Menopoz, tüm kadınların yaşlandıklarında yaşadığı normal bir durumdur. “Menopoz” terimi, bir kadının adet döneminin bitmesinden hemen önce veya sonra, doğurganlık döneminin sonlandığını işaret eden değişiklikleri tanımlayabilir.
Menopoz Neden Olur?
Bir kadın yumurtalıklarında belirli sayıda yumurta ile doğar. Yumurtalıklar aynı zamanda hormonları, adet ve yumurtlamayı kontrol eden östrojen ve progesteron haline getirir. Menopoz, yumurtalıklar her ay bir yumurta bırakmadığında ve adet kanaması durduğunda olur.
Menopoz, 40 yaşından sonra yaşlanmanın normal bir parçası olarak düşünülür. Fakat bazı kadınlar histerektomi gibi ameliyat sonucunda veya kemoterapi gibi yumurtalıklarda hasar görerek erkenden menopozdan geçebilirler. Sebep ne olursa olsun, 40 yaşından önce ortaya çıkan menopoz, erken menopoz olarak adlandırılır.
Menopoz, bir kadının adet döngüsünün ve doğurganlığın sonudur. O zamanlarda aşağıdakiler yaşanır:
- Yumurtalıklarınız artık doğurganlık için iki hormona ihtiyaç duyan östrojen ve progesteron yapmaz.
- 1 yıl boyunca adet görmezsiniz.
- Menopoz, yaşla birlikte doğallaşır. Ancak aynı zamanda ameliyat, bir hastalığın tedavisi veya bir hastalıktan da kaynaklanabilir. Bu vakalarda buna indüklenmiş veya cerrahi menopoz veya prematür over yetmezliği denir.
Menopoz Ne Zaman Başlar?
Menopoz, doğal olarak ortaya çıkıyorsa 51 yaş civarında başlar. Ancak 40 yaşına gelmeden önce de gerçekleşebilir. Buna erken menopoz denir. Sizinkinin başlayacağı yaş çoğunlukla genleriniz tarafından belirlenir.
Menopoz Semptomları Nelerdir?
Doğal olarak başladığında, ilk işaret düzensiz adet döngüsü olabilir. Adet döngüsü yaklaşık 4 yıl içinde tamamen durmalıdır. Aşağıdaki belirtilerin farkına varabilirsiniz:
- Ruh hali
- Daha düşük seks sürüşü
- Sıcak yanıp sönmeler
- Terlemek
- Çarpıntılı kalp
- Baş ağrısı
- Vajinal kuruluk ve ağrı
- Acılı seks
- Uyku problemi
Bazı belirtiler yıllarca sürebilir ve yaşam kalitenizi etkiler.
Menopoz Aşamaları Nelerdir?
Süreç üç aşamada yavaş yavaş ortaya çıkıyor:
Perimenopoz: Adet dönemleriniz düzensiz hale gelir, ancak durmaz. Çoğu kadın 47 yaşlarında bu aşamayı yaşamaya başlar. Sıcak basması gibi belirtileri fark etseniz bile hamile kalabilirsiniz.
Menopoz: Bu, son adet dönemini yaşadığınız zamandır. Bu durum, bir yıla varana kadar kesin olarak gerçekleşeceğini bilemezsiniz. Bu aşamada sıcak basması, vajinal kuruluk, uyku sorunları ve diğer semptomlar sık görülür.
Postmenopoz: Bu, son adet döneminizin üzerinden 1 yıl geçtiğinde başlamış olur. Bundan sonra hayatınızın sonuna kadar postmenopozal olarak anılırsınız. Menopoz nedeniyle 1 yılı aşkın bir süre geçtikten sonra yaşanan vajinal kanamanın normal olmadığını, bu nedenle en kısa sürede herhangi bir kanamanız varsa doktorunuza bildirmenizi öneririz.
Menopoz İçin Herhangi Bir Test Var mı?
Size olup biteni söylemenin en doğru yolu, adet döngülerinizi üst üste 12 ay izlemektir. Sürelerinizi takip etmenize ve düzensiz hale geldikçe bunları grafik haline getirmenize yardımcı olur.
Doktorunuz folikül stimüle edici hormon (FSH) için kanınızı kontrol edebilir. Yumurtalıklar kapanmaya başlarken seviyeler de sıçrayacaktır. Östrojen seviyeleri düştükçe sıcak basması, vajinal kuruluk ve seks sırasında daha az ıslanma olduğunu fark edeceksiniz.
Östrojen de azaldığında vajinanızdaki ve etrafındaki doku zayıflar. Bunu kontrol etmenin tek yolu Pap benzeri bir test yoluyla ancak nadiren yapılır. Bu gerçekleştiğinde idrar kaçırma, ağrılı cinsel ilişki, düşük cinsel dürtü ve vajinal kaşıntı olabilir.
Menopozda Yapılması Gerekenler Neler Olabilir?
Bir sürü yol var. Aşağıda menopozla baş ederken neler yapabileceğinizi öğrenebilirsiniz.
Yaşam tarzında değişiklikler: Sağlıklı bir diyet ve düzenli egzersiz programı belirtilerinizi yönetmenize ve sağlığınızı iyileştirmenize yardımcı olacaktır. Bu, nihayet sigara içmek ya da çok fazla alkol almak gibi eski, sağlıksız alışkanlıklarınızdan kurtulmak için harika bir zamandır. Sıcak basmalarına yardımcı olmak için, hafifçe ve katmanlı olarak giyin, böylece bunaldıkça üstünüzü çıkarabilirsiniz. Kafein ve baharatlı gıdalar gibi tetikleyicileri kullanmaktan kaçının. Bu cinsel yönden aktif kalırsanız, vajinal astarınızın korunmasına yardımcı olabilir.
Sıcak basması için reçeteli ilaç: Hala rahminiz varsa, doktorunuz östrojen ve progesteron tedavisi reçete edebilir. Buna, kombinasyon hormonu tedavisi (HT) veya hormon replasman tedavisi (HRT) denir. Sıcak basmaları ve gece terlemelerinde yardımcı olur ve osteoporozu önlemeye yardımcı olabilir. Eğer bir rahim yoksa, östrojeni yalnız başına alabilirsiniz.
Hormon tedavisi herkes için geçerli değildir. Göğüs kanseri, uterin ya da “endometrial” kanser, kan pıhtıları, karaciğer hastalığı ya da felç geçirirseniz almayınız. Ayrıca hamileyseniz veya teşhis edilmemiş vajinal kanamalarınız varsa da almayın.
Hormonları almak istemiyorsanız veya almıyorsanız, diğer ilaçlar semptomları hafifletebilir. Bunlara anti-depresanlar, antisepture ilaçlar ya da sıcak basmaları ve ruhsal değişimler için kan basıncı ilaçları dahildir.
Vajinal kuruluk ve uyku problemleri için reçeteli ilaçlar: Kuruluk ve ağrılı seks için topikal östrojen ve yağlayıcılar deneyebilirsiniz. Uykuya dalmakta sorun yaşıyorsanız reçetesiz veya reçeteli uyku ilaçları yardımcı olabilir.
Geleneksel olmayan seçenekler: Menopoz belirtilerini tedavi etmek için birçok kanıtlanmamış yöntem vardır. Bazıları diğerlerinden daha iyi çalışıyor. Akupunktur, meditasyon ve rahatlama teknikleri menopoz stresini hafifleten zararsız yöntemlerdir ve bazı insanlar yardım ettiğine gerçekten inanıyorlar. Birçok kadın ayrıca bitkisel veya doğal ilaçlar dener. Bunlardan herhangi birini denemeden önce bir doktora danışın.
Menopozla Bağlantılı Uzun Süreli Sağlık Sorunları Nedir?
Menopozla bağlantılı östrojen kaybı, kadınların yaşı arttıkça daha yaygın hale gelen bir dizi sağlık sorunuyla bağlantılıdır. Menopozdan sonra, kadınların aşağıdakilere sahip olma olasılığı daha yüksektir:
- Osteoporoz
- Kalp hastalığı
- Mesane ve bağırsak zayıflaması
- Alzheimer hastalığı riskinde
- Zayıf cilt esnekliği (kırışıklık artışı)
- Zayıf kas gücü ve yoğunluğu
- Kataraktlar (göz merceklerinin bulutlanması) ve maküla dejenerasyonuna (görme merkezi olan retinanın merkezindeki küçük noktanın parçalanması gibi) bağlı görme alanında bir miktar zayıflama
Bir takım tedaviler, bu koşullarla bağlantılı olan daha düşük risklere yardımcı olabilir.
MERHABA HOCAM
Ben 44 yaşında hiç evlenmemiş, çocuksuz ve hiç cinsellik yaşamamış bir hanımım.
2 aydır adet olmuyorum. Kadın doğum doktoruna gittim. Primut ilaç yazdı. Bu ilacı kullandım ve adet oldum, adetimin 3. günü, doktora gittim. Doktor hormon testi yaptı.
Sonuçlarım şöyle çıktı :
FSH = 23,78
LH = 19,60
ESTRADİOL (E2)= 5
PROKLAKTİN = 18,69
Kan sonucum böyle çıktı.
Hocam, sizce menepoza girmiş miyim ? Ne yapmalıyım?
Hangi adımları izlemeliyim ?
Bitkisel ilaç tedavisi önerir misiniz ?
Kıymetli yorumlarınızı rica eder, iyi çalışmalar dilerim.
Selam ve sevgilerimle…