Gebelikte Çatı Ağrısı

• • Çatı ağrısı nedir?

Hamilelik döneminde pubik bölge ya da çatı kemiği olarak bilinen vajen üstündeki tüylenmenin olduğu gölgedeki ağrılar, hormonların etkisi ile eklem kıkırdağının yumuşamasına ve pelvis kemiklerinin eklem yerlerindeki oynamanın sonucu oluşmaktadır. Hamilelerin genelinde ortaya çıkan bu durum 10. gebelik haftasından sonra yaşanırken, bazı hastalarda doğumdan sonrada devam edebilir.

• • Gebelikte çatı ağrısı nasıl anlaşılır?

Hamilelikte çatı ağrısı genellikle her iki kasık bölgesinde ve batında hissedilmektedir. Ağrının genel tanımı iki farklı bölgenin birbirine sürtmesi ve kemiklerin çıkardığı seslerle bağdaştırılmaktadır. Hamilelik süresince kasıklarda başlayan bu ağrı uyluk kemiğini iç yüzeyine ve kalçanın arka kısmına doğru etkisini göstermektedir. Çatı ağrıları anne adayının ağır eşya kaldırdığında, yürüdüğünde, merdivenlerden inip çıktığında, yatarken pozisyonu değiştirmesinde ve ayağa kalkarken daha çok hissedilmektedir. Ayrıca bazen ağrılara şişkinlik ve hassasiyet eklenebilir.

• • Çatı ağrısına neden olan faktörler nelerdir?

Hamilelik sürecinde meydana gelen birtakım şikayetler, fizyolojik olarak vücudun yaşadığı değişimlerin tepkimesidir. Ancak kadınların bu dönemlerde yaşadığı çatı ağrısı, bazı durumlarda şiddetini arttırabilmektedir. Çatı ağrısının risk faktörleri aşağıdaki gibi olmaktadır:

• • Bebeğin iri olması

• • Çoğul gebelik

• • Daha önce çok sayıda doğumun yapılmış olması

• • Doğumun çok hızlı ya da çok uzun sürmesi gibi zorlu doğum geçmişi

• • Doğum sırasında forseps uygulanması

• • Daha önce geçirilmiş pelvik operasyonlar

• • Daha önce geçirilmiş travmatik ve kazalar gibi pelvik sistemine yönelik tahribatlar gebeliklerde ortaya çıkan çatı ağrısı riskini ve şiddetini arttırmaktadır.

• • Pubik kemikte ayrılma (Diastasis Simfizis Pubis) nedir?

Normal gebe olmayan kadınlarda pubik kemikleri arasındaki eklem mesafesi 4-5 mm’dir. Hamilelik nedeni ile artış gösteren relaxin hormonu vücudun iskelet sisteminde gevşetici etki yaratmaktadır. Bu nedenle normal dönemlerde 4-5 mm aralığa sahip olan pubik kemiklerde bu mesafenin artması normal kabul edilmektedir. Pubik kemikler arasındaki mesafenin gebelik süreci boyunca 9 mm’ye kadar ulaşması normal karşılanırken, normal doğumun daha kolay bir şekilde gerçekleştirilmesini sağlar. Fakat kemikler arasındaki mesafenin 10 mm’nin üzerinde olması halinde anormal bir ayrılma söz konusu olmaktadır. Kemiklerin aşırı derecede ayrılması gebelik süresince ve doğum esnasında şiddetli ağrıların yanı sıra eklem disfoksiyonuna yol açmaktadır. Ortaya çıkan bu ağrı durumunun hafifletilmesi için bol bol istirahat, egzersiz hareketleri ve anti inflamatuar ilaç tedavisi uygulanır. İlaç tedavisinden 6 ila 8 hafta sonunda iyileşme görülmektedir. Ancak nadir olarak cerrahi müdahale ile fiksasyon gerekebilir.

• • Gebelikte çatı ağrısının hafifletilebilmesi için neler yapılabilir?

Şiddetli çatı ağrılarının hafifletilmesi amacı ile genellikle pubik bölgeyi kapsayan egzersiz programları, yatak istirahatleri ve ağrının çok şiddetli bir hal alması halinde, doktorun önerdiği ağrı kesici ilaçlar kullanılabilir. Anne adaylarının hamilelik sürecinde yaşadığı çatı ağrısını azaltmak için bazı önlemler aşağıdaki gibi olmaktadır:

• • Uyku esnasında dizler arasına yastık ile destek sağlanabilir.

• • Mümkün olduğunda hareketsiz kalarak, dinlenin.

• • Ağrı bölgesine yapılan ılık kompres ağrının hafifletilmesine yardımcı olur.

• • Sırt üzeri yere yatarken dirsekleri zemine dayayarak, bacak arasına alınan yastığı sıkma hareketi çatı ağrısında önerilmektedir.

• • Beli destekleyici medikal kemer kullanmak

• • Yavaş hareket etme

• • Ani hareketlerden kaçınmak ve ağrı eşya kaldırmamak

• • Kıyafetleri mümkün olabildiğince oturur pozisyonda giyinmek gibi bir takım önlemlerle, gebeliğin son aylarına doğru şiddetini arttıran çatı ağrısı hafifletilebilmektedir.