Gebelikte şeker yükleme testi
Hamilelik sürecinde ortaya çıkan şeker yükleme testi; gebeliğin 24. Ve 28. Haftaları arasında yapılmaktadır. Anne adayına glikoz yüklemesi yapılır. Bu sayede gebelikte şeker hastalığı olup olmadığı tespit edilir. Ailesinde şeker hastalığı olan kadınlar için bu test daha da önemlidir.
Hamilelik döneminde gebeliğin ihtiyaçlarının karşılanması ve gelişimin sorunsuz olarak tamamlanması için anne adayının vücudunda hormonal değişimler meydana gelmektedir. Fakat şeker hastalığı açısından risk grubunda olan anne adayları, bu hormonal değişimlere ayak uydurmakta zorlanabilir. Bu sebeple de bebek açısından sorunlar ortaya çıkabilir.
Gebelikte bebeğin glikoz ihtiyacı için, anne adayında insülin direnci oluşmakta, gebelikte sorun yaşanmaması halinde bu durum kendiliğinden düzene girmektedir. Hamile olan anne adaylarında ikinci trimester sonrası ortaya çıkan şeker hastalığı, gestasyonel diyabet olarak adlandırılmaktadır. Fetusun gelişimi için plasenta yani bebeğin eşinden salgılanan HPL denilen hormon, bebeğe glikozun gitmesi için kan şekerini düşüren etkinin frenlenmesini sağlar. Bu sebeple de hiperglisemi ortaya çıkar. Gebelikte şeker hastalığı meydana gelir.\r\n
Gebelikte şeker yükleme testiyle teşhisin yapılması
Anne adaylarının şeker hastası olup olmadığını belirlemek için 24-28 haftalar arasında şeker yükleme testi yapılmaktadır. Bu test neticesinde riskli gruptaki anne adayları oldukça sıkı kontrol altında tutulmaktadır. Bu riskte sayılan gebelerde şeker yükleme testinin daha erken dönemde yapılması ve gerekli olduğu hallerde belli periyotlarla tekrarlanması gerekir. Yapılan yükleme testi sonrasında, gereli görülen hastalarda teşhisin kesinleşmesi açısından daha ayrıntılı olan şeker yükleme testleri yapılmalıdır.
Şeker yükleme testi nasıl yapılır?
Şeker yükleme testi, anne adayına 50 gr glikoz içirilmesiyle gerçekleştirilmektedir. Bir saat ardından kandaki glikoz seviyesi ölçülür. Bu aşamada glikoz seviyesi 140 ml/dl altında olursa anne adayı gebelikte şeker hastası değildir. Ancak bu değer yükselirse, 3 saatlik 100 gr glikoz ile testin yeniden uygulanması gerekir. Bu testin tamamlanmasından sonra anne adayında şeker olup olmadığı kesinlik kazanır. Anne adayı yapılan şeker yükleme testi sonrasında aşırı fiziksel aktivitede bulunmamalı ve yemek yememelidir. Bu tedbirler testin doğru sonuç vermesi için önemlidir.
Gebelikte şeker hastalığı riskinin yüksek olduğu anne adayları kimlerdir?
- Önceden ölü doğum yapmış anne adaylarında,
- Anomali bebek sahibi anne adaylarında,
- Kilosu 4 kilodan daha fazla olan bebek doğurmuş olan ve birden çok düşük yapan anne adayları
- Önceki gebeliklerinde şeker hastalığı yaşayan anne adayları
- Gebelik öncesinde kilolu olan ve yaşı 35’ten daha fazla olan anne adayları
- Ailede birinci derece yakınlarda şeker hastalığı bulunan anne adayları
- Gebeliğinde fazla kilo alan anne adayları
- Gebelik sırasında amniyos sıvısında artış olması
- Bebeğin anne karnında ölmesi
- Anne adayının idrarında glikoz tespit edilmesi durumunda, anne adaylarının şeker hastalığı riski artmaktadır.
Gebelik süresince şeker hastalığının tehlikeleri nedir?
\r\nUygulanan şeker yükleme testi sonucunda anne adayında şeker hastalığı olduğu teşhis edilmişse, tedavi amaçlı olarak uygun bir beslenme düzeni ya da insülin tedavisi başlar. Hamile anne adaylarında; normal şeker hastalarında kullanılan ilaçlar kullanılmaz.
Anne adaylarının insülin kullanmasından sonra kan şeker seviyesi normale döner. Uygulanacak tedavi gebelik sırasında bebeğin tehlike yaşamasına ve doğumdan sonra sorun yaşamasına engel olur. Bu yüzden anne adaylarının uygun tedavi ve beslenme şartlarını ihmal etmemesi gerekir.
Bunun dışında anne adayının kilosu hesaba katılarak; gebeliğe uygun besinlerle düzenlenmiş bir beslenme programına başlanması gerekmektedir. Gebelik şekeri tanısı konulmuş olan kadınların dondurma, çikolata, şerbetli tatlılar, şeker içeriği olan kurabiyeler gibi besinleri tüketmemesi gerekir. Beyaz undan makarna ya da beyaz pirinçle yapılan yiyecekler yerine, kepekli makarna, bulgur, esmer pirinçle hazırlanmış yiyecekler tüketilmelidir.
Gebelik şekerinin dengede tutulması adına düzenli egzersizler yapılmalıdır. Şayet anne adayının gebeliği riskli değilse, egzersiz yapması önerilmektedir.
Gebelikte şeker yükleme testinin yapılmasının önemi nedir?
Şeker yükleme testi uygulanmayan kadınlarda; olası bir diyabet söz konusu olduğunda kan şekeri seviyesi kontrol altında tutulamamaktadır. Bu sebeple de anne adayı böbrek enfeksiyonları, dirençli vajinal mantar ya da idrar yolu enfeksiyonlarına karşı savunmasız kalabilmektedir.
Kandaki şekerin ani olarak yükselmesi nedeniyle, bebeğin anne karnında ani olarak kaybedilmesi riski mevcuttur. Bu sebeple de kan şekerinin kontrol altında tutulması oldukça önemlidir.
Kan şekerindeki yükseklik bebeğin fazla kilolu doğmasına, amniyos sıvısında artışa yol açabilmektedir. Doğum aşamasında bebekte sorunlar meydana gelebilmektedir. Bu aşamada en yaygın sorun; bebeğe yeterli oksijen gitmemesidir. . Bunun dışında bebekte kan şekerinin düşmesi, kanında kalsiyum seviyesinin düşmesi, akciğerin tam olarak gelişmemesi nedeniyle solunum zorluğu olması ve sarılık gibi ciddi sorunlar yaşanabilir. Daha ileri dönemlerde bebekte şeker hastalığı ve kalp hastalığı gelişimi gözlenebilir.
