Tüp bebek tedavisi görecekseniz doktorunuz muhtemelen gebe kalmanıza yardımcı olması için östrojen reçete edecektir. Östrojenin baskın olduğu polikistik over sendromu (PKOS) yaşıyorsanız, östrojenin reçete edilmesi sizi şaşırtabilir ancak gereklidir.
Östrojenin önemli bir formu olan estradiolun istenen seviyelerde olmaması, tüp bebek başarısının azalmasına neden olabilmektedir.
Östrojen nedir?
Östrojen, vücut tarafından doğal olarak üretilen bir hormondur. Östrojen, hem erkeklerde hem de kadınlarda bulunmaktadır. Üreme sistemini yönetme konusunda önemli bir role sahip olan östrojen, aynı zamanda kemikleri koruma ve cildin iyileşmesini sağlama konusunda da rol oynamaktadır.
Östrojen seviyelerinin düşük olması, aşağıdaki durumlara neden olabilmektedir:
Adet düzensizlikleri: Östrojen, adet döngüsünü düzenleyen esas hormonlardan bir tanesidir. Östrojen seviyelerinin düşük olması, adet döngülerinin düzensiz olmasına neden olabilir.
Kısırlık: Östrojen seviyelerinin düşük olması, yumurtlamanın önüne geçebilir, gebe kalmayı zor hale getirebilir ve kısırlığa neden olabilir.
Kemiklerin güçsüzleşmesi: Östrojen, kemiklerin sağlıklı ve güçlü olmasını sağlamaktadır. Östrojen hormonunun azalmasıyla kemik kayıpları meydana gelebilir.
Ağrılı cinsel ilişki: Östrojenin az olması vajinal kuruluğa neden olarak cinsel ilişkinin ağrılı geçmesine neden olabilmektedir.
Sıcak basmaları: Menopozda görülen sıcak basmaları genelde östrojen seviyelerindeki düşüklüğe bağlı olarak meydana gelmektedir.
Depresyon: Östrojenin, serotonini arttırdığı bilinmektedir. Serotonin, ruh halini iyileştirmeye yardımcı olan bir beyin kimyasalıdır. Östrojen eksikliği, serotoninin azalmasına ve ruh halinde değişiklikler ile depresyona yol açabilir.
İdrar yolları enfeksiyonlarında artış: İdrar yolları enfeksiyonlarında yaşanan artış, östrojenin düşük olmasıyla birlikte meydana gelebilen bir durum olan, üretrada yer alan dokunun incelmesine bağlı olarak ortaya çıkabilmektedir.
Tüp bebek tedavisinde neden östrojen kullanılır?
Tüp bebek döngüsü sırasında gonadotropin ya da gonadotropin salgılatıcı hormon ile birlikte genelde östrojen takviyesi almak da gerekir. Gebelikte en önemli hormonlardan biri olan östrojen, rahim duvarının korunmasında yardımcı olur. Bkz; Tüp Bebek tedavisi nasıl yapılır?
Yumurta, rahime tutunmadan önce rahim içi tabaka çok ince görünüyorsa doktorunuz daha fazla östrojen kullanmanızı gerekli görebilir. Daha yüksek dozlarda alınan östrojen rahim iç duvarının kalınlaşmasını sağlayarak rahminizi gebelik için hazırlayabilir. Donör yumurta, donör embriyo ya da dondurulmuş embriyo transferi gerçekleşecekse doktorunuz, transfer tarihinden önce östrojen kullanmanızı isteyecektir.
Yapılan geniş çaplı araştırmalarda, yumurta toplanma işleminden sonra hem progesteron hem de östrojen takviyelerinin kullanıldığı tüp bebek tedavilerinde elde edilen klinik gebeliklerin, sadece progestronun kullanıldığı tedaviye göre daha fazla başarı sağladığı görülmektedir. Halihazırda devam eden gebelik oranları, doğurganlık oranları, embriyonun tutunma oranları ve düşük oranları gibi konularda ise her iki tedavide de benzer sonuçlar olduğu görülmektedir.
Estradiol nasıl kullanılır?
Estradiol, östrojenin en çok reçete edilen formudur. Doktorunuz muhtemelen günde iki ya da üç kez 2 mg estradiol kullanmanızı önerecektir. Bazı doktorlar ise ilacı, ağız yoluyla almanız yerine vajinal yoldan kullanmanızı isteyebilir. Alacağınız hap aynı olsa da kullanım şekli farklılık gösterecektir.
Estradiolu vajinal olarak alıyorsanız aklınızda bulundurmanız gereken bazı şeyler bulunmaktadır. Öncelikle ilacı kullandığınız zaman yeşil-mavi akıntı görebilirsiniz. Bu konuda endişelenmeniz gereken bir şey yoktur; sadece tablet parçalara ayrılmaktadır.
Tableti yerleştirdiğiniz zaman düşmesini önlemek amacıyla en az yarım saat uzanmanız gerekir. Tableti yerleştirme konusunda sorun yaşıyorsanız lateks bir eldiven takarak tabletin tırnaklarınız nedeniyle parçalanmasının önüne geçebilirsiniz.
Doktorunuz, östrojen kullandığınız süre boyunca kan testleri ve ultrason yardımıyla durumunuzu takip etmek isteyecektir. Hormon seviyelerinizin ve rahim iç tabakanızın optimal seviyelerde olması için düzenli olarak uyarlamalar yapılması gerekir. Bu nedenle estradiol kullanırken doktorunuzun önerdiği dozları takip ettiğinizden emin olun.
Estradiol kullandığınız zaman bazı yan etkilerle karşılaşabilirsiniz. Estradiol takviyesinin neden olabileceği yan etkiler arasında şunlar yer almaktadır:
- Lekelenme ya da hafif vajinal kanama
- Mide rahatsızlığı, bulantı ya da kusma
- Vajinal akıntı ve kaşıntı
- Kilo alma
- Ödem ya da şişkinlik
- Baş ağrısı
- Göğüslerde şişlik ya da ağrı
Reçete edilen herhangi bir ilaçta olabileceği gibi estradiol kullanımında da ciddi yan etkiler görülebilir. Östrojen bulunan ilaçlar kullanıyorsanız ve yaşadığınız bazı belirtiler konusunda endişe duyuyorsanız doktorunuzla konuşmayı ihmal etmeyin. Tüp bebek döngünüz etkilenebileceği için doktorunuzla konuşmadan ilacınızı kullanmayı bırakmamanız önemlidir.
Tüp Bebek Tedavisinde Östrojen Seviyesi
Tüp bebek tedavisi sırasında östrojen genelde 75 pg/mL’nin altında olur ve 2000 ila 4000 pg/mL’ye kadar çıkabilmektedir (normal adet döngüsünde östrojen seviyeleri 50 pg/mL’den daha düşüktür ve en fazla 250-350 pg/mL’ye çıkar).
Tüp Bebek Tedavisinde Östrojen Yüksekliği
Tüp bebek tedavisinde E2 (estradiol) yüksekliğinin, tüp bebek başarısı üzerinde negatif etkileri olduğunu gösteren bir araştırma bulunmamaktadır. Tüp bebek tedavisi süresince östrojen seviyeleriniz doktorunuz tarafından takip edileceği ve kullandığınız ilaçlarla ilgili gerekli düzenlemeler yapılacağı için bu konuda endişelenmenize gerek yoktur.
Tüp Bebek Tedavisinde Östrojen Bandı
Östrojen bantları, doğurganlık tedavilerinde tercih edilebilmektedir. Doğrudan karın bölgesine yapıştırılan bu bantlar sayesinde östrojen, deri yoluyla emilir. Östrojen bandı bazen ciltte kızarıklığa, tahrişe, döküntüye, mide bulantısına ve sıvı toplanmasına yol açabilir.
Aşağıdaki sağlık sorunlarına sahipseniz, östrojen kullanımına başlamadan önce doktorunuzu bilgilendirmeniz gerekir:
- Yüksek tansiyon, anjina, kalp rahatsızlığı
- Geçmişte geçirilen felç ya da kalp krizi
- Yüksek kolesterol
- Böbrek rahatsızlığı
- Karaciğer rahatsızlığı
- Astım
- Epilepsi
- Migren
- Diyabet
- Depresyon
- Safra kesesi rahatsızlığı
- Kan pıhtılaşması
