Düşük ve gebelik kaybı için bazı risk faktörleri nelerdir? Risk faktörleri sebep ve belirtilerden nasıl farklıdır?
Düşük Risk Faktörleri ve Düşük Sebeplerini Anlamak
Çoğu zaman bir düşüğe tam olarak neyin sebep olduğunu bilmeyiz. Bunun yerine genelde risk faktörlerine veya düşüğün ortalamadan daha ihtimalli olduğunu gösteren faktörlere bakarız.
Gerçekte ise düşükle alakalı risk faktörleri çok karışık bir konudur. Düşük yapan pek çok kadın düşükten önce herhangi bir risk faktörüne sahip değildir. Buna karşın bazı kadınlarda düşükle alakalı pek çok risk faktörü bulunabilir ancak gebeliği normal bir şekilde tamamlayabilirler. Ayrıca çoğu zaman düşük riski artmış bir insanın normal gebelik ihtimali düşükten daha fazladır.
Genel olarak sigara içmek gibi kaçınılabilir düşük risk faktörlerinden kaçınmanın dışında gebelik sonucunu etkileyebilecek çok fazla şey yoktur.
Düşük Risk Faktörleri ve Düşük Belirtileri
Düşük risk faktörlerini sebeplerinden ayırmanın yanında, bu risk faktörlerini düşük belirtilerinden de ayırmak gerekiyor çünkü ikisi arasındaki fark kafa karıştırıcı olabilir. Sonuçta, düşük belirtileri olan bir kişi de düşük riski altındadır çünkü çoğu belirti kesin değildir. Doktorların bakış açısına göre bu belirtilere “düşük tehdidi” adı verilir.
Bu makaleye uygun olması için düşük belirtilerini mevcut gebelikte düşüğün hali hazırda olmakta olduğunu gösteren faktörler olarak değerlendireceğiz. Risk faktörleri terimini ise gebelikten önce ve gebelik sırasında düşük yaşama ihtimali ile bağlantılı faktörleri belirtmek için kullanacağız.
Aşağıdaki videoda bu konu hakkında detaylı bilgi bulabilirsiniz.
Düşük İçin Risk Faktörü Türleri
Düşük için farklı türlerde risk faktörleri mevcut ve bunlar anneyi, bebeği veya ikisini birden ilgilendirebilirler. Anneyle alakalı tıbbi rahatsızlıklar riski arttırabilirler ancak bebeğin kromozomal anormallikleri de buna sebep olabilir. Yaşam tarzı faktörleri de etkili olabilirler. Sigara içmek gibi bazı faktörler önlenebilirlerdir ancak kontrol dışı sebeplerden kaynaklı stres artışı gibi şeyler önlenebilir olmazlar. Bazı risk faktörü kategorilerinde kesişim vardır. Örneğin bebekteki kromozomal yani genetik anormallikler artan düşük riski ile bağlantılıdırlar ama kromozomal anormallikler yüksek anne yaşıyla bağlantılıdırlar.
Düşük Riskiyle Bağlantılı Bebek Tıbbi Rahatsızlıkları
Çoğu düşük rastgele kromozomal anormalliklerin bir sonucudur ve kromozomal anormalliklere sahip bebeğe gebe kalma riski anne yaşlandıkça artar. Fakat bunların yaşla birlikte artmalarına karşın genç kadınlarda görülme ihtimalleri daha yüksektir çünkü hamile kalan daha fazla genç kadın var.
Düşük Riskiyle Bağlantılı Annedeki Tıbbi Rahatsızlıklar
Yukarıda belirtildiği gibi, bebekteki kromozomal anormallikler bazen ileri anne yaşı ile bağlantılıdırlar. Diğer vakalarda ise annenin sahip olduğu bazı tıbbi rahatsızlıklar gebelik kaybı, ölü doğum ve düşük riskini arttırır.
Düşük için potansiyel tıbbi risk faktörleri:
- Annenin yaşı (15’ten genç, 35’ten büyük)
- Geçmiş düşükler gibi önceki gebeliklerdeki sorunlar
- Kısırlıktan sonra gebe kalma
- Fazla veya düşük kilolu olmak
- Kontrolsüz diyabet veya tiroid hastalıkları gibi kronik rahatsızlıklar
- Zührevi hastalıklar
- Gebelikte belli viral veya bakteriyel enfeksiyonlar geçirmek
- Anormal rahim yapısına sahip olmak. Rahim malformasyonlarına sahip kadınlar tanı almadan önce tekrar eden düşükler yaşayabilirler.
Artan Düşük Riski ile Bağlantılı Yaşam Tarzı Faktörleri
Bazen belli yaşam tarzı faktörleri kişinin gebelik kaybı riskini arttırır. Bu faktörler genelde kendi başlarına düşüğe sebep olmazlar ve bunlara sahip pek çok insan düşük yaşamaz ancak yine de riski arttırırlar:
- Madde kullanımı
- Alkol almak
- Sigara içmek (anne kadar baba da)
- Mesleki olarak kimyasallara maruz kalmak
- Hamileyken belli ilaçlar ve ağrı kesicileri kullanmak
- Hamileyken belli bitkileri kullanmak
Artan Düşük Riski ile Bağlantılı Olması Muhtemel Faktörler
Devam eden araştırmalara göre bazı faktörler artan düşük riski ile bağlantılı olabilir veya olmayabilirler. Bazen bir çalışmada risk olarak görülen şey, diğerinde risk olmayabilir. Aşağıdaki faktörler bu kategoriye dahil oluyorlar ve tıp dünyası aşağıdaki faktörler ile gebelik kaybı arasında bir bağlantı olup olmadığını hala tartışıyor.
- Yüksek kafein alımı
- Bazı yerlerde musluk suyu içmek
- Kronik stres ve anksiyete
- Düşük dozda radyasyona maruz kalmak
- Yüksek etkili ve zorlayıcı egzersizler
Düşük İhtimali
Listelenen faktörlerden bazıları düşük için büyük risk faktörleridirler ama bazıları o kadar da güçlü bir bağlantıya sahip değillerdir.
Eğer düşük yaşadıysanız, tekrar olma ihtimalini merak ediyor olabilirsiniz. Bu konuda doktorunuzdan bilgi edinmeyi unutmayın.
Düşük Riskinde Artışla Bağlantılı Olmayan Faktörler
Düşük risk faktörleri konusunda herhangi bir tartışma bu konudaki bazı efsaneler ve yanlış anlaşılmalardan bahsetmeden tamam olmaz. Aşağıdaki faktörlerin çoğuı kadında düşüğe sebep olduğunu gösteren çalışmalar yok ve bu konuda doktorunuzun önerilerini takip etmeniz yeterli olacaktır.
Sonuç Olarak
Bu liste insanların risk faktörlerini anlamaları ve gerekliyse bazı yaşam tarzı değişimlerini gerçekleştirebilmeleri için hazırlandı ve bir şeye suç atmak için düzenlenmedi. Başta belirttiğimiz gibi, düşük yaşayan çoğu insanda görünür risk faktörleri bulunmuyor ve çoklu risk faktörlerine sahip pek çok kadın normal bir gebelik geçirip normal bebekler doğuruyor.
Kadınların düşüğü önleme konusunda yapabilecekleri şeyler oldukça sınırlıdır. Düşük genelde rahim dışında normal bir şekilde yaşayamayacak kromozomal bozukluklara sahip olan bir çocuğun gebeliğinin doğa tarafından sonlandırılma yöntemidir.
Ayrıca risk faktörlerine de belli bir perspektiften bakmak gerekli. Örneğin stresin düşüğe katkıda bulunabildiğini gösteren bazı kanıtlar olsa da, stresli olduğunuz için strese girmenize gerek yok! Hepimizin stresi vardır ve stres yönetimi teknikleri pek çok kadının daha iyi hissetmesini sağlasa da, düşük sahibi olmak hayatınızda stresi yeterince yönetemediğiniz anlamına gelmez.
Tekrarlayan düşük nedenleri hakkında bilgi almak için: Tekrarlayan düşük nedenleri
