Jinekolojik Muayene Öncesi Hazırlık
Jinekolojik muayene sırasında kadının üreme organları muayene edilir. Bu muayene sırasında vajina, rahim ağzı, fallop tüpleri, vulva, yumurtalıklar ve rahim incelenir.
Jinekolojik muayene ne zaman yapılır?
Jinekolojik muayeneyi ne zaman olmanız gerektiğine dair belli bir sıklık olmasa da genelde her yıl olmanız önerilir. Ancak sağlık durumunuza bağlı olarak doktorunuz, onu daha sık ziyaret etmenizi isteyebilir.
Genel kontrollerin yanı sıra aşağıdaki durumlarda jinekolojik muayene yaptırmanız gerekebilir:
- Anormal vajinal kanama ya da akıntı
- Aile geçmişinde kanser görülmüş olması
- Yumurtalık kanseri, kistler, cinsel yolla bulaşan hastalıklar ve diğer jinekolojik sorunlarla ilgili endişe duyulması
Bunlarla birlikte doğum kontrol yöntemi kullanmaya başlamadan önce doktorunuz muayene gerçekleştirmek isteyebilir.
Jinekolojik muayene neden yapılır?
Aşağıdaki durumlar halinde jinekolojik muayene yapılması gerekebilir:
Jinekolojik sağlığınızı değerlendirmek: Jinekolojik muayene rutin kontrol amacıyla yapılabilir. Yumurtalık kistleri, cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar, rahim fibroidleri ve kanserin erken aşamalarını tespit etmek için jinekolojik muayene yaptırılması gerekir. Bununla birlikte gebelik süresince de düzenli aralıklarla muayene yapılması gerekir. Ne sıklıkla jinekolojik muayene olmanız gerektiğini öğrenmek için doktorunuzla konuşmanız önemlidir.
Sağlık sorununu belirlemek: Pelvik ağrı, anormal vajinal kanama, anormal vajinal akıntı ya da idrar yollarında sorun gibi şeyler yaşıyorsanız doktorunuz jinekolojik muayene yaptırmanızı isteyebilir. Jinekolojik muayene ile belirtilerin nedenini belirlemek mümkün olur. Ayrıca gerekli görülmesi durumunda jinekolojik muayene ile birlikte test yapılması ya da sonrasında tedavi görülmesi gerekebilir.
Jinekolojik Muayene Öncesi Yapılması Gerekenler
Daha önce jinekolojik muayene yaptırmadıysanız doktor ziyaretinizi, adet görmediğiniz bir gün için ayarlamanız gerekir. Ancak adet dönemlerinizle ilgili endişelerinizin olması durumunda doktorunuz, adet döneminizde gelmenizi de isteyebilir.
Jinekolojik muayeneden 48 saat öncesinde şunlardan kaçınmanız gerekir:
- Vajinal duş yapmak
- Tampon kullanmak
- Cinsel ilişkiye girmek
- Doğum kontrol köpüğü, kremi ya da jeli kullanmak
- Vajina için ilaç kullanmak ya da krem sürmek
Jinekolojik muayene nasıl yapılır?
Jinekolojik muayenenin yapılması genelde sadece birkaç dakika sürer.
Muayeneden önce belden aşağı kıyafetleri çıkarmanız istenir. Ancak öncesinde, kıyafetlerinizi çıkardıktan sonra üzerinize örtebileceğiniz bir örtü ya da önlük verilecektir.
Sonrasında muayene masasına uzanmanız istenir. Dizleriniz bükülü ve bacaklarınız masanın destek yerlerine yerleştirilmiş olmalıdır. Dizlerinizin muayene sırasında açık durması için masanın ucuna doğru kaymanız istenir.
Jinekolojik muayene genellikle şunları içerir:
Dış muayene: Doktorunuz, herhangi bir tahriş, kızarıklık, yara ve şişlik olup olmadığını kontrol etmek amaçlı vulvayı bakarak kontrol edecektir.
İç muayene: Sonrasında, vajina duvarlarını açmak, vajinayı ve rahim ağzını görmek için spekulum adı verilen aleti kullanır.
Spekulumun yerleştirilmesi ve vajina duvarlarının açılması basınç hissine neden olduğu için bazı kadınlar bu işlem sırasında kendilerini rahatsız hissedebilir. Bu nedenle rahatsızlığı hafifletmek için mümkün olduğunca gevşemeye çalışın. Ancak acı hissetmeniz halinde bunu doktorunuza söyleyin.
Pap smear: Jinekolojik muayeneniz sırasında pap smear yapılacaksa bu durumda spekulum çıkarılmadan önce küçük bir çubuk yardımıyla servikal doku örneği alınır.
Fiziksel muayene: Rahim ve yumurtalıklarınız da dahil olmak üzere pelvik organlarınız dışarıdan görünmediği için elle muayene etmek isteyecektir. Bu durumda doktorunuz iki eline eldiven geçirecek ve bir elindeki parmakları vajinaya yerleştirirken diğer eliyle ise yavaşça dışardan karnınıza bastıracaktır.
Fiziksel muayene sırasında yumurtalıklarınızın ve rahminizin boyutu ve şekli kontrol edilir ve hassas bölgelerin ya da anormal büyümelerin olup olmadığına bakılır.
Vajinal muayeneden sonra gerekli görülmesi durumunda dokularda anormallik olup olmadığına bakılması için rektum ve vajina aynı anda kontrol edilebilir.
Ultrason: Jinekolojik muayene sırasında vajina içerisinden ya da karın üzerinden ultrason yapılabilir. Ultrason, acısız bir süreçtir. Karın üzerinden yapılan ultrasonda karnın üzerine iletken jel sürülür ve alet ile görüntüleme yapılır. Vajina içerisinde yapılan ultrasonda ise ultrason aleti, iletken jel sürülerek ve plastik/latex bir kılıfla sarılarak vajinaya yerleştirilir.
Doktorunuz, jinekolojik muayenede fark ettiği anormallikleri muayeneden hemen sonra size söyleyebilir. Ancak pap smear yapıldıysa bu testin sonucunun çıkması birkaç gün sürebilir. Doktorunuz, gerekli gördüğü durumlarda ilaç reçete edecek ve onu tekrar ziyaret etmenizi isteyecektir.
Jinekolojik Muayene Sonrası Kanama
Pap smear sonrası kanama ya da lekelenme görülmesi mümkündür. Çünkü bu test sırasında rahim ağzındaki hassas dokuların süpürülmesi ile bu dokular kanayabilir. Bu nedenle geçmiş muayenelerinizde kanama yaşadıysanız doktorunuzu daha hassas olmasına yönelik olarak bu durumdan haberdar edebilirsiniz.
Pap smear sonucu oluşan kanama genelde birkaç saat içinde son bulur. Lekelenme ise birkaç güne kadar sürebilse de bu durumda kanın miktarı oldukça az olacaktır.
Pap smear sonrası kanama görüyorsanız sonraki 2-3 gün boyunca tampon kullanmayın ve cinsel ilişkiye girmeyin. Bölgede ek bir baskının olması kanamanın tekrar başlamasına ve ağır hale gelmesine neden olabilir.
Jinekolojik Muayene Sıklığı
21 yaşından itibaren pap smear yapılmaya başlanabilir ve 65 yaşına kadar en az her 3 yılda bir yaptırılması gerekir.
Sonuç Olarak
Jinekolojik muayene, rutin olarak gerçekleştirilmekle birlikte işlem sırasında rahatsızlığa ve sonrasında kanamaya yol açabilir.
Kadınların çoğu jinekolojik muayeneyi hem fiziksel hem de zihinsel olarak rahatsız edici bulmaktadır. Muayene öncesi aklınıza takılan soruları not almanız ve bunları doktorunuza sormanız sürecin daha kolay geçmesini sağlayabilir. Bununla birlikte muayene sırasında kendinizi rahatsız hissettiğiniz herhangi bir noktada doktorunuza bu durumu söyleyebilirsiniz.
