Gebelikte baş ağrısı, yaygın olarak görülen bir rahatsızlıktır. Hormonal değişimlerden kafeini aniden bırakmaya ve iyi uyumamaya kadar gebelikte baş ağrısına pek çok şey neden olabilmektedir. Baş ağrısı, boyunda (baş ağrısına benzer bir şekilde) da ortaya çıkabilmekle birlikte genelde anneler ve bebekleri için tehlikeli olmamaktadır. Gebelikte baş ağrısına nelerin neden olabileceğini, ağrının nasıl önlenebileceğini ve tedavi edilebileceğini öğrenmek için okumaya devam edin.
Gebelikte baş ağrısı neden olur?
Kadınlar, zaman zaman baş ağrısı yaşadıkları için gebelikte de baş ağrısının yaşanması şaşırtıcı olmamaktadır. Ağrının kesin nedenini belirlemek her zaman kolay olmasa da pek çok şey gebelikte baş ağrısına neden olabilmektedir. Gebelikte yaşanan baş ağrısının nedenleri arasında şunlar yer alabilmektedir:
- Hormon değişimleri
- Açlık
- Düşük kan şekeri
- Susuzluk
- Kafein yoksunluğu
- Uykusuzluk
- Görüşünüzde meydana gelen değişikliklerden ya da bilgisayar veya telefonda çok fazla zaman yaşamaktan dolayı görülen göz yorgunluğu
- Bebek büyüdükçe ve anne kilo aldıkça duruşta meydana gelen değişikliklerden dolayı ortaya çıkan kas zorlanmaları
- Gebelikte yüksek tansiyon
Gebelikte Baş Ağrısı Tedavisi
Gebe kalmadan önce ağrı tedavisinde ağrı kesici kullanmayı tercih etmiş olabilirsiniz. Ancak şimdi bebek beklediğiniz için ağrıyla başa çıkmak adına ilaç kullanımı son seçeneğiniz olmaktadır. Gebelikte yaşanan baş ağrılarıyla başa çıkmakta kullanabileceğiniz alternatif yöntemleri aşağıda okuyabilirsiniz.
Karanlık bir odada dinlenin: Işıkları kapatın ve televizyonun sesini kısın ya da kapatın ve uyumayı deneyin.
Sıcak ve soğuk havlular kullanın: Başınızın ağrıyan yerlerinde dönüşümlü olarak sıcak ve soğuk havlular kullanın.
Banyo yapın: Gebelik komplikasyonları yaşamıyorsanız ve doktorunuz küvete girmenizde bir sakınca olmadığını söylediyse sıcak su dolu bir küvette rahatlayabilirsiniz.
Doğal sağlık hizmetlerini deneyin: Masaj gibi doğal yöntemler, baş ağrılarını rahatlatabilmektedir. Ancak bu hizmet için lisanslı bir uzman seçtiğinizden emin olun ve gebelikle ilgili bir sıkıntı yaşanmayacağından emin olmak için öncesinde doktorunuzla konuşun.
Göz doktoruna gidin: Gebelik, gözlerinizin kurumasına ve görüşünüzün değişmesine neden olabilmektedir. Baş ağrılarınız, gözlerinizle ilgili sorunlardan kaynaklanıyorsa doktorunuz ağrıyı rahatlatmak için bazı tedaviler önerebilir.
Yardım isteyin: Başka çocuklarınız varsa bir arkadaşınızdan ya da ailenizden birinden dinlenmek için onlara bakmalarını isteyin. Sizi önemseyen insanlar yardımcı olmak için ellerinden geleni yapacaklardır.
Jinekoloğunuza danışın: Sürekli olan ya da kötüleşen baş ağrılarınız varsa jinekoloğunuz ile görüşmeyi ihmal etmeyin.
Gebelikte Baş Ağrısı İlacı
Ara sıra meydana gelen baş ağrılarını ağrı kesici olmadan atlatabiliyorsanız bu iyi olacaktır. Ancak bazen kronik baş ağrıları ve şiddetli migrenle başa çıkmak zor olabilmektedir. Bebeğiniz olacağı için kendinizi acı çekmek zorunda bırakmanıza gerek yoktur.
Ancak ilaç kullanabilecek olmanız, normalde kullandığınız ağrı kesici ilaçları kullanabileceğiniz anlamına gelmez. Gebe olduğunuz için ağrıyı tedavi etme konusunda kullanacağınız ilaçlar konusunda dikkatli olmalısınız. Bu nedenle doktorunuza danışın. Doktorunuz, kullanmak istediğiniz ilacın güvenli olup olmadığını söyleyecek ya da başka bir ilaç reçete edecektir. Gebelikte baş ağrısı için kullanılan ilaçlar genellikle şu şekilde olmaktadır:
- Parasetamolün, gebelikte alınmasının güvenli olduğu düşünülse de ihtiyaç duyulduğu zaman düşük dozlarda alınması gerekir.
- NSAİİ’ler ve aspirin, genel olarak gebelikte tavsiye edilmemekle birlikte 20. haftadan sonra özellikle dikkatli olmak gerekir. (NSAİİ’lerin özellikle yirminci haftadan sonra kullanılması kalp ve böbrek sorunları, düşük amniyotik sıvı seviyesi, erken doğum, düşük ve ölü doğum gibi sorunlarla ilişkilendirilmektedir.)
- Migren yaşıyorsanız, doktorunuz migren baş ağrılarını, mide bulantısını ve ağrıyı tedavi etmek için başka ilaçlar reçete edebilir.
Kafein Eksikliğinde Baş Ağrısı
Kafein bağımlılık yapıcıdır ve vücudunuz, kafeine bağımlı hale gelir. Kahve ya da kola içmeyi seviyorsanız ancak gebe olduğunu öğrendiğinizde aniden kafeini bıraktıysanız, kafein yoksunluğu yaşamanız mümkündür. Kafein yoksunluğunun belirtileri arasında yorgunluk, sinirlilik, titreme ve baş ağrısı gibi şeyler yer alabilmektedir.
Kahve içmeyi bıraktıktan hemen sonra baş ağrılarınız başladıysa bu ağrılar muhtemelen kafein yoksunluğundan kaynaklanmaktadır. Vücudunuzun, kafeinin yokluğuna alışabilmesi için birkaç gün geçmesi gerekebilir. Bu süreci atlatmak için yapabileceğiniz şeyler aşağıda yer almaktadır.
Kafeini yavaş yavaş bırakın: Mümkünse kafeini birden bırakmayın. Kafeini yavaş yavaş azaltmanız, vücudunuz için daha kolay olacaktır. Başınız ağrıyorsa az miktarda kahve içmek, ağrınızın azalmasında yardımcı olabilmektedir ve az miktarda kahve tüketiminin, zararlı olmadığını gösteren araştırmalar vardır. Ayrıca kafeinsiz çay ve kahve gibi şeyler içmeyi de deneyebilirsiniz.
Enerjinizi arttırmak için başka yollar bulun: Kafeinli içecekler enerji verir, bu nedenle yorgun ve enerjisiz hissettiğinizde kafeinsiz içeceklere yönelmeniz mümkündür. Kendinizi biraz halsiz hissediyorsanız vücudunuzun doğal bir şekilde canlanması için sağlıklı atıştırmalıklar yiyebilir, temiz hava alabilir ya da yürüyüşe çıkabilirsiniz.
Susuz kalmayın: Kahve içemiyor olsanız da vücudunuzun hala sıvı almaya ihtiyacı var. Bu nedenle bol bol su içebilir ya da kafein içermeyen diğer içecekleri tüketebilirsiniz.
Erken yatın: Gün boyunca enerjinizin yüksek kalmasını istiyorsanız gece yeterince dinlendiğinizden emin olmalısınız.
Sinüs Baş Ağrısı
Alerjiler ya da sinüs enfeksiyonundan kaynaklanan baş ağrıları, alnınızda ya da gözlerinizin etrafında ve burun kemerinizde ağrı ve basınca yol açabilmektedir. Ayrıca burnunuz tıkanabilir ya da akabilir ve ateşiniz çıkabilir.
Sinüs baş ağrısı yaşadığınızı düşünüyorsanız doktorunuzu arayın. Sinüs enfeksiyonunuz olması durumunda doktorunuz antibiyotik reçete etmek isteyebilir.
Sinüs baş ağrısını aşağıdakileri yaparak da tedavi edebilirsiniz:
- Alerjiye neden olabilecek şeylerden uzak durmak
- Mukusu gevşetmek ve temizlemek için tuzlu burun spreyleri ya da burun çaydanlığı kullanmak
- Havayı nemlendiren araçlar kullanabilir ya da bir kaba kaynar su koyarak ve başınızı bir havluyla örterek başınızı buhara maruz bırakmak
- Bol sıvı tüketmek
- Dinlenmek
Sinüs ve alerji ilaçları ile ağrı kesicilerin hepsini gebeyken kullanmak güvenli değildir. Bu nedenle antihistaminik ya da ağrı kesici kullanmadan önce hangi ilaçları kullanmanızın güvenli olduğunu öğrenmek için mutlaka doktorunuza danışın.
Gerginlik Baş Ağrısı
Anskiyete ve stres nedeniyle gerginlik baş ağrısı yaşayabilirsiniz. Bu tip baş ağrıları başınızın etrafında gerginliğe neden olabileceği gibi bu gerginliğin başınızın arkasından boynunuza indiğin de hissedebilirsiniz. Gerginlik baş ağrısını azaltmak için şunları yapabilirsiniz:
- Gerginliği azaltmak için boynunuzun arkasına buz kalıbı ya da soğuk havlu koyun.
- Tüm gün bilgisayar başında oturuyor ya da çalışıyorsanız ara verip ayağa kalkın ve yürüyün.
- Hamilelik yogası, nazik boyun esnetme egzersizleri ve nefes egzersizleri deneyerek boynunuz ve sırtınızdaki kas gerginliklerinin azalmasına yardımcı olun.
- Sıcak bir banyo yapın ya da duş alın.
- Ayaklarınız yukarıda kalacak şekilde dinlenin.
Migren Baş Ağrısı
Migren, normal baş ağrısından daha yoğun olmaktadır. Migrende zonklayan bir ağrının yanı sıra mide bulantısı, kusma, baş dönmesi, görüşte bulanıklık ve ışık ile sese hassasiyet gibi şeyler görülmektedir. Daha önce migren yaşayan kadınlardan bazıları için gebelikte durum daha kolay olabilse de bu her zaman geçerli değildir.
Migren baş ağrılarınız varsa migreni tetikleyen şeyleri belirleyerek bunlardan uzak durmayı deneyebilirsiniz:
- Belli yiyecekler ve kokular
- Alkol (gebelikte zaten uzak durmanız gerekir)
- Kafein
- Stres
- Yorgunluk
- Parlak ışıklar
Ayrıca şunları yapabilirsiniz:
- Sessiz ve karanlık bir odada dinlenmek
- Rahatlama teknikleri uygulamak
- Kafaya buz kalıpları uygulamak
- Masaj gibi alternatif tedaviler denemek
Migreniniz çok şiddetliyse ve ilaca ihtiyaç duyuyorsanız, doktorunuzla konuşun.
Uykudan uyanmanıza neden olan şiddetli ve yoğun ağrılarınız varsa bu ağrıların, doktorunuz tarafından değerlendirilmesi gerekir.
Gebelikte baş ağrısı nasıl önlenir?
Baş ağrıları, hayatın bir parçasıdır. Baş ağrısına neden olan şeyler her zaman bilinmediği için bunları tamamen önlemek mümkün değildir. Ancak baş ağrılarını mümkün olduğu kadar önlemek için şunları yapabilirsiniz:
Tetikleyicilerden kaçının: Hangi yiyeceklerin, bitkilerin ya da kokuların baş ağrınıza neden olduğunu anlayabildiyseniz bunlardan kaçınabilirsiniz.
Susuz kalmayın: Yeteri kadar su içmemek ya da sıcak bir günden ya da egzersiz yapmaktan dolayı çok fazla su kaybetmek baş ağrısına neden olabilir. Bu nedenle bol miktarda su içtiğinizden emin olun.
Öğün atlamayın: Açlık ve düşük kan şekeri, baş ağrısına neden olabilmektedir. Bu yüzden dengeli bir beslenme düzenine sahip olmayı denemelisiniz. Kan şekerinizin sabit olması için günde üç ana öğüne ek olarak sağlıklı atıştırmalıklar tüketmelisiniz. Yanınızda protein ve tam tahıl bulunduran atıştırmalıklar taşıyarak uzun süre aç kalmaktan kaçınmış olursunuz.
Yeteri kadar dinlendiğinizden emin olun: İyi bir gece uykusu ve mümkünse gün içinde yapacağınız şekerlemeler ile yorgunlukla savaşabilirsiniz.
Gevşeme teknikleri kullanın: Meditasyon, müzik dinlemek, yoga gibi hafif egzersizler ve stresle başa çıkmak için diğer teknikleri kullanarak anksiyetenizi ve stresinizi azaltabilirsiniz.
Stresinizin farkında olun: Çok fazla stres altındaysanız ve bununla başa çıkmanız gerekiyorsa doktorunuzla konuşun.
Duruşunuzu düzeltin: Öne doğru eğilmek çok kolaydır, bu nedenle dik oturun ve yürürken omuzlarınızı geride tutun. İyi bir duruş, özellikle bebeğiniz ve karnınız büyüdükçe sırtınızdaki ve boyunuzdaki kasların gerilmesini engelleyecektir.
Ne zaman doktora gitmek gerekir?
Çoğu zaman baş ağrısına altta yatan başka bir sebep neden olmamaktadır ve bir şeyler yediğiniz ya da dinlendiğiniz zaman kendi kendine geçer.
Ancak ağrınız birkaç saat içinde geçmiyor, gittikçe kötüleşiyor ve sürekli geliyorsa bu, bir gebelik komplikasyonu belirtisi olabilir. Böyle bir ağrı yaşamanız durumunda doktorunuzu arayın.
Aşağıdaki durumların olması halinde de doktorunuzla görüşün:
- Baş ağrınızı tedavi etmek için ilaç ya da bitkisel takviye kullanmadan önce bunları kullanmanızın güvenli olmak için
- Doğal olarak tedavi etmeye çalışmanız işe yaramıyorsa
- Ateşiniz varsa, gözlerinizin etrafında baskı varsa ya da burnunuz tıkalıysa
- Baş ağrınız varsa ve geçmişte yüksek tansiyon yaşadıysanız
- Baş ağrılarınız, gebeliğin 20. haftasından sonra başladıysa
- Ağrıyla birlikte mide bulantısı, bulanık görme, karın ağrısı ve vücutta şişlik gibi belirtiler varsa
- Düştükten ve kafanızı vurduktan sonra ağrı başladıysa
Sonuç Olarak
Baş ağrıları, acı verici ve rahatsız edici olabilmektedir. Gebe olduğunuzda bu ağrılar daha da kötüleşebilir ve aldığınız ilaçlar konusunda dikkatli olmanız gerekir. Ancak baş ağrısını tetikleyen şeyleri anlayarak bunu önlemeniz mümkündür. Başınız ağrıdığı zaman ise bununla başa çıkabilmeniz önemlidir.
Neyse ki gebelikte yaşanan baş ağrılarının çoğu sadece ağrıdır ve siz ve bebeğiniz için tehlikeli değildir. Bu ağrılar genelde sıvı alımı, bir şeyler yemek ve rahatlamak gibi şeylerle kendiliğinden geçer. Ancak ağrınız uzun sürüyor ya da kötüye gidiyorsa veya başka belirtiler de görülüyorsa doktorunuzu aramaktan çekinmeyin.
