Doğum kontrolünün pek çok özelliği var: cildinizi temizleyebilir, adetleri düzenleyebilir, durdurabilir ve elbette gebeliği önleyebilir. Bu nedenle yıllardır hap alıyorsanız, bıraktığınızda ne olacağına dair biraz gerginlik hissedebilirsiniz.
Çoğu zaman kadınlar hapı bıraktıklarında pek bir fark görmezler. Ancak doğum kontrol hapını özel bir sebeple alıyorsanız, yani sivilce ve sancıları hafifletmek gibi sebepleriniz varsa, almadığınızda bu belirtilerin geri döndüğünü görebilirsiniz.
Kadınların gördükleri değişimlerin büyük kısmı zaten doğum kontrol haplarını en başta alma sebepleri ile bağlantılı oluyor.
Doğum kontrol hapını bırakmanın yan etkileri hangi türü aldığınıza göre ve dozaja göre de değişir. Aynı hapı alan iki kadın bırakınca tamamen farklı etkiler yaşayabilir. Yine de doğum kontrol haplarını almayı bıraktığınızda ortaya çıkabilen bazı yaygın belirtiler var. Beklemeniz ve beklememeniz gerekenler şöyle:
Hemen Hamile Kalabilirsiniz.
Hayır, bedeninizin doğum kontrolünü sistemden temizlemek için zamana ihtiyacı yok. Çoğu kadın için normal yumurtlama süreci bir iki aya başlar ve araştırmalardan birisinde kadınların %20’sinin doğum kontrolünü bıraktıktan sonra bir ayda hamile kalabildiği görülüyor. Ancak iğneleri bıraktıktan sonra bu süre daha uzun olabilir. Eğer hamile kalmak istemiyorsanız, hapı bıraktığınız anda kondom veya diğer önleme yöntemlerini kullanmaya hemen başlamalısınız.
Kilonuz Muhtemelen Aynı Kalacaktır
Bir kaç kilo vermek için doğum kontrol hapını bırakmayın. Pek çok kadın hap nedeniyle kilo aldığını düşünse de, bilimsel araştırmalarda kilo alımı ve doğum kontrol hapları kullanımı arasında bir bağlantı bulunamadı. 2014 yılında 49 alakalı çalışmaya dair yapılan bir değerlendirmede, doğum kontrolünün kilo üzerinde pek bir etkisi olmadığı görülüyor. Doğum kontrol haplarına başlamanın veya bırakmanın kiloyu etkilediğini gösteren kesin bir kanıt yok. Ancak bunun bir istisnası var: sadece progestin içeren doğum kontrol iğneleri bazı kadınlarda kilo alımına sebep olabiliyorlar.
Cildiniz Bozulabilir
En yaygın tür olan kombinasyon doğum kontrol haplarında östrojen ve progestin bir arada bulunur ve pek çok kadın bunları alınca sivilcelerin azaldığını görür çünkü bedenin androjen düzeyleri düşer ve androjenler ciltteki yağı üreten hormonlardır. Bu nedenle hapı bırakınca, özellikle adet dönemlerinde hormonlar dalgalanırken, yeni sivilceler görebilirsiniz.
Bu nedenle hapları bırakınca hap almaya başlamadan önceki sivilce belirtileri geri dönebilirler. Eğer hapı bırakmayı tercih ederseniz hormonal akneleri kontrol etmeyi sağlamanın temizleyiciler, stresi azaltmak ve probiyotik takviyeler almak gibi diğer yolları mevcut.
Biraz Saç Dökülmesi Olabilir
Doğum kontrol hapını değiştirmek veya tamamen bırakmak telojen effluviumu tetikleyebilir. Bu, saçların dökülmesine sebep olan geçici bir rahatsızlıktır. Telojen effluvium genelde altı ay sonra, vücut doğum kontrol hapının yoksunluğuna alışınca geçer. Hormon kaynaklı saç dökülmesine sahip olan bazı kadınlarda hap kullanımı bu durumu durdurabilir ancak hapı bırakınca tekrar geri gelebilir. Bununla birlikte saç dökülmesi karmaşıktır ve genelde stres gibi diğer faktörlerle de alakalıdır.
Çoğu kadın doğum kontrol hapını bıraktığında saç dökülmesinde çok büyük etkiler görmez. Ancak bazı kadınlarda tüylenme artabilir ve bu illa ki kafada olmaz. Eğer vücut çok fazla androjen üretirse koyu, kalın tüyler yüz, sırt, göğüs gibi istenmeyen noktalarda ortaya çıkabilirler. Polikistik over sendromu genelde bunun en yaygın sebebidir.
Adetleriniz Daha Ağır Geçebilir ve Daha Az Düzenli Olur
Doğum kontrol haplarının en büyük faydalarından birisi adet döngüsünü düzenlemesidir. Genelde adet kanamalarını hafifletirler ve adet ağrılarını azaltırlar. Bıraktığınız zaman adet kanamalarının düzensiz olması, fazla ağır veya hafif olması, süresinin değişken olması ve sancılı olup olmamanız mümkün olabilir.
Yıllardır hap kullanan bazı kadınlar döngülerinin genelde çok düzenli olduğunu düşünürler. Ancak hapı bıraktıklarında aslında o kadar da düzenli olmadığı görülür. İki üç aydan sonra belli bir düzen oluşmalı.
Hapı bırakınca ortaya çıkabilecek bir diğer sürpriz ise PMS’tir. Zaten pek çok kadın en baştan bu sebeple hapa başlar. Eğer PMS’i hafifletmek için hap almaya başladıysanız, bırakınca da ruh halinde kötüleşme ve sinirlilik gibi bazı belirtiler daha fark edilir olmaya başlayınca şaşırmamalısınız.
D Vitamini Düzeyleriniz Düşebilir
Journal of Clinical Endocrinology & Metabolism’de yayınlanan yeni çalışmalardan bir tanesinde, doğum kontrol hapını bırakan kadınların pek çoğunun D vitamini düzeylerinde düşüş yaşadığı görülüyor. Bu özellikle gebe kalmaya çalışan kadınlarda problem kaynağı çünkü D vitamini gebelikte bebeğin iskelet gelişimini destekliyor.
Bu nedenle doğum kontrol hapını bıraktığınızı doktorunuza söyleyin ve D vitaminini arttırmak için ne yapılması gerektiğini sorun. Muhtemelen dışarıda daha fazla vakit geçirmek, yağlı balıklar gibi D vitamini zengini gıdalar almak ve takviye almak gibi şeyler önerecektir.
Göğüsleriniz Farklı Hissettirebilir
Pek çok kadın adet döneminden önce göğüslerinin ağrıdığından bahseder ve bu süt bezlerinin gelişimini sağlayan ve adetten önce salgılanan progesterondaki artıştan kaynaklıdır. Doğum kontrol hapları hormon düzeylerini düzenlediği için, bazı kadınlarda bu belirti ortadan kalkabilir. Yani hapı bırakmak yumurtlamadan sonra göğüslerin tekrar biraz hassaslaşmasına sebep olabilir.
Ancak göğüslerde gerginlik hapı kullanmanın da bir yan etkisi olabilir. Eğer doğum kontrol hapı alırken ayın belli zamanlarında göğüslerinizde aşırı hassaslık oluyorsa, hapı bırakınca bu durum geçebilir. Bu kadınlar için hapı bırakmak normal göğüs dokusunu geri getirecektir ve gerginlik olmayacaktır.
Ayrıca memelerin görünümünde ufak değişimler de olabilir. Bazı kadınlar hapı bırakınca göğüslerinde biraz küçülme görebilirler.
Başınız Daha Fazla Ağrıyabilir
2004 yılında yapılan bir çalışmaya göre adet döneminde kadınların yarısı migren geçirdiğini söylüyor. Bunun sebebi muhtemelen östrojen düzeylerindeki düşüş. Bazı doğum kontrol hapları adetleri bitirebilir veya aralarını açabilirler ve bu nedenle migreni önleyebilirler. Bu kadınlar için hapı bırakmak baş ağrılarının tekrar sık hale gelmesine sebep olabilir.
Libidonuz Etkilenebilir
Hapı ilk almaya başladığında cinsel isteği etkilenen kişiler var ve bu muhtemelen hormon üretimi ile alakalı. Bu kadınlar doğum kontrol hapını bıraktıklarında libidolarında artış yaşayabiliyorlar.
Ancak her kadın farklı ve bazıları için cinsellik korunma olmazsa daha stresli bir durum olabilir.
Gebelik riskini azaltmak, kadın için cinsellikten daha fazla keyif almanın bir yolunu sağlayabilir.
