Gebelikte Antibiyotik Kullanımı

Hamilelik dönemi her anne adayı için içinde hem mucizevi güzellikler hem de çok çeşitli zorluklar barındıran bir süreçtir. Her anne adayı 9 aylık sürecin sonunda kucağına alacağı bebeği için çok heyecanlı ve mutludur. Ancak hamileliğin beraberinde getirdiği küçük büyük sorunlar, yaşam konforunun azalması ve hamilelikte daha sık ortaya çıkan hastalıklar bu süreci daha zorlu ve sorunlu bir hale getirebiliyor.

Hamilelik, her anne adayının özgün olarak yaşadığı, kendine has güzellikler ve sorunlar yaşayabildiği bir dönemdir. Hem her gebelik süreci birbirine benzer aşamalardan geçer ve benzer özellikler taşır hem de tam tersi olarak her gebelik süreci birbirinden farklıdır. Gebelikle ilgili bilinen en net verilerin başında ise; anne adayının ruhsal ve bedensel sağlığı ne kadar iyi ise bebeğin de sağlığı ve gelişiminin o kadar iyi olacağı şeklindedir. Bu bakımdan anne adayının fiziksel ve psikolojik sağlığının desteklenmesi amacı ile bu dönemde her açıdan dikkatli olması gerekir, özellikle de gebeliğin düzenli olarak doktor tarafından kontrol altında tutulması ve sıra dışı her durumda acilen doktora başvurulması gerekir.

Gebelikte ilaç kullanımına dikkat!

Gebelikte dikkat edilmesi gereken sayısız hususun yanında özellikle bu süreçte kullanılan ya da kullanılması gereken ilaçlar hem anne adayının hem de bebeğin sağlığını olumsuz yönde etkileyebilmektedir. İster gebelik olsun isterse olmasın ilaç kullanımı kesinlikle zorunlu hallerde olmalı ve doktor önerisi ve reçetesi olmadan gereksiz yere hiçbir ilaç alınmamalıdır. Ama gebelik söz konusu olduğunda bu kural çok daha katı bir şekilde hayata geçirilmelidir. Elbette ki, gebelikte ilaç kullanılmasının gerekli olduğu durumlar olabilir. Ancak bunların mümkün olan en hafif dozda, doktorun kullanım yönlendirmesi dikkate alınarak ve bebeğe zarar vermeyeceği net olarak bilinen ilaçlar seçilerek alınması gerekiyor. Zaten herhangi bir şikayetle doktora başvuran kadın hamile olduğunu doktora söylediğinde gebeliğe uygun ilaç verilecektir.

Gebelikte en sık kullanmaya ihtiyaç duyulan ilaç grubu antibiyotiklerdir, aynı şekilde aslında gebelik sürecine zarar verebilme etkileri de çok yüksek olduğundan riskli oldukları da bilinir. Ayrıca risk grubunda yer alan bir diğer ilaç grubu ise antidepresanlardır ki, antidepresanlar da zaten anne adayı çok fazla ihtiyaç duymadığı sürece reçete edilmez, reçete edilmeden de kesinlikle eczanelerde satılamaz, alınıp kullanılamaz. Bu sebeple de hem antibiyotiklerin hem de antidepresanların doktor önerisi ve reçetesi haricinde, bilinçsizce kullanılması oldukça olumsuz sonuçlar doğmasına yol açabilme riski düşünülerek asla kullanılmamalıdır.

Antibiyotik nedir, neden kullanılır?

Hemen her hastalıkta ilk olarak akla gelen antibiyotikler aslında, bakteriyel enfeksiyonlara bağlı olarak ortaya çıkan birçok hastalığın tedavisinde başvurulan etkili ilaçlar arasında yer almaktadır. Yani her hastalıkta değil, bakteri sebepli ortaya çıkan hastalıklarda antibiyotik reçete edilir ve kullanılır. Antibiyotik, bakteri ve mikropların üreyerek çoğalmasını engelleyerek, çok ciddi ölüm tehdidi içeren hastalıkların tedavisinde kullanılmaktadır. Ancak oldukça hassas bir süreç olan gebelik döneminde antibiyotik kullanımı, farklı bir boyuta ulaşmaktadır. Zaten gebelikte beslenme alışkanlıklarının bile en doğal olandan yana değiştirilmesi, fabrikasyon usulü üretilen paketli gıdalar doğal olmadığı için tercih edilmediği düşünüldüğünde ciddi kimyasal içerikli, laboratuvar ürünü ilaçların gebelikte sıklıkla kullanılması doğal karşılanamaz. Ama doktor kar – zarar ayırdına vararak hesapladığında antibiyotik kullanımını önerdiğinde, antibiyotik reçete ettiğinde ise kullanımından kaçınmak, hem anne adayı hem de bebek için çok daha ciddi sağlık sorunlarına sebep olabilir.

Gebelik döneminde antibiyotik kullanılır mı?

Hamilelik sürecinde antibiyotik kullanımının kesin olarak engelleyici bir durumu yoktur. Ancak gebelik sırasında anne adayının antibiyotik kullanmasını gerektirecek bazı hastalıkların meydana gelmesi halinde, hem bebeğin hem de anne adayının sağlığı açısından kar -zarar oranı kararlaştırılarak antibiyotik tercihi yapılır ve ardından da tedaviye başlanır. Bu gibi durumlarda antibiyotik tedavisini gerektiren hastalığın branş doktoru ile gebeliğin takibini yapan kadın doğum uzmanının birlikte anne adayına en uygun ilaca karar vermesi gerekir. Bazı antibiyotikler gebelik döneminde bebeğin sağlığı açısından oldukça sakıncalı durumlar yaratabilirken, bazı ilaçların ise herhangi bir sakıncası bulunmamaktadır. Bu zararlı ve zararsız antibiyotiklerin yanı sıra, bazı antibiyotiklerin ise belli bir oranda zararlı olabilme riski vardır. Fakat antibiyotik kullanılmaması sonucunda ve hastalığın tedavi edilmemesi durumunda daha büyük risk faktörü ortaya çıkacak ise, doktorun uygun gördüğü antibiyotik tedavisi uygulanır. Antibiyotik tercihi de gebelik sürecine, gebeliğin kaçıncı haftası olduğuna, bebeğin ya da anne adayının başka bir sağlık sorununun olup olmamasına ve hastalığın durumuna göre değişmektedir.

Antibiyotik gebeliğin hangi döneminde tehlikelidir?

Hamilelik döneminde antibiyotik tedavisine başlamadan önce antibiyotiğin etken maddesinin ve dozajının ayarlanmasında, gebeliğin durumu ve kaçıncı haftasında olduğu göz önünde bulundurulur. Gebeliği takip eden doktor ve hastalığın alanında uzman doktoru bu tercihte birlikte karar verir. Genel olarak bakıldığında bebeğin gelişiminin daha hızlı ve kritik olduğu dönemler gözetilir ve buna göre gebelik döneminde antibiyotik kullanımının en riskli olduğu dönemler gebeliğin ilk ve son ayları olarak değerlendirilir. Bunun sebepleri ise gebeliğin ilk aylarında bebek ve bebeğin eşinin tam olarak bağışıklığını kazanamaması, son aylarda ise gebeliğin vermiş olduğu yorgunluktan dolayı anne adayının bebeğini koruyabilecek güce sahip olmaması şeklinde açıklanabilir. Tüm bunlar da hesaba katılarak gebeliği takip eden doktor zaten gebelikte olası tüm rahatsızlıklar ve onların mümkün olan en zararsız şekilde tedavi edilebilmesi konusunda oldukça deneyimli ve bilgili olduğundan doktorun reçete ettiği antibiyotik ve diğer ilaçlar gebelikte güvenle kullanılabilir.

Gebelikte antibiyotik kullanımında nelere dikkat edilmesi gerekir?

Her ilaç, kendi alanında yer alan hastalığı mümkün olan en kısa sürede, en etkili tedavi edebilmek amacıyla üretilmekte ve geliştirilmektedir. Ancak yine her ilaç her yaş grubuna, her hasta grubuna iyi gelememekte, aynı etkiyi gösterememektedir. İlaçların yan etkileri konusu da aynı şekildedir. Bazı ilaçlar bazı hasta gruplarında çok daha ciddi yan etkiler gösterebilmektedir. Bu bakımdan gebelik yaşayan kadınlar için de doktorun takdiri en önemli husustur. Bazı antibiyotikler bakteri ve mikropları yok ederken, vücutta salgılanan birtakım gerekli enzimlerin salgılanmasını durdurduğu için hamile kadınlara antibiyotik tedavisi uygulanırken, doktorlar oldukça hassas bir şekilde karar vermektedir. Örneğin hamilelik boyunca ve özellikle de hamileliğin son aylarında en sık rastlanan hastalık idrar yolu enfeksiyonlarıdır. Bu durumda antibiyotik kullanımın en alt seviyede tutulması ile düşük tehdidi ve erken doğum riskinin ortadan kaldırılması gerekir. Ayrıca gebelik döneminde antibiyotik kullanılmadan önce üzerinde hamileler için herhangi bir sakıncasının bulunup bulunmadığına dikkat edilmesi oldukça önemli bir konudur. Bunun yanı sıra gebelik döneminde kesinlikle doktor kontrolü dışında herhangi bir ilacın kullanılmaması ve hastalık durumunda mutlaka doktora başvurulması önerilmektedir. Doktor muayenesi sonucunda anne adayının gebelik durumuna göre uygun antibiyotik ve uygun dozaj belirlenecektir.

Gebelik döneminde antibiyotik kullanımını gerektiren durumlar nelerdir?

Hamilelik döneminde;