalına bu şekilde giren bebeğin başı, oksiput anterior olacak biçimde ilerlemektedir. Malpozisyon, bebeğin doğum kanalına giriş pozisyonunun bozuk olmasıdır.
Malprezentasyon nedir?
Bebeğin doğum kanalına girme şeklini ifade etmektedir.