Ertesi gün hapları, acil durumlarda kullanılan doğum kontrol haplarıdır. Ertesi gün hapını normalde kullandığımız doğum kontrol yönteminin başarısız olduğunu düşündüğünüzde, doğum kontrol hapınızı kullanmayı unuttuğunuzda ya da korunmasız cinsel ilişki gerçekleştirdiğinizde kullanabilirsiniz.
Her ne kadar nadir olarak görülse de ertesi gün haplarının lekelenme ya da kanamaya neden olması mümkündür. Bu haplar ayrıca adet kanamasının daha ağır ya da daha hafif olması veya adetinizin normalden daha erken ya da daha geç gelmesi gibi adet dönemi değişikliklerine neden olabilmektedir.
Ertesi gün hapı kullandıktan sonra gerçekleşen kanama genelde endişe verici olmamaktadır. Ertesi gün hapına bağlı olarak yaşadığınız kanama hakkında daha fazla bilgi edinmek ve acil müdahale gerektiren belirtileri öğrenmek için bu yazıyı okumaya devam edebilirsiniz.
Ertesi gün hapı nasıl etki eder?
Ertesi gün hapı, yumurtlamayı geciktirir ve bu sayede sperm ile yumurtanın bir araya gelmemesini sağlar. Halihazırda yumurtlamışsanız döllenmeyi ya da döllenmiş yumurtanın yerleşmesini engelleyebilir.
Ertesi gün hapının içinde ne bulunur?
Ertesi gün hapının içinde levonorgestrel bulunabilir. Levonorgestrel, yumurtalıklar tarafından üretilen doğal bir hormon olan progesteronun sentetik bir versiyonudur. Levonorgestrel, yumurtlamayı durdurur ya da yumurtanın salınımını erteler. Gebeliği önlemek için levonorgestrel içeren hapları 72 saat yani 3 gün içinde almanız gerekir. Bu haplar, normalde kullandığınız doğum kontrol yöntemleriyle ilişkili olmamaktadır.
Levonorgestrelin yanı sıra ülipristal asetat içeren ertesi gün hapları da bulunmaktadır. Ülipristal asetat, progesteronun normal bir şekilde çalışmasını engeller. Ayrıca yumurtlamayı engeller ve yumurtanın serbest bırakılmasını engeller. Gebeliği engellemek için ülipristal asetat içeren hapları 120 saat yani 5 gün içerisinde almanız gerekir.
Ertesi gün haplarının içerisinde bulunan hormonlar, adet döngünüzü etkileyebilir. Bu ise hapı aldıktan sonra ila adetiniz başlamadan önceki zaman içerisinde lekelenme görülmesine neden olabilir. Ayrıca adetinizin beklediğinizden bir hafta önce ya da bir hafta sonra başlamasına neden olabilir. Ertesi gün hapı aldıktan sonraki ilk adet kanamanız sizin için normal olandan daha ağır ya da daha hafif olabilir.
Bununla birlikte bazı kadınlar sonraki adet dönemlerinden önce lekelenme ya da kanama yaşarken bazıları ise yaşamaz. Hormonlarda yaşanan değişimlere vücudunuzun nasıl tepki vereceğini önceden bilmek mümkün değildir.
Ertesi gün hapı hangi sıklıkta kullanılabilir?
Ertesi gün hapını ne kadar sık kullanırsanız, o kadar sık lekelenme ve adet düzensizlikleri yaşama eğiliminde olursunuz. Sık sık ertesi gün hapına başvurma ihtiyacı duyuyorsanız bu konu hakkında doktorunuzla konuşabilir ve daha etkili doğum kontrol yöntemleri hakkında bilgi sahibi olabilirsiniz.
Ertesi gün hapları düşük yapmanıza neden olmaz. Bu nedenle ertesi gün hapı kullandıktan sonra büyük pıhtılar içeren ağır kanamalar yaşamamanız gerekebilir?
Ertesi gün hapı kullanıp hamile kalınır mı?
Ertesi gün hapı kullandıktan sonra yaşadığınız lekelenme zararsızdır. Ancak yine de bunu hamile olmadığınızın bir işareti olarak kabul etmemeniz gerekir.
Yerleşme kanaması, döllenmiş yumurtanın rahim iç astarına tutunmasıyla gerçekleşir. Bu kanamanın erken gebelikte görülmesi son derece normal olup genelde hamile kaldıktan 10-14 gün sonra gerçekleşir.
Ancak adet gördüğünüzde ya da gebelik testinde negatif sonuç aldığınızda hamile olmadığınızdan emin olabilirsiniz.
Ertesi Gün Hapı Yan Etkileri
Ertesi gün haplarının, lekelenme ve adette yaşanan değişikliklerin yanı sıra aşağıdaki gibi yan etkileri olabilmektedir:
- Mide bulantısı
- Alt karın ağrısı
- Yorgun hissetme
- Baş ağrısı
- Baş dönmesi
- Göğüslerde hassasiyet
- Kusma
Bu yan etkiler gerçekleşse bile yalnızca birkaç gün sürecektir.
Ertesi gün haplarıyla ilişkili ciddi ya da uzun süreli yan etkiler bulunmamaktadır. Bu haplar hamile kalma yeteneğinizi ya da gelecekteki hamileliğinizi etkilemez.
Hamile olmasanız bile adetinizin gecikebileceğini unutmayın.
Kanama için tedavi gerekir mi?
Lekelenme yaşıyorsanız, adetiniz erken geldiyse ya da adet kanamanız her zamankinden ağırsa bir şey yapmanıza gerek yoktur. Sonraki ay adet döngünüzün normale dönmesi gerekir.
Ertesi gün hapı işe yaramazsa ne yapmalı?
Ertesi gün hapını ne kadar erken alırsanız, etkinliği o kadar fazla olacaktır. Levonorgestrelin içeren hapların 72 saatlik, ülipristal asetat içeren hapların ise 120 saat içinde alınması gerekir. Ayrıca normalde kullandığınız doğum kontrol yöntemini kullanmaya devam etmelisiniz.
Bununla birlikte ertesi gün hapları yüzde 100 etkili değildir. Ertesi gün hapı kullanmadan hamile kalacak 8 kadından 7’sinin, hap sayesinde hamile kalmadığı tahmin edilmektedir. Ancak hapı aldıktan sonra iki saat içinde kusmanız durumunda ertesi gün hapı işe yaramayabilir.
Gebelik testi yapın
Ertesi gün almanızın üstünden 4 hafta geçmesine rağmen adet görmediyseniz eczaneden gebelik testi alabilirsiniz.
Gebelik testinin sonucu negatif çıktıysa 2 hafta daha bekleyin. Adetiniz hala başlamadıysa tekrar test yapın. Yine negatif sonuç aldıysanız neden adet görmediğinizle ilgili olarak doktorunuzla görüşmelisiniz.
Gebelik testinin sonucu pozitif çıktıysa sonucu doğrulamak için doktorunuzu görmeniz iyi olacaktır. Ayrıca doktorunuza gittiğinizde seçenekleriniz hakkında konuşabilirsiniz. Hamileyseniz ve hamileliğinize devam etmek istiyorsanız bir an önce doğum öncesi bakımına başlamanız gerekir.
Hamileliği devam ettirmek istemiyorsanız doktorunuzla kürtaj seçenekleri hakkında konuşabilirsiniz.
Ertesi gün hapı almadan önce:
Acil korunma yöntemi olan bu hapları isminden dolayı ertesi gün almanıza gerek yoktur. Ertesi gün hapları aynı zamanda adet döngünüzün neresinde olduğunuzla ilgili olarak fark yaratmayacaktır. Önemli olan bu hapları mümkün olduğunda erken almanızdır.
Bazı ilaçlar, ertesi gün haplarını daha az etkili hale getirebilmektedir. Bu nedenle ilaç kullanıyorsanız, ertesi gün hapını kullanmadan önce doktorunuza ya da eczacınıza danışabilirsiniz.
Ertesi gün hapları, sürekli olarak kullanabileceğiniz bir doğum kontrol yöntemi değildir. Kullandığınız doğum kontrol yönteminden memnun değilseniz, doktorunuza danışarak başka bir yöntem deneyebilirsiniz. Bununla birlikte ertesi gün haplarının, cinsel yolla bulaşan hastalıklardan korumadığını unutmamalısınız.
Ertesi gün hapı kullandıktan sonra:
Ertesi gün hapı kullandıktan sonra genelde doktorunuzu ziyaret etmenize gerek olmaz. Yan etkiler yaşıyorsanız bunlar geçicidir ve en kısa zamanda normale dönersiniz. Bununla birlikte aşağıdakileri yaşamanız halinde doktorunuzla iletişime geçin:
- Ertesi gün hapı aldıktan sonra 2 saat içinde kustunuz ve başka bir doz gerekip gerekmediğini bilmek istiyorsunuz
- Ertesi gün hapı kullanmanızın üstünden 4 hafta geçti ve adet görmediniz ya da gebelik testinde pozitif sonuç almadınız
- Çok ağır kanamanız var ve günler geçse de hafifliyor gibi görünmüyor
- Bir haftadan uzun bir süredir lekelenme ya da kanama yaşıyorsunuz ve aynı zamanda alt karın ağrınız var ya da başınız dönüyor
- Şiddetli karın ağrınız var (Bu ağrı, dış gebelik belirtisi olabilir ve acil müdahale gerektirir)
- Hamile olduğunuzu düşünüyor ve sonraki adımlarınız hakkında bilgi sahibi olmak istiyorsunuz
Sonuç Olarak
Korunmasız cinsel ilişki sonrası hamile kalma ihtimalinizi arttırmak için ertesi gün hapı kullanabilirsiniz. Bu haplar lekelenme, kanama ve adet düzensizliklerine neden olabilmekle birlikte yan etkiler genelde geçicidir.
Diğer belirtilerle birlikte görülen ağır kanama, daha ciddi bir soruna işaret ediyor olabilir. Bu nedenle endişeleriniz varsa doktorunuzla görüşmeyi ihmal etmeyin.
Korunmasın cinsel ilişkiden sonra ella ertesi gün hapını kullandım bir hafta sonra adet kanamalarım başladı ama adet olmama daha 2 hafta vardı yani erken başladı ve normalde 5 ya da 6 gün süren adet kanamam 1.5 haftadır devam ediyor büyük pıhtılar yok küçük küçük arada pıhtı geliyor ama kanamam orta seviyede devam ediyor endişelenmeli miyim yoksa normal bir durum mu ?