İnsanlar bazen sezaryen doğumu kolay bir şey olarak görebilseler de aslında sezaryen ile doğum yaptıysanız bunun büyük oranda yanlış olduğunu biliyorsunuzdur.
Her ne kadar doğum sırasında bebeğiniz doğum kanalından geçmiyor olsa da bu işlem sırasında karın duvarınız ameliyat ile açılır ve sonrasında birleştirilerek dikilir. Bu nedenle sezaryen oldukça önemli bir prosedürdür.
Bununla birlikte sezaryende daha çok komplikasyon yaşanabilmekte, daha çok ağrı çekilebilmekte doğum sonrası iyileşme için daha çok süre gerekebilmektedir.
Peki ya sezaryen ile doğum yaptıktan sonra tekrar bebek sahibi olmaya karar vermeniz durumunda ne olur? Sezaryen, sonraki doğumlarınızı etkiler mi? Bu konuyla ilgili bilmeniz gereken şeyleri bu yazıda öğrenebilirsiniz.
Sezaryen, doğurganlığı azaltır mı?
Bu soruya net olarak bir cevap vermek mümkün değildir. Çünkü bu konuda, sonuçları birbiriyle çelişen araştırmalar bulunmaktadır. Örneğin 2014 yılında yapılan bir araştırma, sezaryen sonrası doğum oranlarında az ve önemsiz derecede bir düşüş görüldüğünü söylemektedir. Bununla birlikte 2020’de yapılan bir araştırma ise ilk kez sezaryen ile anne olan kadınların, tekrar gebe kalma ihtimalinin azaldığını göstermektedir. Bunun tam olarak neden gerçekleştiğini söylemek mümkün olmasa da sezaryene bağlı olarak görülen rahim skarının rol oynayabileceği düşünülmektedir.
Yapılan araştırmalarda henüz kesin bir sonuç elde edilmediği için sezaryenin, doğurganlığınızı etkileyip etkilemediği hakkında kesin bir şey söylemek mümkün değildir. Ancak şunları aklınızda bulundurmanız faydalı olacaktır:
- Sezaryenin, doğurganlık oranlarının azalmasıyla ilgisi olsa bile bu etkinin düşük olduğu düşünülmektedir.
- Bazı araştırmalar, sezaryenin doğurganlık üzerinde etkileri olduğunu gösterirken bazıları ise göstermemektedir, bu nedenle araştırmaların kapsamlarının sınırlı olduğu düşünülmektedir.
- Sezaryen ve kısırlık arasındaki olası ilişkinin, cerrahi prosedürün kendisiyle ilgili olmadığı düşünülmektedir. Örneğin, üreme ile ilgili halihazırda var olan bazı sorunlar sezaryen yapılmasını gerektirmiş olabilir.
Sezaryen sonrası ikinci gebelik ne zaman olmalıdır?
Doğumdan sonra tekrar gebe kalmak için ne kadar süre beklenilmesi gerektiğini belirleyen pek çok etken bulunmaktadır. Bu etkenler arasında kaç yaşında olduğunuz, son gebeliğinizde yüksek riskli bir gebelik yaşayıp yaşamadığınız ve sezaryen ile doğum yapıp yapmadığınız gibi şeyler yer almaktadır.
Genel olarak sezaryen sonrası tekrar gebe kalmak için 6 ay beklenmesi önerilir. Bu süre, beklenmesi gereken minimum süreyi ifade etmektedir. Bazı uzmanlar bu sürenin 12-15 ay arasında olması gerektiğini söylerken bazılarıyla 18-24 ay arası olması gerektiğini söylemektedir.
Bu süreler değişiklik gösterebildiği için bu konuyu doktorunuzla konuşmanız en iyisi olacaktır. Doktorunuz, genel sağlık durumunuzu, gebeliğinizi ve doğurganlık geçmişinizi ve yaşınızı bilen kişi olduğundan dolayı onun önerilerini dikkate almanız faydalı olacaktır.
Sezaryen Sonrası Erken Gebelik
Sezaryen, karından gerçekleştirilen önemli bir ameliyat olduğu için vücudunuzun iyileşmesi için belli bir süreye ihtiyacınız vardır. Bu süreyi beklememeniz durumunda aşağıdakiler açısından yüksek risk altında olursunuz:
Rahim yırtılması: Gebelikleriniz arasında ne kadar beklerseniz rahim yırtılması riskiniz o kadar azalacaktır. 2010 yılında yapılan bir araştırma, daha önce sezaryen olup rahim yırtılması yaşayan kadınlarla ilgili olarak şu oranları elde etmiştir:
- Sezaryen sonrası 18 ay geçmeden gebe kalanların yüzde 5’inde rahim yırtılması görüldü.
- Sezaryen sonrası 18-23 ay bekleyenlerin yüzde 2’sinde rahim yırtılması görüldü.
- Sezaryen sonrası 24 ay ya da daha uzun süre bekleyenlerin yüzde 1’inde rahim yırtılması görüldü.
Plasenta akreata: Plasenta bazen rahim içi dokuya yerleşebilmektedir. Plasenta akreata, doğum sırasında ciddi komplikasyonlara neden olabilmektedir. Daha önce sezaryen olmuş kişilerde bu durum daha çok görülebilmektedir.
Erken doğum: Yapılan bazı araştırmalar, ilk doğumda sezaryen olması durumunda ikinci doğumda erken doğum görülebildiğini göstermektedir. Bazı uzmanlar, bu durumun iki gebelik arasındaki sürenin kısa olmasından kaynaklandığını söylese de bu konu hakkında kesin bir şey söylemek için daha fazla araştırma yapılması gerekmektedir.
Sezaryen sonrası kısa bir süre sonra kazara gebe kalınırsa ne olur?
Gebelikler arasında 24 ay beklemek her zaman mümkün olmamaktadır. 35 yaşın üzerindeyseniz ya da tekrar gebe kalmakta zorluk yaşadığınızı düşünüyorsanız 2 yıl beklemeniz mümkün olmayabilir.
Bununla birlikte bazen beklenmedik bir şekilde gebe kalmak da mümkün olabilmektedir. Sezaryenden 7 ay sonra yanlışlıkla gebe kalmanız durumunda rahim yırtılması, doğumda kanama, erken doğum ya da diğer komplikasyonları yaşayacağınız kesin midir?
Hayır, tüm bunları yaşamak zorunda değilsiniz. Sezaryen sonrası kısa zaman içinde gebe kalmanız durumunda da sağlıklı bir gebelik geçirmeniz mümkündür. Bunun için olası komplikasyonları önlemek adına gebeliğinizi doktorunuzla birlikte yakın bir şekilde takip etmeniz gerekir.
Yaşınız ilerlediyse ya da kısırlık sorunlarınız olduğunu biliyorsanız gelecek gebelikler ve zamanlama hakkında doktorunuzla konuşmayı ihmal etmeyin.
Sezaryen Sonrası Normal Doğum
Bundan neredeyse elli yıl kadar önce, daha önce sezaryen geçirmiş kadınların normal doğum yapmaları önerilmezdi. Çünkü henüz o zamanlar bunun ne kadar güvenli olduğu bilinmiyordu.
Ancak şimdilerde normal doğum hakkında yeteri kadar bilgiye sahibiz. Her ne kadar bazı vakalarda sezaryen sonrası normal doğum önerilmese de daha önce birden fazla kez sezaryen doğum yapmış olmanıza rağmen normal doğum gerçekleştirmeniz mümkün olabilmektedir.
Hatta pek çok durumda, daha hızlı iyileşmek ve enfeksiyonlardan kaçınmak adına üst üste sezaryen doğum yapmaktansa normal doğum daha güvenli olabilmektedir.
Bununla birlikte normal doğumun mümkün olması, gebeliğinize ve sezaryen geçmişinize bağlı olarak değişiklik gösterecektir. Önceki sezaryen kesiğinin doğum sırasında yırtığa neden olması ihtimali bulunmaktadır. Ancak bunun gerçekleşme oranı yüzde 1’den daha düşük olduğu için bu konu hakkında endişelenmenize gerek yoktur.
Sezaryen sonrası gebelik için doktorunuza neler sorabilirsiniz?
Normalde doğum sonrası 6 haftalık kontrol ve yıllık jinekolojik muayeneniz de dahil olmak üzere doktorunuzu düzenli olarak ziyaret etmeniz gerekir. Bu ziyaretleriniz sırasında doktorunuza gebelik hakkında merak ettiklerinizi sorabilirsiniz.
Henüz tekrar çocuk sahibi olmayı düşünmek için kendinizi hazır hissetmiyorsanız bu da tamamen normaldir. Doktorunuzla hazır olduğunuz zaman doğurganlık durumunuzu görüşmek üzere bir randevu ayarlayabilirsiniz.
Doktorunuzu ziyaret ettiğiniz zaman şu soruları sorduğunuzdan emin olun:
- Geçmiş gebeliğiniz ve genel sağlığınız göz önüne alındığında tekrar gebe kalmak için ne kadar süre beklemeniz gerekir?
- Yaşınız ve doğurganlığınız, tekrar gebe kalmadan önce 24 ay beklemek için elverişli mi?
- Sezaryen sonrası beklenenden erken gebe kalınması durumunda bununla neler yapılabilir (rahmin ya da plasentanın sağlığını kontrol etmek için fazladan ultrason yaptırmak gibi)?
- Yakın zamanda tekrar gebe kalmanız durumunda normal doğum yapma şansınız nedir, bunun için uygun bir aday mısınız?
Ancak tabi ki tekrar bebek sahibi olmayı düşünmüyor olmanız da son derece normaldir. Doktorunuzu, bu düşüncenizden de haberdar edebilirsiniz. Bu sayede tekrar gebe kalmaktan kaçınmak için neler yapabileceğinizi öğrenebilirsiniz. Bazı doğum kontrol yöntemleri, emzirme sırasında kullanılmak için uygun olmayabilir.
Sonuç Olarak
Ailenize yeni üyeler eklemek istiyorsanız, sezaryen bu isteğinizi çok fazla etkilemeyecektir. Bu ameliyatın doğurganlık ve gebelik sağlığı üzerindeki etkilerinin (varsa) çok az olduğu düşünülmektedir.
Genel olarak konuşmak gerekirse gebelikleriniz arasında ne kadar uzun süre beklerseniz sizin için o kadar sağlıklı olacaktır. Ancak iki gebeliğin arasındaki sürenin kısa olması her zaman tehlikeli ya da kaçınılması gereken bir durum olduğuna işaret etmez. Bu süreçle ilgili olarak aklınızda soru işaretleri varsa doktorunuzla konuşun ve birlikte plan yapın.