Gebeliğin ilk aylarında yaşanan rahim ağrısı sık rastlanan bir durumdur. Bu ağrıya pek çok faktör neden olabilir. Bu faktörlerden bazıları ciddi olmazken bazıları ise acil tıbbi müdahale gerektirmektedir.
Rahim, gebeliğin başlarındayken ikinci ve üçüncü trimesterlara göre çok daha küçük olmaktadır. Bu nedenle gebeliğin ilk aylarında görülen rahim ağrısının, rahmin diğer organlara yaptığı baskıdan ya da çok fazla ağırlık taşımaktan ağrıdığı söylenemez.
Bununla birlikte gebeliğin ilk dönemlerinde en sık rastlanan belirtilerden biri rahim ağrısıdır. Bu yazıda rahim ağrısına neden olan faktörleri ve bunlara ilişkin neler yapabileceğinizi öğrenebilirsiniz.
Gebelikte Rahim Ağrısı Nedenleri
Gebeliğin ilk dönemlerinde rahim ağrısına neden olabilen çeşitli faktörler bulunmaktadır. Bunların bazıları şu şekildedir:
Round ligament ağrısı
Round ligament ağrısı, rahmin büyümesi ve ligament isimli bağ dokuların bu büyümeyi desteklemek için esnemesiyle meydana gelir. Round ligament ağrısı genelde rahmin bir ya da iki tarafından hissedilen keskin bir ağrı şeklindedir. Bu ağrı ani bir şekilde gelebilir ve birkaç saniye kadar sürebilir.
Round ligament ağrısı genelde önceden belirti vermez. Bununla birlikte bazı hamileler hapşırdıklarında veya öksürdüklerinde veya otururken pozisyon değiştirdiklerinde bu ağrıyı hissedebilirler. Ağrı rahatsız edici olmakla birlikte tehlikeli değildir ve endişe etmenizi gerektirmez.
Pelvik taban ağrısı
Pek çok kadın hamileliklerinde pelvik taban ağrısı yaşar. Bu ağrı genelde erken dönemde ortaya çıkar. Ağrının nedeni esneyen rahim olabileceği gibi hormonlar da olabilir.
Pelvik taban ağrısı kimi kadınlarda rahimde hissedilirken kimilerinde ise mesanede, vajinada, sırtta veya karında hissedilebilmektedir.
Önceki doğumlarında yırtık ya da epizyotomi gibi pelvik taban yaralanmaları yaşamış kadınlarda pelvik taban ağrısı görülebilmektedir. Bu durumda pelvik taban kasları zayıflamış olabileceği için ağrının yanı sıra hapşırma gibi durumlarda idrar kaçırma da görülebilmektedir.
Pelvik ligament ağrısı anne karnındaki bebek açısından bir sorun teşkil etmemekle birlikte hamilelik ilerledikçe ağrı daha kötü hale gelebilmektedir.
Kramp
Hamileliğin başlarında yaşanan kramplar, adet sancılarına benzer olabilmektedir. Bu kramplar, rahmin genişlemesinden ya da progesteronun yükselmesinden kaynaklanabilmektedir.
Bazı hamileler bu krampların düşük yaptıklarından gerçekleştiğini düşünüp korkabilir. Ancak düşükte görülen ağrı genelde sürekli olarak kötüleşen bir ağrıdır ve beraberinde kanama görülür. Çoğu durumda kramplar geçici rahatsızlıklardır ve ortada bir sorun olduğunu göstermez.
Gebeliğin ilk aylarında rahim ağrısının sık rastlanan nedenlerinden yukarıda bahsedilmiş olmakla birlikte ağrıya neden olan diğer nedenler arasında şunlar yer alabilmektedir:
Over torsiyonu
Over torsiyonu, yumurtalıkların ya da fallop tüplerinin, bunları destekleyen dokuların etrafından dönmesiyle meydana gelir. Bazı kadınlarda yumurtalık kisti sonrası bu durum görülmekle birlikte bu durum kendiliğinden de ortaya çıkabilir.
Gebeliğin kendisi over torsiyonuna neden olmamakla birlikte bu sorun gebelikte meydana gelebilir. Over torsiyonu, yumurtalıklara giden kan akışını kestiği için acil tıbbi müdahale gerektirir. Yumurtalıkların zarar görmesiyle birlikte hayati tehlikeye neden olabilecek sorunlar oryaya çıkabilir.
Over torsiyonunda ağrı genelde ani, keskin ve zamanla kötüleşen türde bir ağrıdır. Ağrı kendi kendine ya da masaj yapıldığında ortadan kaybolmaz. Bazı durumlarda ağrı nedeniyle mide bulantısı ve bayılma görülebilir.
Dış gebelik,
Dış gebelik, yumurtanın rahim dışında bir yere tutunması ve gelişmesiyle meydana gelir ve genelde fallop tüplerinde oluşur. Dış gebelik riskini arttıran faktörler arasında şunlar bulunmaktadır:
- 35 yaş ve üzerinde olmak
- Daha önce pelvik ameliyat geçirmiş olmak
- Sigara içmek
- Dış gebelik ya da pelvik inflamatuar hastalık geçmişi olmak
- Çikolata kisti
- Cinsel yolla bulaşan hastalıklar
- Tüp bebek
Dış gebelikte gebeliğin sürdürülmesi mümkün değildir. Dış gebelik devam ederse diğer organlar zarar görebilir ve şiddetli kanama meydana gelebilir. Gebeliğinizin rahimde oluştuğu ultrasonla görüldüyse dış gebelikten korkmanıza gerek yoktur.
Diğer nedenler
Gebelikle doğrudan ilişkili olmayan bazı sorunlar da rahim ağrısına neden olabilmektedir. Hatta bazı durumlarda rahimde olmayıp karnın başka yerinde hissedilen ağrı rahimdeymiş gibi algılanabilmektedir.
Rahim ağrısı ile karıştırılabilen ağrılardan bazıları şu şekildedir:
- Karaciğer ağrısı: Safra taşı gibi karaciğer sorunları karnın üst tarafında ağrıya neden olabilmekte ve bazı durumlarda ağrıya koyu renkli idrar eşlik edebilmektedir.
- Böbrek ağrısı: Böbrek enfeksiyonu ya da böbrek taşı nedeniyle meydana gelir ve ağrı genelde orta-üst sırtta hissedilir ve ağrılı idrar yapma ve ateş görülebilir.
- Mesane ağrısı: Mesane enfeksiyonu nedeniyle meydana gelir ve mesanede ya da karında ağrıya neden olabilir ve idrar yaparken ağrıya neden olabilir ya da zorluk yaratabilir.
Bazen mide-bağırsak sorunları da rahim ağrısı ile karıştırılabilmektedir. Örneğin, kabızlık gebelikte sık rastlanan şikayetlerden biridir ve karında keskin ağrı gibi belirtilere neden olabilir.
Gebeliğin İlk Aylarında Rahim Ağrısı Tedavisi
Tedaviniz, rahim ağrısına neden olan faktöre göre farklılık gösterecektir. Ağrınız, round ligament ağrısı gibi bir sorunda kaynaklanıyorsa aşağıdaki öneriler, rahatlamanıza yardımcı olabilir:
- Rahimdeki baskıyı azaltmak için dizlerinizi karnınıza doğru çekin
- Sık sık pozisyon değiştirin
- Ağrıyan bölgeye nazikçe masaj yapın
- Doktorunuzun önerisiyle gebelikte kullanımı güvenli olan ağrı kesiciler kullanın
- Kabızlığı önlemek için daha çok lif tüketin ve susuz kalmayın
- Kas yorgunluğunuzu azaltmak için sık sık dinlenin
Ağrınızın nedeni diğer faktörler ise tedaviniz için doktorunuza danışmanız gerekir.
Ne Zaman Doktora Gitmek Gerekir?
Gebeliğiniz sırasında doktorunuzu düzenli olarak ziyaret edeceğiniz için bu ziyaretlerinizde doktorunuz gerekli kontrolleri yapacaktır.
Ancak ziyaretleriniz dışında aşağıdaki ağrıları deneyimlerseniz, doktorunuzu aramanız gerekir:
- Yoğun ağrı
- Gittikçe kötüleşen ağrı
- Karında ağrıyla birlikte dışkıda kan
- Üst-sağ karın ağrısı gibi karaciğer sorunlarına işaret eden ağrı
- Aşağıdakileri deneyimlemeniz halinde ise acil servise başvurmanız gerekir:
- Adet kanamasına benzer kanama
- Katlanılamayan ya da geçmeyen ağrı
- Ateş gibi belirtiler
- İdrarda kan
- Yoğun sırt ağrısı ve kramp gibi böbrek taşı belirtileri
Sonuç Olarak
Gebeliğin ilk aylarında rahim ağrısı görülebilmektedir. Bazı kadınlarda ağrı zaman geçtikçe geçebilmekle birlikte üçüncü trimesterda rahimdeki genişlemenin artmasıyla birlikte ağrı da artabilmektedir.