Hormonlar dalgalanırsa, kızgın, duygusal, yorgun, huysuz hissedebilir ve ısrarlı bir akne istilası yaşayabilirsiniz. Bununla birlikte, hormonal denge bizim genel sağlığımızın anahtarıdır ve sadece ruh hali değişiklikleri ve huysuzluk hissi için bir bahane değildir. Aslında hormonal dengesizlik belirtileri sadece ruh halimizi ve duyguları etkilememektedir. Bizim hormonlarımızı ve ayrıca hamilelik şansınızı da doğrudan etkiler ve aynı zamanda yumurtlamayı ve cinsel arzuyu da etkileyebilir. Bu yazıda, hormonal dengesizlik belirtileri ve vücudunuzun doğal kimyasının sürekli değişmesi gibi nedenlerle ilgili bilgi edineceksiniz. Her şeyden önce hormonlarınızı dengede tutmanın neden önemli olduğunu öğrenebilirsiniz.
Hormon Nedir?
Hormonlar vücuttaki çeşitli salgı bezleri tarafından üretilir; açlık ve uyku gibi basit gereksinimlerden, ergenlik başlangıcı ve üreme sisteminin kontrolü gibi karmaşık olaylara kadar her şeyi ve vücut işlevlerini kontrol eder.
Endokrin Derneği’ne göre, hormon düzeylerindeki değişikliklere neden olan şeyleri bilmek, sağlığınızı kontrol etmenize yardımcı olabilir. Aslında, hormonlarınızdaki küçük dengesizlikler bile yaşamı değiştiren semptomlara neden olabilir.
Örneğin, adrenal bezleriniz stres tepkisi ile yakından bağlantılı olan kortizol üretir. Bununla birlikte, yüksek düzeyde kortizol kadınların seksüel hareketlerini ve adet döngüsünü etkileyebilir. Kortizol, yüksek anksiyete ve depresyon düzeyinin ardındaki bir faktör olabilir.
Yumurtalıklar; adet döngüsü, fertilite ve seks performansını kontrol eden cinsel hormon olan östrojen, progesteron ve testosteron gibi hormonları salgılar. Bununla birlikte, Rochester Üniversitesi’ne göre, östrojen aynı zamanda bilişsel işlev, göğüs sağlığı ve kardiyovasküler sistemle de bağlantılıdır.
Diğer hormonlar vücuttaki diğer gerekli fonksiyonları kontrol eder. Örneğin, leptin vücut ağırlığını ve yağınızı etkiler, melatonin iyi bir uyku çekmenize yardımcı olur ve tiroksin kalp atışlarınızı düzenlemeye ve metabolizmanızı kontrol etmeye yardımcı olur.
Hormon Bozukluğu Neden Olur?
Hormonlarınız vücudunuzun gelişmesine yardımcı olmak için dengede çalışmalıdır. Bununla birlikte, kadınlarda hormon iniş ve çıkışları çok yaygındır; bu nedenle, hormonal bir dengesizliğiniz olduğunu düşünüyorsanız, yalnız değilsiniz.
Kadınlarda hormon üretiminde dengesizliğin yaygın nedenlerinden bazıları; menstrüel öncesi sendrom, gebelik ve menopozdur. Bununla birlikte, diğer yaşam tarzı faktörleri hormonların dalgalanmasına neden olabilir. Hareketsiz yaşam, egzersiz yapmamak ya da uyku eksikliği ile aşırı kilolu olmak hormonlarınızın dengesini bozabilir.
Hormon dalgalanmalarının diğer nedenleri, yeterince tiroksin üretmeyen, düşük aktiviteli bir tiroid bezidir. Hipotiroidi; sizi uyuşuk hissettirir, menstrüel sisteminizde değişikliğe neden olabileceğinden veya kilo vermenizi zorlaştırabilir. Ayrıca şeker hastalığı, hormonal dengesizliklerin ortak bir nedenidir ve sadece insülin hormonunu değil aynı zamanda diğer kan şekeri ile ilişkili hormonları, cinsel hormonları ve büyüme hormonlarını da etkileyebilir.
Hormon Bozukluğunun Ortak Belirtileri
Kadınlarda hormonal dengesizliğin belirtilerini anlamak, altta yatan nedeni bulmanıza ve hormonlarınızı dengede tutmanıza yardımcı olabilir. Bazen tek ihtiyacınız olan şey, vücudunuzun yeterli hormon üretmesine yardımcı olmak için bazı yaşam tarzı değişiklikleri uygulamaktır.
Uyku Bozuklukları
Progesteron hormonunun regl döneminden önce keskin bir şekilde yükselmesi uykuya dalmayı daha zor hale getirebilir. Progesteron hormonunun uyku düzenine yardımcı olmadığı ve hatta uykuda kalmayı daha zor hale getireceğini söylemek mümkün. Ayrıca, Psikosomatik Tıp Akademisi; östrojen ve progesteronun doğumdan sonra keskin bir şekilde düştüğünü bildirdi. Bu, doğumdan sonra birçok kadının uykusunda güçlük çekmesinin ve bu hormonların düşük seviyelerinin doğum sonrası depresyonla bağlantılı olmasının bir faktörü olabilir.
Duygudurum Dalgalanmaları, Kaygı ve Depresyon
Hormonal dengesizlik, döneminizden hemen önce veya menopoz sırasında ruhsal değişimler yaşamanıza ve kaygı duymanıza neden olabilir. Östrojen seviyeleri üreme döngüsü boyunca sürekli dalgalanmaktadır. Harvard araştırmacıları, düşük östrojen seviyesine sahip kadınların duygusal stresin etkilerini fazlasıyla hissetme eğiliminde olduklarını keşfettiler. Klinik araştırmalarda daha yüksek östrojen seviyelerinin korku tepkisini sakinleştirmeye yardımcı olduğunu, kaygıyı azaltmaya yardım ettiğini bulmuşlardır.
Diğer çalışmalar, hipofiz, hipotalamik ve gonadal bezlerin ürettiği hormonlarda ve kortizol hormonundaki dalgalanmaların depresif belirtilere neden olabileceğini bulmuştur. Araştırmacılar, fibromiyaljisi olan kadınlarda ve depresyon semptomlarında; düşük seviyelerde kortizol hormonunun bulunduğunu bulmuşlardır.
Menopoz sırasında düzensiz ruh hali ve anksiyete ile karşı karşıya kalırsanız, bu belirtileri doğal olarak doktorunuza danıştıktan sonra depresyon için bazı doğal tedaviler deneyebilirsiniz.
Sürekli Akne ve Sivilce Sorunu
Düzenli sivilce ve akne sorunu; hormonal dengesizliklerle ilişkilendirilir ve regl döneminizden önce sivilce sorunu yaşamanızın nedeni olabilir. Akne genel olarak bakteri ile enfekte olmuş cilt gözeneklerinin tıkanması sebebiyle oluşuyor ancak, cilt doktorları hormonal değişikliklerin sivilceleri tetikleyebileceğini ve daha da kötüleştirdiğini söylüyor. Düşük androjen hormonu seviyelerinin akne semptomlarını şiddetlendirdiği kesindir. Herhangi bir zararlı yan etkisi olmaksızın doğal olarak akneden kurtulmanın birçok yolu vardır. Öncelikle altta yatan sorunu bulup, daha sonra akne tedavisine başlamanız gerekebilir.
Belirgin Yağ ve Kalıcı Kilo Artışı
Hormonlar ağırlığınızla bağlantılı olduğundan, hormon düzeylerindeki dengesizlikler kilo vermeyi daha da zorlaştırabilir. Örneğin, düşük östrojen, kortizol ve insülin düzeyleri ile birlikte düşük testosteron; ekstra karın yağı depolamanıza neden olabilir.
Aslında, Harvard araştırmacıları aşırı abdominal yağ oranının hormonlarınızı daha da bozabileceğini söylüyor. Karnınızın etrafındaki aşırı yağın, sağlığınızı etkileyebilecek hormonlar üretebildiğini bulmuşlardır. Avrupa Tiroid Dergisi, düşük tiroid hormonlarının metabolizmayı yavaşlattığını ve kilo alımına neden olabileceğini bildirmiştir.
Kas Kütlesi Kaybı
Büyüme hormonları kas kütlesi oluşturmaya yardımcı olur ve belli hormonların eksikliği de kasları kuvvetlendirmeyi zorlaştırabilir. İngiliz Farmakoloji Dergisi, hipofiz bezinin doku büyümesini teşvik eden büyüme hormonları ürettiğini bildirdi. Bu hormonlar insülinle etkileşime girer ve kas kütlesini doğrudan etkiler.
Terlemek
Düzensiz ve aşırı terleme de hormonal bir dengesizliğin işareti olabilir. Hormonlar vücudunuzun sıcaklığını kontrol eder ve hormonlarınız dengeli değilse, daha fazla terlemenize neden olabilirler.
Harvard Tıp Okulu’ndan araştırmacılar, terlemenin hormonal bir durumun belirtisi olabileceğini buldu. Bununla birlikte, genellikle zararsızdır ve aşırı terlemeye meyliniz varsa ortaya çıkabilecek tek sorun rahatsızlık ya da utanç olabilir.
Hafıza Azalması
Bir kadın menopoza ulaştığında hormon seviyelerindeki düşüş bellek azalmasına ve hatta karmaşaya neden olabilir. Ayrıca, stres hormonları beynin işlevini etkiler ve hafıza zayıflamasına neden olabilir.
Düşük östrojenin menopoza giren kadınlar üzerindeki etkileri üzerine yapılan çalışmalarda; östrojen düzeylerindeki bir düşüşün unutkanlığa, zihnin berraklığında azalmaya ve konsantre eksikliğine neden olabileceğini buldular. Iowa Üniversitesi’nden araştırmacılar, stres yaşadığımız zaman yüksek düzeyde kortizol üretilmesinin, kısa süreli hafızanızı etkileyebileceğini buldu.
Ani Açlık Atakları
Sık sık açlık duymak da hormonlarınızın dalgalandığının bir işaretidir. Vücudunuz iştahı ve açlığı kontrol altına alan bir dizi hormon salgılar. Bu hormonlardaki herhangi bir dengesizlik besin arzusuna neden olur ve fazla kilo almanıza neden olabilir.
Doktorlar açlık kontrolünde; leptin ve ghrelin hormonları dengesinin önemli olduğunu buldular. Örneğin leptin, yemek yediğinizde iştahınızı azaltır. Bununla birlikte, ghrelin iştahı artırır ve daha yeni yemiş olduğunuza rağmen kendinizi aç hissetmenize neden olabilir.
Vajinal Kuruluk
Östrojen hormonu dengesizliğinin bir başka belirtisi, kuruluğa neden olan vajinal duvar değişiklikleridir. Bu, seks sırasında rahatsızlık verebilir; kaşıntı ve acıya neden olabilir.
Vajinayı nemli tutmak ve vajinanın astar kalınlığını korumak için östrojen gereklidir. Vajinanın kuruluğu ile sonuçlanan östrojen düşüşünün nedenlerinden bazıları; menopoz, bebek sahibi olamamak veya yumurtalıklarınızın alınmasıdır.
