Genital uçuk, Tip 2 genital HSV ( Herpes Simpleks Virüsü ) enfeksiyonun yol açtığı cinsel yolla bulaşan bir hastalıktır. Dudak uçuğuna neden olan Tip 1 HSV ile aynı davranışları sergilemesine rağmen, bulaşma yolları, belirtileri ve hamilelikteki önemi doğrultusunda özellikler Tip 2 HSV enfeksiyonu, anne adaylarını yakında ilgilendiren oldukça ciddi bir sorundur. Özellikle doğuma yakın tarihlerde bu enfeksiyona yakalanan anne adaylarında, doğum kanalından geçerken bebeğe bulaşarak, bebekte ciddi enfeksiyonların oluşmasına neden olabilmektedir. Bkz: Genital enfeksiyonlar
Ayrıca genital uçuk ile genital siğil sorunları karıştırılabilmektedir. Bu nedenle anne adaylarının bu kavramları öğrenmesi gerekir. Genital siğil ağrısızdır, genital uçuk ise bölgede su toplanmış ağrılı baloncuklar şeklinde ortaya çıkar. Siğiller uzun bir süre varlığını devam ettirebilirken, uçuk baloncukları genellikle kısa süre içerisinde kendiliğinden kaybolmaktadır.
Genital herpes ( HSV ) nasıl bulaşır?
Tip 2 HSV virüsünün, cinsel yolla bulaşan hastalıklar arasında yer aldığı kabul edilmiştir. Frengi ve bel soğukluğu gibi cinsel yolla bulaşan hastalıkların arasında en yaygın olan HSV’dir. Tip 2 HSV en sık 20 ile 30 yaş aralığındaki kadınları etkilemektedir. Sosyoekonomik düzeyi orta ve üzerinde olanlarda daha sık karşılaşılmaktadır. HSV virüsünü taşıyan biri ile ağız, anüs ve vajina gibi cinsel temaslarda bulunulduğu zaman bulaşabilmektedir.
HSV Tip 2 virüsünün belirtileri nelerdir?
Bu enfeksiyonun belirtileri kişinin daha önce virüs ile karşılaşıp karşılaşmadığına bağlı olarak değişmektedir. Kişinin enfeksiyonla ilk defa karşılaşmış olmasına, birincil enfeksiyon adı verilir. Birincil enfeksiyonun geçirilmesinden sonra Tip 2 virüsü bölgedeki sinir hücrelerinin içerisinde herhangi bir belirti göstermeden yaşamını devam ettirebilmektedir. İlerleyen dönemlerde zaman zaman enfeksiyon belirtileri ortaya çıkar. Sürekli bir şekilde tekrar eden enfeksiyonlara da tekrarlayıcı enfeksiyon adı verilir. Kişinin daha önce dudak uçuğu virüsü olan Tip 1 virüsünü geçirmiş olması halinde, genital uçuk virüsü daha hafif belirtilerle ortaya çıkmaktadır.
Enfeksiyonun vücuda girmesi ile ( dış genital, vajina ve rahim ağzında ) 2-10 gün arasında kuluçka döneminden sonra ağrılı veziküller ( içi sulu baloncuklar ) oluşur. Bu baloncuklardan önce kişide baş ağrısı, kırgınlık, hafif ateş, kas ve eklem ağrısı gibi belirtilerle ortaya çıkar. Ayrıca çıkacağı genital bölgede kızarıklık, yanma ve ağrı gibi şikayeteler de yaygın olarak görülmektedir. Genellikle kasıklarda ağrılı şişlikler belirir ve idrar yaparken ağrı yapar. İlerleyen dönemlerde tüm dış genital bölge ödemli ve kızarık bir hale gelebilir. Nadir de olsa bu enfeksiyon durumu karaciğer ve beyin gibi diğer organlara geçerek, tehlikeli sorunlara neden olabilmektedir. Hastalığın tedavisinden sonra belirtilerin tamamen kaybolması 2-6 hafta arasında değişir.
Genital herpes tanısı nasıl konur?
Yapılan muayenelerde tipik veziküller görünümü ile HSV virüsünün tanısı kolaylıkla konulabilir. Ayrıca bu enfeksiyon, kültür ya da kanda yapılan testlerle virüse ait antikorların ( HSV Tip 2, IgG ve IgM ) tespit edilmesi ile tanınmaktadır.
Anne adaylarındaki genital uçuk tedavisi nasıl yapılır?
Uçuk tedavilerinde virüslere oldukça etkili olan asiklovir isimli ilaç kullanılır. Fakat bu ilaçalrın gebelikte kullanılması ile ilgili çalışmalar hala devam ettiği için oluşabilecek tehlikelere karşı tercih edilmemektedir. Genellikle hijyen kuralları çerçevesinde bakımına yönelik ve ağrı kesici ilaçlarla tedavisi uygulanır. Enfeksiyonun ileri düzeylerinde yani aşırı ağrılı durumlarında idrar boşaltımı için sonda takılabilmektedir. Vulvanın kuru ve temiz tutulması gerekir. Ancak nadir de olsa anne adayının sağlığı ciddi derecede etkileyecek bir enfeksiyon durumunda, damar yolu ile asiklovir içeren ilaçlar kullanılmaktadır.
Tip 2 HSV virüsünden korunmak için neler yapılabilir?
Genital uçuk çoğunlukla cinsel yolla bulaşan hastalıktır. Bu nedenle cinsel yolla bulaşan hastalıklardan korunmak için önlem alınması gerekir. Şüpheli kişilerle ilişkide bulunmamak, toplu yaşam alanlarındaki tuvaletlerde dikkatli olmak ve prezervatif gibi korunma yöntemleri ile bu tarz virüslere karşı tedbirli olmak gerekir. Baba adayının HSV virüsünü geçirmesi durumunda, enfeksiyonun tüm belirtileri ortadan kalkana kadar cinsel ilişkide bulunmamak ve hijyen kurallarına dikkat edilmesi önerilir.
Hamilelik ve genital uçuk
Doğumun başlaması ile birlikte anne adayının genital bölgesinde enfeksiyon varlığı ya da şüphelenilen durumlarda bebeğe bulaşmasını önlemek adına, doğumun sezaryen ile gerçekleştirilmesi gerekir. Bu nedenle anne adayının Tip 2 virüsüne ya da herhangi bir enfeksiyona ait bir belirtisi varsa mutlaka doktoruna bildirmesi gerekir. Bu durum doğuma yakın dönemlerde birincil yada tekrarlayıcı enfeksiyon geçirmiş olan anne adaylarında belirtileri devam ediyor ise sezaryen ile doğum tercih edilir.
Genital uçuk geçirmiş anne adaylarının sularının gelmesi halinde mutlaka hastaneye başvurmaları gerekir. Suyun gelmesi ile doğum kanalındaki virüsler yavaş yavaş amnios zarından geçerek bebeğe ulaşabilmektedir. Bu nedenle suyun gelmesinden sonra geçen süre zarfında daha fazla virüsün kanaldan geçerek bebeğe ulaşması ve kesenin açılmasına kadar geçen süre uzadıkça, doğumun sezaryen ile gerçekleştirilmesine rağmen virüsün bebeğe bulaşma şansı artmaktadır. Kısacası bu durumda fazla zaman kaybetmemeniz bebeğinizin sağlığı açısından oldukça önemlidir.
Bu tip vakalarda doğum şekli ne olursa olsun, genital uçuk geçiren annelerin bebeklerinin incelenmesi ve bazı tetkiklerin yapılması gerekir. Ayrıca annenin doğumdan sonra hijyen kurallarına özen göstermesi ve genital bölgedeki lezyonların bebek ile temasının önlenmesi gerekir. Hijyen kurallarına uyulduğu sürece anne ile bebeğin ayrı kalmasına gerek yoktur ve anne bebeğini emzirebilir.
