20 – 30 yıl öncesinde “kısırlık” sorunu çok nadir görülen bir problemken, günümüzde bebek sahibi olmak isteyen çiftlerin yaklaşık % 15’i doğal yolla gebelik elde edemiyor. Bunda da en önemli faktörlerden birisi kadınların anne olma yaşını eğitim ve iş koşulları sebebiyle ertelemeleridir. Zira bir kadının üreme yetisindeki en önemli hususların başında yumurta rezervi geliyor ve yumurta rezervi de yaşla birlikte azalıyor, yaş ilerledikçe doğal yolla bebek sahibi olabilme şansı düşüyor.
Kadınlar tüm yaşam boyunca, daha doğrusu üreme çağı boyunca kullanacakları toplam yumurta rezervi ile dünyaya geliyor. Bu yumurtaların hem sayısı hem de kalitesi yaşla birlikte düşüyor. Bir kadının sahip olduğu yumurtalarının kalitesi ne kadar düşükse, doğal yolla gebelik elde etme şansı da o kadar düşük olur. Yumurtalık rezervi düşük olan kadınların doğal yolla gebe kalabilmeleri çok zorken, tüp bebek tedavisi gibi üremeye yardımcı tedavilerle de bebek sahibi olabilmesi zorlaşır. Çünkü gebelik için mümkün olan en fazla sayıda ve en yüksek kalitede yumurtaya ihtiyaç duyulmaktadır.
İşte bu bağlamda günümüzde yumurtalık rezervi azalmış kadınlarda yumurtalık dokusunu yenilemek için çeşitli tedaviler uygulanmaktadır ve bu sayede kadınlar sağlıklı ve başarılı gebelik elde edebilmekteler. Kısırlık sorununa en başarılı çözümler sunan tüp bebek tedavisi, PRP uygulaması ile çok daha başarılı sonuçlar veriyor, imkansıza yakın vakalarda bebek sahibi olabilmeyi mümkün kılıyor.
“2022 yılı güncel tüp bebek fiyatları” için yazımızı okuyabilirsiniz.
Tüp bebek tedavisi nedir, nasıl yapılır?
Dünya genelinde 40 yıldan uzun süredir, üremeye yardımcı tedavi yöntemleri arasında en çok tercih edilen ve en başarılı sonuçlar alınan tedavi tüp bebek tedavisidir. Tüp bebek tedavisi; yumurta ve spermin laboratuvar ortamında döllenmesi ve elde edilen embriyolardan en kaliteli olanın da anne adayının rahmine transfer edilmesi işlemidir. Bu şekilde klasik tüp bebek tedavisi çok başarılı olmakla birlikte, bazen çeşitli hormonsal tedaviler, ekstra uygulamalarla başarı şansı çok daha fazla artabilmektedir.
Tüp bebek tedavisinde başarı; kaliteli yumurta ve sperm alınabilmesi, sağlıklı bir embriyo elde edilmesi, embriyoyu tutabilecek, gelişmesine uygun ortam oluşturabilecek bir rahim zarı olması gibi pek çok faktöre bağlıdır. İşte bu faktörlerden herhangi birinde aksaklık olduğunda tedavi başarısız olabilir. Bu bağlamda hem kadının yumurta rezervini olumlu etkileyecek hem de rahim zarının gerekli olgunluğa erişmesini sağlayacak PRP tedavisi tüp bebek tedavisinde başarı için çok önemlidir.
PRP nedir?
PRP; bir kişiden alınan az miktardaki kanın ayrıştırılarak bileşenlerine ayrılması ve elde edilen “platelet yönünden zenginleştirilmiş plazmanın” yine aynı kişiye enjeksiyon yoluyla geri verilmesi işlemidir. PRP; vücuda enjekte edildiği bölgelerde kök hücreleri uyarıp, aktif hale geçirerek dokuların yenilenmesine yardımcı olmaktadır. Bu amaçla PRP ortopedi, cildiye ve üreme tıbbı alanlarda sıklıkla kullanılmaktadır.
Plateletler (trombosit hücreleri) kanın pıhtılaşmasını sağlayarak vücuttaki onarımı harekete geçirirler ve herhangi bir hasar durumunda doku onarımını sağlar. PRP uygulamasında temel amaç; ayrıştırma işleminden geçirilerek elde edilen plateletlerin ve büyüme faktörlerinin ihtiyaç duyulan bölgeye çok daha fazla ulaşmasını sağlamak, o alanda hızlı bir yenilenme elde edebilmektir. PRP sayesinde enjekte edildiği alanda kolajen üretiminin oluşması uyarılır, cilt gençleştirilebilir, saç, yüz, vücut yani vücudun her alanı hızla yenilenebilir, yaralar daha hızlı iyileşir, hasarlar daha kısa sürede onarılır ve de kısırlık sorunu olan kişilere bebek sahibi olabilme şansı doğar.
PRP tedavisi nasıl yapılır?
PRP tedavisi; kişiden alınan bir miktar kanın santrifüj işleminden geçirilerek plateletlerin ayrışması sağlanması ve ayrışmış plateletlerin yeniden kişiye verilmesi ile gerçekleştirilir. Ayrıştırılmış plateletler (trombosit hücreleri), normalden 10 kat daha fazla yoğunluğa sahiptir ve tedavi olması istenen bölgede çok hızlı bir etki gösterir. Plateletler enjekte edildikleri alanda büyüme faktörlerinin serbest kalmasını sağlar, büyüme faktörleri kolajen ve hyaluronik asit üretimini arttırarak onarımın gerçekleşmesini, canlanmayı, yenilenmenin hızlanmasını sağlar ve bir tür gençleşme etkisi gösterir.
Tüp bebek tedavisinde PRP
PRP tedavisi, kısırlığın yaygınlaştığı, ancak aynı paralelde üreme yardımcı tedavi yöntemlerinin de çok geliştiği son yıllarda sıkça uygulanan bir tedavi yöntemidir. Kişinin kendi kanından alınan plazmaların yeniden kişiye verilmesi olan PRP tedavisi, tüp bebek tedavisinde de çok ciddi kısırlık vakalarında gebelik elde edebilme olanağı sunuyor. Uzmanlara göre doğal yolla ve klasik tüp bebek tedavisi yoluyla gebelik elde edilemeyen çiftlerde PRP tedavisi uygulandığında gebelik elde edebilme şansı yaklaşık % 60 civarında artmaktadır. Bu da gerçekten çok ciddi bir başarı oranıdır.
Tüp bebek tedavisinde PRP, platelet açısından zengin kan ürününün kadının rahmine ya da yumurtalıklarına enjekte edilmesiyle gerçekleşmektedir. Şöyle ki; kadınlarda en önemli kısırlık sebepleri yumurtalık rezervinin düşüklüğü ve rahim zarının embriyoyu tutabilecek kadar kalınlaşmaması, olgunlaşmamasıdır. İşte bu sorunların çözümü için de PRP tedavisinden yararlanılabilmektedir.
PRP tedavisi ile hem kadının rahim zarı embriyoyu tutabilecek kalınlığa ulaşmakta ve kadının yumurtalık rezervi iyileşmektedir. Özellikle de menopoza giriş sebebiyle gebe kalabilmesi mümkün olamayan kadınlar için PRP çok başarılı bir tedavidir. Çünkü menopoza giren kadınlarda hala 1000 civarı yumurta hücresi bulunmakta, ancak bunlar pasif hale geçtikleri için gebelik elde edilememektedir. Oysaki PRPtedavisi ile bu yumurta hücreleri de aktif hale getirilebiliyor ve menopoza giren kadınların bile anne olabilmesi mümkün olabiliyor.
PRP tedavisi kimlere yapılır?
- Tüp bebek tedavisinde üst üste başarısızlık yaşayanlara,
- Rahim zarı yeterince kalınlaşmayan kadınlara,
- Yumurtalıkla ilgili bazı sorunları olan kadınlara,
- Yaşı ilerlediği için (35 yaş ve üstü) yumurtalık rezervlerinin azalmış kadınlara PRP tedavisi uygulanabilir.
PRP tedavisi için gerekli testler ve muayeneler nelerdir?
Kısırlık şikayetiyle başvuran çiftlerin öncelikle kısır olup olmadıkları, varsa nasıl bir sorunlarının olduğu tespit edilir. Ardından da bu sorunun çözümü için tüp bebek tedavisinin gerekip gerekmediği değerlendirilir. Sonrasında ise PRP tedavisi gibi ek bir tedavi seçeneği uygulanıp uygulanmayacak mı diye pek çok farklı muayene ve testlerin yapılması oldukça önemlidir. PRP tedavisine başlamadan önce, rahim içi ve yumurtalıklar ultrason ile muayene edilir ve gerekli yumurtalık testleri yapılır. Muayene ve testlerden elde edilen sonuçlar ışığında, tüp bebek tedavisinde PRP tedavisinin gerekli olup olmadığına karar verilir.
PRP tedavisi öncesi dikkat edilecek hususlar
- Tedavi öncesinde kadın en az 8 saattir aç olmalı,
- Tedavi öncesinde kadın alkollü içecekler kullanmamış olmalı,
- Tedaviden en az 3 gün öncesinden ginkgo biloba (mabet ağacı), kan sulandırıcı ilaçlar, yeşil çay, aspirin ve non-steroidal anti-inflamatuvar (romatizmal) ilaçlar kesilmiş olmalı
PRP tedavisi sonrası dikkat edilecek hususlar
- PRP tedavisinden sonra hasta yarım saat, bir saat dinlenip evine dönebilir.
- PRP tedavisinden sonra hasta evde 1 gün dinlenmelidir.
- PRP tedavisinden 1 gün sonra ılık suyla ve ayakta duş şeklinde banyo yapılabilir.
- PRP tedavisinden sonra 7 gün boyunca cinsel ilişki yasaktır.
- PRP tedavisinden sonra gebelik testine kadar spor ve ağır iş yapma gibi aktivitelerden kaçınılmalı, yorucu olmayan günlük işler yapılabilir.
- PRP tedavisinden sonra kabızlığı önleyici şekilde beslenmek, yağlı ve baharatlı yiyeceklerden uzak durmak, çorba ve lifli sebze, meyve gibi sindirimi kolay gıdaları tercih etmek faydalı olur.
