Kadınlarda yaygın olarak görülen rahim miyomları, doğurganlık çağında olan kadınları daha fazla etkilemektedir. Daha önce miyomların tedavisi cerrahi girişimle yapılırken, son yıllarda bu konuda başarılı tedavi girişimleri uygulanmaya başlanmıştır. Bu tedavi yöntemlerinden birisi olan embolizasyon, rahim miyomlarını ameliyatsız etkin ve güvenli bir şekilde tedavi edebilmektedir. Elde ettiği başarılardan dolayı, kullanımı her geçen gün artmaktadır.

Miyomların ameliyatsız tedavi edildiği bir diğer yöntem ise, akustik tedavinin uygulanmasıdır. Bu tedavide yine cerrahi girişime gerek kalmadan miyomlar ses dalgalarıyla ısıtılıp yok edilmektedir. Miyom toplumda her dört kadından bir tanesini etkisi altına almaktadır. Kadınların bir bölümünde ise, adet düzensizliği, kabızlık, sıkça idrara çıkma, ağrı ve rahmin kaybedilmesine kadar giden bir süreç yaşanabilir. Bu nedenle teşhis edilen ve şikâyetlere neden olan miyomların tedavi edilmesi tavsiye edilmektedir. Bu tedavi yollarının uygulanmasında, hastaların doğru seçilmesi, uzman bir doktor tarafından uygulanması başarı oranını yükseltmektedir.

Ameliyatsız akustik miyom tedavisi

Ses dalgaları kullanılarak uygulana bu tedavi, çok sayıda kadında başarılı şekilde uygulanmaktadır. Ameliyata gerek kalmadan, hastaya anestezi verilmeden, doğru seçilmiş hastalara uygulandığında, miyomlar başarılı şekilde yok edilmektedir.

Miyom içine hedeflenen ses dalgaları küçük bir bölgeye odaklanır. Burada miyom dokusu 60-70 dereceyle ısıtılarak tahrip edilir. Bu yapılırken çevre dokular ya da cildin hasar görmesi söz konusu değildir. Hedefin hassas bir şekilde görünmesi için, magnetrezonanas tomografisi ( MRT ) sürekli olarak kullanılır. Bu tedavinin planlanması, hedef dokunun belirlenmesi ve miyomun etrafındaki sinirler gibi önemli dokuların korunması mümkündür. Vücutta olan ısı değişimlerini gösteren tek yöntem MRT dir. Sürekli olarak görüntü sağlayan bu ısı haritasıyla gerekli olan ısıya ulaşılması, bu ısının aşılmaması sağlanmaktadır. Bu sırada dokunun yeteri kadar tahrip edilip edilmediği de kontrol edilmektedir. Bu uygulamada radyasyon içermediği gibi, anın da görüntü almayı sağlar. Hastaya sadece işlem anında hafif bir ağrı kesici ya da sakinleştirici yapılır. Bu yöntem 2 saat gibi kısa bir sürede yapıldığından, kadının yaşam standardını yükselttiğinden, maliyetleri düşürdüğünden, ağrının az olmasından ve hastaneden çıkınca hastanın normal yaşamına geri dönebilmesi gibi olumlu taraflarıyla tercih edilmektedir.

Ameliyatsız akustik miyom tedavisinin üstünlükleri

• • Uygulama 2 saat gibi bir sürede tamamlanır

• • Karın bölgesinde kesi yapılmasına ve anesteziye gerek kalmaz

• • Hastaya ayaktan tedavi uygulanabilir

• • Hastalar tedaviden sonraki gebeliklerinde herhangi bir sorun yaşamazlar

• • İyileşme oldukça hızlı olduğundan, normal yaşama dönüş daha erken olur

• • Hastanın yaşam kalitesi maksimum seviyede gözetilir

Ameliyatsız akustik miyom tedavisi kimlere uygulanabilir?

• • Hastada miyom şikâyetleri varsa

• • Miyomların boyutu ve yeri, MR-HİFU cihazının ulaşabileceği mesafede olması halinde

• • Miyom sayısının beşten az olması halinde

• • Miyomların büyüklüğünün 10 cm ya da bunun altında olması halinde

• • Hastanın ameliyatsız tedavi yöntemini tercih etmesi halinde uygulanabilir.

Ameliyatsız akustik miyom tedavisi hangi türde miyomlara uygulanamaz?

• • Kötü huylu tümörlerde

• • Gebelik döneminde

• • Akut enfeksiyon olması halinde

• • Sayısı beşten fazla olan miyomlarda

• • Boyutu 10 cm den büyük olan miyomlarda

• • Ses dalgalarının geçişine engel olabilecek büyük ameliyat yaraları ve bağırsakların önde set olması halinde

• • Kontrast madde alerjisinin olması halinde

• • Saplı miyomlarda

• • MR yapılmasına engel olan durumlarda

Ameliyatsız akustik miyom tedavisi hastaların % 25 inde uygulanabilir. Tedavinin tamamı yaklaşık 4 saat içinde tamamlanır. Hastalara bu süre içinde sadece damardan yatıştırıcı ilaç verilir. Hastaların jinekolojik değerlendirilmesinden sonra, MR çekilerek miyomunun bu tedavi için uygunluğu belirlenir. Tedavi yapıldıktan sonra hastanın 6-12 ve 18 ayda jinekolojik muayenesi yapılır. Gerekiyorsa MR tetkikleri yeniden yapılır.

Miyom embolizasyonu tedavisi

Embolizasyon rahimde yerleşim göstermiş olan miyomların ameliyatsız olarak tedavi edilmesi işlemidir. Bu damar içinden yapılan ve cerrahi işlem gerektirmeyen bir tedavidir. Bu tedavide rahim korunur ve miyom tedavisi başarıyla yapılır.

Embolizasyon işlemi sırasında, anjiyografi kullanılarak hastanın kasık damarından bir iğneyle girilip, ince kateterle rahim ve miyomu besleyen atardamara ulaşılmaktadır. Daha sonra özel cihazlarla damarlar tıkanarak, miyomun beslenmesi kesilir. Bu tedavi % 90 hastada yakınmaları ortadan kaldıran bir uygulamadır.

Ameliyatsız miyom tedavisinin avantajları ( Miyom embolizasyonu )

• • Bu tedavi lokal anesteziyle uygulandığından, cerrahi yolla yapılan diğer tedavilere göre hastaları daha az etkileyen bir tedavi yoludur.

• • Genel anestezi kullanılmadığından, tedavi sonrasında yoğun bakım süreci olmaz. Hasta hemen yatağına gidebilir.

• • Hastada herhangi bir kesi ya da dikiş uygulaması olmaz. Uygulamada sadece damardan iğneyle girilir. Bu sırada kan kaybı olmadığı gibi, organ bütünlüğünün tamamen korunması söz konusudur.

• • Hastalar tedaviden sonra günlük yaşamına çok kısa sürede döner.

• • Yapılan araştırmalar hastaların % 90 ında tam iyileşme olduğu belirlenmiştir. Miyomların zamanla oldukça küçük boyutlara gerilediği belirlenmiştir.

• • Uygulanan tedavide birden fazla sayıdaki miyom tedavi edilebilir.

• • Miyom embolizasyonunu deneyimli girişimsel radyolog uyguladığı takdirde, klinik açıdan önemli olmayan risklerin dışında belirgin bir risk taşımaz.

Ameliyatsız miyom tedavisinin sınırlı olduğu alanlar neler?

• • Embolizasyon sonrasında geçici bir ağrı olabilir, fakat bu damardan verilen ilaçlarla kontrol altına alınabilir

• • Alerjik bünyesi olan hastalara özel önlemler alınmalıdır

• • Uygulama sonrasında enfeksiyon için korunma önlemleri alınmalıdır

• • Embolizasyon sonrasında hastaların hemen hemen yarısında, miyomla ilgili parçacıklar akıntı olarak dökülebilir. Bu daha çok miyomun rahim iç boşluğuna yakın olmasında etkili olur. Nadiren büyük parçalar için kürtaj gerekebilir.

• • Hastaların çoğunluğunda, miyom embolizasyonu sonrasında kısa sürede normal adet döngüsü olur. Yaşı 45 üzerinde olan kadınlarda ise, % 5 kadarında adet kesilmesi meydana gelebilir.

• • Çok az hasta grubunda işlemden olumlu yanıt alınamadığı için, farklı tedaviler uygulanması gerekebilir. Bu hastalar % 1 oranını geçmez.

• • Embolizasyon sonrasında kadınların çocuk sahibi olabilmeleri için, kesin bilgiler bulunmamaktadır. Ancak bu tedavinin uygulandığı bazı hastaların sonradan doğum yaptığı da bilinmektedir.

Ameliyatsız miyom tedavisi hangi hastalara uygulanamaz? 

Miyom embolizasyonu tedavisi klinik olarak miyomdan kaynaklanan şikâyeti olmayan kadınlara uygulanmaz. İltihabi rahatsızlığı olan ya da kanserli olduğundan şüphe duyulan miyomlara embolizasyon yapılamaz. Kadında gebelik olasılığı varsa, yine bu tedavinin uygulanma olasılığı yoktur. İyot alerjisi olanlarda, kronik böbrek hastalarında, zorunluluk olduğu zaman özel önlemler alınarak, embolizasyon tedavisi uygulanabilir.

Ameliyatsız miyom tedavisinin aşamaları

Hastanın önce ultrason, ( MR ) Manyetik Rezonans tetkikleriyle rahmi, üreme organları ile miyomları değerlendirmeye alınır. Bununla ölçümler yapılarak, organ ilişkileri incelenir. Hasta detaylı bir muayeneden geçirilir. Her şey uygun olduğu takdirde, tedavi için planlama yapılır. Kullanılan ilaçlar, alerjiler, tıbbi özgeçmiş sorgulanır. Hastanın gebelik sorgulaması da yapılır.

Tedavinin yapılacağı sabah hasta aç karnına gelir. Bu işlemde lokal anestezi yeterli gelir. Fakat hastanın gerilimde olmaması için, anestezi doktoru tarafından uygulama yapılır. Bu tedavi girişimsel radyoloji ünitesi anjiyografi salonunda uygulanır. Hasta steril koşullar altında yatırılarak, üzeri örtülür. Kasık atardamarından bir iğneyle girilir.

Ardından kataterle ince tüpler aracılığıyla hastanın atardamarına ilaç verilip, görüntüleme yapılır. Rahimde olan damarların detaylı değerlendirmesi ve miyomun görüntülenmesinin ardından, ince kataterle miyomun beslendiği damarlara girilir. Bunlara mikron boyutunda özel madde verilerek, miyomun beslenmesi tamamen kesilir. Rahimdeki miyomlar iki taraftan beslendiğinden, diğer tarafa da girilerek aynı işlemler uygulanır.

Miyom embolizasyonu bittikten sonra, anjiyografi çekimleriyle bu kontrol edilir. İşlem tamamsa, katater çıkarılır. Bu noktaya elle basınç uygulanır ve kanama olmaması sağlanır. Bu şekilde yapılan diğer anjiyografilerde olduğu gibi, hasta yatakta dinlenerek damarın iyileşmesi sağlanır.

Miyom embolizasyonu yaklaşık bir saat içinde tamamlanmış olur. Hasta gerekli kontrolleri yapılarak, yatak istirahati yapması için odaya alınır. Uygulamadan sonraki gün yeniden değerlendirilen hasta, ilaçları verilerek taburcu edilir.

Tedaviden sonra birkaç gün boyunca hastada halsizlik, kasık ve karında ağrı, hafif ateş, aralıklı kramp ağrıları gibi etkiler olabilir. Bunlar ilaçlarla kontrol altına alınabilir. Tedaviden sonraki gün hasta yürüyebilir, hafif günlük aktivitelerini rahatlıkla yapacak düzeye gelir. Ancak kendisini yormadan, aktif çalışmadan kendini korumalıdır. Hastada birkaç hafta süreyle akıntı olabilir. Bu zamanla düzene girer. Birkaç ay miyomda fazla küçülme olmaz. Fakat ardından miyomda yumuşama ve küçülme olmaya başlar. Hastada miyoma bağlı şikâyetler azalma gösterir. Bu iyileşme döneminde hastayla sürekli irtibat halinde olunarak, gerekli kontrollerin olması sağlanır. Bunun tam olarak yansıması 6 ayı bulur. Bu süre sonunda MR çekilerek miyomlar kontrol edilir.