Probiyotikler aracılığıyla vücuttaki iyi bakterilerin korunması, sağlığın birçok yönünde temeldir. Bununla birlikte; vajinal flora da dahil olmak üzere vajinal sağlık, doğurganlık ve üreme sağlığı için önemlidir. Vajinada yaşayan mikroorganizmalar, gebeliği ve diğer sağlık sonuçlarını etkileyebilir.
Vajinada, 50’den fazla türden oluşan bir havuzda bir dizi mikrop yaşamaktadır. Bu nedenle, vajina mikrobiyotasının üreme sağlığını etkileyebilmesi şaşırtıcı değildir. Peki, vajina mikrobiyotası neden önemlidir? Probiyotiklerin vajina sağlığındaki rolü nedir? Bu yazıda, bu sorulara yanıt arayacağız…
Vajina Mikrobiyotasının Önemi
Vajina mikrobiyotası; bakteriler, mantarlar, virüsler ve bunların genleri gibi doğal olarak vücudumuzda ve içimizde yaşayan tüm mikropların birleşimidir.
Vücut mikrobiyotası, sağlığın birçok alanında çok önemli bir rol oynamaktadır. Vajinal mikrobiyota ise vajinadaki tüm mikroorganizmaları ifade etmektedir. Vajinal mikrobiyomun yapısı jinekolojik kanser riski ile ilişkilendirilmektedir.
Ayrıca, cinsel yolla bulaşan enfeksiyonların riskini de etkileyebilir. Son olarak, hamilelik ve gebe kalma açısından da önemli olduğu belirtilmektedir. Lactobacillus adı verilen ve sağlıklı kadınlarda en yaygın olarak bulunan mikroorganiza, sağlıklı bir vajinal mikrobiyota katkıda bulunur ve vücudun korunmasına yardımcı olur.
Sağlıklı bir vajinal mikrobiyom, sağlıklı bir hamilelik şansını artırabilir. Bununla birlikte, vajina mikrobiyotasının en doğru şekilde sağlanması, yalnızca vajinal probiyotikler kullanmaktan daha fazlası olabilir.
Probiyotikler Nedir?
Probiyotikler, vücudumuzdaki iyi bakterilerdir. Bu iyi bakteriler, kötü bakterilerin çoğalmasını önleyerek bağırsak sağlığına önemli bir katkıda bulunur. Probiyotikler; yoğurt, kefir, turşu gibi fermente gıdalarla alınabilir ya da probiyotik takviyeleri kullanılabilir.
Vajinal sağlık söz konusu olduğunda da, vajinadaki iyi ve kötü bakterilerin iyi dengelenmesi önemlidir. Bunun nedeni, vajinadaki bakteri dengesizliğinin çeşitli enfeksiyon risklerini, sağlık sorunlarını arttırabilmesi ve üreme sağlığını olumsuz etkileyebilmesidir.
Probiyotikler Vajina Sağlığını Nasıl Etkiler?
Vajina mikrobiyotasının iyi korunması, kadınlarda vajina sağlığını çeşitli şekillerde etkilemektedir:
- Bakteriyel Vajinoz ve mantar enfeksiyonları gibi vajinal enfeksiyonları önlemek ve tedavi etmek için faydalıdır
- Vajinadaki iyi ve kötü bakteri dengesini korur.
- Vajinal enfeksiyon belirtielrini azaltabilir.
- Genel olarak vajina sağlığını korumaya yardımcı olur.
Vajinal Sağlık İçin Ne Zaman Probiyotik Takviyesi Kullanılmalı?
Bir vajinal enfeksiyon ya da sağlık sorunu yaşıyorsanız, probiyotik almayı düşünebilirsiniz. Probiyotikler, mantar ve diğer vajinal enfeksiyonları önlemeye yardımcı olabilir ve tedavi sürecini hızlandırabilir. Ayrıca, genel olarak vajina sağlığını korumaya da katkı sağlar.
Probiyotiklerin Genel Sağlığa Faydaları Nelerdir?
Probiyotikler, bağırsak sağlığı başta olmak üzere genel vücut sağlığı üzerinde çok çeşitli olumlu etkilere sahiptir:
- Gazı ve şişkinliği azaltır
Probiyotikler, özellikle sindirim sistemi üzerinde çok önemli faydalara sahiptir. Metan gazı, sindirimin atık yan ürünüdür ve ondan kaçınmak için midenizde iyi bakterileri daha fazla bulundurmanız gerekir.
Dengesiz bir bağırsak mikrobiyotası; aşırı gaz, şişkinlik ve mide bulantısı hissine neden olabilir. Bunun nedeni, iyi bakterilerin az ve kötü bakterilerin çok olmasıdır. Probiyotik takviyesi kullanarak sağlıklı bir bakteri dengesi oluşturmak, yemekleri daha iyi bir şekilde sindirmenizi sağlayabilir.
- Enerji seviyelerini arttırır
Vücudumuza aldığımız gıdalar, midedeki bakteriler tarafından sindirilir. Dengesiz bir bağırsak mikrobiyotası ise yemeklerin olması gerektiği yere gitmesini engelleyebilir. Vücuda alınan her makro besinin çıkarılması için vücudun ihtiyaç duyduğu bakterilerin varlığı önemlidir. Bu, protein değeri yüksek bir yemek yedikten sonra kendinizi yorgun, halsiz hissetmenizi engelleyecektir. Bu da, yemekleri gönül rahatlığıyla yemeğinizi sağlayabilir.
- Kabızlığı önler
Bağırsak mikrobiyotası bozuk olduğunda; ishal, kabızlık, daha sık idrara çıkma gibi sorunlar sık görülür. Bunu önlemenin en iyi yollarından biri de probiyotik takviyesi almaktır.
Yanlış davranan bir bağırsak biyomu, tuvaleti normalden daha sık veya daha seyrek ziyaret etmenize neden olabilir. Probiyotik takviyesi, özellikle ara sıra bunları yaşayan kişilere yardımcı olabilir.
Probiyotiklerin Vajina Sağlığına Faydaları Nelerdir?
Vajinadaki kötü bakterilerin nüfusu aşırı arttığında ve iyi bakterilerden sayıca fazla olduğunda, vajinada “bakteriyel vajinoz” adı verilen bir durum gelişebilir. Tedavisi için bir antibiyotik kullanımı gerekir. Ancak, antibiyotiklerin iyi bakterileri de öldürme potansiyeli nedeniyle, durumun tekrarlaması son derece yaygındır.
Geçtiğimiz yıllarda yapılan bir çalışmada, antibiyotik ve probiyotik takviyesi alan iki grup incelenmiş ve 3 ayın sonunda, probiyotik alan kişilerde bakteriyel vajinozun tekrarlama riskinin %15 daha az olduğu görülmüştür.
Probiyotikler, ayrıca vajinada mantar enfeksiyonu gelişme riskini de azaltabilir. Mantar enfeksiyonu; genellikle beyaz akıntı, kaşıntı ve ağrı ile kendini gösterir. Bu, genelde vajinadaki iyi bakterilerin sayısının azalmasından kaynaklanır. Genellikle mantar önleyici ilaçlar ile tedavi edilse de, probiyotik tedavisi görmek, mantar enfeksiyonu tekrarlama riskini %20 azaltabilir.
Vajina Sağlığı İçin Probiyotikler Nasıl Kullanılır?
Vajina sağlığını korumaya yardımcı probiyotikler, genellikle ağız yoluyla alınan haplar formundadır. Ancak ağızdan alındığında, vajinal bakteri topluluğunu etkileme şansı daha düşük olabilir.
Vajinal sağlık söz konusu olduğunda, probiyotikleri fitil yoluyla almak daha etkili olabilir ancak bunu kanıtlayan bilimsel çalışmaların sayısı yetersizdir.
Probiyotik Kullanmanın Zararı Var Mı?
Probiyotik kullanmanın vajinal sağlığına yarardan çok zarar verebileceğini gösteren yeterli bir veri bulunmamaktadır. Bununla birlikte; antiiyotik tedavisi yerine probiyotik takvisyesi kullanmanın; doğal bağırsak bakterilerinin iyileşmesinin daha hızlı sürdüğü bulunmuştur.
Ne Zaman Doktora Görünmeli?
Vajinal mikrobiyotadaki dengesizliklerin neden olduğu durumlar, genellikle hafif-orta şiddetlidir ve ciddi bir sağlık sorununa yol açmaz. Ancak; bakteriyel vajinoz veya mantar enfeksiyonu gibi durumlar tedavi edilmediğinde, ciddi rahatsızlıklara yol açabilir. Bu nedenle, potansiyel riskleri ve komplikasyonların önlenmesi için her zaman bir uzmandan yardım alınmalıdır.
Yakın zamanda cinsel ilişkiye girdiyseniz ve vajinada yanma, kaşıntı, akıntı gibi normal olmayan belirtiler fark ederseniz, doktorunuza danışmayı ihmal etmeyin. Bu, bazen cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlardan da kaynaklabilir.
Bakteriyel vajinoz, mantar enfeksiyonu ya da idrar yolu enfeksiyonlarından şüpheleniyorsanız, zaman kaybetmeden bir uzmandan randevu alın. Aşağıdaki durumlar varsa, mutlaka tıbbi yardım almalısınız:
- Yüksek ateş
- Belde ağrı
- Titreme hissi
- Hasta ve halsiz hissetme
- İshal
Sonuç olarak, probiyotiklerin vajina mikrobiyotasındaki dengesizliklerin neden olabileceği sorunları önleme ve tedavi etmede etkili bir yol olduğunu kanıtlamak için daha fazla araştırmaya ihtiyaç olsa da; bazı kanıtlar, probiyotik kullanmanın sağlıklı bir vajinal dengeyi korumada yararlı olabileceğni düşünmektedir. Probiyotik takviyesi kullanmak, sağlıklı yetişkinler için riskli olmayan ve muhtemelen genel vücut sağlığına fayda sağlayacak davranış olacaktır.