Gebeliğin üçüncü trimesterinde ve doğum sırasında bebeğin sağlıklı olduğundan emin olmak için onun kalp ritminin ölçülmesi oldukça önemli. Gebeliğin sonlarına doğru ve doğum başlangıcı civarlarında kalp ritmi 110-160 civarında olmalı.
Doktorlar bebeğin kalp atımını gözlemlemek için iç ve dış cihazlar kullanıyorlar. Genelde ultrason cihazı ile ölçülüyor. Bazen daha doğru ölçümler için doğrudan bebeğin kafasına iç gözlem cihazları takılabiliyor.
Doktor hızlanma ve yavaşlama gibi farklı kalp ritimlerini arayacaktır. Kalple bağlantılı değişimlerin gözlenmesi genelde annenin veya bebeğin fiziksel risk altında olup olmadığını anlamayı sağlar. Bu işaretler doktorun hemen aksiyon almasını sağlarlar.
Hızlanma
Doktor doğum sırasında hızlanmaya bakacaktır. Hızlanma, kalp ritmindeki dakikada en az 15 atım olmak üzere kısa süreli artışlardır ve en az 15 saniye sürer. Hızlanma normal ve sağlıklıdır. Doktora bebeğin çok önemli olan yeterli oksijen kaynağına sahip olduğunu gösterir. Pek çok fetüs, doğum sürecinde çeşitli noktalarda spontan kalp ritmi artışları gösterir. Doktor bebeğin sağlığından endişe ederse ve hızlanma görmezse hızlanmayı tetikleyici şeyler yapabilir. Kalbi hızlandırmak için aşağıdaki yöntemler denenebilir:
- annenin karnını hafifçe sarsmak
- rahim ağzından parmakla bebeğin başına biraz bastırmak
- kısa ses iletimleri (vibro akustik uyarım)
- anneye biraz gıda ve sıvı vermek
Eğer bu teknikler fetal kalp hızlanmaları sağlarlarsa, bebekte sorun olmadığının işareti olurlar.
Yavaşlama
Yavaşlama, bebeğin kalp ritmindeki geçici düşüşlerdir. Yavaşlamaların üç türü vardır: erken yavaşlama, geç yavaşlama ve değişken yavaşlama. Erken yavaşlama genelde normaldir ve endişe sebebi değildir. Geç ve değişken yavaşlama ise bazen bebeğin durumunun iyi olmadığını gösterebilir.
Erken Yavaşlama
Erken yavaşlama, sancıların zirve noktasından önce başlar. Bebeğin başı baskı gördüğünde olabilir. Bu genelde bebek doğum kanalına inerken doğumun son aşamalarında olur. Bebek prematüreyse veya ters duruyorsa doğumun erken aşamalarında da olabilir. Bu rahmin kasılması ve başı sıkıştırması ile olur. Erken yavaşlama genelde zararlı değildir.
Geç Yavaşlama
Geç yavaşlama sancıların zirve noktasına kadar olmaz veya rahim kasılması bittikten sonra olur. Yumuşaktır ve kalp ritmindeki yüzeysel düşüşler onlara sebep olan sancıların şeklindedirler. Bazen, bebeğin kalp ritmi hızlanmalar da gösteriyorsa ve hızlıca normal ritim aralığına dönüyorsa geç yavaşlamalar için endişe edilmemesi gerekir.
Bazı vakalarda geç yavaşlama bebeğin yeterince oksijen almadığı anlamına gelebilir. Geç yavaşlamanın taşikardi ile birlikte gerçekleşmesi ve değişkenliğin azalması, sancıların bebeği oksijensiz bırakmaya başladığı anlamına gelebilir. Eğer bebek tehlike altında olursa doktor acil sezaryen uygulamasına geçebilir.
Değişken Yavaşlama
Değişken yavaşlamalar düzensizdirler ve fetal kalp ritminde genelde geç yavaşlamalardan daha dramatik şekilde gerçekleşen ani düşüşler vardır. Değişken yavaşlama bebeğin kordonu geçici olarak sıkışınca olur. Bu da çoğu doğumda olan bir şeydir. Bebek oksijen ve önemli besinleri almak için kordonundan gelecek düzenli kan akışına ihtiyaç duyar. Değişken yavaşlama tekrar tekrar oluyorsa bu bebeğe giden kan akışının azaldığını gösterir. Bu düzen bebek için zararlı olabilir.
Doktor kalp ritmi monitörünün başka neler söylediğine göre değişken yavaşlamanın tehlikeli olup olmadığına karar verecektir. Bir diğer faktör ise bebeğin doğuma ne kadar yakın olduğu. Örneğin doğumun erken aşamalarında çok ağır değişken yavaşlamalar varsa, doktor sezaryen uygulayabilir. Doğumdan önce olursa ve hızlanmalar eşlik ederse normal de görülebilir.
Ne Beklemeli?
Bebeğin kalp ritminin gözlenmesi ağrısızdır ancak içeriden gözlem rahatsızlık verebilir. Bu işlemin çok az riski vardır ve doğumda pek çok kadına rutin olarak uygulanır. Doktorunuzla veya ebenizle konuşarak doğumda bebeğin kalp ritmine dair sorularınızı sorabilirsiniz. Sadece kalp ritmi değil, pek çok faktör bebeğinizin sağlık durumuna işaret eder.
