Hematokrit, toplam kan hacmindeki kırmızı kan hücrelerinin yüzdesidir. Sağlığınız için kırmızı kan hücreleri hayati önem taşımaktadır. Bunları kanın metro sistemi olarak düşünün. Vücudunuzun çeşitli yerlerine oksijen ve besin maddeleri taşırlar. Sağlıklı kalmanız için, vücudunuzun doğru miktarda kırmızı kan hücresi olması gerekir. Doktorunuz, çok az veya çok sayıda kırmızı kan hücresi bulunduğunu düşünürse, bir hematokrit veya Hct testi yapabilir.
Neden Bir Hematokrit (HCT) Testine İhtiyaç Duyarsınız?
Hematokrit testi, doktorunuza belirli bir durumda teşhis koymasına yardımcı olabilir veya vücudunuzun belli bir tedaviye ne kadar iyi tepki verdiğini belirlemelerine yardımcı olabilir. Test, çeşitli nedenlerle sipariş edilebilir, ancak çoğunlukla aşağıdakileri sorunları test etmek için kullanılır:
- Anemi
- Lösemi
- Susuz kalma (Dehidrasyon)
- Beslenme eksiklikleri
Doktorunuz tam bir kan sayımı (CBC) testi yaparsa, hematokrit testi dahil edilir. Tam kan sayımında yapılan diğer testler hemoglobin ve retikülosit sayısıdır. Doktorunuz alyuvar sayınızı anlamanız için genel kan test sonuçlarına bakacaktır.
Normal Hematokrit Seviyesi Nasıl Olmalıdır?
Kan örneğini test eden laboratuvar kendi aralıklarına sahip olsa da, hematokrit için genel kabul gören aralıklar cinsiyet ve yaşınıza bağlıdır. Tipik aralıklar aşağıdaki gibidir:
yetişkin erkekler: yüzde 38.8 ila 50
yetişkin kadınlar: yüzde 34,9 ila 44,5
Hematokrit seviyeleri yaşla birlikte hızla değiştiği için 15 yaş ve altındaki çocuklar ayrı bir aralık setine sahiptir. Sonuçları analiz eden özel laboratuvar, belli bir yaştaki bir çocuğun normal hematokrit aralığını belirleyecektir. Hematokrit düzeyleri çok düşük veya çok yüksekse, çeşitli problemleri gösterebilir.
Hematokrit (HCT) Seviyeleri Çok Düşükse Ne Olur?
Düşük hematokrit seviyeleri aşağıdaki durumların belirtileri olabilir:
- Kemik iliği hastalıkları
- Kronik ateşli hastalık
- Demir, folat veya B 12 vitamini gibi besin öğelerindeki eksiklikler
- İç kanama
- Hemolitik anemi
- Böbrek yetmezliği
- Lösemi
- Lenfoma
- Orak hücre anemisi
Hematokrit Seviyeleri Çok Yüksek Olursa Ne Olur?
Yüksek hematokrit seviyeleri aşağıdaki durumların habercisi olabilir:
- Doğuştan kalp hastalığı
- Susuz kalma (Dehidrasyon)
- Böbrek tümörü
- Akciğer hastalıkları
- Polisitemi vera
Teste başlamadan önce, kısa bir süre önce kan nakli geçirip geçirmediğinizi veya hamile olup olmadığınızı doktorunuza bildirin. Gebelik, vücudunuzdaki artmış sıvı nedeniyle kan üre azotu (BUN) seviyelerini düşürebilir. Son zamanlarda yapılan bir kan transfüzyonu da sonuçlarınızı etkileyebilir. Eğer yüksek bir seviyede yaşıyorsanız, havadaki oksijen miktarlarının azalması nedeniyle hematokrit seviyeleri daha yüksek olma eğilimindedir.
Doktorunuz, hematokrit testinizin sonuçlarını, CBC testinin diğer bölümleriyle ve tanı koymadan önce genel belirtileriyle muhtemelen karşılaştıracaktır.
Bir Hematokrit (HCT) Testinin Riskleri Nelerdir?
Bir hematokrit testi herhangi bir önemli yan etki veya risk ile ilişkili değildir. Kan dolaşım yerinde kanama veya zonklama olabilir. Doktorunuzun, kan alınan alana birkaç dakika baskı uygulandığında durmayan herhangi bir şişme veya kanama geçirip geçirmediğinizi öğrenmesine izin verin.
Anemi İçin Yapılan Testler ve Hematokrit (HCT)
İlk doğum öncesi randevunuz sırasında, kan testi yapılır. Böylece doktorunuz anemi olup olmadığınızı kontrol edebilir. Kan testleri genelde şunları içerir:
Hemoglobin testi: Akciğerlerden vücuda ve dokulara oksijen taşıyan kırmızı kan hücrelerinde demirden zengin bir hemoglobin miktarını ölçer.
Hematokrit (HCT) testi: Bir örnek kandaki kırmızı kan hücrelerinin yüzdesini ölçer.
Hemoglobin veya hematokrit seviyesi normalden düşükse, annede demir eksikliği anemisi olabilir. Doktorunuz demir eksikliği veya anemi için başka bir nedene karar vermek için diğer kan testlerini kontrol edebilir.
Hamileliğinizin başlangıcında kansızlığınız olsa bile, doktorunuz muhtemelen ikinci veya üçüncü trimesterde (üç aylık dönemde) anemi olup olmadığını kontrol etmek için bir başka kan testi yaptırmanızı tavsiye eder.
HAMİLELİKTE HEMATOKRİT (HCT) DÜŞÜKLÜĞÜ
Her hamilelikte; hem hemoglobin hem de hematokrit değerlerinde bir miktar düşme beklenir. Bunun sebebi de hamilelikte kan düzeyleri ve miktarının artmasıdır. Yaklaşık olarak hamilelerde hemotokrit değerinin % 30’un altında olması annenin anemi olabileceğine dair ipucu içerir.
Hamilelikte Anemi Tedavisi Nasıl Olur?
Hamileliğiniz sırasında anemikseniz, doğum öncesi vitaminlerinize ek olarak bir demir takviyesi ve folik asit takviyesi almaya başlamanız gerekebilir. Doktorunuz, demir ve folik asit bakımından zengin besinler içeren bir diyet uygulamanızı da önerebilir.
Buna ek olarak, doktorunuzun hemoglobin ve hematokrit düzeylerinizin gelişip gelişmediğini kontrol edebilmesi için belirli bir süre sonra başka bir kan testi yapmanız istenir. B12 vitamini eksikliğini tedavi etmek için, doktorunuz vitamin B12 takviyesi almayı önerebilir. Doktor, diyetinize daha fazla hayvansal gıdalar eklemenizi tavsiye edebilir:
- Et
- Yumurtalar
- Günlük süt ürünleri
Doktorunuz bir hematolog veya anemi ve kan sorunu konusunda uzmanlaşmış bir doktora danışabilir. Bu uzmanla gebelik boyunca görüşebilir ve anemi tedavisinde yardım alabilirsiniz.
Anemiyi Önlemek İçin Neler Yapılmalıdır?
Hamilelik sırasında anemiyi önlemek için, yeterli miktarda demir aldığınızdan emin olun. Dengeli yemekler yiyin ve aşırı demir bulunan gıdaları diyetinize ekleyin. Demir bakımından zengin yiyecekleri günde en az üç porsiyon yemeyi hedefleyin, örneğin:
- Yağsız kırmızı et, kümes hayvanları ve balık
- Yapraklı, koyu yeşil sebzeler (ıspanak, brokoli ve lahana gibi)
- Demir bakımından zenginleştirilmiş tahıllar
- Fasulye, mercimek ve tofu
- Kuruyemiş ve tohumlar
- Yumurtalar
C vitamini yüksek gıdalar vücudunuzun daha fazla demir absorbe etmesine (demir emilimi) yardımcı olabilir. Bunlar arasında şunlar bulunur:
- Narenciye ve meyve suları
- Kırmızı meyveler
- Kivi
- Domates
- Biber
Demir bakımından zengin gıdaları yediğiniz zaman aynı gıdaları yemeyi deneyin. Örneğin, bir bardak portakal suyu içebilir ve kahvaltı için demirle güçlendirilmiş tahıl yiyebilirsiniz. Ayrıca, folat eksikliğini önlemeye yardımcı olmak için folat açısından yüksek gıdaları seçin. Bunlar arasında şunlar bulunur:
- Lifli yeşil sebzeler
- Narenciye ve meyve suları
- Kuru fasulye
- Folik asit ile güçlendirilmiş ekmek ve tahıllar
Yeterli miktarda demir ve folik asit içeren doğum öncesi vitamin almak için doktorunuzun talimatlarını izleyin. Vejetaryenler; etin yanı sıra gebe ve emziren bir bebeğin B12 vitamini almaları gerekip gerekmediğini doktorlarıyla konuşmalıdır.
Selamlar geçen gün eşime kan testi yaptırdım hamilelik için değerler düşük ama kalın bir yazıyla (carovr 0.93) böyle birşey yazıyordu ne olduğunu anlamadım yardımcı olur musun şimdiden teşekkürler ederim …..