Adet döngüsü genel olarak 28 gün sürmekle birlikte 21 ila 35 gün arası süren adet döngüleri de düzenli olarak kabul edilmektedir. Adet döngülerinde bazen düzensizlik görülebildiği için kadınlar hemen adet olmanın yollarını arayabilmektedir. Bununla birlikte kadınlar bazen de tatile gidecek olmak gibi nedenlerden dolayı bir an önce adet olmak isteyebilmektedir.
Stres seviyelerini azaltmak ya da egzersiz yapmak veya bazı yiyecekleri tüketmek, adetin daha erken gelmesine etki edebilmektedir. Ancak adetiniz geciktiyse ya da gelmiyorsa bunun için doktora gitmeniz ve altta yatan nedene bağlı olarak tedavi görmeniz gerecektir.
Hemen adet olmak için neler yapılabileceğinden önce adetin gecikme nedenlerine göz atarak ne zaman doktora gitmeniz gerektiğini öğrenebilirsiniz.
Adet Neden Gecikir?
21 ila 35 gün süren adet döngüleri normal olarak kabul edilmektedir. Ancak bazı faktörlerden dolayı adet döngülerinde değişiklikler olabilmekte ve adet gecikmesi görülebilmektedir.
Adet gecikmesine neden olan faktörlerden bazıları şu şekildedir:
Stres
Stres, beyindeki hipotalamus bölgesini etkileyebilmekte ve adet döngülerini düzenleyen hormonların dengesini bozabilmektedir. Stresin neden olduğu ani kilo alma ve verme gibi durumlar da adet döngülerini etkileyebilmekte ve adet gecikmesine yol açabilmektedir.
Aşırı zayıflık
Anoreksiya nervoza ya da bulimia gibi yeme bozuklukları olan kadınlarda adet gecikmesi ya da adet görmeme olabilmektedir. Yeme bozuklukları için tedavi görmek ve sağlıklı kiloda olmak, adet döngülerinin normale dönmesine yardımcı olacaktır.
Obezite
Aşırı zayıflık gibi obezite de adet döngülerini bozabilmektedir. Bu durumda sağlıklı bir beslenme düzeni ve egzersizle birlikte adet döngülerini normale döndürmek mümkün olmaktadır.
Polikistik over sendrom (PKOS)
PKOS, vücudun fazla androjen üretmesine neden olan bir sorundur. PKOS nedeniyle vücutta oluşan hormonal dengesizlik, adet gecikmesine ve adetin tamamen kesilmesine neden olabilmektedir.
Doğum kontrol yöntemleri
Doğum kontrol hapı gibi hormonlu doğum kontrol yöntemleri, adet döngülerini etkileyebilmektedir. Bu nedenle hormonlu doğum kontrol yöntemleri kullanmaya başladıktan sonra adet döngülerinin düzene girmesi altı ay kadar vakit alabilmektedir.
Kronik hastalıklar
Diyabet ve çölyak hastalığı gibi kronik hastalıklar da adet döngüsünü etkileyebilir. Bu hastalıkların kontrol altına alınmaması, adet gecikmesine ya da adet görmemeye yol açabilmektedir.
Erken perimenopoz
Menopoz genelde 45 ila 55 yaşları arasında gerçekleşir. 40 yaşından önce menopoz belirtileri gösteren kadınlar adet görmemeye başladıklarında adet gecikmesi yaşadıklarını düşünebilmektedir.
Tiroit sorunları
Tiroit bezinin aşırı aktif ya da az aktif olması adet gecikmesine ve adet görmemeye neden olabilmektedir. Tiroidinizle ilgili sorunlar varsa bunlara yönelik tedavi gördüğünüzde adet döngüleriniz düzene girecektir.
Erken Adet Olmak için Ne Yapmalı?
Erken adet olmanın kesin bir yolu olmamakla birlikte adetiniz yaklaştıysa yapabileceğiniz bazı şeylerle adetinizin daha hızlı gelmesini sağlamanız mümkün olabilir.
Erken adet olmak için başvurabileceğiniz doğal yollardan bazıları şunlardır:
Egzersiz
Hafif egzersizler yaparak kaslarınızın rahatlamasını ve adetinizin daha erken gelmesini sağlamanız mümkün olabilir. Düzenli olarak egzersiz yapmak genel olarak hormonların dengede olmasına ve adetin düzenli olmasına yardımcı olabilir.
Rahatlama
Araştırmalar, yüksek stres seviyeleri ile adet düzensizlikleri arasında ilişki olduğunu göstermektedir. Stresiniz varsa rahatlamak için yapacağınız yoga ve meditasyon gibi uygulamalar ile adet gecikmesi gibi durumlarda adetinizin gelmesini hızlandırabilirsiniz.
Orgazm
Orgazm, adetin gelmesine yardımcı olabilmektedir. Cinsel aktivite ve rahmin kasılması ile salgılanan hormonlar, rahim ağzının açılmasına ve rahim içi tabakanın dökülmesine yardımcı olabilmektedir.
Sıcak kompres ya da banyo
Sıcak banyo, kasların rahatlamasını sağlayarak ve duygusal stresi azaltarak adetin gelmesini sağlayabilmektedir. Sıcak banyo yapma imkanınız yoksa karnınıza sıcak su şişesi ya da ısı bandı koyarak karın bölgesine giden kan akışını arttırarak adetin başlamasını tetiklemeniz mümkün olabilir.
Erken adet olmak için tüketebileceğiniz besinler ise şu şekildedir:
C vitamini
C vitamininin adeti tetiklediğini gösteren bilimsel kanıtlar bulunmamakla birlikte pek çok insan fazla C vitamini tüketmenin, adetin başlamasına yardımcı olduğunu söylemektedir. Bunun nedeni, C vitamininin östrojen ve progesteron seviyeleri üzerindeki etkilerinden kaynaklanıyor olabilir. C vitamini, östrojeni yükselterek ve progesteronu düşürerek rahmin kasılmasına ve rahim içi tabakanın atılmasına yardımcı oluyor olabilir.
C vitamininin adeti tetiklediğine yönelik bilimsel kanıtlar olmasa da C vitamini tüketiminizi arttırmanızın bir zararı olmayacağı için bu yöntemi deneyebilirsiniz. C vitamini tüketiminizi arttırmak için şunları yapabilirsiniz:
- Ispanak ve kıvırcık lahana gibi yeşillikler tüketin
- Portakal ve greyfurt gibi turunçgiller tüketin
- Brokoli ve Brüksel lahanası gibi turpgiller tüketin
Ananas
Ananas, bromelain adı verilen ve östrojen ile diğer hormonların seviyelerini etkilediği düşünülen enzim bakımından zengindir. Araştırmalar bromelain’in inflamasyonu azaltabileceğini ve bu sayede inflamasyon nedeniyle meydana gelen adet düzensizliklerinde yardımcı olabileceğini göstermektedir. Bununla birlikte ananas ya da bromelain takviyelerinin hemen adet olmak üzerinde kesin etkileri olmadığını bilmek gerekir.
Zencefil
Zencefilin adeti tetiklediği ve rahim kasılmalarını başlattığı düşünülmektedir. Bunun bilimsel bir dayanağı olmasa da zencefili adetinizi başlatmak için tüketmek istiyorsanız, zencefil çayı hazırlayabilirsiniz. Bunun için taze ve soyulmuş bir dilim zencefili 5-7 dakika kadar sıcak suda beklettikten sonra tüketebilirsiniz.
Maydanoz
Maydanoz, C vitamini ve apiol bakımından zengindir. C vitamini ve apiol, rahim kasılmalarını tetikleyebileceği için adetinizin erken gelmesi için maydanoz çayı tüketebilirsiniz. Bunun için sıcak suya birkaç yemek kaşığı maydanoz koyup beş dakika dinlendirdikten sonra çayınızı süzerek içebilirsiniz.
Zerdeçal
Zerdeçalın da adeti başlatabileceği düşünülmektedir. Zerdeçalın östrojen ve progesteron seviyelerini etkileyerek adeti tetiklediği düşünülmekle birlikte bu görüşe dair bilimsel kanıtlar bulunmamaktadır.
Ne Zaman Doktora Gitmek Gerekir?
Adetiniz gecikiyorsa ve adet döngüleriniz düzensizse adet olmak için çeşitli yollar denemek yerine doktora gitmelisiniz. Adet gecikmeniz, altta yatan bazı sağlık sorunlarına bağlı olarak gerçekleşiyor olabilir.
Aşağıdaki durumlarda doktorunuzu ziyaret etmeli ve durumunuz hakkında bilgi almalısınız:
- Gebelik şüphesi
- Üç döngü üst üste adet olmamak
- 45 yaşından önce adet olmanın kesilmesi
- 55 yaşından sonra hala adet görüyor olmak
- Adet dönemleri arası ya da cinsel ilişki sonrası kanama
- Adet düzeninde ani değişiklikler
- Menopoz sonrası kanama
- Hormon replasman tedavisi sırasında kanama
Hemen adet olmak için önerilen yöntemler genel olarak riskli olmamakla birlikte kadının hamile olduğunu bilmeden bu yöntemleri denemesi, düşük yaşanmasına yol açabilir.
Adetiniz geciktiyse ve hamile olma ihtimaliniz varsa adetiniz gelmesini sağlamak için çeşitli yöntemler denemeniz, hamileliğin sonlanmasına neden olabilir. Bu nedenle adet gecikmesi durumunda bunları denemek yerine gebelik testi yapmanız ve doktorunuzu ziyaret etmeniz daha sağlıklı olacaktır.
Özet Olarak
Hemen adet olmak için başvurulan bazı yöntemler olmakla birlikte bunlarla ilgili bilimsel kanıtlar bulunmamaktadır. Ancak beslenme düzenine dikkat etme, egzersiz yapma, rahatlama tekniklerini deneme ve bazı besinleri tüketme gibi şeyler genelde zararsız olduğu için bunları yapmanızda bir sakınca olmayacaktır. Bu yöntemleri adet kanamanızı normalden erken getirmek için kullanabilirsiniz. Ancak adetiniz sürekli olarak düzensizse ortada bir sağlık sorunu olabileceği için doktorunuzu ziyaret etmeniz önemlidir.
Kaynaklar
Galan, Nicole R. “How Can You Make Your Period Come Faster?” Medical News Today, 29 Mar. 2019, www.medicalnewstoday.com/articles/324830.
Healthline Editorial Team. “Why Is My Period Late: 8 Possible Reasons.” Healthline, 3 May 2018, www.healthline.com/health/womens-health/why-is-my-period-late.
Young, Becky. “How to Make Your Period Come Faster: Natural Remedies and Methods to Try.” Healthline, 27 Apr. 2022, www.healthline.com/health/womens-health/induce-period.