Tüp Bebekte Blastokist Transferi Nedir?

Tüp bebek, eşlerin birinde veya ikisinde birden üremeye engel olan sorunların giderilmesi için uygulanan birçok yönteme verilen genel addır. Tüp bebek uygulamalarında anneden alınan yumurta ve baba adayından alınan spermin laboratuvar ortamında döllenmesi sağlandıktan sonra elde edilen embriyolardan bir ya da iki tanesi anne adayının rahmine nakledilerek gebeliğin gerçekleşmesi hedeflenmektedir. Anne rahmine yerleştirilen döllenmiş yumurta, rahime yerleşip tutunabilirse gebelik gerçekleşmiş olur. Bunu tespit edebilmek için de embriyo transferinden 12 gün sonra kanada gebelik testi yapılmaktadır. 

Tüp bebek tedavisinde döllenmiş yumurta ile mümkün olan en sağlıklı gebeliğin elde edilebilmesi embriyoların sağlıklı ve kaliteli olmasına bağlıdır. Zira en kaliteli embriyo, en sağlıklı gebeliğin garantisi olabilir. Bu bakımdan embriyolar anne rahmine yerleştirilmeden önce bazı incelemelerden ve uygulamalardan geçirilmektedir. Laboratuvardaki döllenmenin ardından embriyoların gelişiminin takip edilmesi ve özellikle de blastokist aşaması gelip gelmediği, bu süreçteki gelişimi çok önemlidir. 

Blastokist nedir?

Tüp bebek tedavisi ile gebelik için, anne ve baba adaylarından alınan yumurta ile sperm hücresinin döllenmesi sonucunda oluşan döllenmiş yumurta (zigot) laboratuvar ortamında bölünerek çoğalmaktadır. Yumurta, döllendikten sonra 2 -4 – 8’li hücre toplulukları halini alırken, döllendikten sonraki ikinci ve üçüncü günlerde ortalama 4 -8 hücreden oluşan ve aralarında boşluk olmayan hücre topluluğu haline gelir. Döllenme gerçekleştikten sonraki beş gün içerisinde boşluk bulunduran etrafı hücreler ile çevrelenmiş bir şekil alacaktır. İşte döllenmiş yumurtanın bu hale gelmesine “blastokist” adı verilmektedir. Normal yollarla meydana gelen gebeliklerde ise blastokist, döllenmiş yumurtanın (embriyonun) rahim duvarına yapışmadan önceki halidir. Blastokist aşamasına erişen embriyoların, 2. ya da 3. gün embriyolarına göre daha dayanıklı, daha kaliteli olduğu düşünülür. 

Blastokist transferi gebelik şansını artırır!

Bilindiği üzere ilk tüp bebek uygulaması, blastokist transferiyle geçekleştirilmiştir. Embriyonun gelişiminin uygun olduğu döllenmeden sonraki 5. veya 6. günde blastokist evresine ulaşılmasıyla transfer için uygun zaman gelmiş demektir. Döllenmeden sonra oluşan bir blastokist embriyo, ortalama 110 -120 hücreyi barındırmaktadır. Blastokist transferi sonrasında implantasyon (embriyonun rahim duvarına tutulması) ihtimali çok daha yüksek olacaktır. Çünkü blastokist transferi ile embriyolar içerisinde en kaliteli olanları gözlemlenerek rahime nakledilmektedir. Laboratuvar ortamının vücut sıcaklığına eşit olmasından dolayı embriyoların bu ortamda gelişme ihtimali daha hızlı olacaktır. Bununla beraber oluşan embriyoların blastokist seviyesinde gelişmesi için sağlanan şartların yeterli olmadığı durumlarda gelişme için bu 5 günün de yeterli olmayabileceği unutulmamalıdır. 

Blastokist transferi nasıl yapılır?

 

Döllenen hücrelerin 5. gününe kadar yakından takip edilmesi gerekir. Bu izleme ile döllenen hücreler arasında en iyi gelişmiş ve büyümüş olanı, en sağlıklısı ve en kalitelisi seçilir ve 5. gün ana rahmine transferi gerçekleştirilir. Önceleri embriyoların 5. güne kadar bekletilmesi pek fazla tercih edilmemekteydi. Çünkü henüz teknoloji günümüzdeki kadar çok gelişmemiş ve laboratuvar ortamları bu kadar kaliteli değildi. Günümüzde ise laboratuvar ortamları çok gelişmiş ve imkanlar oldukça artmış olduğu için tüp bebek tedavilerinde blastokist transferlerinde daha başarılı sonuçlar elde edilmektedir. Embriyoların 5. güne kadar gelişimi takip edilebilmekte ve en kaliteli olanların rahme transfer edilmesiyle gebelik şansı artırılabilmektedir. Aynı şekilde gelişen teknolojik imkanlar sayesinde fazla embriyolar sağlıklı ortamlarda dondurulabilmekte, olası bir başarısız denemede sonraki denemeler için embriyolar saklanarak ve bebek sahibi olma şansı artırılmaktadır.

Blastokist kalitesi nasıl anlaşılır?

Balstokist kalitesi birkaç değerle ölçülmektedir. Bunlar; döllenmiş hücredeki (embriyo) bölünme hızı, hücreler arasındaki atıklar, embriyonun büyüklüğü ve hücre sayısıdır. Sayılan bu özelliklere bakılarak en kaliteli blastokist seçilerek anne adayının rahmine transfer edilmektedir. Uzmanlar laboratuvarda yakından izledikleri embriyoların hücre bölünme hızları, hücre büyüklükleri arasındaki farklar, hücreler arasındaki artık maddeler, hücre sayısı gibi kriterlere dikkat ederek en iyi kalitedeki blastokisti seçmekteler.

Blastokist transferinin avantajları nelerdir?

• Embriyo 5. güne kadar bekletildiği, yani canlı kalabildiği için kaliteli ve sağlıklı olur ve bu sayede gebelik şansı da artar.
• İyice büyüdüğü için ana rahmine çabucak tutunur.
• Uzmanlar blastokist tedavisinin gebelik şansını artırdığı hususunda hemfikirlerdir.
• Blastokist transferi sayesinde çoğul gebelik riski ortadan kalkabilir. Zira tüp bebek tedavisinde çoğul gebelikler her zaman için risk oluşturmaktadır.
• Blastokist transferi sayesinde OHSS riski daha fazla olan hastalar da bebek sahibi olma şansını elde etmektedir.
• Kaliteli ve sağlıklı embriyolar transfer edildiği için hem gebeliğin gerçekleşme hem de sağlıklı bir bebek dünyaya gelme şansı yüksektir.

Blastokist transferi sayesinde gelişme potansiyeli olan embriyoları tanımlamak mümkündür!

Döllenmiş yumurtaların sadece ortalama yarısı blastosistlere dönüşebilmektedir. Bir embriyonun da blastokist aşamasına ulaşması demek, implantasyon olasılığının çok daha yüksek olması demektir. Yani blastokist transferi sayesinde gebelik şansı yükselmektedir. 

Blastosist transferi anı gebelik için idealdir!

Tıpkı bir blastosist transferinde olduğu gibi, doğal bir hamilelikte de, embriyonun rahim boşluğuna ulaşması için döllenmeden yaklaşık 5 gün geçmesi gerekir, yani doğal yolla gebeliklerde de embriyo 5 gün sonra rahim içi duvarına tutunur ve gebeliği oluşturur. Uzmanlar da rahim astarının embriyoyu kabul etmek bakımından özellikle en alıcı olduğu günün 5. gün olduğunu varsaymaktalar. 

Blastokist transferi hangi hastalar için tercih edilmektedir? 

Blastokist tedavisi daha çok tekrarlayan tüp bebek tedavilerine rağmen bebek sahibi olamayan çiftlere uygulanmaktadır. Bununla birlikte normalden daha fazla sayıda yumurta oluşumu olan hastalar için uygun bir tedavi metodudur. Tüp bebek tedavisinde hastaların en az % 40’ında embriyolar 5. güne kadar gelişme göstermeyebiliyor. Yani her tüp bebek denemesinde blastokist oluşumu ve blastokist transferi mümkün olmaz, beklenemez. Bu da blastokist tedavisinin tek başarısız sonucu olarak düşünülebilir.

Blastokist transferi sonrasında gebelik testi ne zaman yapılmalıdır?

Blastokist transferi, tüp bebek tedavisinde sadece embriyoların kaçıncı gün transfer edileceğini etkilemektedir. Bunun dışında tüm süreç klasik tüp bebek tedavisindeki gibi ilerler. Yani blastokist transferinden 12 gün sonra kanda gebelik testi yapılarak tedavinin sonucu öğrenilebilir.

Blastokist transferi sonrasında gebelik haftası nasıl hesaplanır?

Tüp bebek tedavilerinde gebelik haftası embriyo transferi yapıldığı haftadan itibaren sayılmakta ve elde edilen haftaya 2 hafta daha eklenerek hesaplamak yapılmaktadır. Aynı şekilde blastokist transferinde de transfer gününden başlayarak sayıp üzerine 2 hafta eklemek gerekir.

Blastosist transferinin başarı oranları nelerdir?

Blastosist transferinden sonra hamile kalma şansı, 3. gün embriyosu transferine göre çok yüksektir. Erken gelişim aşamasında, yani 2. veya 3. gün embriyolarının transferine kıyasla, blastokist transferinde başarı oranları yaklaşık % 7 artmaktadır. Bu oran da gebelik isteyen kişiler için çok anlamlı ve önemlidir. 

Blastokist transferinin başarı oranlarına genel olarak bakıldığında; 30 yaşına kadar olan kadınlarda başarı şansı % 45 -50 arasında ve 30 -39 yaş arası kadınlar için % 35 -40 arasındadır. Ancak blastosist kültürü tüm kadınlar için aynı avantajları sağlamaz. Düşük yumurta sayısı ve kalitesi olan kadınlar, embriyoların daha erken bir aşamada annenin rahmine yerleştirilmesini tercih etmeliler. Tüp bebek tedavisi “kişiselleştirilmiş, bireysel tıbbi yaklaşım” olduğundan en iyi transfer yöntemini belirlemek için uzmanı dinlemek gerekir.