Folikül Kisti Nedir?

Folikül kistleri, benign yumurtalık kistleri veya fonksiyonel kistler olarak da bilinirler. Esasen yumurtalıkların üzerinde veya içinde gelişebilen sıvı dolu ceplerdir. Genellikle üreme çağındaki kadınlarda görülür. Ergenlik öncesinde kızların folikül kisti geliştirmesi nadir görülür. Postmenopozal kadınlar da ise hiç görülmez. Menopozdan sonra kadınlarda oluşan herhangi bir kist değerlendirilmelidir.

Çoğu folikül kisti ağrısız ve zararsızdır. Kanserli değildir. Genellikle birkaç adet kanamasıyla kendiliğinden kaybolur. Folikül kistiniz olduğunu fark etmeyebilirsiniz bile. Folikül kistileri çok nadiren tıbbi yardıma ihtiyaç duyulan komplikasyonlara neden olabilir.

Folikül Kistinin Belirtileri Nelerdir?

Çoğu folikül kisti herhangi bir belirti oluşturmaz. Büyük folikül kistiniz varsa veya patlarsa, aşağıdaki durumlarla karşılaşabilirsiniz:

• • Alt karın bölgesinde ağrı

• • Alt batında basınç veya şişkinlik

• • Mide bulantısı ya da kusma

• • Göğüslerde hassasiyet

• • Menstrüel döngünün uzunluğunda değişiklikler

Alt karnınızda keskin veya ani bir ağrı hissederseniz, özellikle de bulantı veya ateş eşliğinde oluyorsa, derhal tıbbi tedavi almalısınız. Kopmuş folikül kistinin veya daha ciddi bir tıbbi acil durumun işareti olabilir. Mümkün olan en kısa zamanda doğru bir teşhis koyulması gereklidir.

Folikül Kisti Neden Oluşur?

Folikül kistleri normal adet dönemlerinin sonucu olarak gelişir. Eğer üreme çağında yumurtlayan bir kadınsanız, yumurtalıklarınız her ay kist benzeri foliküller geliştirir. Bu foliküller önemli hormonları olan östrojen ve progesteron üretirler. Yumurtladığınızda da bir yumurta bırakırlar.

Bir folikül patlamıyorsa veya yumurtasını bırakmazsa, bir kist haline gelebilir. Kist büyümeye ve sıvı veya kanla dolmaya devam edebilir.

Folikül Kisti İçin Risk Faktörleri Nelerdir?

Folikül kisti, üreme çağındaki kadınlar arasında, ergenlik öncesi kızlara göre daha yaygındır.

Aşağıdaki durumlarda bir folikül kisti geliştirebilirsiniz:

• • Geçmişte yumurtalık kistleriniz olduysa

• • Düzensiz adet döngüsü yaşıyorsanız

• • İlk adet kanaması 11 yaşında veya daha gençken olduysa

• • Doğurganlık ilaçları kullanıyorsanız

• • Hormon dengesizlikleriniz varsa

• • Vücudunuzda fazla yağ varsa; özellikle gövde etrafında

• • Yüksek düzeyde strese sahip olmak

Ayrıca oral kontraseptifler veya doğum kontrol hapları kullanıyorsanız, folikül kisti gelişme olasılığı daha düşüktür. Nadiren bu ilaçlar yumurtalıklarınızda bir folikül oluşturup yumurtlamasına izin vermez. Bir folikül olmadan bir folikül kisti gelişemez.

Folikül Kisti Nasıl Teşhis Edilir?

Çoğu folikül kisti, tedavi edilmeden asemptomatiktir (semptom göstermez) ve tek başına berraktır. Bazı durumlarda, doktorunuz rutin bir fizik muayene sırasında folikül kistiniz olduğunu öğrenebilir. Eğer doğurganlık yaşındaysanız, sağlıklıysanız ve herhangi bir belirti göstermiyorsanız, doktorunuz muhtemelen kisti kendi başına yok olması için bırakacaktır. Büyümediğinden emin olmak için rutin muayeneler ile takip gerektirir. Bazı durumlarda, vajinal ultrason veya başka testler önerebilirler.

Alt karın ağrısı veya başka semptomlar yaşıyorsanız, doktorunuz sebebini teşhis etmek için pelvik muayene yapabilir. Belirtilerinize ve tıbbi öykünüze bağlı olarak, ultrason, CT veya MRI taramaları veya diğer testler önerebilirler. Doktorunuzun doğru tanı koyması önemlidir. Kopmuş bir folikül kistin semptomları çoğu zaman apandisit ve diğer birkaç durumla benzerdir.

Folikül Kisti Nasıl Tedavi Edilir?

Bir folikül kisti keşfedilirse, ancak herhangi bir belirti yaratmıyorsa, doktorunuz müdahale etmemeyi önerebilir. Çoğu zaman bu kistler tek başlarına çözülür. Doktorunuz rutin muayene ile kistin durumunu izleyebilir. Kistin büyümediğinden emin olmak için pelvik bir ultrason da önerilebilir.

Ağrıya neden olacak kadar genişleyen veya fallop tüplerine veya yumurtalıklara kan akışını engelleyen bir folikül kisti geliştirirseniz, doktorunuz ameliyat önerebilir. Menopoza girdikten sonra herhangi bir kist türü geliştirirseniz cerrahi müdahale tavsiye edilebilir.

Gelecekteki kistleri önlemeye yardımcı olmak için, doktorunuz hormon düzeylerini yönetmek için kontraseptifler veya diğer tedaviler reçete edebilir.

Hangi Durumlarda Cerrahi Müdahale Gerekir?

• • Semptomlar varsa ve artıyorsa

• • Kist büyük veya büyüdüğü görülüyorsa

• • Kist fonksiyonel bir kiste benzemiyorsa

• • Kist 2-3 adet kanamaya kadar devam ediyorsa

Laparoskopi veya anahtar deliği cerrahisi: Cerrah, folikül kistini çıkarmak için çok küçük aletler kullanır. Çoğu durumda, hasta aynı gün eve gidebilir. Bu tür cerrahi genellikle doğurganlığı etkilemez ve iyileşme süreleri hızlıdır.

Folikül Kisti Tekrarlar mı?

Özellikle yumurtlama dönemindeki kadınlarda regl ile görülebilen folikül kistleri menstrual döngü ile alakalı olduğundan tekrar oluşabilir ve yine kendiliğinden kaybolabilir. Çoğunlukla kendiliğinden geçtiği için zararsızdır ve oluştuğu ya da kaybolup, yeniden meydana geldiğini anlamazsınız bile. Tekrarlayıp tekrarlamadığını öğrenmek için doktorunuza rutin muayeneye gittiğinizde folikül kisti geçmişiniz olduğunu söylemelisiniz.

Sonuç Olarak Folikül Kisti;

Folikül kistleri tipik olarak, tedavi olmadan tek başlarına ortadan kaybolurlar. Bu genellikle birkaç ay içinde gerçekleşir. Folikül kistleri kanser değildir ve genellikle birkaç tehlikeye neden olabilirler. Çoğu asla fark edilmemiş veya teşhis edilmemiş olabilir.