Başarısız Tüp Bebek Sonrası Yeniden Denemeler

Tüp bebek tedavisi; doğal yolla gebeliğe engel olan pek çok kısırlık sebebini saf dışı bırakan bir tedavi yöntemi olduğu için de kısırlık sorunu yaşayan çiftler için önemli bir umut kaynağıdır. Tüp bebek tedavisinde; öncelikle kısırlığa sebep olan faktörler belirlenir ve bunları düzeltecek tedavi uygulamaları yapılır. Bunların ardından anne adayının yumurtlamasını kolaylaştıracak, yumurta kalitesi ve sayısını artırabilecek yumurtlama tedavileri uygulanır.

Aynı şekilde yumurta toplama aşamasında elde edilen yumurtalarda en kaliteli olanları döllenme için seçilir. Yine erkekten alınan meninin içinde bulunan spermlerden de gebelik için en uygun olanları seçilir, hatta erkeğin menisinde sperm bulunamazsa özel cerrahi işlemlerle sperm elde edilir. Bu spermler de özel solüsyonlar içinde bekletilerek sperm kalitesinin artması, daha kaliteli spermlerle döllenme yapılması amaçlanır. Sonrasında mümkün olan en uygun sperm ve yumurta bir araya getirilerek elde edilen embriyolardan en kaliteli olanlar seçilir ve anne adayının rahmine transfer edilir. Tüm bunlar göz önünde bulundurulduğunda tüp bebek tedavisi ile gebelik elde edebilme şansının yüksek olduğu, sağlıklı bir bebek dünyaya getirebilmenin mümkün olduğu söylenebilir.

Tüp bebek yönteminde başarı oranı ne kadardır?

Tüp bebek tedavisi yukarıda da anlatıldığı üzere tüm aşamaları uzmanlar tarafından özenle gerçekleştirilen bir tedavi yöntemidir. Dolayısıyla da yüksek oranda başarı beklenmektedir. Aynı bağlamda tüp bebek tedavisinde başarı oranlarını belirleyen temel unsurların başında kadının yaşının geldiği söylenebilir. Çünkü kadınların üreme hücrelerinin sayısı ve kalitesi erkeklere göre çok daha erken dönemde düşmektedir.

Başarılı bir tüp bebek için de kaliteli embriyolar, kaliteli embriyolar için de mümkün olan en sağlıklı sperm ve yumurta hücreleri olmalıdır.

Yani kadının yaşının ilerlemesiyle yumurta kalitesinin ve sayısının azalıyor olması ciddi bir sorun teşkil ediyor. Bu bağlamda tüp bebek uygulamalarında uzmanlar kadının yaşını 35 yaş altı olmasının başarı şansını artırmak adına çok önemli olduğunu söylemekteler. Ama kadının yaşı ne kadar genç olursa olsun kısırlığa sebep olan diğer faktörler de göz önünde bulundurularak tüp bebek tedavisinde başarı için ortalama yüzde 60 şans verilmektedir. Elbette ki yaş ilerledikçe bu oranlar da düşmektedir. Örneğin kadının yaşı 45 olduğunda bu oran yüzde 5’e kadar inebilmektedir.

Tüm faktörler göz önünde bulundurularak genel bir tüp bebek başarı oranı vermek gerekirse de % 40 civarında bir başarıdan bahsedilebilir.

Üremeyi ve özellikle de üremeye yardımcı tedavilerle gebe kalmayı zorlaştıran etkenler yaşın dışında, erkek spermlerinin normal düzeyde olup olmaması, kadın yumurtalarının kalitesi ve rahimde bir sorunun olup olmaması gibi sıralanabilir. Yani başarılı bir tüp bebek tedavisi denemesi için birçok faktörün birlikte olumlu seyretmesi gerekiyor. Dolayısıyla da başarı şansı pek çok etkene bağlı olarak azalıp artabiliyor.

Aşağıdaki videoda bu konuda detaylı bilgi vermeye çalıştım.

Başarısız olan tüp bebek denemeleri daha sonraki denemeleri ne yönde etkiler?

Tüp bebek tedavisine henüz başlanmadan önce uzmanlar kısırlık etkenlerini ortadan kaldıracak bazı uygulamaları yaptığından başarı şansı artmakta ve başarısız bir denemenin ardından uygun olan dönemde yeni bir deneme yapılabilmektedir. Ancak uzmanlar genellikle her tüp bebek denemesinden sonra yapılan denemelerde bir öncekinin yarısı kadar şans vermekteler.

Oysaki ilk tüp bebek denemesinde başarısız olduktan sonra bu başarısızlıkların incelenmesi yapılarak gözden kaçırılmış olan sorunlar tespit edilir ve buna göre hangi yolun izlenmesi gerektiği belirlenerek başarı şansı artırılabilir. Üreme tıbbındaki yenilikler her geçen gün yeni imkanlar sunabilmektedir. Örneğin; yumurta sayısı ve kalitesinde sorun olan kadınlara yumurtlama tedavisi uygulanıyor, yumurtalık yaşlanması yaşayan kadınlarda PRP ile yumurtalıklar gençleştiriliyor, sperm sayısı az ya da spermlerde morfolojik bozukluklar olan erkekler için kaliteli tek bir sperm hücresiyle mikroenjeksiyon, rahim zarının yeterince kalınlaşamıyor olmasında kaynaklanan tutunma sorunlarında PRP ile rahim zarının olgunlaştırılması gibi pek çok tedavi yöntemi sayesinde çok ciddi kısırlık vakalarında bile tüp bebek tedavisi ile gebelik elde edilebiliyor. Bu bağlamda bakıldığında ikinci denemede başarı şansı da artmış olabiliyor.

Çiftler en fazla kaç kez tüp bebek denemesi yaptırabilir?

Tüp bebek tedavisi; maddi ve manevi açıdan çifti zorlayabilecek bir tedavi yöntemidir. Bu bakımdan da her yapılan tüp bebek denemesi  hem maddi hem de manevi güce bağlıdır. Genel olarak bakıldığında çiftler 2 veya 3 denemede başarılı bir gebelik elde edebilir, eve canlı bebek götürebilir. Tüm koşulların olumlu seyrettiği çiftlerde uzman kişiler tarafından, donanımlı bir merkezde yapılan ilk tüp bebek denemesinde başarılı olma şansı % 40 civarındadır. İlk denemede başarısız olunması durumunda ise başarısızlığa sebep olan etkenler bulunup onlar saf dışı bırakıldıktan sonra daha doğru bir yaklaşımla gerçekleştirilen tüp bebek denemesinde gebelik gerçekleşme olasılığı da yükselir. Bu bakımdan ilk başarısız denemeden umutsuzluğa kapılmamak gerekir.

Aslında normalde 10 denemeye kadar tüp bebek yapılabilir. Ama uzmanlar her denemede başarı oranının düşeceği ve yapılacak olan tetkiklerin artması ile maliyetin de yükseleceği görüşündeler. Bu bakımdan genellikle uzmanlar belli bir sayı vermese de ilk 3 denemede çiftlerin çoğunun gebelik elde edebildiği ve 6 denemeden sonra başarı oranının düşmesinden dolayı yapılmasının pek uygun olmadığı görüşündeler. Çünkü sadece çok nadir vakalarda daha fazla denemeden sonra hamilelik oluştuğu görülmüştür.

Başarısız olan tüp bebek denemelerinden sonra tedavi tekrarlanmalı mıdır?

Başarısız bir denemenin ardından umutsuzluğa kapılmadan tüp bebek başarısızlığını etkileyen faktörler araştırılmalı, kadının yaşı da göz önünde bulundurularak buna göre ileri derecede tetkikler yapılmalıdır. Kadının yaşı ilerledikçe yumurtaların genetik yapısında bozulmalar olduğu, sayı ve kalite bakımından da risk ortaya çıktığı unutulmamalıdır. Bu bakımdan kadının hem ilk tüp bebek denemesi hem de başarısızlık durumunda sonraki denemeler için fazla beklememesi doğru olur. Başarısız denemenin ardından yapılan tetkikler ve kadının yaşının etkisi de göz önünde bulundurularak olası başarı oranları hesaplanmalı, ilk denemelerdeki olumsuzlukları değerlendirerek çok fazla vakit kaybetmeden yeniden deneme yapılmalıdır.

Tüp bebek denemelerinde iki deneme arasındaki süre ne kadar olmalıdır?

Başarısız bir tüp bebek denemesi anne ve baba adaylarını maddi ve manevi açıdan yormuş, strese sokmuş ve de hayal kırıklığına uğratmış olabilir. Tüp bebek tedavisinde anne adayının kendini huzursuz ve stres altında hissetmesinin başarıyı olumsuz etkileyeceği unutulmamalıdır. Bu bakımdan ikinci bir deneme için en az bir ay, hatta mümkünse birkaç ay beklenmelidir.

Bu süre bedensel bir gereklilikten çok çiftin ve özellikle de kadının ruhen buna kendilerini hazır hissetmeleri için gerekmektedir. İkinci bir deneme için doğru zamana, çiftin isteği ve doktorun uygun bulduğu döneme göre karar verilir, gerekliliklere ve isteğe göre de süre uzatılabilir. Ancak bu kararı verirken anne adayının yaşı da göz önünde bulundurulmalıdır. 40 yaş ve üzeri bir kadında tüp bebek başarı oranı düşeceği için çok beklemeden bir sonraki deneme yapılması uygun olur.