Gebeliğin başından sonuna kadar, anne adayları ve gebeliği takip eden doktor tarafından bebekle ilgili her bir ayrıntı çok merak edilir. Özellikle de bebeğin kalp atışlarının dinlendiği süreç anne ve baba adayları için çok önemlidir.
Bebeğin kalp atışları, her daim farklılık göstermekte, özellikle de bebek hareket ettiği dönemde fetal kalp atım hızında geçici bir artış yaşanır. Gebelikte non stress test adı verilen NST’nin temeli de bebeğin kalp atışlarından temel almaktadır. Normal süreçte bebeğin kalp atım hızı sabit değil, saniyeler içerisinde değişim gösteren bir seyir izler. Bebeğin kalp atım hızının seyri variabilite olarak adlandırılır.
Bebeğin kalp atım hızının, variabilitenin kaybı; bebeğin aldığı oksijen seviyesinin kalp atım hızını düzenleyen merkezi sinir siteminin içindeki hücrelerde fonksiyon kaybına neden olabilecek kadar düştüğünü göstermektedir.
Variabilite kaybı, fetüsün strese olan direncinin en alt seviyede olduğunu gösterir.
Gebeliğin son dönemine girildikten sonra gebeliği takip eden doktor, sık sık NST, non stres testinden bahseder. Gebeliğin ileri haftalarında fetüsün sağlıklı olmasının en önemli belirtileri; fetüsün hareketleri ile kalp atımında artışların tespit edilmesini sağlayan tetkik olarak NST’dir.
NST tekniği
Gebelikte NST uygulamasındaki amaç bebeğin hareketleri ile birlikte kalp atım hızındaki artışın saptanabilmesidir. NST yapıldığı anda; bebeğin uykuda olması ya da gebeliğin hangi haftasında olduğu gibi faktörler sonucu etkiler. Bu sebeple de 28 haftadan daha küçük gebeliklerde NST yapılmaz. NST’nin en iyi sonucu verebilmesi için anne adayı yemek yedikten 2 saat sonra yapılması gerekir.
NST yapılması için anne adayının karnına 2 tane prob bağlanır. Bunlardan biri rahmin sertliğini saptarken, diğeri de kalp atım hızını kağıt üzerine kaydetmektedir. NST için anne adayının eline bir buton verilir ve bebek her hareket ettiğinde anne adayı bu butona basar. NST yapılırken anne adayı, 2 saat boyunca fiziksel aktivitede bulunmaz ve kesinlikle sigara içmez.
NST gebelikte ne amaçla uygulanır?
NST gebelikte anne rahmindeki fetüsün ne kadar sağlıklı olduğunu belirlemede kullanılan yöntemlerden birisidir. Özellikle de anne adayının diyabet, yüksek tansiyon, kronik böbrek hastalığı, guatr gibi hastalıklar taşıması durumunda, gebelikte oluşan yüksek tansiyon, fetüsün hareketlerinin azalması, büyüme geriliği, suyunun azalması, gebelik haftasının 40 haftayı geçmiş olması ve yüksek riskli gebelik vakalarında NST tetkiki ile fetüsün sağlığı takip edilebilmektedir. Daha detaylı bilgi için:\r\n\r\n[call post=9652]\r\n
Gebelikte NST ne zaman yapılır?
NST genellikle gebeliğin 32. – 34. haftalarında uygulamaya başlanmaktadır. Özellikle de erken doğum tehdidi gibi gebelikle ilgili ciddi risk faktörlerinin varlığında 26. gebelik haftası gibi daha erken haftalarda bile NST yapılabilir.
Normal NST tetkiki ilk kez yapıldıktan sonra 1 hafta sonra ya da haftada 2 kez tekrarlanmalıdır. Gebelikte elde edilen klinik bulguların bozulması durumunda ise aradan geçen süreden bağımsız olarak NST tekrarlanmaktadır.
NST nasıl yorumlanır?
NST işlemi genelde 20 dakika sürmekte ve bu 20 dakikalık süre içinde en az 15 saniye süren ve dakikada 15 atımlık bir artış bulunan en az 2 kez hızlanma olursa test reaktif olarak kabul edilir. Reaktif NST durumu, bebeğin en az 1 hafta daha anne karnında güvenle kalabileceğini göstermektedir.
NST değerinde istenen düzeyde artış olmazsa testin bir 20 dakika daha uzatılması, yani 40 dakika yapılması gerekir. Bu 40 dakikalık sürenin sonunda hala kalp atımlarında hızlanma olmazsa veya kalp atım hızında düşüşler saptanırsa test non -reaktif olarak değerlendirilmektedir. Ancak eğer NST süresince fetüs hiç hareket etmez ise test bu kez yetersiz olarak yorumlanmaktadır.
NST’nin yetersiz olduğu vakalarda fetüsün uykuda olduğu ya da anne adayının karnının aç olduğu yorumu yapılabilir. Böyle bir durumda bir süre bekledikten ve/veya anne adayı yemek yedikten sonra NST tekrarlanır.
NST’de fetüsün kalp atımındaki artışların yorumlanması, gebelik haftasına göre yapılmaktadır. Gebeliğin 32. haftasından daha ileri olan gebeliklerde NST’de en az 15 saniye, en fazla 2 dakika süreyle kalp atımının ortalama hızının 15 atım üzerine çıkarak ortalama hıza geri döndüğü en az 2 artış normal NST tetkiki olarak değerlendirilmektedir.
32. gebelik haftasından önce yapılan NST’de ise 10 saniye süreyle kalp atımının ortalama hızın 10 atım üzerine çıkarak ortalama hıza geri döndüğü, en az 2 tane artış normal NST tetkiki olarak yorumlanmaktadır.
NST hangi durumlarda yapılır?
NST; fetüsün genel iyilik halinin değerlendirilmesinde her durumda kullanılabilen anne ve bebeğe zarar vermeyen en güvenilir ve en ağrısız yöntemlerden biridir. Özellikle de bazı riskli gebeliklerde gebelik haftası belirli bir döneme geldikten sonra düzenli olarak NST yapılması gerekir. Aslında NST’nin ne zaman yapılmaya başlanacağına karar verirken bebeğin anne karnında sahip olduğu riskler ve özellikle de ölüm riski baz alınmaktadır. Bu bağlamda gebeliğe tıbbi bir tedavi uygulanması mı, yoksa gebeliğin sonlandırılması mı daha doğru olacak şeklinde bir karar verilmesi gerekir.
NST’nin rutin olarak uygulanmasının gerekli olduğu durumlar;
- Anne adayının diyabet hastası olması,
- Gebelikte gün aşımı olması,
- Anne adayında hipertansiyon olması,
- Bebekte gelişme geriliği saptanması,
- Anne adayının daha önceden ölü doğum öyküsü olması,
- Gebelikte tedavi edilemeyen anemi tespit edilmesi,
- Fetal hareketlerde azalma hissedilmesi,
- Kalp hastalıkları olması,
- Gebelikte erken doğum tehdidi olması,
- Zarların erken dönemde açılması,
- Anne karnında ölümle sonuçlanabilen diğer durumlar ortaya çıkması
Gebelikte NST yapılmasının sakıncalı olduğu durumlar hangileridir?
Gebelikte NST uygulanmasının herhangi bir dönemde, herhangi bir sakıncası, bebeğe ya da anne adayına bir zararı saptanmamıştır.
NST sonucuna göre sadece bebeğin durumu mu belli olur?
NST değerlendirmesinden elde edilen sonuç, fetüsün kalp atımlarının anne karnındaki hareketlerine göre değişimini göstermektedir. Anne adayının rahmindeki kasılmaları NST ile belirleyerek gerçek doğum sancılarının başlayıp başlamadığı da bu süreçte ayırt edilebilir. Rahimdeki kasılmaların hangi şiddetle ve hangi aralıkla ortaya çıktığının takip edilmesi doğum eyleminin başlangıcı ve takibinde hem anne ve hem de fetüsün sağlığı açısından çok önemlidir.
NST’ye dair önemli hususlar nelerdir?
NST reaktif ise ve diyabet, gelişme geriliği gibi bebeğin anne karnında aniden kaybedilebileceği durumlar yoksa test 7 gün sonra tekrarlanır.
NST’de 15 saniye veya daha fazla süren kalp atım hızında azalmalar genelde bebeğin suyunun azalması ve kordonun sıkışması ile ilgilidir ve böyle durumlarda çoğu zaman acil sezaryen gerekir.
Normal şartlar altında anne karnındaki bebeğin kalp atım hızı 120-160 atım/dakika şeklindedir. Bebeğin nabzının dakikada 90’dan az olduğu vakalarda fetüsün akciğer gelişimi tamamlanmışsa acilen sezaryen yapılır.
NST’de hatalı negatif
NST’de hatalı negatif çıkma oranı % 1’den daha azdır. Hatalı negatiften kastedilen durum, reaktif test sonrası 1 hafta içinde bebeğin kaybedilmesidir. Reaktif NST sonrasında bir hafta içinde fetal ölümlerin % 60’ı önlenemeyen nedenlerden dolayı gerçekleşir. Bu durumda en sık olarak karşılaşılan nedenler; kordon sıkışması, plasentanın ayrılması, annenin metabolik ya da fizyolojik durumunda ani değişiklikler, sigara kullanımı gibi faktörlerdir. NST işlemi, fetal tehlike varlığını değil, yokluğunu tespit eder.
Sayın hocam merhaba.Ben 36 haftalık gebeyim.En son kontrolüme 5 Martta gittim.Devlet hastanesine gidiyorum.Bir sorunum yok ve bebek hareketleri de gayet iyi durumda.Hergün hissediyorum.Bu ara hastaneye gitmeye korktuğum için tekrar kontrole gidemedim.Gitmem şart mı?Doğum hastaneleri mi özel hastaneler mi daha güvenli bu salgın zamanında.Cevaplarsanız çok sevinirim.İyi günler.
Merhaba hocam 30+3 deyim bebeğimin son bi kaç gündür tekmek atmıyor sadece ufak dokunuşları var çevremdekiler yeri daraldığı için desede huzursuzum kontrolüm 3 gün sonra endişenmeli miyim
Sağlıcakla kalın
Hocam merhaba 33 haftalık hamileyim. Doktorum riskli bir gebelik durumum olmadığı için nst ye gerek yok dedi ama çevremdeki herkes normal gebelikte de yaptırmış. Acaba benim de yaptırmam gerekli midir?