Reçeteli ağrı kesici çeşitlerinden biri olan opioidler, sıklıkla ağrı tedavisinde kullanılır. Opioid ağrı kesiciler arasında hidrokodon (Vicodin), oksikodon (OksiContin), kodein ve morfin gibi ilaçlar bulunur. Analjezik formülasyonuna dahil olmalarına ek olarak opioidler bazı reçeteli öksürük ilaçlarında da bulunur.
Opioidler beyindeki opioid reseptörlerine bağlanarak ağrı kesici etkileri gösterirler. Birçok kişi için opioidler, aldıktan sonra yaşanan ağrının azalmasına yardım eder. Çok yüksek veya çok sık alınan dozlar solunum sorununa, komaya ve hatta ölüme neden olabilir.
Ülkemizde reçeteli ve reçetesiz ağrı kesici kullanım oranları yükseliyor ve bu, hamile kadınlar için de istisna değil. Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri’ne (CDC) göre, üreme çağındaki (15-44 yaş) ve sigortalı kadınların % 28’ine bir sağlık kuruluşu tarafından bir opioid ilaç veriliyor. Bu ilaçları alan üreme çağındaki kadınların sayısı her zamankinden daha fazla olduğundan, hamilelik süresince opioid kullanımı tıbbi alanda büyük bir endişe haline gelmiştir. Opioidlerin hamile bir anne ve gelişmekte olan bebeğine potansiyel etkileri rahatsızlık vericidir. En yaygın opioid ağrı kesiciler; kodein, hidrokodon, oksikodon ve propoksifen.
Opioid Ağrı Kesicilerin Gelişen Bebek Üzerindeki Etkileri
Opioid ağrı kesicilerine maruz kalan gelişmekte olan bir bebek komplikasyonlar açısından daha yüksek risk altındadır. CDC tarafından yapılan nüfusa dayalı bir çalışma, doğum kusurları ile gebelik sırasında alınan opioid ağrı kesiciler arasında bir bağlantı buldu. CDC çalışması bebeklerde aşağıdaki koşullar ile anneye ait opioid ağrı kesici kullanımı arasında bir ilişki buldu:
- Spina bifida
- Hidrosefali (bebeğin beyninde aşırı sıvı)
- Glokom
- Gastroşizis (karın duvarında bebeğin bağırsaklarının çıktığı bir delik)
- Konjenital kalp kusurları
- Ventriküler ve atriyal septal defektler
- Fallot tetralojisi
- Pulmoner kapak stenozu
Bir çalışmada, araştırmacılar hipoplastik sol kalp sendromu da dahil olmak üzere bir bebeğin sahip olduğu kalp kusurlarının sayısında belirgin bir artış olduğunu kaydetti. Hipoplastik sol kalp sendromu, kalbin sol tarafının doğru gelişmediği bir durumdur.
Bir çalışma, kadınlar opioid ağrı kesicilerini gebe kalmadan önce veya gebeliğin ilk üç ayında kullandıklarında, bebeklerinin kalp ritmi bozukluğu doğma olasılığının iki kat daha fazla olduğunu buldu. Bazı çalışmalar, gebelik sırasında opioid kullanımının yarık dudak ile ilişkili olduğunu bulmuştur. Ancak, bulgular tutarlı değildir ve daha ileri araştırmalara gerek vardır.
Hamilelikte Ağrı Kesici İçilir Mi?
Ağrı kesiciler veya analjezikler, en sık kullanılan ilaçlardır. Ağrıyı hafifletir ve pek çok rahatsız edici koşulları tedavi etmeye yardımcı olurlar. Bununla birlikte, hamilelikte ağrı kesici kullanmak kesinlikle güvenli değildir.
Hamileyken, ilk endişelerinizden biri, yedikleriniz ya da içtiklerinizin bebeğinizi etkilemediğinden emin olmaktır. Güvenlik endişesi kendisini sadece yiyecek veya içecekle sınırlamaz, aynı zamanda ilaçlar da dahil kullandığınız her şeye şüphe duyabilirsiniz. Ama acı dayanılmaz hale gelirse ne yapacaksınız?
Hamilelik sırasında ağrı kesici alıp almamanız gerektiğini söyleyebilecek en iyi insan doktorunuzdur. Dolayısıyla, önce doktorunuzla görüşmeniz önemlidir.
Hamileyken herhangi bir ilaç aldığınızda ilaç parçacıklarının plasentanızı geçip bebeğinizin kan dolaşımına ulaşması riski vardır. İlaçlardaki parçacıklar çok azdır ve plasentanız tarafından sağlanan engelleri aşabilir. Parçacıklar sizden geçip, diğer besin kaynakları ile bebeğinize ulaşacak ve doğmamış bebeğinizin kan dolaşımına ulaşacaktır. İlaç dozajı, genel sağlık durumunuz, aldığınız diğer ilaçlar ve hamileliğiniz kaçıncı ayında olduğunuz, doğmamış bebeğiniz için oluşabilecek riskin miktarını belirleyen faktörlerdir.
Genel ağrı kesici ilaçlar analjezikler olarak da bilinir. Bu gibi ağrı kesici ilaçlar, eczaneden kolayca elde edilebilir ve çoğu durumda reçete gerektirmez. Bir reçete gerektiren ilaç daima çok güçlüdür. Bu nedenle, doğum öncesi bebeğiniz için bazı yan etkilere neden olabileceğinden, hamileyken güvenli olmayabilir. Bununla birlikte, reçetesiz olarak elde edebileceğiniz herhangi bir ağrı kesici de hamileliğiniz sırasında güvenli olmayabilir. Gelişmekte olan bir bebeğe önemli miktarda zarar verebilecek ilaçlar vardır. İlaçların tetikleyebileceği en yaygın etkilerin bazıları doğum kusurları ya da doğum komplikasyonlarıdır.
Asetaminofen
Ağrı kesici Tylenol’de bulunan aktif maddedir. Hamile kaldığınız sürece oral olarak alınması güvenlidir. Asetaminofen çoğunlukla baş ağrısı çektiğiniz durumlarda, eklemlerinizde, vücudunuzda veya boğaz ağrısı durumunda bile çoğunlukla kullanılır. Genellikle birinci, ikinci ve üçüncü trimesterde alınması güvenli olarak kabul edilir.
Non-Steroid Anti-İnflamatuvar İlaçlar
Aspirin
Aspirin’in aktif maddelerinden biri, doğmamış bebeğiniz için son derece tehlikeli olabilen salisilik asittir. Dolayısıyla hem doğmamış bebeğinizde hem de sizin için zararlı etkilere neden olabileceğinden hamileyken aspirin almamanız önerilir. Aspirin kullanmaktan kaçınmanın bir diğer önemli nedeni, doğum tarihinize yaklaştığınızda doğum sırasında ciddi kan kaybına yol açabilecek olmasıdır. Aspirin aynı zamanda trombosit fonksiyonunuza müdahale edebilir ve hem sizde hem de doğmamış bebeğinizde kanamalara neden olabilir.
Motrin
Motrin veya İbuprofen, yalnızca birinci veya ikinci trimesterdeyken alınması muhtemel olduğu düşünülmektedir. Ancak almadan önce doktorunuza danıştığınızdan emin olun. Ayrıca, doğum sırasında aşırı kan kaybına yol açabileceğinden Motrin’i üçüncü trimesterde kullanmamalısınız.
Aleve
Aleve veya naproksen, yalnızca birinci veya ikinci trimesterdeyken güvenli olduğu düşünülmektedir. Kullanmadan önce doktorunuza danıştığınızdan emin olun. Ayrıca, doğum sırasında aşırı kan kaybına yol açabileceğinden üçüncü trimesterde kullanmamalısınız.
Reçeteli Ağrı Kesiciler
Reçeteli ağrı kesicilerin en yaygın biçimi opioid olarak bilinir. Bu tür ağrı kesiciler haşhaş bitkisinden türetilir. Reçeteli ağrı kesiciler veya opioidler, narkotik ilaçlar olarak da bilinirler ve bu ilaçlar, kontrollü maddelerden oluşan bir formdur ve bu da sadece belirtilen dozaja göre alınmaları gerektiği anlamına gelir. Uyuşturucu kategorisine giren bu tür ilaçları satın almak veya kullanmak, doktorunuzun reçetesi yoksa yasa dışı sayılır.
Uyuşturucu ilaçlar son derece etkilidir ve derin etkilere sahiptir. Çoğunlukla ciddi travma veya ağrı vakalarında, örneğin bir yaralanma, ciddi bir migren baş ağrısı vakası veya bir takım ameliyat sonucu ortaya çıkabilecek ağrı gibi durumlarda kullanılırlar.
Reçeteli ağrı kesici, hamileyken kullanılamayacak kadar güçlüdür ve bu aylarda kullanımını destekleyen hiçbir tıbbi veya bilimsel veri yoktur. Hamileyken reçeteli ağrı kesiciler almanın çeşitli riskleri vardır. En yaygın risklerden bazıları düşük, erken doğum veya ölü doğum olabilir.
Bebeğinizin doğum sırasında karşılaşabileceği bazı zorluklar şunlardır; doğum ağırlığınızın düşük olması, bebeğinizin beslenmesini engelleyebilecek aşırı uyku hali ve hatta solunum güçlüğü yaşayabilirsiniz.
