Pek çok kadın hamilelikleri sırasında iştahsızlık yaşamaktadır. Siz de hamileliğiniz sırasında zaman zaman yiyeceklere karşı mesafeli oluyor ya da aç olsanız dahi yemek istemiyor olabilirsiniz.
Hamilelikte iştahsızlık yaşıyorsanız, bu durumun neden kaynaklandığını, iştahınızı kazanmak için neler yapabileceğinizi ve ne zaman doktora gitmeniz gerektiğini merak ediyor olabilirsiniz.
Bu yazıda hamilelikte iştahsızlığa dair bilmeniz gereken her şeyi öğrenebilirsiniz.
Hamilelikte İştahsızlık
Hamilelikte iştahınızın değişiklik göstermesi normaldir. Bu dönemde vücudunuzun çok çeşitli değişiklikler geçirdiğini düşünürsek iştahınızın ara ara kapanmasını ve açılmasını normal bir süreç olarak görebilirsiniz.
İştahınız kapalıysa genel olarak yiyeceklerle ilgilenmiyor ya da hiç yemek istemiyor olabilirsiniz. Bununla birlikte genel iştahsızlık ile belli yiyeceklere karşı duyulan tiksinti arasındaki ayrımın farkında olmanız gerekir.
Hamilelikte iştahsızlığa neden olan faktörler genel olarak şu şekildedir:
Mide bulantısı ve kusma
Mide bulantısı ve kusma, hamilelikte yaygın bir şekilde görülmektedir. Bazı kadınlar bu belirtileri hamilelik boyunca yaşarken bazıları ise özellikle ilk trimesterde yaşamaktadır.
Mide bulantısının ve kusma bazı durumlarda anne adayının midesinde yiyecek tutabilmesini ve iştahını etkileyebilmektedir.
Araştırmalara göre hamilelikte leptin ve hCG hormonlarında yaşanan dalgalanmalar, iştahın azalmasına ve midenin ve bulantının daha çok olmasına yol açabilmektedir.
Mide bulantısı ve kusma nedeniyle iştahsızlık yaşıyorsanız, yağlı ve baharatlı yiyeceklerden uzak durun, yemeklerin yanında sıvı tüketmeyin ve daha küçük ve sık öğünler halinde beslenin.
Mideniz, çubuk kraker gibi kuru ve tuzlu yiyecekleri ve pişmiş tavuk göğsü gibi sade yemekleri daha iyi bir şekilde tolere edebileceği için bu yiyecekleri tüketmeyi deneyebilirsiniz.
Bununla birlikte mide bulantınız ve kusmanız şiddetliyse doktorunuzu ziyaret etmeniz gerekebilir.
Ruh sağlığı ile ilgili sorunlar
Kaygı ve depresyon dahil olmak üzere ruh sağlığı ile ilgili pek çok sorun iştahı etkileyebilmektedir.
Hamilelikte yaşanan çeşitli fiziksel ve biyokimyasal değişiklikler nedeniyle hamilelerin ruh sağlığı sorunları yaşamaya daha yatkın oldukları bilinmektedir. Özellikle depresyondan bahsetmek gerekirse bu sorun, yeme alışkanlıklarını değiştirebilmekte ve iştahın azalmasına ve besin bakımından zengin yiyecekleri daha az tüketmeye neden olabilmektedir.
Hamilelikte depresyon, sağlıklı yiyeceklerin daha az tüketilmesi, sağlıksız yiyeceklerin daha fazla tüketilmesi ve folat, yağ asitleri, demir ve çinko gibi önemli besinlerin daha az alınması ile ilişkili olabilmektedir. Bu durum, hem anne karnındaki bebeğin hem de annenin sağlığını olumsuz yönde etkileyebilir.
Bu nedenle ruh sağlığınızla ilgili yanlış bir şeyler olduğunu düşünüyor ve depresyon ve kaygı gibi belirtiler gösteriyorsanız, en kısa sürede bir uzmana danışmanız faydalı olacaktır.
İlaçlar
Hamilelikte kullanımı güvenli olan ilaçların bazen iştahsızlık gibi yan etkileri olabilmektedir.
Seçici serotonin geri alım inhibitörü (SSRI) ilaçlar, depresyon ve kaygı tanısı olan hamilelere reçete edilebilmektedir.
SSRI tipi ilaçlar iştahsızlığa neden olabilmektedir. Hatta depresyon nedeniyle bu ilaçlara başlanması sonucu hamilelikte iştahın tamamen kaybedilmesi, erkenden doyma ve kilo kaybı gibi belirtiler görülebilmektedir.
Yeme bozuklukları
Bazı hamilelerde anoreksiya ve bulimia dahil olmak üzere çeşitli yeme bozuklukları olabilmektedir. Yeme bozuklukları iştahta değişime, kilo almaktan korkmaya ve daha az yemeye neden olabilir. Hamileyseniz ve yeme bozukluğunuz varsa tedavi seçenekleriniz ile ilgili olarak doktorunuzla konuşmanız gerekir.
Diğer nedenler
Hamilelikte tümörler, midenin geç boşalması, mide yanması ve Addison hastalığı gibi sağlık sorunları da iştahsızlığa neden olabilmektedir.
Bunların yanı sıra stres seviyelerinin çok yüksek olması da annenin sağlığını etkileyebilmekte ve iştah kaybına neden olabilmektedir.
Hamilelikte tat ve koku almada değişiklikler, B12 ve demir eksikleri gibi sorunlar da iştahsızlığa yol açabilmektedir.
Hamilelikte İştahsızlık Bebeği Etkiler mi?
Hamilelikte yeteri kadar besin alamamak, çeşitli komplikasyonlara yol açabilmektedir. Bunlar arasında fetal gelişimin yetersiz olması, düşük doğum ağırlığı ve annenin kilo vermesi gibi komplikasyonlar yer alabilmektedir. Ayrıca çocukta zihinsel işlevin düşük olması ve davranışsal sorunlar görülebilmektedir.
Hamileliğinizi sağlıklı bir şekilde sürdürebilmek için makro besinler ve mikro besinler açısından dengeli beslenmeniz önemlidir.
Hamilelikte sürekli olarak iştahsızlık yaşayan kadınlarda anemi, fetal gelişimde anormallikler ve erken doğum gibi komplikasyonlar görülebilmektedir.
Hamilelikte İştahsızlık için Ne Yapılmalı?
Hamilelikte iştahsızlık yaşıyorsanız, bunun için neler yapabileceğinizi merak ediyor olabilirsiniz.
İştahsızlığınız varsa öncelikle bazı yiyecekleri önceliğiniz haline getirmeye çalışın. Bu sayede hem sizin hem de bebeğinizin ihtiyaç duyduğu besinleri alabilirsiniz.
Aşağıdaki yiyecekler küçük öğünler halinde hazırlayarak doyabilir ve midenizin rahatsız olmamasını sağlayabilirsiniz:
- Protein bakımından zengin atıştırmalıklar: Haşlanmış yumurta, yoğurt, kavrulmuş nohut, peynir ve kraker, tavuk ya da hindi
- Lifli sebzeler: Tatlı patates, taze fasulye, mini havuç, çiğ ıspanak salatası
- Tatlı atıştırmalıklar: Taze üzümsü meyveler, yulaf ezmesi, kuru meyve
- Tahıl ve nişasta: Kinoa, kahverengi pirinç, makarna, fırınlanmış ya da püre patates
- Çorba: Erişteli tavuk çorbası ve pirinçli tavuk çorbası
- Sıvı: Et suyu ve sağlıklı smoothie’ler
İştahsızlık, mide bulantısı ya da kusmayla ilişkili olarak görülüyorsa sık ve küçük öğünler halinde beslenin, baharatlı ve yağlı yiyeceklerden uzak durun ve zencefil tüketmeyi deneyin.
Mide bulantınız ve kusmanız şiddetliyse bu durumda ilaç kullanmanız ya da damar içi sıvı almanız gerekebilir.
İştahsızlıkla ilişkili olarak besin eksikliğiniz varsa yüksek dozda takviyeler kullanmanız gerekebilir. Ancak bunları doktorunuzun gözetiminde kontrollü olarak kullanmanız gerektiğini unutmayın.
Sonuç Olarak
Vücudunuzun hamileliğe uyum sağlama sürecinde bir şeyler yemeyi zor bulabilir ya da iştahsızlık yaşayabilirsiniz. Hatta kendinizi aç hissetseniz dahi yemek yemekte zorlanabilirsiniz.
Hamilelikte iştahsızlığın sık rastlanan bir durum olduğunu ve genelde mide bulantısı ve kusma gibi belirtilerle ilişkili olduğunu unutmayın.
İştahınız yoksa ve kendinizi aç hissediyorsanız, küçük ve sık öğünler halinde beslenmeyi deneyebilir ve besin değerleri bakımından zengin yiyecekler tercih edebilirsiniz.