Hamilelik sırasında kanama çeşitli nedenlerden dolayı gerçekleşebilir. Bununla birlikte lekelenme denildiğinde daha hafif bir kanamadan bahsedilmektedir.
Kadınların yaklaşık yüzde 20’sinin hamileliğin ilk üç ayında lekelenme yaşadığı düşünülmektedir. Lekelenme yaşayan kadınların pek çoğu sağlıklı bir hamilelik geçirerek bebeklerini sağlıklı bir şekilde kucaklarına alabilmektedir.
Lekelenme Nedir?
Hamilelikte lekelenme yaşıyorsanız, bu lekelenmenin rengi kahverengi, kırmızı ya da pembe olabilir ve yapısı hafif yapışkan olabilir.
Lekelenmenin miktarının ise çok az olması gerekir. Hatta akıntıyı tuvalete gittiğinizde ya da iç çamaşırınızda birkaç damla olarak görebilirsiniz.
Kanama ise lekelenmeden daha ağırdır ve ped kullanmayı gerektirir. Kanamanın rengi ise değişken olabilmekle birlikte genelde kırmızıdır.
Hamileliğin İlk Üç Ayında Lekelenme
Hamileliğin ilk üç ayında yaşanan lekelenme veya hafif kanama genelde endişe verici bir nedenden kaynaklanmaz. Bununla birlikte lekelenmenin altında yatan bazı etkenler şunlar olabilir:
Yerleşme kanaması: Yerleşme kanaması, döllenen yumurtanın rahme tutunmasıyla meydana gelir. Bu kanama genelde hamile kaldıktan 6-12 gün sonra görülür. Bu aşamada döllenen yumurta oksijen ve besin almak üzere dokuz ay boyunca kalacağı rahme yerleşir.
Döllenmiş yumurtanın rahme tutulması, lekelenme ya da kanamaya neden olabilir. Yerleşme kanaması genelde normalde adet olmanız gereken tarihten önce gerçekleşir. Ancak bazen bu kanamanın hafif geçen bir adet dönemi olduğu düşünülebilir.
Yerleşme kanaması ile adet kanaması arasındaki ayrımı yapmak zor olabilir. Hatta hamileliğin erken döneminde görülen şu belirtiler, adet belirtileriyle sıkça karıştırılmaktadır:
- Hafif sancı
- Bel ağrısı
- Baş ağrısı
- Mide bulantısı
- Göğüslerde hassasiyet
Yerleşme kanamasını, normal adet döneminde ayırt etmenin bazı yolları bulunmaktadır. Yerleşme kanamasının rengi genelde adet kanamasından daha açıktır. Yerleşme kanaması genelde birkaç saat ila birkaç gün arası sürer ve yoğun kanama görülmez.
Servikal polip: Kadınların yaklaşık yüzde 2 ila yüzde 5’inin polipleri olduğu düşünülmektedir. Polipler, rahim ağzında bulunan küçük oluşumlardır.
Servikal polipler genelde iyi huyludur ve kansere neden olmaz. Ancak iltihaplandıklarında ya da tahriş olduklarında kanama görülebilir.
Cinsel ilişki ya da muayene: Pelvik muayenede rahim ağzında tahriş olması ve kanama görülmesi mümkündür. Hatta cinsel ilişki sırasında da aynı sorunlar görülebilir. Hamilelikte salgılanan hormonlar, rahim ağzının normalden daha hassas hale gelmesine neden olabileceği için pelvik muayene ya da cinsel ilişki sonrası lekelenme yaşayabilirsiniz.
Ne Zaman Doktora Gitmek Gerekir?
Hamileliğin ilk dönemlerinde yaşadığınız kanama çok hafifse ve başka belirtileriniz yoksa bu kanama ile ilgili konuşmak için bir sonraki doktor randevunuzu bekleyebilirsiniz. Bununla birlikte endişeleriniz olduğu her an doktorunuzla iletişime geçmeli ve kafanızdaki soru işaretlerini gidermelisiniz.
İlk Trimesterde Lekelenme
Hamileliğin ilk trimesterinde, yani ilk üç ayında lekelenme bir gün içinde kesiliyorsa ve beraberinde başka belirtiler görülmüyorsa ve kanama hafifse, endişelenmeniz gereken bir durum yok demektir.
Hamileliğin erken dönemlerinde lekelenme yaşayan pek çok kadının normal bir hamilelik ve doğum süreci geçirdiklerini unutmayın. Bununla birlikte düzensiz kanamalarınız oluyorsa her şeyin normal olduğundan emin olmak için kontrol yaptırmak isteyebilirsiniz.
Lekelenme, daha ağır bir kanama haline geldiyse veya adet kanamasına benziyorsa ya da kramp, ateş ve sırt ağrısı gibi belirtiler yaşıyorsanız, bir an önce doktorunuzla iletişime geçin.
Hamilelikte yaşanan kanama daha ciddi sorunların göstergesi olabilir:
Düşük: Bazen lekelenme ya da hafif kanama şeklinde başlayan kanamalar, yoğun kanama haline gelebilmektedir. İlk trimesterde yoğun kanama varsa ve bu kanamaya ağrı eşlik ediyorsa düşükten şüphelenmek gerekir. Düşüklerin çoğunluğu ilk trimesterde gerçekleşmektedir.
Düşüğü önlemek mümkün değildir ve düşük, anne adayının yanlış yaptığı şeyler nedeniyle gerçekleşmemektedir. Daha önce düşük yaşayan kadınlar, sonraki hamileliklerini sağlıklı bir şekilde geçirip bebeklerini kucaklarına alabilmektedir.
Düşük yaşamanız durumunda aşağıdaki belirtilerle karşılaşabilirsiniz:
- Ağır vajinal kanama
- Açık kırmızı ya da kahverengi akıntı
- Karında ağrı
- Sırtta hafif ya da keskin ağrı
- Şiddetli kramplar
- Vajinadan kan pıhtısı ya da doku gelmesi
Yukarıdaki belirtilerden herhangi birini yaşamanız halinde doktorunuzla iletişime geçin. Düşük belirtileri ile kanama yaşayıp düşük yapmıyor olmanız mümkündür. Bu durum, düşük tehdidi olarak isimlendirilmektedir.
Düşük tehdidi belirtileri arasında şunlar bulunmaktadır:
- Düşme ya da karın bölgesinde travma
- Enfeksiyon
- Bazı ilaçlara maruz kalma
Enfeksiyon: İlk trimesterde gerçekleşen lekelenme ya da kanama, hamilelikten kaynaklanmıyor olabilir. Pelvik bölgedeki ya da mesanedeki veya idrar yolundaki enfeksiyonun lekelenme ya da kanamaya neden olması mümkündür.
Mantar enfeksiyonu ya da vajinit de kanamaya neden olabilir. Enfeksiyon nedeniyle görülen kanama genelde pembe ya da kırmızı renkte bir lekelenme şeklinde görülür. Enfeksiyon durumunda ayrıca kaşıntı, karında ağrı, idrar yaparken yanma, beyaz akıntı, vajinanın dış tarafında çıkıntılar ya da yaralar şeklinde belirtiler görülebilir.
Dış gebelik: Dış gebelik, döllenmiş yumurtanın yanlışlıkla rahim dışında bir yere tutunmasıyla meydana gelir. Dış gebelik durumunda hamileliğin sürdürülmesi mümkün değildir.
Dış gebelik durumunda aşağıdaki belirtilerle karşılaşılabilir:
- Ağır ya da hafif kanama
- Keskin ağrı
- Şiddetli kramp
- Rektal baskı
Molar gebelik: İlk trimesterde yaşanan kanamanın bir diğer nedeni ise molar gebeliktir. Molar gebelik, döllenme sırasında gerçekleşen genetik bir hata nedeniyle plasenta dokusunun anormal şekilde büyümesini ifade eder. Molar gebelik durumunda ilk trimesterde düşük yaşanabilir.
Molar gebelik belirtileri arasında şunlar yer almaktadır:
- Açık kırmızı ve koyu kahverengi arası renklerde kanama
- Karında ağrı ya da baskı
- Mide bulantısı
- Kusma
Lekelenmenin nedenini anlamak için doktorunuz muhtemelen vajinal muayene yapmak isteyecektir. Ayrıca fetal kalp atışını dinlemek için ultrason yapmak gerekebilir. Lekelenme durumunda ayrıca kan testi ile hCG seviyelerinize de bakılabilir. Bu testler sayesinde doktorunuz, lekelenmenin nedenini anlamaya çalışacaktır.
Lekelenmeye neden olan etken belirlenemediyse çok fazla ayakta durmamanız, dinlenmeniz ve ağır kaldırmamanız tavsiye edilebilir. Doktorunuzun tavsiyelerini dinlediğinizden emin olun ve sırt ağrısı, karın ağrısı, ateş ya da kanamanın artması gibi belirtiler görmeniz halinde bir an önce doktorunuzu arayın.
İkinci ve Üçüncü Trimesterde Lekelenme
Hamileliğin ikinci veya üçüncü trimesterinde görülen lekelenme ya da kanama, hamilelik komplikasyonu belirtisi olabileceği için endişe verici olabilir. Hamileliğin son dönemlerinde gerçekleşen kanama bazen anne ve bebek açısından tehlikeli olabilmektedir. Bu nedenle ilk trimester sonrası tüm lekelenme ve kanamalarda doktorunuza haber verin.
İkinci ve üçüncü trimesterdeki kanamaların nedeni şunlar olabilir:
- Plasental abrupsiyon: Bu sorun, plasentanın doğumdan önce ya da doğum sırasında rahim duvarından ayrılmasıyla gerçekleşir.
- Erken doğum: Hamileliğin 37. haftasında önce başlayan doğumu ifade eder.
- Plasenta previa: Plasenta rahimde aşağıda bulunmakta ya da rahim ağzını kısmen veya tamamen kapatmaktadır.