Gebelikte CRP Yüksekliği

CRP, yani C-reaktif protein, inflamasyona karşı karaciğer tarafından üretilen bir maddedir. Kanınızda CRP oranı yükseldiyse bu durum, vücudunuzda inflamasyon olduğunun habercisidir. CRP’nin yükselmesine ise kanserden enfeksiyona pek çok şey sebep olmuş olabilir.

CRP vücudunuzda inflamasyon olduğunu haber verse de bunun nerede ve neden gerçekleştiği gibi konularda bilgi sağlamaz. Ancak pek çok araştırma, CRP seviyesinin aterosklerotik damar hastalığı ile ilişkili olduğunu ortaya koymuştur.

Gebelikte vücutta değişiklikler meydana gelse de özellikle konu inflamasyon olduğunda hamilelerin oldukça dikkatli olması gerekiyor. Ancak gebelikteki CRP seviyelerinde önce inflamasyonun ne olduğunu öğrenmek faydalı olacaktır.

İnflamasyon nedir?

İnflamasyon, yaralandığınızda ya da bir enfeksiyon olduğunda vücudunuzun dokuları korumak amaçlı verdiği bir tepkidir. İnflamasyon vücudunuzun hasar alan bölgelerinde acı, kızarıklık ve şişlik oluşmasına neden olur. Ayrıca kimi bağışıklık sistemi hastalıkları ve kronik hastalıklar da inflamasyona neden olabilmektedir. İnflamasyonun nedeni vücuttaki hasarı durdurmaktır. Ancak inflamasyon geliştikten sonra da hasar devam diyorsa inflamasyonu tedavi etmek gerekecektir.

Normalde kanınızdaki CRP seviyesinin düşük olması gerekir. Bu nedenle CRP seviyeniz yüksek çıktıysa bu bazı rahatsızlıkların ve ciddi enfeksiyonların belirtisi olabilir.

CRP seviyesini ölçmek için test yapmak gereklidir. Test sonucunda CRP yüksek çıktıysa inflamasyondan şüphelenilir. İflamasyona ise şunlar neden olabilir:

• Bakteriyel enfeksiyonlar
• Fungal enfeksiyonlar
• Osteomiyelit, bir diğer adıyla kemik iltihabı
• Lupus ve romatoid artrit gibi otoimmün rahatsızlıklar
• İltihabi bağırsak hastalığı
• Organ ve doku hasarları
• Kanser
• Obezite

Aşağıdaki sorunları yaşıyorsanız vakit kaybetmeden CRP testi yaptırmanız gerekmektedir:

• Ateş
• Üşüme
• Sık sık nefes alma
• Kalbin hızlı çarpması
• Baş dönmesi ve kusma
• Açıklanamayan yorgunluk
• İştah kaybı
• Uykuya dalmada zorluk
• Açıklanamayan kilo kayıpları

Yukardaki belirtileri yaşayan ve CRP seviyesi yüksek olan insanların çoğunlukla akut bakteriyel enfeksiyona sahip oldukları görülmüştür.

CRP için normal aralık değerleri ne olmalıdır?

CRP’nin kandaki seviyesi için kesin olarak belirlenmiş standart değerler bulunmamaktadır. Ancak genel kabul görmüş sınıflandırma şu şekilde olmaktadır:

• Bir litre kanın miligramı olarak ölçülen CRP seviyesinde 2.9 mg/L seviyesine kadar olan değerlerde CRP’nin normal olduğu kabul edilmektedir.
• CRP’nin 3 mg/L ve 10 mg/L arası bir seviyede olması onun düşük seviyede yüksek olduğunu ve bu durumun muhtemelen kronik bir rahatsızlıktan kaynaklandığını düşündürür. Bu rahatsızlıklar diyabet, hipertansiyon ile hareketsiz bir yaşam tarzı ve tütün ürünleri kullanımına bağlı olabilmektedir.
• 10 mg/L ve 100 mg/L arasındaki değerler ise orta seviyede yüksek olarak kabul edilir ve muhtemelen enfeksiyona bağlı olan ya da daha önemli bir inflamasyon sorununa işaret ediyordur.
• 100 mg/L’nin üzerindeki değerler ise çok yüksek olarak kabul edilir ve ciddi bir bakteriyel enfeksiyonun sonucu olarak ortaya çıkmış olabilir.

CRP değerlerini nasıl yorumlamak gerekir?

CRP değerlerini tek başına yorumlamak zordur. O nedenle tek başına CRP değerlerine bakarak karar vermemek sağlıklı olacaktır. Ayrıca aşağıdaki faktörler CRP seviyesinin belirlenmesini zorlu kılacaktır:

• İlaçlar: Kolestrol düşürücü ilaçlar, vücuttaki inflamasyonu azaltabilmektedirler. Bu nedenle bu tarz ilaçlar CRP seviyesinin düşük görünmesine neden olabilmektedir.
• Küçük yaralanmalar ve enfeksiyonlar: Bu tarz rahatsızlıklar CRP seviyenizin geçici olarak yükselmesine neden olup diyabet ve irritabl bağırsak sendromu gibi daha önemli sorunların gözden kaçmasına neden olabilir.
• Kronik rahatsızlıklar: Otoimmün rahatsızlıkları gibi durumlar CRP’nizin devamlı olarak yüksek çıkmasına neden olabilir. Bu da CRP’nin yükselmesine neden olan enfeksiyon gibi durumların gölgelenmesine neden olabilir.
• Östrojen seviyesi: Doğum kontrol hapı ve hormon düzenleyici ilaçlar östrojen seviyesiyle alakalı oldukları için CRP seviyesinin yükselmesine neden olabilirler.
• Gebelik: Gebelik de CRP seviyesinin yükselmesine neden olabilir. Özellikle gebeliğin son aşamalarında CRP değerleri yüksek çıkabilir.

Doktorunuz CRP test ile birlikte sağlık durumunuzdan emin olmak için başka testler de isteyecektir. Bu sayede tek bir teste güvenmeden başka sağlık sorunlarını da göz önüne alarak bir değerlendirme yapabilecektir. Ayrıca doktorunuz şüphe duyduğu durumlarda CRP testinin tekrarlanmasını ve CRP seviyesindeki değişiklikleri görmek isteyebilir.

CRP testi nasıl yapılır?

CRP testi için önceden herhangi bir hazırlık gerekmez. Testi yaptıracağınız gün aç ya da tok olmak gibi belli şartlar gerekmemektedir. Kan almak için görevli hemşire CRP testi için her zaman yapılan kan alma işlemini gerçekleştirecektir.

Test ile ilgili nasıl sıkıntılar ortaya çıkabilir?

CRP testi ile ilgili şunları yaşayabilirsiniz:

• Fazla kanama
• Baş dönmesi
• Kan alınan bölgede iltihap ve yara gibi sorunlar

Ancak bu tarz etkiler herhangi bir kan alma işleminde de gerçekleşebilmektedir. CRP seviyesinin belirlenmesi bazen çok kritik olabildiği için bu testi korkmadan yaptırmanızda fayda var.

CRP’nin yüksek olduğu durumlarda neler yapılması gerekmektedir?

CRP seviyenizi düşürmek, kalp rahatsızlıkları ya da otoimmün rahatsızlıkları yaşama riskini azaltmaz.  Bu nedenle CRP’yi sadece bir gösterge olarak düşünebilirsiniz. Bu sayede doktorunuz sağlığınızı analiz etmede önemli bir kanıt elde etmiş olur.

Araştırmalar gösteriyor ki sağlıklı beslenme alışkanlıklarına sahip kişilerde daha düşük CRP seviyesi görülmektedir. Bu nedenle kapl rahatsızlıkları yaşama riskiniz varas sağlıklı beslenme düzeni belirlemeniz ve hayatınızı bu şekilde sürdürmeniz oldukça faydalı olacaktır.

CRP’nin Kalp Hastalıkları ile İlişkisi

CRP seviyesinin yüksak çıkması kardiyovasküler hastalıklara işaret ediyor olabilir. Yapılan araştırmalar gösteriyor ki yüksek CRP seviyesi, normale göre 3 kat daha fazla kalp krizine neden oluyor.

Aşağıdaki risk faktörlerine sahipseniz kalp rahatsızlıklarına yakalanma riskiniz daha yüksektir:

• Daha önce atlatılmış bir kalp krizi
• Ailede kalp rahatsızlıklarına sahip bireyler
• Yüksek toplam kolesterol
• Düşük HDL kolestrol
• Yüksek tansiyon
• Erkekler ya da menopoz sonrası kadınlar
• Diyabet ile birlikte yüksek tansiyon
• Egzersiz yapmamak
• Obez olmak

Kardiyovasküler rahatsızlıklar açısından Amerikan Kalp Derneği’nin kabul ettiği CRP değerleri şu şekildedir:

• CRP 1 mg/L altında ise düşük risk
• CRP 1 -3mg/L ise orta risk
• CRP 3 mg/L üstünde ise yüksek risk

10 mg üzerindeki değerler ise rahatsızlıkların nedeni için başka testler yaptırmayı gerektirecektir.

CRP yüksekse ne yapılabilir?

CRP seviyeniz yüksek olsun olmasın, sağlıklı olmak için hayatta yapmanız gereken bazı şeyler bulunuyor. Ancak özellikle CRP seviyeni yüksekse aşağıdakileri yapmanız büyük önem taşıyor:

• Sağlıklı beslenin
• Yüksek kolestrolünüzün düşmesini sağlayın
• İdeal kilonuzu koruyun
• Düzenli olarak egzersiz yapın
• Diyabetiniz ve yüksek tansiyonunuz varsa kontrol altında tutmaya çalışın
• Tütün ürünleri tüketiyorsanız acilen bırakın
• Alkol içiyorsanız abartmamaya özen gösterin

Bunların yanında CRP seviyeniz yüksekse aspirin almanız kalp rahatsızlıklarına karşı koruma sağlayabilir. Ayrıca kolestrolü düşürmeye yönelik kullanılan ilaçlar da CRP’niz yüksekse düşmesini sağlayabilir. Tabi bunları doktorunuzun kontrolünde uygulamış olmaya dikkat edin.

Gebelikte CRP

Daha önce bahsettiğimiz gibi hamilelik sürecinde CRP seviyeniz artabilir. Ancak bu durum normal olabileceği gibi bir enfeksiyona ya da başka hastalığa bağlı olarak da ortaya çıkabilir. Bazı araştırmalar yüksek CRP’nin erken doğum riskine sebep olabileceğini gösteriyor. Ancak CRP’nin hamileik üzerindeki kesin etkileri tam anlamıyla bilinemediği için CRP’niz yüksek çıktıysa dikkatli olmakta ve doktorunuza danışmanızda fayda var.

CRP seviyeniz yüksek çıktıysa hedeflenen tedavi CRP’yi düşürmeye yönelik değil, CRP’nin yükselmesine neden olan etkeni yok etmeye yönelik olmalıdır. Örneğin, gebeyseniz ve enfeksiyon sorunları yaşıyorsanız CRP’niz yüksek çıkacaktır. Bunu düşürmeye yönelik olarak doktorunuzun bebeğinize ve size zararı olmayacak bir antibiyotik ile tedavi hazırlamaası gerekecektir. Ya da romatoid artrit gibi bir rahatsızlığınız varsa CRP’niz yüksek çıkacaktır. Böyle bir rahatsızlıktan muzdaripseniz yine doktorunuz gebeliğinizi göz önüne alarak buna uygun bir tedavi belirlemelidir.