Adet söktürücü ilaçlar, adet düzensizlikleriyle birlikte hormonlarla ilişkili olarak görülen çeşitli rahatsızlıkların tedavisinde kullanılan ilaçlardır.
Adet söktürücü ilaçlar, hormon içerdiklerinden dolayı çeşitli yan etkiler görülmesine neden olabilirler. Bu nedenle adet söktürücülerin yalnızca doktor kontrolü altında kullanılması gerekir.
Adet söktürücü ilaçların neler olduğuna ve nasıl kullanıldığına dair başlıca bilgileri öğrenmek için yazıyı okumaya devam edebilirsiniz.
Adet Söktürücü İlaçlar
Adet söktürücü ilaçlar, genellikle progesteron ve bazen de östrojen hormonu bulunduran ilaçlardır. Bu hormonlar, adet düzensizliklerini gidermeye yardımcı oldukları için adet söktürücü olarak kullanılabilmektedir.
Adet söktürücü olarak kullanılan ilaçları aşağıda okuyabilirsiniz.
Tarlusal
Adet söktürücü olarak kullanılan ilaçlardan bir tanesi Tarlusol olmaktadır. Tarlusol’un etkin maddesi medroksiprogesteron asetattır (MPA) ve bu etkin madde, ağır geçen adet dönemleri olması ya da adet gecikmesi durumunda kullanılabilmektedir.
Tarlusol’un etkin maddesi olan MPA bir tür kadınlık hormonudur. Bu madde vücudunuzun doğal olarak ürettiği progesteronun yeterli olmaması gibi durumlarda kullanılır. MPA’nın diğer kullanım alanları şu şekildedir:
- Altta yatan başka bir sağlık durumu nedeniyle adet görememe
- PKOS gibi hormonal nedenlerden kaynaklanan anormal rahim kanamaları
- Endometriyal hiperplazi
MPA, yukarıda yer alan sorunların tedavilerinin yanı sıra ağır geçen adet dönemleri, adet düzensizlikleri, doğum kontrolü, endometriozis, endometriyal kanser ya da menopoza bağlı olarak görülen belirtilerin rahatlatmasında kullanılmaktadır.
Tarlusol’un etkin maddesi MPA, adet düzensizlikleri durumunda adet görmeye yardımcı olduğu için adet söktürücü olarak kullanılabilmektedir.
Bu ilaç vücudunuzdaki çeşitli hormonlar üzerinde etkilere sahip olacağı için ilacı kullanmadan önce hormon testi yaptırmanız gerekir. Kontrol ettirmeniz gereken hormonlar arasında şunlar bulunmaktadır:
- Progesteron
- Östrojenler
- Folikül uyarıcı hormon (FSH)
- Erkeklik hormonları olan testosteron ve DHEA
- Tiroit hormonları
- Hamilelik hormonu (hCG)
Yukarıda yer alan testlerin yanı sıra ultrason, bilgisayarlı tomografi, Emar ve histereskopi gibi tanısal araçların da kullanılması gerekli olabilir.
Tarlusol, adet söktürücü olarak kullanılan en bilinen ilaçlardan biri olsa da bu ilacı aşağıdaki durumlarda kullanmamak gerekir:
- Nedeni belli olmayan vajinal kanamalar
- Hormona duyarlı kanserler (meme ya da rahim kanseri gibi)
- Geçmiş yıllarda felç geçirmiş olmak
- Geçmiş yıllarda kalp krizi geçirmiş olmak
- Kan pıhtısı
- Kanama bozukluğu
- Karaciğer sorunları
- Gebelik
- İlacın içindeki maddelere karşı alerji
Tarlusol’un neden olabileceği yan etkiler arasında şunlar bulunabilir:
- Göğüslerde hassasiyet
- Adet kanamasında değişiklik
- Düzensiz adet kanaması ya da lekelenme
- Akne
- Yüzde kıllanma
- Saç kayıpları
- Uyumada zorluk
- Sersemlik
- Mide rahatsızlığı
- Kilo alma ya da kilo verme
İlaçta görülen bazı yan etkiler tehlikeli olabileceği için şiddetli belirtiler yaşamanız halinde doktorunuzla mutlaka iletişime geçin.
Lutenyl
Lutenyl, etkin maddesi nomegestrol asetat olan bir progestin ilacıdır. Bu ilaç adet dönemi düzensizliklerinde, progesteron eksikliğine bağlı olarak görülen belirtilerde, fonksiyonel uterin kanamalarında, endometrioziste, adet görmeme durumunda ya da hormon tedavilerinde kullanılmaktadır.
Aşağıdaki sağlık sorunlarını yaşamanız halinde Lutenyl de dahil olmak üzere tüm progestojenleri kullanmaktan uzak durmanız gerekir:
- Tromboflebit geçmişi
- Ciddi karaciğer bozuklukları
- Teşhis edilmemiş genital hemorajiler
- Gebelik
Lutenyl, adet görememe gibi durumlarda adet görmek amacıyla kullanılabildiği için adet söktürücü olarak kullanılan ilaçlardan bir tanesi olsa da tüm ilaçlarda olduğu gibi Lutenyl’i de doktorunuzun tavsiyesi olmadan kullanmamanız gerekir.
Duphaston
Adet söktürücü ilaçlardan bir diğeri ise androjen ya da östrojen özellikleri bulunmayan sentetik progesteron hormonu olan didrogesteron etkin maddesine sahip Duphaston’dur.
Duphaston’un etkin maddesi olan didrogesteron, vücutta doğal olarak üretilen progesteron hormonuna oldukça banzemektedir. Duphaston’un kullanım alanları şu şekildedir:
- Ağrılı geçen adet dönemleri
- Endometriozis
- Adet düzensizliği
- Düzensiz kanamalar
- Düşük riskini arttırma
- Progesteronun düşük seviyelerde olmasından kaynaklanan kısırlık
Duphaston’un kullanım alanları arasında adet düzensizliği bulunduğu için bu ilaç adet söktürücü olarak da kullanılmaktadır. Ancak her ilaç için geçerli olduğu gibi bu ilacı da doktorunuzun önerisi olmadan kullanmamalısınız.
Duphaston’u aşağıdaki durumlar halinde kullanmamanız gerekir:
- Didrogesterona ya da ilaçta bulunan diğer maddelere karşı alerji
- Progeseteron nedeniyle kötüleşen tümörler
- Nedeni bilinmeyen vajinal kanamalar
Ayrıca depresyon, karaciğer sorunları ya da porfiri adı verilen kan sorununa sahip olmanız durumunda ilacı kullanmadan önce doktorunuzu bunlar hakkında bilgilendirmelisiniz.
Duphaston, doktorunuzun önerisi ile kullanmanız gereken bir ilaç olduğu için size uygun olan dozları ve kullanım şeklini doktorunuz belirleyecektir.
Cyclo-Progynova
Adet söktürücü olarak kullanılabilen bir diğer ilaç olan Cyclo-Progynova’da bulunan beyaz renkli tabletler 2 mg estradiol valerat içerirken açık kahverengi tabletler ise 2 mg estradiol valerat ile 0,5 mg norgestrel içermektedir.
Cyclo-Progynova’da bulunan östrojen ve progesteron hormonları, adet döngüsünün meydana gelmesini sağlayan hormonlardır. Bu sayede adet düzensizliği gibi durumlarda adet söktürücü amacıyla kullanılabilir.
Aşağıdaki durumlar halinde Cyclo-Progynova kullanmadan önce doktorunuzu bunlar hakkında bilgilendirmeniz gerekir:
- İyi huylu rahim tümörü
- Endometriozis
- Kan pıhtısı
- Östrojene duyarlı tümörler
- Yüksek tansiyon
- Karaciğer hastalıkları
- Diyabet
- Safra taşı
- Migren ya da şiddetli baş ağrıları
- Bazı bağışıklık sistemi bozuklukları
- Epilepsi
- Otoskleroz
- Kandaki yağ seviyelerinde artış
- Kalp ya da böbrek sorunları nedeniyle sıvı birikimi
- Kloazma
- Hutington hastalığı
- Kalıtsal anjiyoödem
Adet Söktürücü İlaçlar Kaç Gün Kullanılmalı?
Adet düzensizliği yaşanması halinde adet söktürücülerin şu şekilde kullanılması önerilmektedir:
Tarlusol: Tarlusol, adet görmeme tedavisinde kullanılıyorsa üç dönem tekrarlanacak şekilde 5-10 günlük periyotlar şeklinde günde 2,5-10 mg kullanmak gerekir. İlaçların kullanımı bittikten sonra adet görülür. Ancak doktorunuz daha farklı bir kullanım önerebileceği için ilacı nasıl kullanacağınız konusunda en sağlıklı bilgiyi doktorunuz sağlayacaktır.
Lutenyl: Lutenyl’in genel kullanım şekli günlük 5 mg’dır. Tedavinin uzunluğu genelde 10 gün olup bu günler adet döngüsünün 16. ila 25. günleri arasına denk gelmektedir. Bununla birlikte doktorunuzun önerisine bağlı olarak ilacı farklı şekilde kullanmanız da gerekebilir.
Duphaston: Duphaston’u düzensiz adet dönemleri nedeniyle adet söktürücü olarak kullanacaksanız, günde 1-2 tablet almanız gerekir. İlacı bir adet döngüsünün ikinci yarısından diğer adet döngüsünün ilk gününe kadar kullanmak gerekir. Her kadının adet döngüleri farklı olduğu için ilacı hangi günler kullanmanız gerektiği size göre belirlenecektir.
Cyclo-Progynova: Cyclo-Progynova’yı adet göremediğiniz için kullanıyorsanız, ilacı herhangi bir zaman almaya başlayabilirsiniz. Tedavinin ilk 11 gününde beyaz tabletlerden her gün bir adet almanız gerekir. 11 günün ardından gelen 10 gün boyunca ise her gün bir adet açık kahverengi tablet almanız gerekir. Süreç tamamlandığında 7 gün boyunca ilaç almayacaksınız. Bir kutu Cyclo-Progynova 21 günlük tedavi imkanı sunsa da doktorunuzun tavsiyesine göre tedavinizin uzaması mümkündür. Tedavinizde son tableti aldıktan sonra 7 günlük süreçte birkaç gün içinde genelde adet kanaması görülmektedir.
Kaynaklar
- Bayer Weimar GmbH und Co. KG. (2020). CYCLO-PROGYNOVA Kullanma Talimatı
- Dydrogesterone: Uses, Interactions, Mechanism of Action | DrugBank Online. (n.d.). DrugBank. Retrieved June 7, 2021, from https://go.drugbank.com/drugs/DB00378
- Eczacıbaşı Sağlık Ürünleri Sanayi ve Ticaret A.Ş. DUPHASTON® Kullanma Talimatı
- How Provera May Regulate Your Menstrual Cycle. (n.d.). Verywell Health. Retrieved June 7, 2021, from https://www.verywellhealth.com/getting-your-period-on-provera-2616535
- Medroxyprogesterone Oral: Uses, Side Effects, Interactions, Pictures, Warnings & Dosing – WebMD. (n.d.). WebMD. Retrieved June 7, 2021, from https://www.webmd.com/drugs/2/drug-8674/medroxyprogesterone-oral/details
- Medroxyprogesterone: MedlinePlus Drug Information. (n.d.). MedlinePlus. Retrieved June 7, 2021, from https://medlineplus.gov/druginfo/meds/a682470.html
