Düşük, bir gebeliğin 20. haftasından önce kendiliğinden ya da ilaçlar kullanılarak sonlanmasıdır. Tıbbi düşük, hamileliği sonlandırmak için ilaç kullanılan bir prosedürdür ve çoğunlukla gebeliğin ilk 7 haftası içinde yapılır. Tıbbi düşük, cerrahi işlem veya anestezi gerektirmez ve doktora takip ziyaretleri ile tıbbi bir ofiste veya evde başlatılabilir. Tıbbi düşük, hamileliğin ilk üç ayında daha güvenli ve etkilidir. Tıbbi düşük yaptırmak, sonuç olarak bir gebeliğin sonlandırılması olduğundan duygusal ve psikolojik sonuçları olan önemli bir karardır. Bu prosedürü düşünen kadınlar, nedenini, nasıl olacağını, yan etkilerini, olası risklerini, komplikasyonları ve diğer alternatifleri yeterince iyi biliyor ve anlıyor olmalıdır.
Tıbbi düşük neden yapılır?
Tıbbi düşük yaptırmanın nedenleri son derece kişiseldir. Erken dönemde düşük yapmak veya istenmeyen bir gebeliği sonlandırmak için tıbbi düşük alternatifi seçilebilir. Hamileliği sürdürmeyi tehdit eden tıbbi bir durum olması durumunda da tıbbi düşük yaptırmak tercih edilebilir.
Tıbbi düşük riskleri nelerdir?
Tıbbi düşüğün riskleri şunları içerir:
- Tıbbi düşüğü takiben cerrahi düşük yapılması gereken eksik kürtaj olabilir.
- Prosedür işe yaramazsa devam eden istenmeyen bir gebelik olabilir.
- Ağır ve uzun süreli kanama olabilir.
- Enfeksiyon oluşabilir.
- Yüksek ateş olabilir.
- Sindirim sistemi rahatsızlıkları ortaya çıkabilir.
Tıbbi düşük yapmaya başlamadan önce anne adayı kesinlikle iyice düşünmüş ve kararından emin olmalıdır. Zira tıbbi düşükte kullanılan ilaçları aldıktan sonra hamileliğe devam etmeye karar verilmesi durumunda, hamilelik büyük komplikasyon riski altında olabilir.
Tıbbi düşük ileriki dönemlerdeki gebelikleri etkiler mi, kısırlığa sebep olabilir mi?
Olması gerektiği gibi gerçekleştirilen bir tıbbi düşüğün, çok ciddi komplikasyon gelişmedikçe gelecekteki gebelikleri etkilemesi söz konusu olmaz, kısırlığa sebep olması da çok nadir bir durumdur.
Tıbbi düşük hangi durumlarda uygulanmaz?
- Hamilelik çok ilerlemişse, dokuz haftadan daha uzun süredir gebelik varsa, tıbbi düşük yapmaya çalışılmamalıdır. Çoğunlukla 7 haftalık hamilelikten sonra tıbbi düşük yapılması önerilmez.
- Rahim içi bir cihaz (RİA) varsa tıbbi düşük yapılmaz.
- Rahim dışında gelişen şüpheli bir hamilelik varsa (ektopik gebelik- dış gebelik) tıbbi düşük yapılmaz.
- Kanama bozuklukları, bazı kalp veya kan damarı hastalıkları, şiddetli karaciğer, böbrek veya akciğer hastalığı veya kontrolsüz bir nöbet bozukluğu varsa tıbbi düşük yapılmaz.
- Kan inceltici veya bazı steroid ilaçlar kullanılıyorsa tıbbi düşük yapılmaz.
- İhtiyaç durumunda doktora ulaşma veya acil bakım hizmetlerine erişebilme imkanı yoksa tıbbi düşük yapılmaz.
- Hastanın tıbbi düşük için kullanılan ilaçlara alerjisi varsa tıbbi düşük yapılmaz.
Kürtaj ise, cerrahi bir prosedürdür ve istenmeyen ya da sorunlu bir gebelik durumunda tıbbi düşük yapılamayan kadınlar için bir seçenek olabilir.
Tıbbi düşük için nasıl hazırlanılır?
Tıbbi düşük yapmayı planlayan kadınlar öncelikle bu prosedür hakkında gerekli bilgileri almak için doktorla görüşmeliler. Doktor muhtemelen aşağıdaki yolları uygulayacaktır:
- Hastanın tıbbi geçmişini ve genel sağlığını değerlendirir.
- Fiziksel muayene ile hamileliği onaylar.
- Gebeliğin kaç haftalık olduğunu anlamak için ultrason muayenesi yapar ve rahmin dışında (ektopik gebelik) olmadığını ve rahimde gelişen bir tümör olmadığını (molar gebelik) doğrular.
- Kan ve idrar testleri yapar.
- Prosedürün nasıl çalıştığını, yan etkilerini ve olası risk ve komplikasyonları açıklar.
Kesinlikle unutulmamalıdır ki; tıbbi düşük yaptırmak ciddi bir karardır. Mümkünse hasta eşi, ailesi veya arkadaşlarıyla konuşmalıdır. Aklındaki sorulara cevap almak, alternatifleri tartmaya yardımcı olmak ve prosedürün gelecek üzerindeki etkisini düşünmek için doktorla, bir danışmanla konuşulması doğru olur.
Tıbbi düşük nasıl yapılır?
Tıbbi düşük, cerrahi işlem veya anestezi gerektirmez. Prosedür bir tıbbi ofis veya klinikte başlatılabilir. Evde de tıbbi düşük yapılabilir, ancak herhangi bir komplikasyon olmadığından emin olmak için doktora gitmek gerekir.
- Tıbbi düşük sırasında
Tıbbi düşük aşağıdaki ilaçlar kullanılarak yapılabilir:
- Oral mifepriston (Mifeprex) ve oral misoprostol (Cytotec)
Bu en yaygın tıbbi düşük türüdür. Bu ilaçlar genellikle son adet döneminin ilk gününden sonraki 7 hafta içinde alınır. Mifepriston (mif-uh-PRIS tonu), vücuttaki progesteron hormonunu bloke ederek rahmin astarının incelmesine neden olur ve embriyonun oraya tutunup ve büyümesini önler. Farklı bir ilaç türü olan misoprostol (my-so-PROS-tol) rahmin kasılmasına ve embriyoyu vajinadan atmasına neden olur.
Bu tür tıbbi düşük yapmak tercih edildiğinde, muhtemelen mifepriston doktorun ofisinde veya kliniğinde alınır. Misoprostol de saatler veya günler sonra evde alınır.
Tıbbi düşüğün tamamlandığından emin olmak için yaklaşık bir hafta sonra doktoru tekrar ziyaret etmek gerekir.
- Oral mifepriston ve vajinal, bukkal veya dilaltı misoprostol
Bu tür tıbbi düşük, önceki yöntemle aynı ilaçları kullanır, ancak vajinaya (vajinal yol), dişler ve yanak (bukkal yol) veya dilin altına yerleştirip yavaş yavaş çözünen bir misoprostol tableti (dilaltı yolu) şeklinde alınabilir. Vajinal, bukkal veya dilaltı yaklaşım yan etkileri azaltır ve daha etkili olabilir. Bu ilaçlar son adet döneminin ilk gününden itibaren 9 hafta içinde alınmalıdır.
- Metotreksat ve vajinal misoprostol
Metotreksat (Otrexup, Rasuvo, diğerleri) nadiren elektif, istenmeyen gebelikler için kullanılır. Ancak rahim dışındaki gebeliklerde (ektopik gebelikler) de kullanılabilir. Bu tür tıbbi düşük, son adet döneminin ilk gününden sonraki 7 hafta içinde yapılmalıdır ve metotreksat ile tıbbi düşüğün tamamlaması bir ay kadar sürebilir.
- Sadece vajinal misoprostol
Sadece vajinal misoprostol, embriyonun 9 haftalık gebeliğinden önce kullanıldığında etkili olabilir. Ancak tek başına vajinal misoprostol, diğer tıbbi düşük türlerinden daha az etkilidir.
Tıbbi düşük komplikasyonları nelerdir?
Tıbbi kürtajda kullanılan ilaçlar vajinal kanama ve karın kramplarına neden olur. Ayrıca aşağıdakilere neden olabilirler:
- Mide bulantısı
- Kusma
- Ateş
- Titreme
- İshal
- Baş ağrısı
Tıbbi düşük sırasında ve sonrasında ağrıyı hafifletmek için doktor ağrı kesici ilaçlar verilebilir. Tıbbi düşük sonrası enfeksiyon nadir olmasına rağmen, antibiyotik de verilebilir.
Doktor, hamileliğin haftasına bağlı olarak ne kadar ağrı ve kanama olabileceğini hastaya bildirir. Bu süre boyunca normal günlük rutin biraz aksayabilir. Ancak genellikle yatak istirahatine gerek kalmaz. Bu süreçte bol miktarda emici hijyenik ped bulundurulmalıdır. Evde tıbbi kürtaj yapılması durumunda, gerektiğinde soruları telefonla cevaplayabilen ve acil servislere erişebilen bir doktor yardımı önemlidir. Bununla birlikte hastanın komplikasyonları tanımlayabiliyor olması da gerekir.
Tıbbi düşükten sonra
Tıbbi düşük sonrası tıbbi müdahale gerektirebilecek belirti ve bulgular şunları içerir:
- Ağır kanama (iki saat boyunca saatte iki veya daha fazla ped değiştirmek durumunda kalmak)
- Şiddetli karın veya sırt ağrısı olması,
- 24 saatten fazla süren ateş,
- Kötü kokulu vajinal akıntı
Tıbbi bir kürtajdan sonra, doğru şekilde iyileştiğinden emin olmak ve rahim büyüklüğünü, kanamayı ve herhangi bir enfeksiyon belirtisini değerlendirmek için doktorla irtibat halinde olmak gerekir. Enfeksiyon riskini azaltmak için, kürtajdan sonra iki hafta boyunca vajinal cinsel ilişkiye girilmemeli ve tampon kullanılmamalıdır.
Doktor; hastanın hala hamile olup olmadığını, gestasyonel kese veya embriyonun atılmasını, ne kadar kanama olduğunu ve hala kanamanın olup olmadığını mutlaka soracaktır. Doktor; eksik bir düşük veya devam eden hamilelikten şüphelenirse, ultrasona ve muhtemelen cerrahi kürtaja ihtiyaç olabilir.
Tıbbi bir kürtajdan sonra, muhtemelen rahatlama, kayıp, üzüntü ve suçluluk gibi bir dizi duygu yaşanacaktır ve bu duygular normaldir. Onlar hakkında bir danışmanla konuşmak yardımcı olabilir.
Tıbbi düşük sonrasında yeni bir hamileliği önlemek önemlidir!
Yumurtlama genellikle tıbbi düşükten iki hafta sonra ortaya çıkar ve adet dönemi başlamadan önce bile başka bir hamilelik mümkündür. Tıbbi düşükten önce, işlem biter bitmez başlanabilecek doğum kontrol yöntemi hakkında doktordan bilgi alınmalıdır. Zira bir tıbbi düşük sonrasında kadının yeniden gebe kalmak için en az 3 ay beklemesi önerilir.