Aşılama Tedavisi İçin Uygun musunuz?
Aşılama (suni dölleme), spermin doğrudan kadının rahmine yerleştirildiği bir doğurganlık tedavisidir.
Gebeliğin doğal yollarla gerçeklemesi için spermin, rahimden geçerek rahim ağzına ve oradan da fallop tüplerine ulaşması gerekir. Aşılamada ise spermler yıkanıp yoğunlaştırıldıktan sonra rahme yerleştirilir, bu şekilde spermlerin yumurtaya yakın olması sağlanır.
Aşılama tedavisi, gebe kalmakta zorluk yaşayan bazı çiftlerde gebeliğin gerçekleşmesine yardımcı olabilmektedir.
Aşılama tedavisi kimlere uygulanır?
Aşılama, tüp bebek tedavisi ile karşılaştırıldığında daha az invazif ve daha az pahalı bir tedavi seçeneği olmaktadır. Bazı durumlarda çiftler, tüp bebek tedavisinden önce aşılama tedavisi görebilir.
Aşılama, genelde aşağıdaki durumlarda tercih edilmektedir:
- Açıklanamayan kısırlık
- Hafif şiddetli endometriozis
- Rahim ağzı ya da servikal mukus ile ilgili sorunlar
- Düşük sperm sayısı
- Azalmış sperm hareketliliği
- Ejakülasyon ya da ereksiyon ile ilgili sorunlar
Aşılama, aşağıdaki durumlarda etkili olmamaktadır:
- Orta ya da şiddetli derecede endometriozis
- Kadında fallop tüpünün alınmış olması ya da her iki tüpün de tıkalı olması
- Fallop tüplerinde ciddi sorunlar olması
- Kadının, daha önce birden fazla kez pelvik enfeksiyon yaşaması
- Erkekte sperm üretimi olmaması
Aşılamanın tavsiye edilmediği durumlarda diğer tedavi seçeneği tüp bebek olmaktadır. Gebe kalmak için seçeneklerinizin neler olduğu konusunda doktorunuzla konuşmanız en iyisi olacaktır.
Aşılama tedavisi ne zaman başlar?
Aşılama tedavisi, pek çok kısırlık türünde kullanılabilmekle beraber gebelik elde edilene kadar birden çok kez gerçekleştirilebilmektedir. Aşılama, genelde tüp bebek gibi daha invazif seçeneklere geçilmeden önce denenen bir prosedür olmaktadır.
Aşılama Tedavisi Aşamaları
Aşılama tedavisinin aşamaları, gideceğiniz merkeze ve doktora göre değişiklik gösterebilir. Doktorunuz, tedavi planınıza göre aşağıda yer alan aşamalara benzer bir çizelge belirleyecektir:
- Kan testi, ultrason ve ilaç kullanımı için doktorunuzu birkaç kez ziyaret edebilirsiniz.
- Kullanacağınız ilaçlar belliyse genelde bu ilaçları almaya adet döneminde başlarsınız.
- İlaçlara başladıktan yaklaşık bir hafta sonra ultrason ve kan testi yapılması gerekebilir.
- Doktorunuz, test sonuçlarınıza bakarak ne zaman yumurtladığınızı belirleyecek ve sizin ve eşinizin tekrar ne zaman ziyarete gelmeniz gerektiğine karar verecektir. Bu ziyaret genelde ilaçlara başladıktan 15-16 gün sonra gerçekleşir.
- Aşılamanın gerçekleşeceği gün eşinizin, sperm örneği vermesi gerekir.
- Sperm örneği alındıktan hemen sonra laboratuvara götürülür ve burada yıkanır. Yıkama işleminde spermde yer alan seminal sıvı ve diğer atıklar temizlenir ve bu sayede sperm daha yoğun bir hale getirilerek rahmi tahriş etmesi engellenir.
Aşılama, hızlı ve genelde acısız bir işlem olmakla beraber anestezi gerektirmemektedir:
- Muayene masasına uzandıktan sonra doktorunuz, spekulum ile vajinayı nazik bir şekilde açarak rahim ağzını görüntüler.
- Sperm, rahim ağzından uzun ve çok ince bir tüp ile geçirilerek rahime yerleştirilir.
- Aşılamadan sonra muayene masasında 20-30 dakika kadar uzanmanız gerekir.
- Pek çok kadın işlem sırasında bir rahatsızlık hissetmemekle birlikte bazı kadınlarda, işlem sonrası hafif rahim krampları ya da vajinal kanama görülebilmektedir.
- Bazı uygulamalarda ilk işlemi takip eden gün, ikinci aşılama yapılabilir.
- Bazı uygulamalarda işlem sonrası ve gebeliğin ilk aşamalarında progesteron reçete edilir.
- Aşılama gerçekleştikten iki hafta sonra gebelik testi yapabilirsiniz.
Aşılama Tedavisinin Riskleri
Aşılama tedavisinden sonra çok küçük bir enfeksiyon riski bulunmaktadır. Doktorunuz, işlem sırasında kullanacağı aletleri sterilize edeceği için enfeksiyon riski oldukça düşük olmaktadır.
Yumurtlamayı başlatmak için ilaç kullanıldıysa çoğul gebelik yaşama riski bulunaktadır. Doğurganlık ilaçları, her ay bir yumurtadan fazla yumurta bırakılması ihtimalini arttırdığı için çoğul gebelik görülebilmektedir. Doktorunuz, kullandığınız ilaç miktarını ve türlerini dengeleyerek, kan testleri ve ultrason ile süreci gözlemleyerek tek seferde birden fazla yumurta bırakılmasının önüne geçmeye çalışacaktır.
Yumurtalıklar bazen doğurganlık ilaçlarına aşırı tepki verebilmektedir. Bu durum, ovaryen hiperstimülasyon sendromuna neden olabilmektedir. Bu sendrom gerçekleştiği zaman tek seferde çok fazla sayıda yumurta olgunlaşabilir. Sonuç olarak ise yumurtalıklar genişleyebilir, karında sıvı birikebilir ve kramp görülebilir. Çok nadir durumlarda daha ciddi sonuçlarla da karşılaşılabilmektedir.
Hali hazırda aşılama için doğurganlık ilaçları kullanıyorsanız, aşağıdaki durumlardan biri gözlemlemeniz halinde bir an önce doktorunuzu aramanız gerekir:
- Baş dönmesi
- Aniden, iki kilogramdan fazla kilo kaybı yaşanması
- Nefesin kesilmesi
- Mide bulantısı ve kusma
- Şiddetli karın ağrısı ya da pelvik ağrı
- Karın bölgesinde ani bir büyüme
Aşılama Tedavisinde Başarı Oranı
Aşılama tedavisine her çiftin vereceği cevap farklı olduğundan dolayı başarı oranını belirlemek zor olmaktadır. Tedaviden alınan sonucu, aşağıdakiler de dahil olmak üzere çok sayıda faktör etkileyebilmektedir:
- Yaş
- Altta yatan kısırlık nedenleri
- Doğurganlık ilaçlarının kullanılıp kullanılmadığı
Aşılama tedavisinden sonra gebelik başarısı, doğurganlık tedavisine neden ihtiyaç duyduğunuza bağlı olarak farklılık gösterecektir. 40 yaş üzerindeki kadınlarda ve üç aşılama döngüsü sonucu gebe kalamamış kadınlarda başarı oranı daha düşük olma eğilimindedir. Aşılama tedavisinden beklenen başarı oranını doktorunuzla konuşarak tedavi seçenekleriniz üzerinde düşünebilirsiniz.
Aşılama Tedavisinde Beslenme
Gebe kalmaya çalışıyorsanız, aşılama tedavisi görüp görmediğiniz fark etmeksizin beslenmenize dikkat etmeniz gerekir. Bu nedenle sebze, meyve ve tam tahıllar da dahil olmak üzere işlenmemiş gıdalar tüketmeniz önemlidir. Beslenme ile birlikte günlük su tüketiminize de dikkat etmelisiniz. Bol miktarda su içerek susuz kalmadığınızdan emin olmalısınız. Takviye olarak ise folik asit içeren multivitaminler kullanabilirsiniz. Hangi vitaminlere ve minerallere ihtiyacınız olduğunu ve ne kullanmanız gerektiğini öğrenmek için doktorunuza danışmayı ihmal etmeyin.
Aşılama Tedavisinde Çoğul Gebelik
Gonadotropin hormonları kullanıyorsanız, çoğul gebelik yaşama riskiniz daha yüksek olmaktadır. Yumurtalıklarda çok fazla sayıda potansiyel folikül olduğu görülüyorsa döngünün iptal edilmesi ve sonrasında tekrar denenmesi gerekebilir.
Aşılama tedavisinde kanama olur mu?
İşlem sırasında rahme kateter yerleştirilmesi, az miktarda vajinal kanamaya neden olabilmektedir. Bu durum genel olarak gebelik ihtimalini etkilememektedir.
Aşılama Tedavisi Fiyatları
Aşılama tedavisi, diğer yardımcı üreme teknikleriyle karşılaştırıldığında genelde daha kolay olmanın yanı sıra daha az masraflı olmaktadır. Ancak her merkezin bu tedavi için vereceği fiyat değişebildiğinden dolayı bu konu hakkında bilgi almak için tedavi görmek istediğiniz merkezle görüşmeniz en sağlıklı seçenek olacaktır.
Sonuç Olarak
Aşılama, göreceli olarak düşük riskli bir tedavi olduğundan dolayı bebek sahibi olmak isteyen çiftler için çok iyi bir seçenek olmaktadır. Gebe kalmakta zorlanıyorsanız ya da gebe kalmak için seçeneklerinizi öğrenmek istiyorsanız doktorunuzla konuşmayı ihmal etmeyin. Doktorunuz, gebe kalmanıza yönelik en iyi yolu seçmenizde yardımcı olacaktır.
Merhaba hocam 26 yaşındayım 1 yıllık evliyim eşimin testlerinde sperm sayısı ve hareketliligi düşük çıktı doktorum aşılama önerdi ama bu düşüklükle aşılama yapılsa bile işe yarar mi önce spermlerin hareketliliğini ve sayısını artırmak için tedavi edilmesi gerekmiyor mu acaba şimdiden teşekkür ederim..