Bir bebek sahibi olmaya hazırlanmak zaten başlı başına stresli bir durumken, bir de Dünya Sağlık Örgütü tarafından pandemi olarak ilan edilen ve COVID-19 adıyla bilinen Coronavirus’ün neden olduğu salgın hastalık, bu stresin daha da artmasına neden olabilir. Hamileyseniz ya da yakın bir tarihte doğum yapmaya hazırlanıyorsanız, Dünya Sağlık Örgütü ve T.C Sağlık Bakanlığı gibi güvenilir kaynaklardan bilgi edinmeniz en doğrusudur.
Yeni Bir Virüs İle Karşı Karşıyayız
COVID-19 yeni bir virüs türü olduğundan, her gün hakkında yeni bir şey öğreniyoruz. Hamile olan ve doğum yapmaya hazırlanan kadınların çoğu genç ve genellikle sağlıklı olduklarından, bu virüsten ciddi şekilde etkilenme riskinin oldukça düşük olduğu belirtiliyor. Ancak, dikkat etmeniz gereken bir de bebek olduğundan, durumun kendisi daha karmaşık hale gelebiliyor.
Yakın bir tarihte, İngiltere’de COVID-19 testi pozitif çıkan bir anne adayının doğumdan sonra bebeğine yapılan testin de pozitif çıkması, akıllara pek çok soru getirse de, bebeğin anne karnında mı yoksa doğumdan sonra mı enfekte olduğu tam olarak bilinmiyor. Bilgiler, bebeğin iyi olduğu ve anne adayının tedavi edildiği yönünde.
Çin’deki Hamile Kadınların Deneyimleri
Bugüne kadar, Coronavirüs hakkında bilinenlerin büyük bir bölümü Çin’deki vakalardan geldi. Konuyla ilgili olarak, Çin’deki 9 yeni anne olan kadını içeren bir çalışma yapıldı. Kadınların hepsi bebeğini sezaryen ile dünyaya getirdi ve hem anneleri hem de bebekleri iyileşti. Çalışma kapsamında, bebeklerin hiçbirinde test sonucu pozitif çıkmadı. Anne sütünde de virüs olduğuna dair herhangi bir kanıt bulunamadı.
Bugüne kadarki verilerde, hamile kadınlarda farklı belirtiler görüldüğüne ya da daha ağır hastalık riski altında olduklarına dair bir kanıt bulunamamıştır. Hamileliğin son üç ayında virüs ortaya çıktığında, anneden çocuğa bulaştığına dair de bir kanıt yoktur.
Hamile Kadınlarda Pozitif Test Sonucu Neden Daha Az?
Hamileler, genellikle virüslere karşı daha duyarlıdır. Bu dönemde, bağışıklık sisteminin zayıflaması daha fazla oksijen ihtiyacına neden olur. Ancak, söz konusu Coronavirus olduğunda, durumun böyle olmadığı görülüyor. Coronavirus tespit edilen 147 hamile kadında yapılan analizde, yalnızca %8 oranında ciddi hastalık belirtileri görüldü ve yalnızca %1’inin durumunun kritik olduğu tespit edildi. Bu oranlar, genel hastalık oranına göre daha düşüktür.
Bunun nedeni, bir kadının vücudunun herhangi bir sağlık tehdidi olarak bebeğini korumak adına gebeliğin bağışıklık tepkisinin, virüse karşı ekstra koruma sağlaması olabilir. Erkekler, bu virüsten daha fazla etkilenmektedir ve kadınların ciddi şekilde hastalanma durumun ölümle sonuçlanma olasılığı da daha düşüktür. Bugüne kadarki veriler, erkeklerde ölüm oranın %3’e yakın ve kadınlarda %2’ye kadın olduğunu göstermektedir.
Hamile kadınlar Kendilerini Nasıl Koruyabilir?
Uzmanların, hamile bir kadın için virüsten korunmak adına verdiği öneriler, genel halk ile aynıdır. Genel olarak dikkat edilmesi gerekenler şöyledir:
- Öksürürken ve hapşırırken mendil kullanma ya da dirsek içini kullanma,
- Hasta olan insanlarla temastan kaçınma,
- Hastaları ziyarete gitmekten kaçınma
- Elleri sık sık su ve sabun ile yıkama, dezenfektan kullanma
- Kalabalık gruplar ve toplantılardan kaçınma
- Mecbur kalınmadıkça yurtdışı seyahatlerinden kaçınmak ve seyahatten gelindiğinde kendini toplumdan izole etmek.
Virüsten etkilenmiş olabileceğini düşünen kadınlar, doğrudan hastaneye gitmek yerine doktoruna telefon görüşmesi ile başvurabilirler. Hamile kadınlar ve yeni doğum yapmış kadınlara öncelik tanınmaktadır. Ancak, virüsün daha geniş kitleleri etkilemesi ile bu durum değişebilir.
Doğumdan Önce
Hamilelik ve doğum sürecinde sizinle ilgili tüm ekip, bu süreçte tüm kararlara dahil edilmelidir. COVID-19 tespit edilirse, doğumdan önce ve sonra almanız gereken ekstra önlemler vardır. Doktorunuz, doğum için en güvenli zaman ve yöntem hakkında sizi bilgilendirecektir. Bu sürece, başka uzman doktorlar da dahil olabilir. Doğum sırasında, izole bir odada olabilirsiniz ve hastanede kalacağınız süre boyunca bu odada kalmanız gerekebilir.
Doğum Sırasında
Doğum sırasında tıbbi bir maske kullanmanıza gerek yoktur. Ancak, odanın dışına çıktığınızda tıbbi maske kullanmanız gerekir. Doğum sırasında, doktorunuz dışında yalnızca bir kişi yanınızda olabilir. Bu, eşiniz ya da bir aile üyesi olabilir. Doğum sırasında, enfeksiyon riskinin minimuma indirilmesi için koruyucu ekipmanları takmaları gerekecektir.
Doğumdan Sonra
COVID-19 tespit edildiyse, doğumdan sonra nasıl bir yol izleneceği konusunda doktorunuz sizinle konuşacaktır. Bu süreçte, virüs geçene kadar bebeğinize başkasının bakmasını sağlayabilirsiniz. Bu, bebeğe virüs bulaşmasını önlemeye yardımcı olabilir.
Emzirme Dönemi
Coronavirus tespit edilirse ve yeni doğum yapmış bir anneyseniz, doktorunuz emzirmeye devam etmeye teşvik edecektir. Bebeğinize anne sütü vermemeye karar verirseniz, bebeğinizi bir başkasının emzirmesini düşünebilirsiniz. Emzirmeye karar verirseniz; göğsünüze ya da pompa, şişe gibi ekipmanlara dokunmadan önce ellerinizi dezenfekte etmelisiniz. Bebeğinizi emzirirken, koruyucu maske takabilirsiniz.
Doktor Muayeneleri Nasıl Olmalı?
Doğum yaklaşırken, doktorunuzdan randevu almaya ve muayene olmaya devam edin. Ancak, bir randevuya gidemezseniz strese girmeyin. Doğum için randevu aldıysanız, enfeksiyon riskini en aza indirmek için önlem almanız gerekir. Doğumdan sonra, olabildiğince erken taburcu olmak sizi ve bebeğinizi korumak adına yararlı olabilir.
Anne Karnındaki Bebeğe Virüs Bulaşır Mı?
Annenin karnında bebeği koruyan plasenta, son derece etkili bir filtreleme sistemine sahiptir. Bebekleri dışarıdan gelebilecek tehlikelere karşı korumada oldukça başarılıdır. Bu konuda, Zika virüsü bir istisna olsa da, COVID-19 konusunda gebelikte artan komplikasyonlara dair herhangi bir kanıt yoktur.
Ancak, bir kadının ateşinin yükselmesi ya da zatürre olması durumunda bebek erken dünyaya gelebilir. Bununla birlikte, Coronavirus teşhisi, gebeliğin sonlandırılmasının anne için hayati olduğu düşünülmedikçe erken doğum kararına neden olmamalıdır. COVID-19’un düşük riskini arttırdığına dair yeterli bir kanıt yoktur ve bebekler üzerindeki uzun vadeli etkileri hakkında henüz yeterli bir bilgi yoktur.
Doğumdan Sonra Ne Yapılmalı?
Emzirmek, bir bebek için hayati derecede önemlidir ve Dünya Sağlık Örgütü, bebek dünyaya geldikten sonraki birkaç saat içinde emzirmenin başlamasını tavsiye etmektedir. Bebeğin herhangi bir sağlık sorunu yoksa, doğumdan hemen sonra anne ile temas etmesi önemlidir.
Annenin hasta olması durumunda, emzirmesi gerektiği konusunda yardım edilmelidir. Emzirme, Coronavirus gibi bulaşıcı hastalıklara karşı koruyucudur. Çünkü, önemli bağışıklık faktörlerinin bebeğe aktarılmasını sağlar.
Emzirmeyi bırakmayı düşünüyorsanız, tüm dünyada tehdit oluşturan salgın tehlikesi sona erene kadar emzirmeye devam ettirmeniz önerilir. Coronavirus tespit edilen kadınların; bebeğe temas etmeden hemen önce ve sonra ellerini önerilen şekilde yıkaması ve varsa öksürük gibi semptomlar için tıbbı maske kullanmaları önerilmektedir.
Mevsimsel gribin yoğun olduğu bir dönemde olduğumuzda, grip aşısı olarak semptomlara karşı önlem alabilirsiniz. Grip aşısı yaptırmanın bebek için herhangi bir riski yoktur. Grip aşısı ile Coronavirus’ten korunamazsınız ancak gripten korunabilirsiniz.
Bu süreçte, her şeyden önemlisi, sakin olmaya çalışın ve çok fazla endişeleniyorsanız, konuyla ilgili olarak doktorunuzla konuşun.
Bebeklerin Bakımı Nasıl Olmalı?
Doğumdan sonra bebeğiniz için olası riskler hakkında doktorunuz sizi bilgilendirecektir. Doğum sonrasında, bebeğinizle birlikte izole bir odada kalmanız gerekecektir. Bu sürede, ellerinizi düzgün bir şekilde, sık sık su ve sabunla ya da alkolle ovuşturmanız önemlidir. Bunu, bebeğinize her temas etmeden önce ve sonra tekrarlamalısınız.
Bu süreçte, bebeğinizdeki virüs belirtilerini sürekli olarak gözlemlemelisiniz. Herhangi bir enfeksiyon belirtisi gelişmesi durumunda, bebeğinize Coronavirus testi yapılması gerekecektir.
