Bebek 8 aylık olduğunda rahimde pek fazla yer yoktur. Çoğu bebek bu az miktardaki alanı başını aşağı çevirerek iyi değerlendirmeye çalışır ve buna baş geliş adı verilir. Ancak makat geliş pozisyonundaysa ilk olarak kalçaları veya ayakları gelecek demektir.
Doğum başladığı zaman, bebeklerin %97’si ilk olarak başı ile çıkar. Geri kalanların büyük kısmı ise makat geliştir fakat nadiren de olsa bebek omzu, arkası veya kolları ile gelir ve buna çapraz geliş adı verilir.
Makat gelişin de farklı türleri bulunuyor. Yarım yetersiz makat gelişinde önce kalça vardır ve ayaklar başa yakındır, yetersiz makat gelişinde önce kalça gelir ve bacaklar bağdaş kurmuş gibidir, ayak pozisyonunda ise ilk önce ayaklar gelir.
Üçüncü trimesterinizin başında, doktorunuz karnınızı inceleyerek bebeğin başı, sırtı ve poposunun yerini tespit edebilir ve pozisyonunu söyleyebilir. Bebeklerin dörtte biri bu noktada makat geliştir ancak gelecek iki ayda büyük kısmı dönüşünü yapar.
Eğer bebeğin pozisyon 36. haftadaki muayenede belli değilse, doktor iç inceleme yaparak bebeğin hangi kısmının sizin pelvis bölgenizde olduğunu değerlendirebilir. Bazı vakalarda bebeğin pozisyonunun onaylanması için ultrason da kullanılabilir.
37. Haftada Hala Makat Geliş İse Ne Yapmalı?
Doğuma yakın hala makat geliş pozisyonunda olan bebeklerin kendi kendilerine dönme ihtimalleri düşüktür. Bu nedenle 37 haftada bebek hala ters duruyorsa ve uygun bir adaysanız, doktor baş pozisyonuna döndürmek için deneme yapmayı önerebilir.
Bu işleme bebeğin aşağıya döndürülmesi (ECV) adı verilir. Karna baskı uygulayarak ve bebeğin pozisyonunu elle manipüle ederek uygulanır. Eğer doktor bu konuda deneyimli değilse, sizi deneyimli olan birisine yönlendirebilir.
Bebeğin döndürülmesi işlemi makat geliş bebeklerde %58 oranında başarıya ulaşıyor ve çapraz duran bebeklerde ise bu oran %90. Ancak bebek bazen dönmeyi reddeder veya başarılı dönüşten sonra tekrar makat dönüşe geçer. Eğer ilk bebeğiniz değilse işlemin başarılı olma ihtimali daha fazla.
Döndürme işlemi tüm kadınlara uygun değildir. Eğer ikiz sahibiyseniz veya gebeliğinizde kanama, çok az amniyotik sıvı gibi komplikasyonlar varsa, işlemi geçiremezsiniz. Elbette sezaryen doğum gerektiren bir durum varsa yine işlemden geçmezsiniz.
Bebeğin Aşağıya Döndürülmesi Nasıl Bir Şeydir?
Bu operasyon tamamen risksiz değil ve bazı kadınlar onu rahatsız edici bulabiliyorlar. Artı ve eksilerini doktorunuzla görüşmelisiniz.
Çok nadiren olsa da ciddi komplikasyonlar ortaya çıkabilirler. Örneğin işlem sırasında plasenta rahim duvarından ayrılabilir ve bebeğiniz hemen sezaryana alınmak zorunda kalabilir. İşlem aynı zamanda bebeğin kalp ritminde düşüşe sebep olabilir ve bu olursa ve kendi kendine hemen geçmezse doğum yapılması gerekebilir.
Bu nedenle doktor işlemi hastanede yapmalı ve yanında işler ters giderse acil sezaryen için ekibini bulundurmalı. İşlemden önceki gece gece yarısından sonra bir şey yiyip içmemeniz istenir çünkü ameliyat gerekli olabilir.
İçeri girdiğinizde kanınız alınır ve damar yolu açılır. Rh- kan grubuna sahip olan kadınlara bebeğin babası da Rh- olmadığı sürece Rh immunoglobulin verilir. Bebeğin kalp ritmi operasyondan önce ve sonra gözlemlenir.
İlk önce bebeğin pozisyonunun, plasenta konumunun ve amniyotik sıvı miktarının tespiti için ultrasona bakılır. Ultrason manevranın ardından tekrarlanır.
Bazı çalışmalar rahmi rahatlatan ilaçlar kullanıldığında işlemin başarı oranlarının artabildiğini gösteriyorlar.
Bebeğim Dönmezse Sezaryen mi Olmalıyım?
Bu durum değişkenlik gösterir. Eğer ikiz bebekleriniz varsa ve biri baş pozisyonken diğeri makat geliş pozisyonsa, vajinal makat gelişli doğum yapmanız gerekebilir. Ayrıca doğum çok hızlı ilerleyip de tam doğurmadan hastaneye gelirseniz de bu geçerli.
Ancak makat geliş olan bebeklerin büyük kısmı sezaryen ile doğuyor. 2000 yılında yayınlanan büyük bir uluslararası çalışmada, tekli
geliş bebeklerin planlı sezaryen doğumlarının en güvenli sonuçları verdiği belirtiliyor. Sonraki yıllarda Amerikan Doğum Uzmanı ve Jinekologları Koleji, bu bebeklerin vajinal doğumlarına karşı bir komite tavsiyesi sundu.
Bu çalışmadaki bebeklerin uzun vadeli takipleri bu sonuca varılmasına sebep oldu. Ve bir başka yakın tarihli raporda, belli hastaların güvenli vajinal doğum yapabilecekleri belirtiliyor. Bunlar arasında kalçası yeterince geniş olanlar, doğumu başlayıp iyi ilerleyenler ve yarım yetersiz makat geliş ile yetersiz makat gelişe sahip olanlar ve ultrasonda bir anormallik bulunmayanlar var.
Bu çalışmalar nedeniyle kolej 2006 yılında bir komite tavsiyesi daha yayınladı. Bu sefer bazı kadınların vajinal olarak doğurmalarının mantıklı olabileceğinden bahsedildi. Ancak makat gelişli vajinal doğumlarda doktorun ve ebenin deneyimli olması, ayrıca kadınların bebeklerine dair risklerin sezaryene göre biraz daha fazla olduğu konusunda bilgilendirilmeleri gerektiği aktarıldı.
Pek çok kadın için olası olduğu üzere sezaryen planlıysa, muhtemelen 39. haftadan önce olmayacaktır. Bu sırada bebeğin pozisyon değiştirmediğinden emin olmak için operasyondan önce hastanede tekrar ultrason incelemesi yapılacaktır.
Ayrıca planlanmış sezaryenden önce doğumun başlaması veya suyunuzun gelmesi olası. Eğer böyle olursa hemen doktorunuzu aramalı ve hastaneye ulaşmalısınız.
Bebeği Döndürmek İçin Başka Hangi Alternatif Teknikler Var?
Aşağıda duyabileceğiniz bazı alternatif yöntemler var. Bunların güvenli olduklarına veya işe yaradıklarına dair bir kanıt yok. Uygulamadan önce doktorunuza danışın.
Yerçekiminden Yardım Alın
32. haftadan başlayarak aşağıdaki pozisyonlardan birisini günde iki defa uygulayın. Bu noktada temel fikir bebeğin dönmesi için yerçekiminin gücünü kullanmak.
Pozisyonları boş mide ile yapın yoksa kusma ihtimaliniz var. Ayrıca başınız dönerse yakınınızda size yardımcı olacak birisi olsun.
Sırtüstü yatın ve kalçanızı yerden 20-30 cm yerden kaldırın. Kalçalarınızı bir yastık ile destekleyin ve bu pozisyonda 5-15 dakika durun.
Alternatif olarak dizüstü durabilir ve ön kollarınızı yere koyabilirsiniz, böylece kalçalarınız havada olur. 5-15 dakika bu pozisyonda durabilirsiniz.
Annenin pozisyonunun bebeğin pozisyonu üzerinde bir etkisinin olduğunu gösteren bir çalışma olmadığının farkında olun. Eğer bu pozisyonları rahatsız edici bulursanız yapmayı bırakın.
Isı Terapisi
Bu antik Çin tekniğinde anahtar akubasınç noktalarının uyarımı için bitkiler yakılır. Makat geliş bebeğin dönmesine yardımcı olmak için bir akupunktur uzmanı küçük parmaklarınızın yakınlarında misk otu yakar. Çin tıbbına göre bu bebeğin aktivitelerini uyarır ve kendi kendine dönmesini sağlayabilir.
Bir çalışmada ısı terapisi ve akupunktur ile pozisyonlandırma yöntemlerinin kombinasyonunun belli faydalar sağlayabileceğinden bahsediliyor. Eğer doktorunuzla konuşup denemeye karar verdiyseniz, lisanslı bir uygulayıcı ile bu işlemi yapın.
Hipnoz
Küçük bir çalışmada gebeliğin 37 ila 40. haftaları arasında bulunan kadınların düzenli olarak derin rahatlama durumuna hipnozla geçirilmeleri halinde bebeklerinin dönme ihtimalinin diğer kadınlardan daha fazla olabileceği belirtiliyor. Eğer bu tekniği denemek istiyorsanız lisanslı ve deneyimli bir hipnoterapistten destek alın.
