Hamilelikte Anksiyete Neden Olur, Nasıl Geçer?

Hamilelik süreci, anne adayının fizyolojisinde olduğu kadar psikolojisinde de çok önemli değişiklikler yaratmaktadır. Hamilelik öncesindeki döneme göre çok daha sıra dışı olan bu dönem elbette ki olumlu olduğu kadar olumsuz da etkiler göstermektedir.

Bu bağlamda gebelik öncesinde yaşanmayan hafıza sorunları yaşanabiliyor, anksiyete bozukluğu, depresyon gibi psikolojik rahatsızlıklar da ortaya çıkabiliyor. Gebelikte yaşanan fiziksel ve ruhsal sorunlar bir yandan anne adayının yaşadığı hormonsal değişimlerle ilgili olmakta, diğer yandan ise hamilelik ve beraberinde getirdiği duygusal yük de bu rahatsızlıkları tetiklemektedir.

Hamilelikte yaşanan hafıza ile ilgili sorunlar, daha çok bebek sahibi olmakla ilgili anksiyete kaygı türünden duyguların yol açtığı bir hamilelik psikolojisinden kaynaklanmaktadır.

Hamilelik döneminde anne adayının hafızasının zayıflaması sıklıkla yaşanan bir sorundur. Çünkü bu süreç boyunca anne adayının aklı, fikri sürekli bebeğinin sağlıklı doğması ve özellikle de normal doğum konusundaki çeşitli düşüncelerle doludur. İşte bu sebeple de yaşam içindeki diğer konulara yeterince özen gösteremeyerek bir şeyleri unutmaya başlayabilir. Bunlar genellikle çok ciddi hafıza sorunları değildir, eğer anne adayı sadece basit detayları unutuyorsa, bu sorun hamilelik sonrasında kendiliğinden ortadan kalkacaktır. Ancak bu unutkanlık ve yanında günlük yaşamını olumsuz etkileyen ekstra şiddetli bir kaygı, endişe durumu söz konusu ise bir uzmandan yardım alınması gereken boyutta bir sorundan bahsedilebilir.

Hamilelikte anksiyete tehlikelidir!

Kişinin herhangi bir konuda ya da hayata dair her konuda çok ciddi bir endişe halinde olması sorunu olan anksiyete; başka bir deyişle aşırı kaygı, kişinin her an kötü bir şey olacakmış hissine kapılması halidir. Yaşanan bu kaygı bozukluğu, normal kaygıdan öte çok ciddi bir kaygı hissettirir ve kişi bu durumda sürekli olarak kendisinin veya yakınlarının başına kötü bir şey geleceği endişesi taşır.

Anksiyete bozukluğu yaşayan kişiler, endişelerinin aşırı ve yersiz olduğunu zaman zaman fark etseler de, endişelerini bir türlü kontrol edemezler ve sakinleşemezler. Yaşanan bu olumsuz düşüncelere bir de bebeğin sağlıklı olup olmadığı, doğum ve doğum sonrasıyla ilgili endişelerin eklenmesiyle, hamilelik döneminde depresyon ve anksiyete bozukluğunda artış görülebilir, hem bebeğin hem de anne adayının sağlığını, yaşamını ciddi anlamda tehdit edebilir.

Hamilelikte anksiyete kendini nasıl gösterir?

Hamilelikte görülebilen psikolojik rahatsızlıklardan biri olan depresyon, anne adayının hiçbir şeyden keyif alamaz, asla mutlu olamaz hale gelmiş olmasıyla kendini gösterir. Böyle bir durumda anne adayının yeme alışkanlıklarında değişiklik, unutkanlık, anksiyete, değersizlik duygusu ve cinsel arzunun yok olması gibi başka semptomlar da eşlik eder. Bu durum erken dönemde teşhis edilmezse, önleyici tedbirler alınmazsa, anne adayının hamileliğinden keyif alamamasına, hatta belki de bebeğine ya da kendine zarar vermesine bile sebep olabilir.

Hamilelikte anksiyetenin etkileri nelerdir?

Anne adaylarının hamilelik döneminde endişeli hissetmesi, zaman zaman ruhsal çöküş yaşamaları alışılmadık veya beklenmeyen bir durum değildir. Hatta son derece doğal bir durumdur. Fakat normal şartlar altında bu endişe ve kaygının günlük aktiviteleri olumsuz yönde etkileyecek düzeyde olmaması gerekir. Aksi halde anne adayı ve bebeğe zarar verebilir ve aşağıdaki durumlar ortaya çıkabilir.

Sık sık çarpıntı ve göğüste sıkışma hissi,

• Vücutta titreme,
• Şiddetli baş dönmesi,
• Nefes alıp verirken güçlük,
• Göğüste ağrı,
• Uykusuz, uyku arasında sık sık uyanma,
• İştahsızlık,
• Aşırı sinirli ruh hali,
• Panik atak sendromu,
• Aşırı üzüntülü ve kaygılı ruh hali,
• Obsesif düşüncelere kapılma,
• Yüksek tansiyon,
• Şiddetli baş ağrısı,
• Düşük,
• Erken doğum

Hamilelikte anksiyete bozukluğunun neden olduğu tüm bu yukarıdaki sonuçlar, bebeğin gelişimini ciddi anlamda olumsuz etkileyebilir. Zira bebeğin sağlıklı gelişimi için öncelikle anne adayının sakin, huzurlu ve mutlu olması gerekir.

Hamilelikte panik atak

Tıpkı anksiyete gibi panik atak da yine hamilelerde rastlanan psikolojik rahatsızlıklardan birisidir. Anne adayı terleme, titreme, aldığı nefesin yetmediğini hissetme, uyuşma, kalp krizi geçireceği ya da öleceği kaygısını taşıma gibi şikayetler hissettiğinde panik atak yaşamaktadır. Anne adayının panik atak yaşaması, normal doğum sırasında sıkıntılar ortaya çıkmasına neden olabilir.

Bu yüzden anne adayında panik atak belirtileri görüldüğünde mutlaka erken dönemde tedavi edilmelidir.

Panik atak yaşayan anne adayları nefes egzersizleri, spor gibi aktivitelerle stresi azaltabilir ve psikoterapi yoluyla da tıbbi tedavi yapılabilir. Hamilelikte panik atak vakalarında ilaç tedavisi ise rahatsızlığın çok ciddi olduğu, intihar düşüncesinin yoğun olarak yaşandığı vakalarda uygulanmaktadır.

Kimler hamilelikte anksiyete açısından yüksek risk taşır?

Hamilelikte anksiyete bozukluğu, aslında çok sık da değil, çok nadir de değildir. Özellikle hamilelikle ilgili tereddüt ve endişeleri olan anne adayları anksiyeteden mustarip olurlar. Normal şartlar altında bebeğin sağlığı konusunda endişelenmek her anne adayı için sıradan bir durumdur.

Ancak herhangi bir olumsuz bir gösterge olmamasına rağmen sürekli kaygı içinde bulunmak anksiyeteye işaret ediyor olabilir. Gebelik öncesinde de normal hayatıyla, sevdikleriyle ilgili ciddi kaygıları olanlar, özellikle de gebelik öncesinde tanı konmuş bir anksiyete bozukluğu olan kadınlar mutlaka öncelikle tedavi olmalı, ardından gebe kalmalılar.

Bu bağlamda gebelik öncesinde de aşırı kaygılı, endişeli bir yapısı, durumu olan kadınların hamilelik döneminde anksiyete bozukluğu yaşama riskleri çok yüksektir.

Hamilelik döneminde endişe ve kaygıyı azaltan doğal çözüm önerileri!

Anne adayları yaşadıkları hormonsal değişimlerin etkisiyle anksiyete bozukluğuna daha yatkın olabiliyorlar. Ancak kaygılarıyla başa çıkmak için anne adayı bilmelidir ki, hissedilen kaygılar yersiz değil, ancak tamamen haklı da değil.

Hamilelik döneminde anksiyete tedavisi için ilaç kullanmak bebeği olumsuz yönde etkileyebileceği için anne adayı mutlaka doktor kontrolünde doğal yöntemlerle anksiyetenin olumsuz etkilerinden kurtulmaya çalışmalıdır. Bu bağlamda aşağıdaki tavsiyeler faydalı olacaktır.

Her gün düzenli olarak egzersiz yapmalı, günlük 30 dakika yürüyüş yapmak, hem fiziksel hem de psikolojik sağlık için oldukça faydalıdır.

Kendini yoran ve stres düzeyini arttıran işlerden uzak durmalı, yeterince dinlenmeye özen göstermeli.

Kısa bir tatile çıkmalı, biraz ortam değişikliği iyi gelir.

Anne adayının uykusuz kalması stresi tetiklemektedir. Bunun için anne adayı uyku saatini düzene sokmalı, mümkünse her gün aynı saatte yatağa gitmeli, yeterince uyumalı.

Eşle, arkadaşlarla ve aile üyeleriyle zaman geçirmeli, yalnız kalmak endişe düzeyini artırabilir ve depresyona sebep olabilir.

Mutsuz eden ve stres düzeyini artıran ortamlardan uzak durmalı.

Kitap okumak, film izlemek, müzik dinlemek gibi rahatlatıcı hobilere zaman ayırmalı.

Bazı kokuların insanları rahatlatıcı etki gösterdiği bilinmektedir. Herkes için bu kokular farklı olsa da genel olarak evde lavanta, gül ve yasemin kokularının olması, bunların doğal aromalı yağların olması anne adayını rahatlatabilir.

Özellikle de lavanta yağını bileklere sürerek sakinleşmek mümkün olabilir.\

Gebelikte hem rahatlamak hem de kilo kontrolü için meditasyon ve hamilelik yogası önerilir. Bu şekilde rahatlatıcı hareketler ve nefes egzersizleri, anne adayının negatif düşüncelerden uzaklaşmasını sağlayarak endişelerini hafifletmeye yardımcı olur. Bunun için bir yoga sınıfına katılmak ya da internette bir uygulamayı takip ederek evde tek başınıza yapmak iyi gelir.

Hamilelikte anksiyete sorunuyla ilgili mutlaka doktora başvurmak ve bu durum konusunda kendine de doktora da dürüst davranabilmek önemlidir. Eğer psikolojik destek almayı gerektiren bir sorun varsa doktor en uygun çözüm yolunu sunacaktır.