Hamilelikte düşünecek çok şey var gibi görünebilir. Dengeli beslenme, vitamin alma, bol su içme, düzenli egzersiz, kaygıları kontrol altında tutmak, sol yana yatmak, başınızı ovalamak gibi onlarca şeyle ilgilenmek gerekir.
Amniyotik sıvı da radarınızda olması gereken konulardan birisi. Eğer düzeyleri sizi veya bebeğinizi tehlike altında bırakıyorsa, doktorunuz bunu söyleyecektir ve sonrasında ne yapacağınıza dair öneriler verecektir. Onun söylediği şeyleri yapmak önemli.
Amniyotik sıvı bebek gelişiminin çok önemli bir parçası. Bebeğin rahim içinde büyürken etrafında bulunan sıvıdır. Temel olarak şunlara yarar:
- bebeği bir amortisör gibi sarar
- bebeğin hareket etmesini sağlar
- bebeğin beden parçalarının normal gelişimine yardımcı olur
- bebeğin sıcaklığını düzenler
- enfeksiyonları önlemeye yardımcı olur
Amniyotik sıvı kordonun serbestçe yüzmesine izin verir ve böylece bebek ve rahmin yan kısımları arasında sıkışıp kalmaz.
İlk olarak amniyotik sıvının nasıl çalıştığına ve neden az olabileceğine bir bakalım. Sonrasında yardımcı olmak için kendi kendinize neler yapabileceğinize bakacağız.
Amniyotik Sıvı Nasıl İşler?
Bedeniniz gebe kaldıktan 12 gün sonra gibi çok erken bir dönemde amniyotik sıvı üretmeye başlar. Gebeliğin ilk yarısında, amniyotik sıvı kendi bedeninizin sıvılarından oluşur.
Gebeliğin ikinci yarısında, amniyotik sıvı bebeğin idrarından üretilir. Bu biraz garip gelebilir ancak bebeğinizin nefes almayı, yutkunmayı, sıvıları böbreklerinden süzmeyi ve işemeyi öğrenmesi için temel bir olaydır.
Amniyotik sıvı gelişen bebek için çok önemlidir ve bu nedenle miktarının az olması çok endişe vericidir.
Düşük Seviyenin Sebebi Ne Olabilir?
Düşük amniyotik sıvıya sebep olabilecek bir kaç şey var. Bunlar arasında şunlar var:
Erken yırtılan membran: Amniyotik keseniz doğum başlamadan yırtılır veya sızdırma yapmaya başlarsa olur. Hemen doktorunuzu arayın.
Plasenta problemleri: Plasenta bebeğe oksijen ve besin taşınmasında kritik rol oynar. Eğer doğru şekilde hareket etmezse veya rahim duvarından kopmaya başlarsa, bebek yeterince sıvı çıkışı yapamayacaktır çünkü yeterince besin alamayacaktır.
Doğum kusurları: Eğer bebeğin özellikle böbreklerinde fiziksel problemleri varsa, yeterince idrar üretemez ve bu da amniyon sıvısında azalmaya sebep olur.
Annenin sağlık sorunları: Aşağıdakiler gibi anne komplikasyonları amniyotik sıvı düzeylerinde düşmeye sebep olabilirler:
- preeklampsi
- diyabet
- yüksek tansiyon
- obezite
- dehidrasyon
Bu nedenle doğum öncesi kontrollerinize düzenli gitmek önemli.
Uzun gebelik: Amniyon sıvısı genelde gebeliğin 36. haftasından sonra azalmaya başlar ve 42. haftada muhtemelen çok düşük miktara gelir. Bu noktada artık bebeğinizi de bekliyor olabilirsiniz.
İlaçlar: Bazı ilaçlar, özellikle de tansiyon ilaçları, amniyotik sıvıda azalmaya sebep olabilirler.
Unutmayın
Üçüncü trimesterde düşük amniyotik sıvı düzeyleri çok yaygındır. Ancak gebeliğin ilk altı ayında düşüklük olduğunda komplikasyonlar daha ciddi olabilirler.
Bu nedenle doğum öncesi yeterli bakım önemlidir.
Olması Gereken Düzeyler
Amniyotik sıvınızın düşük olduğunu nasıl anlayabilirsiniz? Bunun için bir doktor ziyareti gerekir. Ultrason ile yeterince sıvı olup olmadığına bakabilirler.
Hamileliğin 24. haftasından önce veya çoklu gebeliklerde, amniyotik sıvı ultrason ile ölçülür.
Ultrason teknisyeni rahmi tarayacaktır ve amniyotik sıvının en derin olduğu noktayı bulmaya çalışacaktır. Normalde bu nokta 2-8 cm aralığında olur. 2 cm’den daha az olması sıvının az olduğu anlamına gelir.
24. haftadan sonra ölçmek için AFI adı verilen bir yöntem kullanılır.
Bu yöntemde bir önceki yönteme benzer bir yol kullanılır ancak bu defa farklı noktalardan ölçüm yapılır. Bunlar toplanırlar.
Normalde AFI değeri 5-25 cm olur. 5 cm’in altında olması sıvının az olduğu anlamına gelir.
Sorunu Çözmek
Amniyotik sıvı düşüklüğünün tedavisi sebebine ve düzeyine bağlı. Bazı vakalarda çözüm çok basit olurken, bazılarında daha fazla müdahale gerekebilir.
Daha fazla sıvı alın
Gebelikte bol su içmek ciddi bir fark yaratır. Bir çalışmaya göre su içmek gebeliğin 37-41 haftaları arasında olan kadınlarda amniyotik sıvı miktarını arttırmaya çok yardımcı oluyor.
Daha fazla araştırma gerekli olsa da sıvı almanın amniyotik sıvı düzeylerini arttırabildiği görülüyor.
Su içmenin hamile olsanız da olmasanız da bir zararı olmadığı için bu iyi bir yöntemdir.
Amniyoinfüzyon
Bu yöntemde doktor rahim ağzından amniyon kesesine tuzlu su çözeltisi doldurur.
En azından geçici olarak amniyotik sıvı miktarını arttırabilir. Bebeğin ultrasondaki görüntüsünü iyileştirmek veya kalp ritmi anormalse doğumdan önce kullanılabilir.
Yapılan bir araştırmaya göre yeterince amniyotik sıvı yoksa bebeğin ortamını iyileştirmek için iyi bir tedavidir.
Doğumdan önce amniyosentez ile sıvı enjeksiyonu
Amniyosentezde ince bir iğne kullanılarak karın bölgesinden amniyotik keseye giriş yapılır.
Eğer doğumdan önce veya doğum sırasında sıvı düzeyleri düşükse, doktor doğum öncesi amniyosentez ile sıvı verebilir. Böylece bebeğin hareketliliği korunabilir ve kalp ritmi düzenli olur, bu da sezaryen doğum ihtimalini azaltır.
Serum verilmesi
Doktor serum takılmasını önerebilir. Bu özellikle bulantı ve kusma nedeniyle dehidrasyon varsa yardımcı olabilir.
Temel olarak bedeninize sıvı eklemenin bir diğer yoludur.
Önceden varolan sebeplerin tedavisi
Düşük amniyotik sıvı miktarı yüksek tansiyon veya diyabet gibi diğer problemlerden kaynaklanabildiği için, bunları tedavi etmek sıvı miktarını düzeltebilir. Bunun için ilaç almak, kan şekeri takibi veya doktora daha fazla gitmek gerekebilir.
Önceden varolan rahatsızlıklar gebelikte başka sorunlar da yaratabilirler ve bu nedenle onları tedavi etmek önemli.
Yatak istirahati
Yatak istirahati artık gebelikte çok tercih edilen bir tedavi değil ama bazı doktorlar amniyotik sıvı düşüklüğünde hala bu tedaviyi yazabiliyorlar.
Yatakta dinlenmek plasentaya giden kan akışını iyileştirebilir ve böylece amniyotik sıvı miktarı artabilir. Genelde ikinci veya üçüncü trimesterdeyseniz ve doktor doğum için beklemeyi umarsa verilir.
Kolay değildir ancak rahatlamaya çalışın. Dizi izleyebilir veya etrafınızdaki insanlardan destek alabilirsiniz.
Ekstra takip
36 hafta gebelikten öncesindeyseniz, doktor ekstra takip isteyebilir. Sizi daha fazla görür ve bebeğin iyi olduğundan emin olmak için ek testler isteyebilir.
Bu testlerde non-stress testi olabilir ve göbeğinize takılan stickerlar ile sancılarınız ve bebeğin kalp ritmi ölçülür. Ayrıca daha sık biyofiziksel profil gerekli olabilir ve bu sayede bebeğin hareketleri ve amniyotik sıvı düzeyleri gözlemlenir.
Bu korkutucu görünebilir ancak ekstra takibin bazı bonusları da var: Bebeği daha sık görürsünüz ve ayrıca doktor her türlü sorunu daha önceden görür.
Beslenme
Sağlıklı beslenme gebelikte çok önemli olsa da, onun amniyotik sıvı düzeylerini etkilediğini gösteren çok az kanıt var.
Sadece hayvanlarda yapılan bazı çalışmalarda annenin bol yağlı beslenmesi halinde amniyotik sıvı düzeylerinde hafif bir olumsuz etki olduğu görülüyor.
Amniyotik sıvının arttırılması için stevia adlı tatlandırıcının kullanımına dair bazı dedikodular olsa da, bunu destekleyecek bir araştırma yok. Hatta tam tersi doğru olabilir. Bazı ön çalışmalarda gebelikte yapay tatlandırıcılar kullanmanın bebeğin hayatının ileri dönemlerinde metabolik bozukluk yaşama ihtimalini arttırabildiği görülüyor.
İşleri daha da karıştıran şey ise stevianın doğal mı yapay mı olduğu tartışması. Yine de güvende kalmak istiyorsanız uzak durun.
Doğal çözümler
Amniyotik sıvı miktarını arttırmak için doğal çözümlere dair pek bir araştırma yok.
Bazı internet siteleri ve videolarda doğal çözümler sunulsalar da, amniyotik sıvı düşüklüğü ciddi bir tıbbi rahatsızlıktır ve doğru tedavi edilmezse bebeğinize etki edebilir. Doktor tarafından takip ve tedavi edilmeli.
Yapılabiliyorsa doğal şeyleri hepimiz istiyoruz. Ancak burada kanıtlanmamış bir çözüm çok riskli olabilir.
Doğum
Gebeliğiniz 36. haftayı geçtiyse, tebrikler! Doktor bebeği erken doğurmanızı önerebilir. Bu duygusal olarak sizi bira zorlayabilir ancak gebeliğin son ayında doğan bebeklerin sağlığı genelde mükemmel oluyor.
Yeterince amniyotik sıvı olmayan bir gebeliğe devam etmenin riskleri ise yüksek. Bu riskler arasında ölü doğum, kordon ezilmesi ve dışkı yutmak bulunuyor.
Doktor erken doğumun risk ve faydalarını size bildirecektir ancak pek çok bebek yan etki görmeden erken doğum yaşıyor.
Doktorunuzla Konuşun
Amniyotik sıvı düşüklüğü gebelikte her an olabilir ancak genelde bitiş çizgisine yakın olduğunuzda yaygınlaşır. Bebeğin sağlığı üzerinde ciddi etkileri olabilir ve doktor tarafından doğru şekilde tedavi edilmelidir.
Bebeğin normalden daha az hareket etmesi veya vajinadan sıvı gelmesi gibi belirtileri vardır ve hemen doktorunuzu aramanızı gerektirirler.
Eğer endişe ediyorsanız, doktorunuzu bir arayın. Amniyotik sıvı miktarınız düşükse, doğum da dahil olmak üzere bebeğinizi sağlıklı tutmaya yardımcı olacak pek çok tedavi var.
