Anomali Taraması
Gebeliğinizi yarıladığınız zaman anomali taraması denilen ikinci düzey ultrason ile karşılaşacaksınız. Anomali taraması genelde gebeliğin 18. ila 22. haftaları arasında gerçekleştirilir. Anomali taramasında bebeğinizin cinsiyetini öğrenebilmenizin yanı sıra bebeğinizin çeşitli açılardan kontrol edilmesi sağlanır.
Anomali Taraması Nedir?
Gebeliğin 18. ila 22. haftaları arasında bebeğiniz, tarama sırasında organlarına ve uzuvlarına dair detayların görülebileceği büyüklüğe ulaşmış olacaktır.
Çoğul gebelik yaşıyorsanız, her bir fetüs ayrı ayrı görüntülenecektir. Çoğul gebelikte bazen ilk taramada elde edilen bulgulara bağlı olarak bebeklerin gelişimi ve tekrar bir değerlendirme için tekrar ultrason yapılması gerekebilir.
Anomali taramasında, belli yüksek riskli sorunların yanı sıra doğum kusurları ile diğer anomalileri olasılık dışı bırakmak amacıyla aşağıdaki bölgelerin değerlendirilmesi yapılır:
- Beynin değerlendirilmesi
- Boyun bölgesi
- Yüzdeki yapılar (burun, gözler, dudaklar, damak ve kulaklar)
- Detaylı kalp ve akciğer anatomisi
- Omurilik ve kaburgalar
- Karın içerisindeki organlar ve karın duvarı
- Uzuvlar ve parmaklar
- Cinsel organlar (taramada görülmesi durumunda bebeğin cinsiyeti öğrenilebilir)
- Göbek kordonu
- Plasentanın yapısı ve bulunduğu yer
- Rahim ağzı uzunluğu
- Bebeğin pozisyonu ve hareketleri
- Amniyon sıvısı
Anomali Taraması Kaçıncı Haftada Yapılır?
Anomali taraması genel olarak 20. haftada yapılmakla birlikte gebeliğin 18. ila 22. haftaları arasında gerçekleştirilir. Bu tarama sırasında bebeğinizin fiziksel gelişimi kontrol edilmekle birlikte her sorunun tespit edilmesi mümkün olmayabilir.
Anomali Taraması Nasıl Yapılır?
Tarama öncesi mesanenizin dolu olması için su içmeniz gerekebilir. Bu sayede ultrason görüntüleri elde etmek kolaylaşır. Ultrason için muayene masasına uzanmanız ve karnınızı açmanız gerekir. Karnınıza jel uygulandıktan sonra ultrason probuyla görüntüleme başlar. Probdan yayılan ses dalgaları ile iç organlar ve sıvının içi görüntülenir ve sonrasında bunlar, bilgisayar ile iki boyutlu görüntülere dönüştürülür. Bazen ise iki boyut yerine üç boyutlu ve hatta dört boyutlu teknolojiler de kullanılabilmektedir.
Anomali tarama sırasında öncelikle bebeğin beyni içindeki sıvı dolu boşluklar ile beynin arkasındaki beyinciğin şekli değerlendirilir. Beyin içerisinde beyin omurilik sıvısı üreten bir doku olan koroid pleksusta herhangi bir kist olup olmadığına da bakılacaktır. Fetüste bulunan kistler, kromozom anomalisi riskinin artmış olduğunu gösterebilir. Bununla birlikte kistlerin büyük bir çoğunluğu 28. haftaya gelindiğinde bebek üzerinde hiçbir etkiye neden olmadan ortadan kaybolur.
Anomali taraması sırasında bebeğinizin pozisyonuna bağlı olarak yarık dudaklı olup olmadığı tespit edilebilir. Yarık dudak ya da damakla ilişkili ağız sağlığı ile sağlık sorunlarına bağlı olarak doktorların doğum sonrası bebeğinizle ilgilenmesi gerekecektir. Ultrason sırasında bebekte yarık dudak tespit edilirse bebeğin doğduktan sonra nasıl bir tedavi göreceğini doğum gerçekleşmeden önce araştırmak faydalı olacaktır.
Doğuştan gelen kalp kusurları, doğum kusurları ile bebek ölümlerinin esas nedenleri oldukları için anomali taramasında bebeğin kalbi de incelenecektir. Doğum öncesi tanı sayesinde siz ve yardımcı olacak sağlık ekibi, gebeliğiniz boyunca ve doğumdan sonra en iyi tıbbi bakımı almak için hazırlıklı olabileceksiniz. Kalp taraması sırasında şu soruları sorabilirsiniz:
- Kalpte dört odacık görülüyor mu?
- Taramanın bir parçası olarak arterler ile çıkış yollarına bakıyor musunuz?
- Kalp ve mide doğru pozisyonda mı? Her iki organ da fetüsün sol tarafında yer almalıdır.
- Fetüsün kalp atış hızı normal mi? Fetüs için normal kalp atış aralığı dakikada 120-180 atış arası olmaktadır.
- Fetüsün kalp fonksiyonu normal mi?
- Kalbi normal bir şekilde çalışıyor mu?
Anomali taramasında bebeğinizin omurgası uzunlamasına ve enine kesitte değerlendirilir. Tarama sırasında omurların aynı hizada olduğundan ve derinin, arkadaki omurgayı kapladığından emin olmaya çalışacaktır.
Anomali taramasında aynı zamanda bebeğinizin midesi, karın duvarı ve diyaframı da değerlendirilecektir. Tarama, bebeğinizin iki böbreği olup olmadığını ve mesanesinin düzgün çalışıp çalışmadığını belirleyecektir.
Tarama sırasında annenin anatomisi de incelenecektir. Tarama ile plasentanın konumuna bakılarak plasenta previa olup olmadığı görülecektir. Göbek kordonu incelenerek karna normal bir şekilde bağlanıp bağlanmadığı ve üç damarı olup olmadığına bakılacaktır. Ayrıca bu aşamada bebeğinizin serbestçe hareket etmesine izin verecek kadar amniyon sıvısı olup olmadığına bakacaktır.
Anomali Taraması Riskleri
Anomali taramasında kullanılacak ultrason ile ilişkili siz ve bebeğinizle ilişkili riskler bulunmamaktadır. Bununla birlikte anomali taraması isteyip istemediğiniz konusunu düşünmelisiniz. Bu taramada önemli kararlar almanızı gerektiren bilgilerle karşılaşabilirsiniz. Örneğin, anomali taramasında daha ileri testler yapılması gerektiği ortaya çıkarsa bu testlerin düşük riskinizi arttırma ihtimali olabilir.
Anomali Taramasında Tüm Sağlık Sorunları Görülür mü?
Anomali taramasında bazı sağlık sorunları, diğerlerinden daha net bir şekilde görülür. Örneğin, bazı bebeklerde omuriliği etkileyen bir sağlık sorunu olan açık spina bifida olabilmektedir.
Bu sorun genelde tarama sırasında net bir şekilde görülebilmektedir ve spina bifidası olan 10 bebekten 9’unda bu sorun tespit edilebilmektedir.
Bununla birlikte kalp kusurları gibi sağlık sorunlarını görmek daha zor olabilir. Kalp kusuru bulunan bebeklerin yaklaşık 10’undan 5’inde bu durum tespit edilebilmektedir.
Yarık dudak gibi bazı sorunlar da taramada tespit edilebilir ve böyle bir durumun tespit edilmesi halinde bebeğin doğum sonrası tedavi ya da ameliyata ihtiyaç duyacağı tarama sırasında anlaşılmış olur.
Anomali taraması sırasında bebeğin beyni, böbrekleri, iç organları ya da kemikleriyle ilgili sorunlar varsa bunlar da görülebilmektedir.
Sonuç Olarak
Anomali taramasında tam olarak ne ile karşılaşılacağı bilinmediği için tarama öncesi anne ve baba gerginlik yaşayabilmektedir. Ancak bu taramanın, bebeğinizin olması gerektiği gibi gelişip gelişmediğinden emin olmak için bir fırsat olarak görün. Ayrıca bu tarama sayesinde bebeğinizin nasıl görüneceği hakkında fikriniz olacaktır.
Anomali taraması sırasında ortaya beklenmedik sorunlar çıkarsa bunları nasıl ele alacağınıza dair doktorunuz size yardımcı olacaktır. Bu süreç boyunca destek almanız ve bilgi edinmeniz, içinizi rahat tutmanız açısından önemlidir.
