Hamileliğin son dönemleri oldukça sürreal olabilirler. Bedeninizin muhtemelen bebeğiniz olacağını ilk keşfettiğinizde hayal edemeyeceğiniz kadar aşırı uçlara itildiğini görmeye başlarsınız. Peki normal gebelik ile ileri dönem gebelik uyarı işaretleri arasındaki farkları biliyor musunuz?
İleri dönem gebelikler preeklampsi, eklampsi ve HELLP sendromu gibi bazı ciddi komplikasyonların riski ile birlikte gelir. Oturup bunlar hakkında endişe edip durmamalısınız ancak bir şeylerin yanlış gittiğine işaret edebilecek uyarı işaretlerinin farkında olmalı ve ne zaman eyleme geçmeniz gerektiğini bilmelisiniz.
Bunlar her anne adayının bilmesi gereken uyarı işaretleri ve belirtilerdir. Ayrıca komplikasyon riskini azaltma yöntemlerini ve problemler ortaya çıkarsa onların tedavi edilebileceğini bilmek de önemli.
Uyarı İşaretleri ve Ciddi Belirtiler Nelerdir?
Hamileliğin sonlarına yaklaşırken rahatsızlık normaldir. Ancak normal üçüncü trimester şikayetleri ile preeklampsi, eklampsi, HELLP ve kalp rahatsızlıklarına bağlı komplikasyonlar gibi potansiyel komplikasyonların işaretleri arasındaki farkı bilmek gerekir. Bazı uyarı işaretleri şöyle:
- Vajinal kanama
- Yüzde, ellerde ve parmaklarda ani ve aşırı şişme
- Geçmeyen veya ağır baş ağrısı
- Alt karında ağrı ve sancılar
- İdrar yaparken ağrı ve yanma
- Üşüme veya ateş
- Geçmeyen kusma ve bulantılar
- Baş dönmesi ve görmede bulanıklık
- Bebek hareketlerinde ani azalmalar
Bunlar bir komplikasyona işaret edebilecek en yaygın uyarı işaretleri. Fakat bedeninizi en iyi siz biliyorsunuz ve bu nedenle sıradışı ve endişe verici bir şey olursa onu gözardı etmeyin.
Gebeliğin Sonlarına Doğru Uyarı İşaretleri ve Belirtiler İçin Ne Zaman Doktora Görünmeli?
Bir kaç saat olsa bile en erken zamanda doktorunuza ulaşmalısınız. Doktor veya ebe belirtilerinize ve sağlık geçmişinize göre sonraki adımları tespit etmenizi sağlayabilir.
Doktorlar İçin İleri Gebelikteki Potansiyel Problemleri Tespit İçin Mevcut Süreç Nasıldır?
Muhtemelen doktorunuzu 28-36 haftalar arasında ayda iki defa göreceksiniz ve 36 haftadan sonra haftada bir görüşeceksiniz. Bu rutin kontrolleri takip etmek çok önemli çünkü potansiyel problemleri erkenden tespit etmenize yardımcı olabilirler ve bebeğinizi ve sizi sağlıklı tutmayı sağlarlar.
Fakat her şey bu kadarla bitmiyor. Amerikan Kadın Doğum ve Jinekoloji Koleji, her geçen gün daha fazla anne adayını etkileyen kalp hastalıkları ve onla bağlantılı kalp komplikasyonları için yeni rehberler yayınladı. Bilmeniz gerekenler şöyle:
- Tüm kadınlar gebelikleri süresince kardiyovasküler hastalıklar için değerlendirilmeliler.
- Orta-yüksek kalp hastalığı riski olan kadınlar kardiyolog tarafından gebelikte, doğumda ve doğum sonrasında kontrol altında olmalılar.
Bu biraz fazla gibi görünebilir ancak önemli. Eğer kalbinizi strese sokacak kalp hastalığınız veya alakalı risk faktörleriniz varsa, bunları önceden tespit edip ilgilenmek gebelikte ve sonrasında ciddi komplikasyonların riskini azaltır.
İleri Gebelik Problemlerine ve Komplikasyonlara Sebep Olabilen Risk Faktörleri Nelerdir?
İleri gebelik problemleri ve komplikasyonlarının çeşitli sebepleri vardır. Sağlığınızı korumanın en iyi yolu bireysel risk faktörlerinizi anlamak ve bunlardan doktorunuza bahsetmek. Bazı yaygın olanlar şöyle:
Kalp hastalığı ve alakalı kalp rahatsızlıkları:
- 40 yaş üzeri olmak
- Obez olmak
- Yüksek tansiyona veya preeklampsi gibi gebelik tansiyonu problemlerine sahip olmak
- Gebelik diyabetine sahip olmak
- Obstrüktif uyku apnesine sahip olmak
- Erken doğum geçmişine sahip olmak veya ailede kalp hastalığı geçmişi olması
- Kardiyotoksik ilaçlara maruz kalmak
Preeklampsi ve eklampsi:
- Obez olmak
- 40 yaş üzeri olmak
- Gebelik tansiyonu olması
- Diyabet, lupus, romatoid artrit, skleroderma, orak hücre anemisi, trombofili, polikistik over sendromu gibi sağlık problemlerine sahip olmak
- Çoklu gebelik
- Tüp bebekle hamile kalmak
- E, C vitaminleri ve magnezyum eksiği, gebeliğin ilk 26 haftasında D vitamini eksikliği
HELLP sendromu:
- Hamilelik kaynaklı yüksek tansiyon, preeklampsi veya eklampsi
Ciddi İleri Gebelik Belirtileri İçin Tedaviler
Eğer ileri gebelik komplikasyonları riskiniz fazlaysa, doktor düzenli gözlem ve testler gibi önleyici adımlar atabilir. Eğer kalp problemleri riskiniz varsa, en iyi tedavi seçenekleri için bir kardiyoloğa görünmeniz gerekebilir.
Peki ya preeklampsi ve HELLP? Bu rahatsızlıklar için tek tedavi yöntemi doğum yapmak. Ancak doktor belirtilerinize bağlı olarak bunları yönetmenizi sağlayabilecek adımlar önerebilir.
Hafif preeklampsi evde şu şekilde yönetilebilir:
- Düzenli kan ve idrar testleri
- Günlük bebek hareketi adetleri
- Tansiyonun takibi
- Daha fazla su içmek, daha fazla protein tüketmek ve daha az tuz almak
- Sol yana dönük şekilde yatakta yatmak
Ağır preeklampsi genelde hastanede şu şekilde tedavi edilir:
- Düzenli fetal kontrol
- Tansiyon ilaçları
- Magnezyum sülfat gibi elektrolitler
- 34. haftaya geldiyseniz suni sancı ile erken doğum
HELLP genelde hastanede şu şekilde tedavi edilir:
- 34 haftanın öncesindeyseniz tansiyon ilaçları, magnezyum sülfat ve kortikosteroidler
- 34. haftaya ulaştıysanız suni sancı ile erken doğum
İleri Dönem Komplikasyonlarını Önlemenin Bir Yolu Var mı?
Komplikasyonsuz bir gebeliği garanti etmenin yolu yok ancak riskleri olabildiğince azaltmak için yapabileceğiniz pek çok şey var.
- Proaktif olun: Sağlık geçmişinizi doktorunuzla paylaşın ve kontrollerinize gidin. Eğer sıradışı bir belirti görürseniz doktorunuzu bilgilendirin. Kendi bedeninizi en iyi siz biliyorsunuz ve bu nedenle bir şey garipse bundan bahsedin.
- Doğru yiyin: Meyve ve sebze, tam tahıllar, az yağlı süt ürünleri ve yağsız protein tüketin. Porsiyonlara dikkat edin. Gebelikte günde sadece 300-500 kalori fazlasına ihtiyacınız var.
- Spor yapın: İlk önce doktorunuzdan onay alın. Genel olarak 30 dakika tempolu yürüyüş gibi hafif aktiviteler gerekli.
- Kilonuzu kontrol edin: Yeterince kilo alın ama fazlasını almayın.
- Aspirini sorun: Doktor günlük düşük dozda aspirin önerebilir ve bu da preeklampsi gibi komplikasyonlara karşı koruma sağlar.
- Dişlerinizi her gün fırçalayın: Bazı araştırmalar geçmişte diş problemleri yaşamış olan kadınların gebelikte preeklampsi risklerinin olduğunu gösteriyorlar. Bu nedenle gebelik öncesinde ve sırasında ağız sağlığına dikkat edin.
- Vitaminlerinizi alın: Bazı vitamin ve mineral eksiklikleri preeklampsi riskini arttırırlar.
İleri dönem gebelik bazı ciddi komplikasyonlar için risklere sahiptir. Bu son özel haftaları sürekli sağlığınıza dair endişeler ile geçirmeyin ancak proaktif olmak önemli. Bu nedenle kontrollere gidin, doktorunuzla iletişimde kalın ve ayrıca potansiyel uyarı işaretlerine dikkat edin.
