Genç kızlar, kadınlar adet dönemlerinde çoğu kez ağrılı, sancılı birkaç gün geçirirler. Bu ağrılar kimi zaman katlanılabilir düzeyde olurken, bazen de ilaç kullanmayı gerektirecek, acile gitmeyi gerektirecek kadar şiddetli olabilir. Adet sancısı olarak adlandırılan bu ağrı; üreme çağındaki kadınlar için büyük sancılar, kasılmalar şeklindedir.
Peki, bu kasılmalar neden olur? Bu adet kasılmaların nedeni her ay kadınların rahim içi tabakalarının yenilenmesi ve bir sonraki yumurtalama dönemine hazırlanmasıdır. Yumurtalama dönemi olduğu halde gebelik gerçekleşmediği aylarda, prostagladin adlı maddenin salgılanması rahmin kasılmasına ve doğum sırasında yaşandığı gibi derin sancılara neden olur. Adet sancıları daha çok kendisini karnın kasılması, çarpıntı, kasıklarda kramp ve bel ağrısı şeklinde göstermektedir.
Adet sancısı yaşayan kadın bu şikayetlerin yanında yorgunluk, halsizlik, iştahsızlık, tansiyon düşüklüğü gibi durumlar da yaşamaktadır. Bunlara ek olarak bir de adet dönemlerinde yaşanan şikayetlerin ve hormonsal dengesizliğin de etkisiyle kadınlarda duygu durumu değişikleri de görülür. Adet sancısı ya da sancılı adet görme durumu tıp literatüründe dismenore olarak adlandırılır.
Adet dönemini hafif değil de, çok şiddetli ağrılarla, sancılarla geçiren kadınların bu sorunlarını en az seviyeye indirebilmek konusunda yardımcı olabilecek pek çok tıbbi ve doğal yöntem bulunmaktadır. Evet, ağrı kesiciler bu konuda çok etkilidir ve kısa sürede sonuç verir. Ancak her ilacın da az ya da çok yan etkisi olduğu düşünüldüğünde adet sancılarını azaltmak, hafifletmek için doğal yöntemleri uygulamak çok daha doğru olacaktır.
Ancak doğal yaklaşımlarla üstesinden gelinemeyen ağrılar, sancılar, kasılmalar için mutlaka doktora başvurulmalıdır. Zira bu sorunların tek sebebi adet dönemi olmayabilir, bunların altında yatan çok daha ciddi bir sağlık sorunu da olabilir. Böyle bir durumda geçmek bilmeyen adet ağrıları, kesinlikle doktor tarafından araştırılır ve bu ağrının meydana gelme sebebi tespit edilerek gerekli tedaviye yönelinir.
Adet dönemi sancıları bazı kadınlar için çok şiddetli ve yaşamı çok olumsuz etkileyen düzeyde olabilir. Yorgun, uykusuz geçen geceler, aşırı iştahsızlık, metabolizmada yaşanan su kaybı gibi şikayetler adet sancısı esnasında kadını çok zorlar. Hatta uzmanların ifadelerine göre bazı adet sancıları o kadar şiddetli olur ki, doğum ağrısıyla eş değer niteliktedir. Hal böyle olunca da bunlara tıbbi ve doğal yoldan çözüm bulmak ihtiyacı doğmaktadır.
Adet sancısına iyi gelen öneriler
Bazı kadınlar için adet sancısı sadece ilk 1 -2 gün sürerken, bazıları içinse daha kanama başlamadan 2 -3 gün öncesinden başlayan ve adet kanamasının sonuna kadar devam eden ortalama 1 haftalık süreç sancılı, ağrılı geçebilmektedir. Dolayısıyla da; adet sancısını çeken ister bir öğrenci olsun, isterse çalışan bir kadın olsun her ay böyle sancılı geçen 1 haftalık bir dönem çok büyük sorun teşkil etmektedir. Zira bu ağrılar dolayısıyla özel ve sosyal yaşam tamamen olumsuz etkilenir, günlük rutin sekteye uğrar. Ancak basit önlemler ve uygulamalarla bu sancıları azaltmak, hatta tamamen bitirmek mümkün olabilir.
- Adet sancılarının en büyük düşmanı kesinlikle ısı, yani sıcaklıktır. Bu sebeple de adet döneminde özellikle akşamları bir havluyu ısıtarak alt karın bölgesine koyup o şekilde beklemek mutlaka rahatlatıcı olacaktır. Bu ısı ile beraber kasılmalar ve sancılar yavaş yavaş azalmaya başlayacaktır. Aynı şekilde adet dönemi boyunca karın bölgesini olabildiğince sıcak tutmaya özen göstermek, özellikle de kışın sıkı giyinmek işe yarar. Zira ısı, adet sancılarının en basit önleyicisidir.
- Sıcak içecekler ve özellikle de bitki çayları adet sancısını hafifletici etki etmektedir. Bu sebeple de adet sancılarını azaltmak için ilaç yerine bitki çayı içilmesi önerilmektedir.
- Fiziksel açıdan zorlanmalar adet sancılarını artırmaktadır. Bu sebeple de adet kanamasının başlamasına birkaç gün önceden, adet kanaması bitinceye kadar ağır fiziksel egzersizler, güce ihtiyaç dayalı işlerden uzak durmak gerekiyor. Bu süreçte vücudu çok fazla yormamaya ve ağız egzersizler yapmamaya özen göstererek, gün içinde kısa kısa molalar vererek adet sancılarının daha hafif geçmesini sağlamak mümkün olabilir.
- Adet sancılarını hafifletmek için kesinlikle ısı çok etkilidir. Adet sancılarının şiddetlendiği zamanlarda ılık bir duş almak veya karın bölgesine sıcak su torbası koymak çok iyi gelir.
- Adet döneminde uzun süre ayakta kalmak ya da uzun süre oturmak da adet sancılarını artırıcı etki göstermektedir. Bu sebeple mümkünse gün içinde kısa süreli de olsa uzanarak dinlenmek ve koltuğa oturduğu zaman ayakların altına yastık koyarak uzatmak iyi gelecektir. Bu şekilde yapmak kan basıncının vücutta daha dengeli dağılmasını sağlayacağı için ağrının azalmasına yardımcı olacaktır.
- Adet dönemlerinde fazla miktarda yemek, mideyi çok fazla doldurmak da ağrıları, sancıları arttırabilmektedir. Bu sebeple de adet döneminde gün içindeki yemek öğünlerinin hafif tutulması, azar azar ve sık sık yenmesi önerilir. Bu sayede karın bölgesinde baskı oluşmaz ve ağrılar da hafifler.
- Adet sancılarını tamamen yok etmek değil de, hafifletebilmek için sıcak havlu ile ısıttıktan sonra alt karın bölgesine avuç içi ve parmak uçlarla dairesel hareketler ile masaj yapmak iyi gelir.
- Adet döneminde tamamen hareketsiz olmak, tüm gün oturmak ya da yatmak da ağrıları artırıcı rol oynamaktadır. Bu sebeple adet döneminde gün içinde ve özellikle de akşamları hafif bir yürüyüş yapmak sancıyı hafifletici etki gösterir. Adet döneminde düzenli olarak yapılan egzersizin ve varsa fazla kilolardan kurtulmanın da adet sancılarını azalttığı düşünülmektedir.
- E vitaminin kasları gevşetici ve sancıları azaltıcı etkisi bulunmaktadır. Bu sebeple de adet döneminde yaşanan sancıları hafifletmek için de E vitamini bakımından zengin olan ay çekirdeği, badem, Ayçiçek yağı, buğday tohumu, aspir yağı, fındık ve fıstık tüketilmesi faydalı olur.
- A vitamininin adet sancılarını hafifletici özelliği vardır. Bu sebeple de adet döneminde sancıları önlemek için A vitamini bakımından zengin olan; tatlı patates, havuç, ıspanak, karalahana, bal kabağı, marul, kavun, dolmalık biber, domates, kırmızı biber, pırasa, greyfurt, bezelye, kuşkonmaz, taze fasulye, Brüksel lahanası, kayısı, maydanoz, nane ve brokoli tüketilmesi önerilir.
- Magnezyum içeren besinler adet sancılarını azaltıcı etki göstermektedir. Bu sebeple de magnezyum bakımından zengin olan; kuruyemişler, kabak çekirdekleri, balık, fasulye, avokado, muz ve az yağlı yoğurt tüketmek önerilir.
- Maydanozun adet sancılarını hafiflettiği bilinmektedir. Bu sebeple de adet döneminde bir bardak suyun içine bir tutam maydanoz koyup 5 dakika kaynatmak ve soğuduktan sonra bu suyu günde 2 bardak tüketmek önerilir
- Adet sancılarını hafifletici etkisi en yaygın olarak bilinen bitkilerden birisi papatyadır. Bu sebeple de 1 yemek kaşığı dolusu kuru papatyayı, bir su bardağı suyun içinde kaynatmak ve demlendikten sonra içine biraz limon sıkarak tüketmek sancıları dindirici özellik gösterir.
- Tarçın kasları gevşetici, spazmları, kasılmaları hafifletici bir besindir. Adet dönemindeki sancılar için de bir çay kaşığı tarçını bir bardak sıcak suyun içine karıştırarak kaynatmak ve soğuduktan sonra bal karıştırıp günde 2 – 3 bardak tüketmek önerilir.
- Düzenli ve yeteli uyku ve dinlenme de ağrıları azaltabileceğinden dinlenmeye özen gösterilmelidir.
