Adet Sancısına İyi Gelen İlaçlar ve Diğer Tıbbi Tedaviler
Adet sancıları ciddi anlamda rahatsız edici ve acı verici olabilse de bu sancıların gerçekleşmesinin bir nedeni bulunmaktadır. Adet gördüğünüz sırada rahminiz, içerisindeki tabakanın dökülmesi ve vücudunuzdan çıkması için kasılır. Rahmin kasılması, adet kanının vajinadan dışarı çıkmasına yardımcı olur.
Kadınların çoğu hayatlarının bir noktasında adet görürken ağrı ve sancı yaşar. Bu ağrı ve sancılar genellikle alt karna bir şey saplanıyormuş gibi hissettirir. Adet görmeye başlamadan birkaç gün önce başlayabilen adet sancıları bazen tüm adet dönemi boyunca devam edebilir. Adet sancıları genellikle kan akışının adetin ilk birkaç günü, yani adet akışının en fazla olduğu günler daha kötü durumdadır.
Adet Sancısı Neden Olur?
Rahim bir kas olduğu için kasıldığı zaman adet döneminde ağrı meydana gelir. Rahim, adet görürken çok güçlü bir şekilde kasılırsa etraftaki kan damarlarına baskı yapabilir. Bu da kısaca rahme giden oksijenin azalmasına neden olur. Oksijen eksikliği ise ağrı ve sancı yaşamanıza yol açar.
Adet sancısı yaşamanıza neden olabilen diğer nedenler ise şunlar olmaktadır:
- Rahim içi dokunun, rahim dışında bir yerde büyümesine neden olan bir sağlık sorunu olan endometriozis
- Rahim miyomları
- Rahim içi tabakanın, etraftaki kaslara doğru büyümesine yol açan adenomiyozis
- Rahimdeki bir bakterinin neden olduğu ve diğer üreme organlarına da sıçrayabilen pelvik inflamatuar hastalık
- Rahmin alt kısmının daralması ya da servikal stenoz olarak isimlendirilen ve yaralanma ile ya da menopoz sonrası östrojen eksikliği nedeniyle ortaya çıkan sorun
Yukarıda yer alan nedenlerin yanı sıra adet sanıcısı bakımından yüksek risk altında olmanıza neden olan başka şeyler de vardır. Aşağıdaki koşulların olması halinde adet sancısı yaşamaya daha yatkın olabilirsiniz:
- 30 yaşın altında olmak
- Erken yaşta adet görmeye başlamak
- Aşırı adet kanaması yaşamak
- Düzensiz adet kanaması yaşamak
- Ailede adet sancısı öyküsü olması
- Sigara içmek
Adet Sancısına İyi Gelen İlaçlar
Adet sancısı için çeşitli tedaviler bulunmaktadır. Bu tedavilerden ilki olan ilaç tedavisine bakarsak adet sancılarına iyi gelen ilaçların anti-inflamatuar ilaçlar olmaktadır. Ağrı ve sancılarınızı geçirmek için ibuprofen, ketofren ve naproksen gibi ilaçlar kullanabilirsiniz. Reçetesiz olarak alabileceğiniz bu ilaçları, rahmin kasılmasını sağlayan prostaglandinlerin etkilerini engellemek amacıyla kullanabilirsiniz.
- Yukarıda yer alan etken maddelerine sahip ilaçları adetin başlangıcından önce almaya başlamanız ve ihtiyacınız olduğu sürece almaya devam etmeniz iyi olacaktır. Bu ilaçlar herkeste aynı etkiyi göstermeyebileceği için denediğiniz ağrı kesiciden memnun kalmazsanız başka bir ilaç denemek isteyebilirsiniz.
- Adet sancısını rahatlatmak için kullanacağınız ilaçlar midenize ağır gelebilir. Bu nedenle böbrek ya da mide sorunlarınız (ülser ya da reflü gibi) varsa bu ilaçları kullanmadan önce doktorunuza danışmalısınız. İlaçları yiyeceklerle birlikte almak da mide sıkıntılarını önleme konusunda işe yarayabilir.
- Adet sancılarını kontrol etmek ya da durdurmak için bir diğer seçenek ise hormonlu doğum kontrol yöntemleri olmaktadır. Bu yöntemler enjeksiyon, hap ya da spiral şeklinde olabilir ve adet kanını azaltarak ya da ortadan kaldırarak daha az ağrı yaşamanızı sağlayabilir.
Adet sancıları için ilaç dışında kendi yapabileceğiniz bazı şeyler de bulunmaktadır. Adet sancılarınızı ve ağrılarınızı azaltmak için şunları deneyebilirsiniz:
- Daha çok su için. Şişkinlik, rahatsızlık duymanıza neden olabilir ve sancılarınızı daha kötü hale getirebilir. Adet döneminizde su içmeniz, şişkinliğinizi azaltarak ağrının rahatlamasını sağlayabilir. Ayrıca sıcak su içerseniz, vücudunuzdaki kan akışı artabilir ve kaslarınız rahatlayabilir.
- Bitki çayı için. Bitki çaylarındaki inflamatuar ve spazm giderici özellikler, rahmin kasılmasına neden olan kas spazmlarını azaltabilir. Papatya, rezene ya da zencefil çayları ile adet sancılarınızı rahatlatabilirsiniz.
- Anti-inflamatuar gıdalar tüketin. Üzümsü meyveler, domates, ananas, zerdeçal, zencefil ve sarımsak gibi anti-inflamatuar yiyecekler sancılarınızın rahatlamasını sağlayabilir. Ayrıca yeşil yapraklı sebzeler, badem, ceviz ve somon gibi yağlı balıklar da inflamasyonun azalmasına yardımcı olabilir.
- Kafeini azaltın. Kafein, kan damarlarının daralmasına yol açar. Bu da rahmin kasılmasına yol açarak sancıların daha acı verici olmasına neden olabilir. Bu nedenle adetiniz boyunca kafeinsiz içecekler tercih etmeyi deneyebilirsiniz.
- Isı uygulayın. Dışarıdan ısı uygulamak, kasların rahatlamasına, kan akışının düzelmesine ve gerilimin azalmasına yardımcı olabilir. Bunun için ısıtıcı ped kullanabilir ya da sıcak duş alabilirsiniz.
- Egzersiz yapın. Ağrı yaşadığınız sırada aklınıza gelecek en son şey egzersiz yapmak olabilir. Ancak hafif bir egzersiz bile endorfin salgılatarak kendinizi mutlu hissetmenizi sağlayabilir, ağrıyı azaltabilir ve kaslarınızı gevşetebilir.
- Masaj terapisi deneyin. Masaj, rahmi rahatlatarak kasılmaları azaltabilmektedir. Bunun için masajı yaparken karın bölgesine yoğunlaşmak gerekir. Ayrıca tüm vücuda masaj yaptırmak da genel stresi azaltacağı için adet sancılarının azalmasını sağlayabilir.
- Doktorunuzun önerisiyle takviyeler kullanın. D vitamini, vücudun kalsiyum emilimine yardımcı olur ve inflamasyonu azaltır. Omega-3, E vitamini ve magnezyum gibi diğer takviyeler de inflamasyonu azaltmaya yardımcı olabilir ve hatta adet sancılarının azalmasını sağlayabilir. En iyi sonuçları almak için takviyeleri yalnızca adet döneminizde değil, sürekli olarak kullanmanız iyi olacaktır. Bununla birlikte bazı takviyeler ilaçlarla etkileşime girebileceği için yeni takviyeler ya da ilaçlar almadan önce doktorunuza danışmayı unutmayın.
Bazı durumlarda adet sancılaırının nedeni miyomlar, polipler, yumurtalık kistleri ya da endometriozis gibi sorunlardan kaynaklanabileceği için ameliyat yapılması gerekli görülebilir.
- Rahim poliplerinin alınması için dilatasyon ve küretaj uygulanabilir.
- Pelvik endometriozis ile yumurtalık kistlerinin tedavisinde laparoskopi kullanılabilir.
- Endometrial ablasyon ile rahim içi tabaka yok edilebilir.
- Rahmi tamamen almak için histerektomi uygulanabilir.
Adet Sancısına İyi Gelen Yiyecekler
Sağlıklı bir beslenme düzeni ile adet sancısı yaşama ihtimalinizi azaltabilmeniz mümkündür. Adet sancılarını azaltmaya yönelik bir beslenme düzeninde az işlenmiş yiyecekler, lif ve bitkiler bulunmalıdır.
Adet sancısı yaşıyorsanız, ağrılarınızı rahatlatmak için şu yiyeceklere şans verebilirsiniz:
- Kahverengi pirinç, B6 vitamini bulundurduğu için şişkinliği azaltabilir.
- Ceviz, badem ve kabak çekirdeği magnezyum bakımından zengindir ve krampları rahatlatır.
- Zeytinyağı ve brokolide E vitamini bulunmaktadır.
- Tavuk, balık ve yeşil yapraklı sebzelerde demir bulunur ve adet sırasında demir kaybı olduğu için vücuda demir almak gerekir.
- Keten tohumu, antioksidan özelliklerinin yanı sıra omega-3 içerdiği için şişkinliği ve inflamasyonu azaltır.
Adet Sancısına İyi Gelen Çaylar
Bazı bitkiler, inflamatuar ve spazm karşıtı bileşenleri sayesinde adet sancısıyla ilişkili olan kas sancılarını ve şişkinliği azaltabilmektedir. Adet sancısı yaşıyorsanız, ağrıyı hafifletmek için şu bitki çaylarını içmeyi deneyebilirsiniz:
- Papatya çayı: Adetinizin başlamasına bir hafta kala her gün birkaç fincan papatya çayı için. Bu çayı her hafta içmeniz durumunda faydalarını daha fazla görmeye başlarsınız.
- Zencefil çayı: Zencefil çayı yapmak için bir parça zencefili rendeleyin ve sıcak suyun içine atın. Bu sıcak içecek sancınızın rahatlamasına yardımcı olabilir.
- Rezene çayı: Rezene, genellikle sindirim sorunlarında şişkinliği ve gazı azaltmak için kullanılır. Bununla birlikte rezeneyi adet sancılarını rahatlatmak için de kullanabilirsiniz.
- Nane çayı: Nane, adet sancılarını azaltmasıyla bilinen bir biridir. Nane çayının içinde bulunan mentolün adet sancısını azalttığı bilinmektedir. Adet döneminizde midenizle ilgili sorunlar da yaşıyorsanız, bu konuda nane çayı yardımcı olabilir.
Adet Sancısına İyi Gelen Yatış Pozisyonu
Adet döneminizde yaşadığınız sancıları azaltmak için cenin şeklinde yatabilirsiniz. Normalde sırt üstü ya da yüz üstü yatan biriyseniz, cenin pozisyonu için yanınıza dönüp kollarınız ile bacaklarınızı bir araya getirin. Bu pozisyon, karın kaslarınızdaki baskıyı alacaktır ve sancıları daha kötü hale getirebilecek gerilimi rahatlatmak için en iyi yatış pozisyonudur.
Adet döneminizde gece yatarken dikkat etmeniz gereken bir diğer şey ise yatak odanızı serin tutmaktır. Vücut sıcaklığınızı arttıran hormonlar gece boyu yükselerek uyumanızı zorlaştırabilir.
Gece yatmadan önce stresinizi azaltmanız da adet sancılarınızı hafifletme konusunda işinize yarayacaktır. Pek çok kadın, adet görmeden önceki günler duygusal iniş çıkışlar yaşar. Geceleri stres nedeniyle uykusuz kalıyorsanız, rahatlatıcı bir müzik dinleyebilir ya da yatmadan önce ılık bir duş alabilirsiniz.
Adet Sancısına İyi Gelen Egzersizler
Adetinizin ilk birkaç günü en rahatsız hissettiğiniz günler olabilir. Bu nedenle adetin ilk günlerinde hafif egzersizler yapmanız iyi olacaktır.
Adet döneminizde rahatlamak için hafif kardiyo, yürüyüş ya da kısa aerobik egzersizler yapabilirsiniz. Adet döngüsünün sonlarında akciğerlerin daha iyi çalıştığını gösteren araştırmalar olduğu için ciğerlerinizi zorlayabilecek egzersizleri adetinizin bitmesine yakın yapabilirsiniz.
Adet döneminde gücünüzde artış yaşamanız mümkündür. Bu nedenle düşük hacimli güç antrenmanları ve güç odaklı aktivitelere ağırlık verebilirsiniz. Bu dönemde güç çalışması ve kardiyo içeren uzun süreli egzersizler yapmayı tercih edebilirsiniz.
Adetinizden önceki birkaç gün yoga gibi vücudunuzun rahatlamasını ve sancı, göğüslerde hassasiyet ve kas yorgunluğu ve ağrısı gibi belirtileri azaltabilecek aktivitelerde de bulunabilirsiniz.
