Polikistik Over Sendromu, kadınlarda yumurtalıkların yumurtayı atamayarak yumurtalıkların üzerinde kalması ve kist haline gelmesidir. Women’s Health bünyesinde yapılan bir araştırmada araştırmaya katılan her 10 kadından 1 tanesinin bu hastalığı taşıdığı belirtiliyor. Yani son derece yaygın.
Polikistik Over Sendromu (POS) yaşayan birçok kadın tedavi yöntemi olarak hormonal bazlı doğum kontrol haplarını kullanıyor. Örneğin; kistik yapısı olan kadınlar adet döngülerinde sıkıntı yaşayabilir. Alınan doğum kontrol hapları, hormon seviyelerini dengeleyerek, adet kanamasının ayda bir kere gerçekleşmesini sağlamakta.
Doğum kontrol yöntemlerinin düzene koyduğu diğer rahatsızlıklar şöyle sıralanabilir:
- Hormonal dengesizlik
- Aşırı miktarda kanama
- Kramp
- Ciltte akne
- Pelvik ağrı
- Aşırı tüylenme
- Adet düzensizliği
- Yumurtlama sorunları
Size en uygun olan tedavi yöntemi için doktorunuz karar verecektir.
Ağızdan Alınan Gebeliği Önleyici İlaçlar
POS hastaları için en çok kullanılan tedavi yöntemi, ağızdan alınan gebeliği önleyici hormonal haplardır. Yani kısaca doğum kontrol hapları.
Bu ilaçlar iki farklı türde bulunur: Kombinasyon hapları ve Progestin bazlı haplar. Her iki türde ilaç da POS tedavisi için uygundur ve yaşanan semptomları ortadan kaldırarark, vücudu aşağıdaki durumlara getirir:
- Yumurtlama yeniden başlar
- Adet döngüsü düzene girer
- Adet süresince daha az kanama olur
- Kramplar çok azalır
- Ciltte akneler geçer
- Endometrial kanser, yumurtalık kanseri ve olası kistlerin gerçekleşme riskini en aza indirir
- Tüylenmeyi azaltır
POS yaşayan birçok kadın, ilaç kullanmaya başladıklarında ilaca bağlı oluşması mutemel yan etki sorunu yaşamazlar, ancak her kadının yapısının farklı olduğunu da unutmamak gerekir
POS tedavisinde kullanılan ilaçları alırken aşağıdaki yan etkilerin görülme ihtimali vardır:
- Duygu bozuklukları
- Kilo alma
- Baş dönmesi, halsizlik
- Baş ağrısı
- Göğüslerde hassasiyet
- Lekeli akıntı
Kombinasyon Hapları
Kombinasyon hapları hem östrojen hem de progesteron içerir. Bunlar kadınların yumurtalıklarında bulunan hormonlarla aynı yapıdadır. Hapların içeriğindeki hormon seviyeleri markadan markaya değişiklik gösterebilir. Doktorunuz sizin için gerekli olan hormon seviyelerine göre karar verecektir.
Progestin İlaçları
Progesteron içeren haplar, kombinasyon haplarını kullanamayan bünyeler için tercih edilir. POS, düşük dozda progesteron hormonu almanızı gerektirir. Progestin hapları progesteron seviyenizi arttırır, bu da düzenli adet görmenizi ve endometriyal kanser tiplerinden korunmanızı sağlar. Düzenli adet görmek de düzenli yumurtlama oluşabilmesi demektir.
Cilt Üzeri Bantlar
Cilt üzerinde kullanılan bantlar, östrojen ve progesteron içeren ince plastik bantlardır. Bant cilt üzerinde 21 gün kalıyor, takip eden 7 gün çıkartılıyor ve adet gerçekleşiyor. Ardından tekrar 21 gün bant kullanılıyor.
Aynı haplardaki gibi cilt bantları da aşağıdaki durumlar için yardımcı olur:
- Yumurtlama
- Adetleri düzenleme
- Aşırı kanama ve krampları azaltır
- Akneleri azaltır
- Aşırı tüylenmeyi durdurur
- Kanser riskini ortadan kaldırır.
Cilt bantlarının olası yan etkileri de şöyledir:
- Ciltte alerji
- Baş dönmesi ve mide bulantısı
- Duygu durumu değişiklikleri
- Göğüslerde hassasiyet
- Baş ağrısı
- Kilo artışı
- Tansiyon yüksekliği
Vajinal Halka
Gebeliği önleyici olarak kullanılan vajinal halka, vajinaya yerleştirilen plastik yumuşak bir halka şeklinde araçtır. Halka vajinada 21 gün kalıyor ve arada 7 gün çıkartılarak adet olunması bekleniyor. Bir sonraki ay yeniden yerleştiriliyor.
Aynı haplar ve bantta olduğu gibi aşağıdaki durumlarda yardımcı olur:
- Yumurtlama
- Adetleri düzene koyma
- Aşırı kanama ve krampları azaltır.
- Akne ve sivilceler azalır
- Aşırı tüylenme azalır
- Kanser riskini azaltır
Vajina halkanın olası yan etkileri şunlardır:
- Başağrısı
- Halsizlik
- Mide bulantısı
- Göğüslerde hassasiyet
- Kilo artışı
- İştah artışı
Hormonal Doğum Kontrol Yöntemleri İşe Yarar mı?
Hangi doğum kontrol yöntemi sizin için en uygunsa doktorunuz onu önerecektir. Bunun için sizin hormonal değerlerinizin belirlenmesi gerekir. Yukarıda anlatılan tüm yöntemler doğum kontrolünde başarılıdır. Özellikle POS rahatsızlığı olan kadınlarda da hastalığı tedavi konusunda başarılıdır.
Doğum kontrol yöntemi olarak aşağıdaki öneriler de sunulabilir:
- Progesteron terapisi: Progesteron terapisi 1 ya da 2 ay süresince, 10-14 gün arasında kullanılır. Bu tedavi yöntemi gebeliği önlemez, ama hastalıkla ilgili yaşanan semptomları en aza indirir.
- Progestin içeren rahim içi cihazlar: Bu tip cihazlar da POS semptomlarını hafifletmeye yardımcı olur. Bu şekilde hap içmeyi unutma konusu ortadan kalkar.
- Metformin: Tip 2 diyabet için verilen bu maddeyi içeren ilaçlar, insülin seviyesini ve androjen oranını düşürür ve insülin direncine karşı etkilidir. POS olan kadınlarda insülin direnci de artar ve metoformin maddesi tam da bu durum için kullanılabilir. Tam olarak tedavi etmese de semptomların önüne geçecek kadar da etkilidir.
