Folik asit suda çözülebilen bir B9 vitamini formudur. Tüm genetik materyalin bir bölümünü oluşturan nükleik asidin yapımında rol oynayan anahtar bir bileşendir.B12 vitamini benzeri kompleks bir B vitaminidir. B9 vitamini ve formları, daha fazla kırmızı kan hücresi oluşturma, işitme kaybını önleme ve bebeklerin beyin sağlığını koruma gibi önemli fonksiyonları yerine getirir. Bu yazı, folik asidin işlevlerini, ayrıca nelerde bulunacağını ve folik asit eksikliğinin etkilerini inceleyecektir.
Folik Asit Neden Önemlidir?
B9 vitamini hem folat hem de folik asit içerir ve vücudun çeşitli işlevleri için çok önemlidir. British Dietetic Association (BDA)’ya göre, folik asit, alyuvarların yapılması için hayati önem taşıyor, bunu yanı sıra:
- DNA ve RNA’nın sentezi ve onarımı
- Hızlı hücre bölünmesine ve büyümesine yardım eder
- Kanıtlar karışık olmasına ve daha fazla araştırmaya ihtiyaç duyulmasına rağmen, beyin sağlığını geliştirir
- Yaşa bağlı işitme kaybını azaltır
Hamile olan kadınlar için yeterli folik asit tüketmeleri özellikle önemlidir. Folik asit, fetüsün beynin veya omurganın spinal bifida ve anensefali gibi nöral tüp defektleri dahil olmak üzere büyük konjenital deformiteler geliştirmesini önlemeye yardımcı olur. Hamile kalmayı planlayan kadınlar, bu tehlikeli durumların riskini azaltmak için gebelik öncesi tam bir yıl olmak üzere folik asit takviyeleri almalıdır. Folik asidin çeşitli koşullarda koruyucu bir rol oynadığı düşünülmektedir.
Otizm
Yakın tarihli bir çalışmada folik asit eksikliği otizme bağlandı. Araştırmacılar şu sonuca varmışlardır: Perikonsepsiyonel folik asit (gebe kalma öncesi ve gebeliğin erken dönemlerinde) verimsiz folik asit metabolizması olanlarda otizm spektrumu bozukluğu riskini azaltabilir. Bağlantıyı doğrulamak için daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır.
Yarık dudak ve damak
2014’te yapılan bir literatür taraması, folik asit takviyesinin yarık damak oluşma riskini azaltabileceği sonucuna vardı.
Romatoid artrit
Folik asit sıklıkla romatoid artrit için bir metotreksat ilaç reçetesini desteklemek için kullanılır. Metotreksat bu durum için etkili bir ilaçtır. Bununla birlikte, folatın vücuttan çıkarılması için çalışabilmesi de mümkündür. Bu durum, ilacı kullanan kişilerin % 20 ila 65’inde gastrointestinal semptomlara neden olabilir. Ayrıca, folik asit takviyelerinin metotreksatın gastrointestinal yan etkilerini % 79 azalttığı gösterilmiştir. Ne kadar ve ne sıklıkta almanız gerektiği hakkında bir doktorla konuşun. Sıklıkla günde 1 miligram (mg) reçete edilir. 
Kimler Folik Asit Takviyesi Alabilir?
Yeni doğan bebeklerde deformite ve ölümün önlenmesine odaklanan bir araştırma kuruluşu, hamile olan veya hamile kalmayı planlayan tüm kadınların daha fazla folik asit tüketmesi gerektiği sonucuna ulaştı. Ayrıca gebe kalmadan önce ve gebe kalışı izleyen ilk 4 hafta boyunca kadınların folik asit almaları kesinlikle gereklidir.Hamile kalabilecek her kadın günlük folik asit takviyeleri almalıdır. 14 yaş üstü kadınlar günde 400 mikrogram (mcg) almalı ve gebelik sırasında bu miktar 600 mcg’ye çıkmalıdır. Kadınlar emzirirken günlük 500 mcg alım yapmalıdır. 2009 yılında bir araştırma grubu, gebe kalmadan önce en az 12 ay folik asit takviyeleri alan kadınların prematüre bebek sahibi olma riskini %50’nin altına düşürebileceğini yazdı. Araştırmacılar; prekonsepsiyonel folat takviyesinin ani gelişen erken doğum olasılığında % 50 ila % 70 azalma ile ilişki olduğunu buldular. Folik asit, rahimdeki omurilik büyümesi için gereklidir. Bebek bekleyen bir annenin fetüs gelişiminin en erken dönemlerinde yeterli folik asit tüketmesi önemlidir. Bunun nedeni, omuriliğin rahim içinde vücudun ilk oluşan yerlerden biri olması ve folik asidin de bu oluşumu desteklemek konusuna yardımcı olmasıdır.
Doğal Folik Asit Kaynakları Nelerdir?
Koyu yeşil sebzeler folik asit için iyi kaynaklardır. Ancak ısıya maruz kaldıklarında folik asit içeriği önemli ölçüde düşebileceğinden aşırı derecede pişirmemeye özen gösterin. Aşağıdaki gıdaların folik asit bakımından zengin olduğu bilinmektedir:
- Kuşkonmaz
- Ekmek mayası
- Brokoli
- Brüksel lahanası, lahana
- Karnabahar
- Yumurta sarısı
- Fırınlanmış patates
- Böbrek
- Mercimek
- Marul
- Karaciğer, kadınlar hamilelik sırasında tüketmemelidir
- Birçok meyve, özellikle papaya, kivi ve portakal
- Süt
- Yaban Havuçları
- Bezelye
- Ispanak
- Ay çekirdeği
Takviyeler yerine doğal besin kaynaklarından besinler almak her zaman daha iyidir. Bu yiyecek seçeneklerini araştırın ve bunları diyetinize uygulayın. Folik Asit Eksikliği Folik asit eksikliği, vücutta yeterli folat veya folik asit olmadığında ortaya çıkar. Anemi ve konjenital deformitelerin yanı sıra folik asit eksikliği de dahil olmak üzere diğer sağlık sorunlarına neden olabilir:
- Klinik depresyon gelişme riski yüksektir
- Hafıza ve beyin fonksiyonlarıyla ilgili olası problemler oluşabilir
- Potansiyel olarak gelişen alerjik hastalık riski yüksektir
- Düşük potasyum, kemik yoğunluğu riski yükselir.
Folik Asit Eksikliğine Bağlı Anemi
Bireyler yeterli folik asit tüketmiyorsa folik asit eksikliği anemisi geliştirebilirler. Folat, kırmızı kan hücrelerini üretmek ve korumak için önemliyken, yetersiz seviyeler, vücuda sağlıklı bir oksijen seviyesi sağlamak için yeterli kırmızı kan hücresi olmadığı anlamına gelebilir. Bu durum, daha yüksek miktarlarda folat gerektiren ve gebe ve emziren kadınlar gibi takviyeler almayan insanlarda sık görülebilir.Folik asit eksikliğine bağlı anemi, orak hücre anemisi gibi temel koşulları olan kişilerde görülebilir. Ayrıca, folat emilimini etkileyen sağlık sorunları olan kişileri de etkileyebilir. Alkolün kötüye kullanımı veya böbrek hastalığı, vücudun folatı etkili bir şekilde emme yetisini azaltabilir. Romatoid artrit, kanser ve nöbetleri tedavi etmek için kullanılan ilaçlar gibi bazı ilaçlar folik asit eksikliği anemisi riskini artırabilir. Folik asit eksikliğine bağlı aneminin belirtileri şunları içerir:
- Yorgunluk
- Zayıf hissetmek
- Ağız çevresinde yaralar
- Hafıza ve biliş güçlükleri
- Sinirli ruh hali
- İştah kaybı
- Kilo kaybı
Folik asit eksikliğine bağlı anemisi olan insanlara günlük kullanım için folik asit hapları verilir. Folat seviyeleri normale döndükten sonra, vücut normal fonksiyona izin verecek kadar kan hücresi üretebilir.
Yan Etkileri Var mıdır?
Folik asit kullanırken ciddi yan etkisi yoktur. Nadiren, bireylerin karnında huzursuzluk bildirilmiştir. Bir kişi daha fazla folikasit alsa bile, endişe etmek için yeterli bir sebep yoktur. Folik asit suda çözünür olduğundan, aşırısı doğal olarak idrarla vücuttan atılır.
