Karın üst bölgesinde şişkinlik, gaz sancısı, mide yanması ve bulantısı gibi şikayetlerin genel adı dispepsi olarak ifade edilir. Dispepsi toplumumuzda yaygın olarak görülen bir şikayettir. Özellikle gebelik döneminde rahmin büyümesine bağlı olarak, rahmin mideye yaptığı bası nedeni ile karında şişkinlik ve gaz oluşumu şikayetleri sıklıkla görülmektedir. Fakat bu şikayetlerin altında anne adayının gebelik dönemi öncesinde sahip olduğu ülser gibi mide hastalıkları da yer alabilir. Ancak genel olarak gebelikte yaşanan gaz sancısı ve şişkinlik şikayeti hormon seviyelerinin artması ile doğal süreç kapsamında ortaya çıkmaktadır.
Gebelik döneminde gaz sancısı neden olur?
Hamilelik döneminde anne adaylarının hormon seviyelerinde ciddi bir artış görülür. Hormonların etkisi ile vücudun gebelik için uygun şartları hazırlarken, sindirim sisteminde bazı aksaklıklar meydana gelebilir. Progesteron hormonuna bağlı olarak düz kas hücrelerinde gevşeme meydana gelir. Bunun sonucunda sindirim sistemindeki besinlerin normalden daha yavaş bir şekilde ilerlemesine neden olarak, besinlerin sindirim sisteminde daha uzun süre kalmasına ve sindirim problemlerinin yaşanmasına neden olur. Ayrıca yaşanan bu aksaklık büyüyen rahmin baskısı ile mide yanması, hazımsızlık ve kabızlık gibi diğer şikayetlere de yol açmaktadır.
Hangi durumlarda doktora başvurulması gerekir?
Gebelik sürecinde doktorunuzun önerisi doğrultusunda hareket etmenize rağmen, şişkinlik ve gaz sancısı rahatsız edecek boyuta ulaştığı takdirde gerekli ilaç tedavisi için doktorunuza başvurabilirsiniz. Doktor kontrolü dışında kesinlikle ilaç ya da bitkisel kür gibi kendi kendinize uygulayacağınız tedavi amacı ile yapılan zararlı davranışlardan uzak durmanız gerekir. Bunun dışında;
- Şişkinliğin ağrı ve kramp şeklinde ortaya çıkması
- Kanlı dışkı
- İshal
- Bulantı ve kusma ile birlikte görülmesi halinde mutlaka zaman kaybetmeden doktora başvurmanız gerekir.
Gebelikte gaz sancısını hafifletmek için 5 öneri
- Yavaş yemeye özen gösterin
Lokmaları rahat çiğneyebileceğiniz büyüklükte ve iyice çiğnedikten sonra yutun. Sindirim sisteminin birinci basamağını oluşturan ağız, besinlerin öğütülmesini sağlayan tükürük salgısı ile çiğneme aktivitelerini yeterli düzeyde sağlayacaktır. Bu nedenle besinlerin sindirim sistemindeki sorunlarını hafifletebilmesi için yavaş ve iyice çiğneyerek yemeniz gerekir.
- Sık sık küçük öğünler
Gebelik döneminde ortay çıkan sindirim problemlerini önlenebilmesi için öğünlerin sık sık küçük porsiyonlarla tüketilmesi gerekir. Bu sayede besinlerin rahat bir şekilde sindirilmesi için gereken süre sağlamış olacaktır.
- Doğru beslenme
Anne adaylarının gebelik süreci ve bebeğinin sağlıklı gelişimi için dikkat etmesi gereken en önemli etken beslenmedir. Bu nedenle kabızlık mide şişkinliği, gaz sancısı gibi sorunların yaşanmaması için, lif bakımından zengin meyve ve sebzelerin tüketilmesi gerekir. Özellikle kabızlık sorununun yaşanmaması için anne adaylarının besleme alışkanlıklarını gözden geçirmesi gerekir. Gaz oluşumunu destekleyen asitli yiyecek ve içeceklerden, konserve ve hazır gıdalardan mümkün olabildiğince uzak durun. bkz: Hamilelikte beslenme rehberi
- Fiziksel aktivite
Anne adayları bebeğine zarar verme düşüncesi ile tüm süreci hareketsiz kalarak geçirmektedir. Bu durum düşünülenin aksine, gebelik sürecinde ve doğum esnasında ortaya çıkabilecek komplikasyon riskini arttırmaktadır. Özellikle kilo ve sindirim problemleri yaşayan anne adaylarının yemeklerden sonra hafif yürüyüşler ve fazla efor sarf ettirmeyecek ev işlerini yapması gibi hareket hali, şişkinlik ve gaz sancısı hafifletecektir. Bkz: Fit bir hamilelik için doğum öncesi egzersizler
- Bacaklarınızı yukarı kaldırın
Şiddetli bir gaz sancısına maruz kalmanız halinde ayaklarınızı yukarıya kaldırarak bir süre bu pozisyonda olmanız, vücudunuzun daha rahat bir şekilde sindirim yapmasına destek olacaktır. Ayrıca vücudunuzu saran ve sıkan kıyafetlerden karın içi baskıyı arttıracağı için uzak durmanız gerekir.