Oksitosin Nedir?

Oksitosin, doğum ve emzirme ile ilgilenen bir hormon ve bir nörotransmitterdir. Aynı zamanda empati, güven, cinsel aktivite ve ilişki kurma ile de ilişkilidir.

Genellikle “aşk hormonu” olarak anılır, çünkü oksitosin seviyeleri sarılma ve orgazm sırasında artar. Aynı zamanda, depresyon, kaygı ve bağırsak sorunları da dahil olmak üzere çeşitli durumların tedavisi olarak fayda sağlayabilir. Oksitosin, beyindeki Hipotalamus’ta üretilir. Dişilerde oksitosin genellikle erkeklerden daha yüksektir.

Oksitosin Hakkında Genel Bilgiler

• Oksitosin, hipotalamusta üretilir ve üreme işlevlerine yardımcı olmak için seks, doğum ve emzirme döneminde serbest bırakılır, salınır.
• Sosyal davranış ve duyguyu etkilemek dahil fiziksel ve psikolojik etkileri vardır.
• Oksitosin, obstetrik ve jinekolojik nedenlerle ilaç olarak verilir ve doğumda yardımcı olabilir.
• Araştırmalar, otistik spektrum bozukluğu (ASD), kaygı ve irritabl bağırsak sendromu (IBS) olan insanlara fayda sağlayabileceğini gösteriyor.

Oksitosin Nedir ve Ne Yapar?

Oksitosin, hipotalamusta üretilen bir nörotransmitter ve bir hormondur. Buradan beynin tabanındaki hipofiz bezine nakledilir ve salgılanır. Cinsel aktivitede, doğum ve emzirme gibi kadın üreme işlevlerinde rol oynar. Meme uçlarının harekete geçirilmesini ve sütün serbest bırakılmasını tetikler.

Doğum sırasında oksitosin, uterusun hareketliliğini artırarak uterus kaslarında veya rahimde kasılmalara neden olur. Serviks ve vajina doğum için genişlediğinde, oksitosin salınır. Daha fazla kasılma meydana geldiğinde bu genişleme artar. Oksitosinin sosyal işlevleri de vardır. Bağlanma davranışını, sosyal iletişimin yaratılmasını ve diğer sosyal fonksiyonları etkiler.

Bir İlaç Olarak Oksitosin

Oksitosin, Pitocin markası altında reçeteli bir ilaç olarak kullanılır. Tıbbi denetim altında, oksitosin enjeksiyonu bazen doğum kasılmalarını başlatmak veya doğumu güçlendirmek için kullanılır ve doğumdan sonra kanamayı azaltmaya yardımcı olur. Yan etkileri arasında hızlanmış kalp atışı ve olağan dışı kanama bulunur.

Çok fazla oksitosin, çok hızlı bir şekilde verilirse uterusun deformesine neden olabilir. Oksitosin, doğumda veya doğum sonlandıktan sonra rahim kontraksiyonu yapmak ve kanamayı kontrol altına almak için verilebilir. Gebeliği tıbbi olarak sona erdirmek veya düşük yapmak için kullanılabilir.

Oksitosin: Aşk Hormonu Mu?

2012’de araştırmacılar, romantik bağlanmanın ilk aşamalarındaki insanların, kimseye bağlanmamış yalnız insanlarla karşılaştırıldığında daha yüksek oksitosin düzeylerine sahip olduklarını bildirdiler. Bu düzeyler en az 6 ay sürdü.

Cinsel aktivitenin oksitosin salınımını teşvik ettiği bulunmuştur ve ereksiyon ve orgazmda rol oynamaktadır. Bunun nedeni tam olarak anlaşılamamıştır, ancak kadınlarda artmış uterin hareketliliğinin spermlerin hedeflerine ulaşmasına yardımcı olabileceği düşünülmektedir. Bazıları, oksitosin konsantrasyonu ile orgazm yoğunluğu arasında bir korelasyon olabileceğini düşünmüştür.

Oksitosin Duyguları Nasıl Etkiler?

Oksitosin kan dolaşımına girdiğinde rahim ve laktasyon etkilenir ancak beynin belirli bölümlerine salındığında duygusal, bilişsel ve sosyal davranışları etkileyebilir. Oksitosin araştırmalarının bir derlemesinde, hormonun “sosyal davranışlar” üzerine etkisi ve duygusal tepkiler, gevşeme, güven ve psikolojik istikrara katkıda bulunduğunu belirtir.

Beyindeki oksitosinin de anksiyete dahil olmak üzere stres yanıtlarını azalttığı görülüyor. Bu etkiler çok sayıda türde görülmüştür. Hormon “vücudun son derece duygusal durumlara adapte olmasını sağlayan karmaşık bir nörokimyasal sistemin önemli bir bileşeni” olarak tanımlandı.

Davranışsal Etkiler

Gönüllülere burun spreyi ile okstiosin verildi, araştırmacılar davranış üzerindeki etkilerini gözlemlediler. 2011 yılında Psikofarmakoloji bünyesinde yayınlanan araştırmalar, intranazal oksitosinin, sosyal durumlarda kendini algılama ve sıcaklık, güven, fedakarlık ve açıklık gibi kişilik özelliklerini artırdığını bulmuştur.

2013’te PNAS’da yayınlanan bir araştırma, oksitosinin beyindeki ödül merkezlerini aktive ederek erkekleri eşlerine sadık tutmaya yardımcı olabileceğini önermişti. 2014’te araştırmacılar, Emotion adlı dergide bulgularını yayınladılar; burun spreyiyle oksitosin aldıktan sonra insanların duygularının yüz ifadesine yansımasının diğerlerinden daha yoğun olduğunu belirttiler.

Oksitosin Genellikle Doğumda Suni Sancı Yaratmak İçin Kullanılır

Doğum başladığında vücut doğal olarak oksitosin hormonunu serbest bırakır. Ancak eğer doğum başlamadıysa kasları doğumu kolaylaştırmak için uyarmak gerekir. Pitocin ve Syntocinon, oksitosin içeren ilaçlardır. Ve doğum sancılarını başlatmak ya da doğumu kolaylaştırmak için damar yoluyla anne adayına verilir. Ancak oksitosin düşük dozlarda ve belirli hızda verilmelidir. Tek başına oksitosin hormonu enjeksiyonu doğumu başlatabilir veya hızlandırabilir. Doğum kasılmalarının kontrolden çıkması risklere yol açabilir ve doğumun gereğinden fazla hızlanmasına ya da düşüklere neden olabilir.

En Sık Kullanılan Sancı İlacı Syntocinon, Oksitosin İçerir

Syntocinon, oksitosin içerir ve doğumun başlamasına yardımcı olmak için kullanılmaktadır.

Doğumu başlatmak ya da tetiklemek için damar yoluyla uygulanan Sytocinon, gerekli dozlarla verilmeye başlanmalıdır ve bebek için bir sıkıntı oluşturmamak için dozajı yavaşça artırılmalıdır. Oksitosin doğum kasılmalarının, rahim ağzının genişlemesine yetecek kadar sık ​​olmasını sağlar.

Oksitosin ile yaratılan suni sancılar, doğal doğum sancılarından daha etkili ve yoğundur. Bu sebeple ağrı kesici bir epidural kullanılmalıdır. Syntocinon ile aşırı uyarıldığınızda düşük yaşama ihtimaliniz yüksektir. Doktorunuz kontrollü bir şekilde oksitosin verecektir. Ancak aşırı kasılma oksitosin verilmesini durdurmayı gerektirebilir ve bunun yeterli olmadığı durumlarda kasılmaları yavaşlatmak için başka ilaç verilecektir.

Doğum emilimini tetiklemek için kullanılan ilaçlar, oksitosin veya prostaglandin; anormal veya aşırı kasılmalara neden olabilir, bu da bebeğinizin oksijen arzını düşürebilir ve bebeğinizin kalp atış hızını düşürebilir.

Psikiyatrik Tedavi İçin Oksitosin Kullanımı

Oksitosin, sosyal fobi, otizm ve postpartum depresyon için olası bir tedavi olarak önerilmiştir.

Bilim insanları, kişilerarası ve bireysel refahı iyileştirmeye yardımcı olabileceğini ve bazı nöropsikiyatrik bozuklukları olan insanlar için kullanılabileceğini önermişlerdir. Sosyal etkileşimden kaçınan kişilere, sürekli korku duyan ve başkalarına güvenemeyenlere yardımcı olabileceğine inanılıyor.

Bazı araştırmacılara göre de, otizmi olan çocuklar oksitosinden yararlanabilirler. 2013’te, küçük bir çalışma, beyindeki oksitosin düzeylerinin, 17 çocuğun bir dizi sosyal ve sosyal olmayan görüntüleri algılamasını etkilediğini ileri sürdü.

Öksürme tedavisinde de rol oynayabilir. Araştırmalar, oksitosin reseptörü (OXTR) geninin bazı polimorfizm durumlarına savaşarak tepki verme eğiliminde olduğunu gösterdi. Özellikle, OXTR gen ekspresyonundaki farklılıkların, alkol ve agresif davranış arasındaki ilişkinin düzenlenmesini etkilediği görülmektedir.