Kadınlarda üreme yetersizliğine yol açan, gebelik gerçekleştiğinde birtakım sorunlara, adet düzensizliği ya da ağrılı adet dönemlerine sebep olan sorunların başında enfeksiyonlar gelmektedir. Üreme organlarında ortaya çıkan bir enfeksiyon, zamanında uygun şekilde tedavi edilmediğinde pek çok sorunu da beraberinde getirmektedir.
Bu bağlamda sayılabilecek Pelvik Inflamatuar Hastalık (PID) da, fallop tüpleri ve yumurtalıklar gibi üst üreme organlarının enfeksiyonlarını adlandırmak için kullanılan geniş bir tanımdır. Pelvik Inflamatuar Hastalık (PID), çok ciddi sorunlara sebep olabilme riski taşıyan ve kadınlar arasında yaygın bir şekilde görülen bir hastalıktır. Öyle ki; her yıl dünyada bir milyondan fazla kadında Pelvik Inflamatuar Hastalık (PID) saptanmakta ve bunların çoğunluğunu da gençlerden oluşmaktadır.
Pelvik Inflamatuar Hastalık (PID), erken dönemde teşhis edildiğinde ve tedaviye başlandığında başarılı bir şekilde tedavi edilebilir. Ancak zamanında tedaviye başlanmazsa da kalıcı ve uzun dönem sorunlara neden olabilir.
Pelvik Inflamatuar Hastalık (PID) neden olur?
Ortaya çıkışında çeşitli mikroorganizmaların rol oynadığı bilinen Pelvik Inflamatuar Hastalık (PID), en sık olarak cinsel geçişli hastalıklardan kaynaklanmaktadır. Cinsel yolla bulaşan hastalıkların nedeni sıklıkla gonore (Pelvik inflamatuar hastalığa, artrite ve infertiliteye neden olan cinsel yolla geçen hastalık etkeni, bakteriler) ve klamidya adı verilen iki tane bakteridir. Bu bakteriler vücuttan atılmadığı, hastalık tedavi edilmediği zaman bakteriler cinsel geçişli hastalığa ve dolayısıyla da Pelvik Inflamatuar Hastalığa (PID) neden olmaktalar.
Pelvik Inflamatuar Hastalık (PID) nerede olur?
Pelvik Inflamatuar Hastalık (PID); bu bakteriler vajina ve serviksten yukarı doğru ilerlediğinde görülmektedir. Sonrasında ise bakteri uterus, fallop tüpleri ve yumurtalıklara doğru yol alırken, hastalık da günler ya da haftalar içinde ilerler, ciddi bir sorun haline gelir.
Pelvik Inflamatuar Hastalık (PID) tehlikeleri nelerdir?
Tüm dünyada tespit edilen Pelvik Inflamatuar Hastalık (PID) vakalarının ortalama dörtte birinin hastaneye yatırılarak tedavi edilmesi gerekmektedir. Hatta bazılarının ameliyat olması bile gerekebilmektedir. Zira erken dönemde teşhis edilemeyen ve tedaviye başlanmayan PID vakaları uzun dönemde ciddi sorunlara neden olabiliyor.
Özellikle de kısırlık, dış gebelik ve uzun süreli pelvik ağrı Pelvik Inflamatuar Hastalığın (PID) sebep olduğu sorunlar arasında ilk sıralarda yer alır.
PID sorunu olan kadınların beşte birinde kısırlık görülmekte ve bu rahatsızlık ne kadar sık ve şiddetli geçiriliyorsa kısırlık ortaya çıkma riski de o kadar yüksek olur. Çünkü Pelvik Inflamatuar Hastalık (PID), fallop tüplerin iç dokusunda hasar meydana getirir ve bu hasar da tüpleri bloke ederek kısırlığa sebep olabilir ya da hasarlı tüpler, yumurtanın rahim içine ulaşmasını engeller ve dış gebeliğe neden olabilir. Tüm dünyada her yıl PID ile ilişkili olarak çok sayıda dış gebelik olgusu görülmekte ve dış gebelik genellikle hasarlı tüpün olduğu tarafta uterus dışında görülmektedir. Bu durumda döllenmiş yumurta tüp içinde büyümeye devam ederek tüpün yırtılmasına ve karın içine kanamasına neden olabilir ki, bu da çok ciddi bir cerrahi müdahale gerekebilir.
Pelvik Inflamatuar Hastalık (PID) için kimler risk altındadır?
Pelvik Inflamatuar Hastalık (PID), en sık olarak genç kadınlarda ve cinsel olarak aktif kadınlarda görülebilirken, aslında her yaştan kadın bu riski az da olsa taşımaktadır. PID risk faktörleri şu şekilde sıralanabilir:
Gonore (bel soğukluğu) ve klamidya kaynaklı cinsel geçişli hastalığa sahip olan kadınlar,
Birden fazla partneri olan kadınlar,
Partnerlerinin başka partnerleri olan kadınlar,
Daha önceden PID geçirmiş olan kadınlar,
Vajinal yıkama yapan ve cinsel olarak aktif olan kadınlar.
Pelvik Inflamatuar Hastalık (PID) belirtileri nelerdir?
Pelvik Inflamatuar Hastalık (PID), bazı hastalarda şiddetli, bazılarında ise çok hafif belirtiler oluşturabiliyor. Ancak zaten Pelvik Inflamatuar Hastalık (PID) her durumda kadın üreme organlarında ciddi hasarlar oluşturuyor. Bu belirtiler;
- Normal dışı vajinal akıntı
- Karın bölgesinde ağrı
- Adet kanamasının normal dışı seyretmesi
- Ani ateş ve halsizlik, bitkinlik
- İdrar yaparken yanma
- Mide bulantısı ve zaman zaman kusma
- Cinsel ilişki esnasında ağrı
Pelvik Inflamatuar Hastalık (PID) tanısı nasıl konur?
Pelvik Inflamatuar Hastalıklardan etkilenen organların muayene edilmesi zor olduğu için ve apendisit ve dış gebelik gibi sorunlara da benzerlik gösterdiği için bu hastalığın teşhisi de zor olmaktadır. Bu bağlamda doktor özellikle çiftin cinsel alışkanlıklarını, doğum kontrol yöntemini ve belirtileri de içerecek şekilde öykü alacaktır. Bununla birlikte pelvik muayene de yaparak üreme organlarında duyarlılık olup olmadığına bakacaktır. Ayrıca rahim ağzından alınan örnek ile gonore ve klamidya enfeksiyonu araştırılabilir, kan testleri ve daha başka testler de yapılabilir.\r\n
Pelvik Inflamatuar Hastalık (PID) nasıl tedavi edilir?
Pelvik Inflamatuar Hastalık (PID), erken dönemde teşhis edildiğinde ve uygun tedavi planlandığında tedavi edilebilir bir hastalıktır. Bu bağlamda erken tedavi hem hastalığın ilerlemesini önlemesi hem de kısırlık gibi problemleri önleyebilmesi açısından çok önemlidir. Ancak bazı vakalarda enfeksiyon tedavi edilmiş olsa bile şikayetler uzun süre devam edebilir.
Pelvik Inflamatuar Hastalık (PID), tedavisi öncelikle antibiyotiklerle yapılır. Çoğu olguda da zaten antibiyotikler tek başına enfeksiyonu yok edebilir. Bu sorun genellikle birden fazla bakteri ile oluştuğundan ve tek bir antibiyotik tüm bakteriler için yeterli olmadığından tedavi için birden fazla antibiyotik reçete edilmektedir. Bu antibiyotikler ağızdan ya da enjeksiyon şeklinde verilebilir.
Pelvik Inflamatuar Hastalık (PID) belirtileri bazı vakalarda enfeksiyon tam tedavi edilmeden de kaybolabilir. Bu süreçte semptomlar kaybolmuş olsa bile reçete edilen ilaçların tümü eksiksiz bir şekilde alınmalıdır. Genellikle ilaçlar enfeksiyonun tam geçmesi için 14 gün boyunca kullanılır.
Hangi durumlarda da hastanede tedavi gerekir?
- Apandisit, dış gebelik, yumurtalık kitleleri gibi ayırıcı tanı yapılamadığında,
- Gebelik söz konusu ise,
- Antibiyotiklerin damardan verilmesi gerektiği durumlarda,
- Şiddetli enfeksiyon varsa,
- Mide bulantısı, kusma veya yüksek ateş varsa,
- Apse olmuşsa hastanın hastanede yatarak tedavi edilmesi gerekir.
Pelvik Inflamatuar Hastalıktan (PID) korunma yolları nelerdir?
Hem cinsel yolla bulaşan hastalıklardan hem de Pelvik Inflamatuar Hastalıklardan korunmak için;
Çok eşli değil tek eşli, tek partnerli bir cinsel yaşama sahip olunmalı,
İlişkide bulunulan partnerin de başka partnerleri olmamalı,
Cinsel yolla bulaşan hastalıkları olma riski olan partnerlerden sakınmalıdır. Bu riskin yüksek olduğu kişiler genellikle; daha önceden birden fazla cinsel partneri olmuş ya da hala birden fazla partneri olan kişilerdir.
Her hangi bir cinsel yolla bulaşan hastalığa sahip olan kişilerle cinsel ilişkiden kaçınmalıdır.
Partnerin başka kişilerle cinsel ilişki yaşayıp yaşamadığı ya da cinsel yolla bulaşan hastalıklardan birine sahip olup olmadığı bilinmiyorsa mutlaka cinsel ilişkide kondom kullanılmalıdır.
Cinsel yolla bulaşan hastalık ya da Pelvik Inflamatuar Hastalık sahibi olduğundan kuşku duyan kişiler vakit kaybetmeden bir sağlık kurumuna başvurmalıdır.
Pelvik Inflamatuar Hastalık (PID), tüm vücut sağlığını ve aslında yaşamı tehdit edebilir, tedavi edilmezse kısırlığa neden olabilir. Ancak bu hastalıktan korunmak ya da hastalığı tedavi ettirmek çok kolaydır. Bu bakımdan Pelvik Inflamatuar Hastalık (PID) belirtileri veya şüphesi olanlar hemen doktora başvurmalı, tedavi görüyorsa da doktorun tavsiyelerine kesimlikle uymalıdır.