Kendini hazır hissettiğinde hamile kalmak ve sağlıklı bir bebek sahibi olabilmek çok önemlidir. Ancak bazıları buna engel bir tıbbi problem olduğundan, bazıları ise bir şeyleri yanlış yaptığından istediği zamanda gebe kalamamaktadır. Oysaki hamile kalmaya çalışma sürecinde bazı önlenebilir hataların gebe kalma hedeflerini etkilemesine izin vermemek gerekir. Aşağıda bebek sahibi olmak isteyen çiftlerin sıklıkla yaptığı hatalar sıralanmaktadır.
Hata: Yeterince seks yapmamak!
Tabii ki bebek yapımı söz konusu olduğunda hiç kimse yanlış bir şeyler yaptığını düşünmek istemez. Ancak en azından bazı hataları düzeltmeye çalışmak hem faydalı hem de eğlenceli olabilir. Bazı çiftler, baba adayının spermlerini “kurtarmak”, bunların tamamını bebek için kullanabilmek amacıyla bir süreliğine seks yapmayı bırakma veya sadece yumurtlama döneminde seks yapma gibi yaklaşımların hamile kalmayı kolaylaştıracağını düşünebiliyor. Ancak bu mantıkla oluşturulan “seks yapmama günleri” kimi zaman gebe kalmayı zorlaştırabilir. Üreme Bilimleri Merkezi tıp direktörü Samuel Wood’a göre, seks sadece kadının yumurtladığını düşündüğü zamanla sınırlandırılırsa “doğurganlık dönemini kaçırmak” gibi bir risk söz konusu olabilir. Çünkü birçok kadın aslında yumurtladıklarını zannettikleri dönemde yumurtlama dönemini kaçırmış ya da daha yumurtlama dönemine gelmemiş oluyor. Yani “sadece yumurtlama döneminde seks yapmak” aslında gebeliği imkansız hale getirebiliyor. Zira yumurtlamayı günü gününe hesaplayabilmek, her defasında doğru zamanı tutturabilmek çoğu zaman imkansızdır. Bu sebeple de yumurtlama günü değil, yumurtlama dönemi denir. Madem öyle, “yumurtlama günü” olarak hesaplanan günden 5 gün önceden, yumurtlama gününden 5 gün sonraya kadar olan “yumurtlama dönemi” boyunca seks yapmak çok daha mantıklı olmaktadır. Bu süreçte 2 günde bir korumasız cinsel ilişkiye girmek, hem erkeğin menisinde yeterince sperm birikebilmesi hem de tam yumurtlamayı tutturabilmek için çok önemlidir.
Hata: Fazla seks yapmak!
Yukarıda anlatılanlardan, “çok fazla seks yapmak, gebeliği garantiler” gibi bir anlayış da çıkartılmamalıdır. Bazı çiftler, yukarıdakinin tam tersi bir anlayışta olabiliyor. Yani “ne kadar çok seks yaparsak, o kadar kolay ve daha erken gebe kalabiliriz” anlayışı da yanlış olabilir, seks ve gebelik söz konusu olduğunda “daha fazlası her zaman daha iyi” değildir. Doktor Wood’a göre; sık sık, daha doğrusu her gün ya da günde birkaç kez seks yapmak, erkeğin sperminin gücünü azaltmamasına rağmen, birçok kişinin inandığı gibi çok sık problemlere de neden olabilir. Eğer tek amaç bir gebelik elde etmek ise; yani sadece üreme amaçlı seks yapılıyorsa, günde birden çok kez veya hatta her gün seks yapmak sperm sayısında “tükenmişliğe” neden olabilir.
Aynı zamanda bu tür vakalarda çift, cinsel ilişkiyi “yumurtlama öncesi yapılması gereken bir iş” gibi görmeye başlayabilir” diye açıklıyor. Bu da hem eşlerin arasındaki yakınlığı zedeler hem de asıl yumurtlama dönemi geldiğinde eşlerden biri veya her ikisi de cinsel ilişki ile ilgilenmeyebilir. Böyle bir durumda gebelik için “kaçırılmış bir fırsat” ortaya çıkabilir. Uzmanlara göre gebelik için en ideal ilişki sıklığı yumurtlama dönemini içine alan süreçte 2 günde bir şeklinde, ayın diğer dönemlerinde ise yine 2 günde ya da 3 günde bir şeklinde olabilir.
Hata: Bir görev ya da kural gibi her defasında aynı pozisyonla seks yapmak!
Öncelikle unutulmamalıdır ki; seks eğlenceli olmalıdır, bebek sahibi olmak isteyen çift seks yaparken kendini istekli, rahat, mutlu ve huzurlu hissetmelidir. Hamile kalmak için en iyi seks pozisyonlarının hangileri olduğuna dair fikirler arasında sıklıkla misyoner pozisyondan ve seksten sonra kadının bir süre kalçasını yüksekte tutması gerektiğinden bahsedilir. Oysaki aslında “en iyi pozisyon” diye herkes için geçerli bir seks pozisyonu yoktur.
Bu tür bir kısıtlama yapmak da yanlıştır. Seks yaparken ister kadın üstte olsun, isterse erkek üstte olsun ya da internet sayfalarında yazılan çılgın yeni bir pozisyonlar uygulansın, sonuç genellikle aynıdır. Saint Barnabas Medical Üreme Tıbbı ve Bilim Enstitüsü’nde üreme endokrin ve kısırlık bölümü müdürü Serena Chen’e göre, bir erkek boşaldığında, spermler meninin içinde yüzer, doğrudan servikal mukusa ve fallop tüplerine doğru ilerler. Bu da, cinsel ilişki sırasındaki pozisyondan bağımsız olarak birkaç saniye içinde gerçekleşir. Yani her koşulda bu süreç aynı şekilde geliştiğinden, bebek sahibi olmak isteyen çiftlerin belirli bir pozisyona bağlı kalmak için uğraşmasının, kendisini zorunlu hissetmesinin bir anlamı yoktur.
Amaç ister gebelik olsun, isterse sadece seks olsun eğlenmek ve keyif almak önemli olduğundan, her pozisyon doğru pozisyon olabilir.
Hata: Sorunun kadında olduğunu zannetmek!
Dünyanın neresinde olursa olsun, bir çiftin hamile kalması zor olduğunda, birçok kişi (çiftler dahil) otomatik olarak kadının hatalı olduğunu, kadında bir sorun olduğunu düşünme eğilimdedir. Oysaki tüm dünyada kısırlık vakalarına genel olarak bakıldığında; % 40 oranında erkekten, yine % 40 oranında kadından, geri kalan % 20 de her ikisinden kaynaklanan kısırlıklar bulunmaktadır.
Massachusetts Üniversitesi Tıp Fakültesi kadın doğum ve jinekoloji profesörü Machelle Seibel’a göre, kısırlık söz konusu olduğunda erkeklerin kendilerinde bir şeylerin yanlış olduğuna inanmak ya da bir şeylerin yanlış gittiğine inanmak istemeleri daha az olasıdır. Boşalınca meni dışarı çıkabildiği için, içinde sperm olsun ya da olmasın erkek kendini üreme için verimli olarak kabul ediyor. Ancak durum hiç de böyle değildir.
Saint Barnabas Medical Üreme Tıbbı ve Bilim Enstitüsü’nde üreme endokrin ve kısırlık bölümü müdürü Serena Chen’e göre, kısırlık şüphesi olduğu ilk günden itibaren çiftlerin kadın, erkek ya da her ikisinden kaynaklı veya açıklanamayan kısırlık olabileceği düşünülmelidir. Bu bağlamda yapılması gereken en iyi şey, her iki eşin de en baştan kesin olarak değerlendirilmesidir.
Hata: Yumurtlama dönemini bilmemek!
Gebelik isteyen çiftlerin bilmesi gereken en önemli husus, gebelik için hem sperm hem de yumurtanın gerektiği ve kadının ayda sadece bir kez ve bir tane yumurtladığıdır. Bu bakımdan gebelik isteyenlerin yumurtlama dönemini bilmesi önem taşımaktadır. Ancak elbette ki, ne zaman yumurtladığını bilmek zor olabilir. Dr. Seibel’a göre, birçok kadın gebelik planladığında adet dönemlerinin ilk gününden 14 gün sonra yumurtladıklarına inanan ders kitabı kuralına uyuyor. Ancak adetlerin döngü uzunlukları neredeyse her kadına ve kadının vücudunda yaşanan değişimlere göre değişebiliyor ve maalesef yumurtlama her ay aynı saatte, aynı günde gerçekleşmiyor.
Birçok kadın da yumurtlama döneminde vücutta oluşan semptomlar nedeniyle yumurtlamayı saptayabileceklerini düşünüyor. Gebelik ve Doğum için Ultimate Guide yardımcı yazarı Yvonne Bohn ‘a göre, eğer kadın, kendi vücuduyla uyum içindeyse, vücudunda gerçekleşen hafif değişiklikleri bile fark edebiliyorsa, yumurtlamadan birkaç gün önce yumurta beyazına benzeyen vajinal akıntıda artış olduğunu da fark edebilir. Ancak bu değişimler çok da net olmayabildiği için yine birçok kadın bunu fark edemeyebiliyor ve bazıları yanlışlıkla normal akıntılarının yumurtlamanın bir işareti olduğunu düşünebiliyor. Bunu tahmin etmeye çalışmak ve muhtemelen yanılmak yerine Dr. Seibel, bir yumurtlama tahmin kiti kullanmanın daha doğru bir cevap verebileceğini söylüyor.
Hata: Sadece yumurtlama gününde seks yapmak!
Gebelik için mutlaka döllenmeye hazır bir yumurta olmalı, bunun için de kadın 1 – 2 gün içinde yumurtlamış olmalıdır. Bir yumurtlama tahmin kiti olan veya bazal vücut sıcaklığını düzenli olarak ölçen ya da yumurtlamayı takip etmek için takvim yöntemini kullanan kadınlar yumurtlama gününü tam olarak doğru hesapladığını düşünüp gebeliğin kesin olduğuna inanabilir. Ancak kimi zaman bu hesaplama sonuçlarını değerlendirip seks yapmak için çok erken davranmak ya da çok geç kalmak söz konusu olabiliyor.
Yumurtlamadan sonra yumurta sadece yaklaşık 24 saat içinde “döllenebilir” yetiye sahip oluyor. Yani yumurtlama konusunda yanılıyor olmanın da çok olası olduğu hesaba katıldığında, sadece yumurtlama gününde seks yapmak mantığı, bu çifti gelecek ay tekrar denemek için beklemek zorunda bırakabilir. Meni ile vajinaya dökülen spermler kadının vücudunda 3- 5 canlı kalabildiğinden, yaşayabildiğinden, yumurtlamaya giden birkaç gün içinde seks yapmak hamile kalma şansını kesinlikle artıracaktır. Aksi halde sadece hesaplanan yumurtlama gününde seks yaparak gebe kalabilmek mucizevi olabilir.
Hata: Kayganlaştırıcı, yağlayıcı kullanmak!
Daha kolay bir penetrasyon için, seksi daha acısız kılmak için yağlayıcı ve kayganlaştırıcı kremler, jeller tercih edilmektedir. Oysaki gebelik planlayan çiftler için bu ürünler hiç de uygun değil. Bebek sahibi olmak isteyenler seks öncesi yağlayıcı kullanmak için bir dahaki sefere iki kez düşünmeliler. Ticari yağlayıcılar ve kayganlaştırıcılar sperm hareketliliğini olumsuz yönde etkileyerek spermin yumurtaya ulaşmasını zorlaştırır. Eğer seks için mutlaka bir yağlama ürünü kullanmak gerekiyorsa, “sperm dostu yağlayıcı” olarak üretilenleri denemekte fayda var. Ama uzmanlara göre hiç kullanmamak en doğrusudur.
Hata: Gebelik için acele etmek!
Doğal yolla bebek sahibi olabilmek için birkaç kez ya da birkaç ay denemek her zaman yeterli olmayabilir. Oysaki çiftler genellikle 2 ya da 3 ay denedikten sonra hayal kırıklığına uğramaya başlarlar. Birkaç ay içinde gebelik elde edemeyince hemen bir kadın hastalıkları ve doğum uzmanından randevu almak gerekmez. Dr. Wood’a göre, en ideal koşullar altında bile, mükemmel derecede doğurgan çiftlerin gebelik elde edebilmesi birkaç ay sürebilir. Bu bağlamda 35 yaşın altındakiler, düzenli adet döngüsüne sahip olanlar ve doğurganlığı etkileyebilecek altta yatan sağlık sorunları olmayanlar yaklaşık 1 yıl boyunca düzenli olarak korumasız cinsel ilişkiye girmeliler. Bu süreçte muhtemelen gebelik olacaktır.
Hata: İhtiyaç olduğu halde yardım almamak!
Bazı durumlarda, doğurganlık yetisini daha sonra değil, daha erken dönemde kontrol ettirmek en iyi adım olabilir. 35 yaşında veya daha büyük olan, altı ay boyunca düzenli cinsel ilişkiye rağmen gebelik elde edemeyen çiftler artık daha fazla vakit kaybetmeden bir doğurganlık uzmanına görünmeliler. Dr. Chen’e göre, daha genç olan ve adet dönemleri düzensiz olan veya cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar (CYBE), ektopik gebelik, pelvik inflamatuar hastalık (PID) veya doğurganlığı veya gebeliği etkileyebilecek diğer sağlık sorunları olanlar için hemen doktora gitmek en iyi fikirdir.
Hata: Genel vücut sağlığını ihmal etmek!
Çoğunlukla, çiftler gebe kalmaya çalışırken, üreme sağlığına çok yoğun bir şekilde odaklanır, genel sağlıklarını ihmal ederler. Gebelikle ilgili her şeyin servikal mukus, sperm sayısı ve yumurta üretimi ile ilgili olduğu düşünülür. Ancak genel olarak vücut sağlığına dikkat etmek üreme yetisi için de önemlidir. Çünkü fazla kilo, sigara kullanımı, stres ve ilaçlar gibi konular da doğurganlığı etkileyebilir. Gebe kalmaya çalışmadan önce anne adayları kendisi ve bebeği için doğurganlığı veya hamileliği etkileyebilecek konuları öğrenmek amacıyla tıbbi bir kontrol yaptırmalıdır.