Gebelik, sadece bir yumurta ve spermin buluşmasından daha fazlasını içerir. Bu noktada, sperm ve gebelik arasındaki ilişkiyi anlamak gerekir. Örneğin; çocuk sahibi olmak için ne kadar sperm gerektiğini bilmek önemlidir.
Tüp bebek tedavisine baktığımızda; yumurta ve spermin kadının vücudunun dışında, bir laboratuvar ortamında bir araya getirildiğini, döllendiğini ve döllenen yumurtanın rahme geri transfer edildiğini görürüz. Bu çiftler, genellikle biraz daha düşük sperm sayısına, hareketliliğe sahip olan ve en az 1 yıldır gebelik elde etmeye çalışan çiftlerdir.
Hamilelik şansını arttırmak için spermin rahmin içerisine yerleştirilmesini içeren aşılama tedavisini ele alalım… Tedavinin başarılı olması için, aşılama başına en az 6.7 milyon sperm gerekir. Ancak, bu yöntem için sperm miktarı, doğal olandan daha az önemlidir. Sperm hareketliliği ve şekli burada daha büyük bir rol oynar.
Sperm Miktarı Doğurganlığı Doğrudan Etkiler
Elbette, farklı faktörler sperm sağlığını ve bir yumurtayı dölleme şansını belirler. Sperm miktarı, konsantrasyonu, hareketliliği ve şekli, bir erkeğin doğurgan olup olmadığını belirleyen faktörlerdir. Klinik olarak, sperm miktarı ve hareket kabiliyeti, bir erkeğin bir kadını hamile bırakabilmesi için önemli faktörlerdir.
Boşalma sırasında ortalama 100 milyon sperm salınır. Ancak, gebe kalmak için bir yumurtayı dölleyen sadece bir sperm yeterlidir. Diğer tüm spermler ölür.
- Doğurgan bir erkekseniz, meniniz mililitre meni başına en az 15 milyon ila 200 milyon sperm içerir.
- Mililitre başına 15 milyondan az veya bir boşalmada toplam 39 milyondan az sperminiz varsa, sperm sayınızın düşük olduğu kabul edilir. Bu durum oligospermi olarak bilinir.
Daha az sperm olduğu için, yumurtaya ulaşmak ve yumurtayı döllemek için daha az sayıda sperm bulunduğundan karınızı hamile bırakma olasılığınız azalır. Düşük sperm sayısı, hamile kalmayı zorlaştırır, ancak imkansız değildir.
Sperm Hareketliliği, Spermin Yüzme Yeteneğidir
Bir yumurtaya ulaşmak ve döllemek için spermin önce serviksten, sonra uterustan ve son olarak uterus tüplerinden geçmesi gerekir. Spermlerinizin en az %40’ı hareket ediyorsa, büyük olasılıkla doğurgansınızdır.
Spermin şekli, yapısı veya morfolojisi de gebelik elde etmek için önemli faktörlerdir. Normal sperm oval bir kafa ve uzun bir kuyruk şekline sahiptir. Bu elementler, spermi yüzmek ve rahim tüplerinde bulunan yumurtayı bulmak için ileriye doğru itmek için birlikte çalışır. Bu şekle sahip daha fazla sperme sahip olmak doğurganlık şansını artıracaktır.
Sperm testislerde sürekli üretilir ve olgunluğa erişmesi 42 ila 76 gün sürer. Sperm dişi üreme sistemine boşaldıktan sonra 5 güne kadar canlı kalır. Bu süre içerisinde bir yumurtayı dölleyebilir.
Sağlıklı Sperm Sayısı, Gebelik Şansını Arttırır
Sağlıklı bir sperm sayısına sahip olmak, gebe kalmak için önemlidir. Sağlıklı sperm üretmek ve sperm sayısını artırmak için, sağlıklı bir kilo değerini korumak ve sağlıklı beslenmek önemlidir. Ayrıca;
- Stres seviyelerini düşük tutmak
- Düzenli egzersiz yapmak
- Alkol tüketimini sınırlandırmak
- Sigara içmemek
- Kurşun, pestisist gibi toksinlerden uzak durmak
- Steroid ve anti-androjen gibi bazı ilaçlardan kaçınmak da önemlidir.
Sağlıklı Sperm Sayısı Nasıl Arttırılır?
Spermin sağlıklı olup olmadığını ve spermin bir yumurtayı dölleme olasılığının olup olmadığını gösteren, meni miktarı ve konsantrasyonunun yanı sıra hareketlilik ve yapı da dahil olmak üzere çeşitli faktörler vardır. Sperm sayınız düşük olsa bile, sağlığınıza dikkat etmek ve hamile kalma şansınızı artırmak için yapabileceğiniz bazı şeyler vardır.
- Sağlıklı Beslenin
“Ne yersen o’sun” sözünü mutlaka duymuşsunuzdur. Sperminiz de öyle! Sperm sayısı ve kalitesini korumak için sağlıklı beslenmek çok önemlidir. Sebze ve sağlıklı protein ağırlıklı beslenen erkeklerin sağlıklı sperm sayısı ve kalitesine sahip olma şansı daha yüksektir.
Sağlıklı protein tükettiğinizde daha fazla B12 vitamini alırsınız. Bu vitamin, spermlerinizi serbest radikallerin neden olduğu hücre hasarına karşı koruyacaktır. Ayrıca, daha fazla C vitamini tüketmek, birkaç ay içinde daha yüksek sperm sayısı ile sonuçlanabilir. Likopenin de sperm sayısı ve hareketliliğini iyileştirebileceğini gösteren çalışmalar mevcuttur.
- Aşırıya kaçmadan, düzenli egzersiz yapın
Düzenli olarak yapılan hafif egzersizler bile sperm sayısı, kalitesi ve hareketliliği açısından önemlidir. Fazla kilolu olmak ve düşük aktivite seviyelerinin düşük sperm kalitesine doğrudan katkıda bulunduğunu gösteren çalışmalar mevcuttur. Ayrıca, fazla kilolu olmak, testosteron seviyelerini etkileyerek cinsel hayatınızı da olumsuz etkileyebilir.
Kilo vermek ve düzenli egzersiz yapmak, sadece birkaç hafta içinde sperm sayısı ve kalitesini arttırabilir. Bununla birlikte, yoğun egzersizler, strese bağlı hormon değişikliklerine neden olarak daha düşük sperm sayısı ile sonuçlanabilir.
- Kafein ve alkol tüketimine dikkat
Geçtiğimiz yıllarda yapılan bir araştırma; kafein ve gazlı içeceklerin sperm kalitesi ve özellikle DNA’sına zarar verebileceğini göstermiştir. Bu, sperm sayısının da azalması anlamına gelir. Günde 3 ve daha fazla kahve tüketmek, ayrıca düşük riskini de arttırmaktadır. Bu noktada, günde iki fincan kahve tamamen güvenli kabul edilmektedir.
Alkol ile ilgili yapılan araştırmalar ise; haftada 5 kadeh ve daha fazla tüketmenin sperm sayısını ve hareketliliğini azalttığını bulmuştur. Etkiler, tükettiğiniz alkol miktarına göre daha da artmaktadır. Ayrıca, başka bir çalışmada, alkolün her boşalmada çıkan sperm sayısını etkilediği de bulunmuştur. Bu nedenle, haftada 2-3 kadeh içki sınırını korumak faydalı olabilir.
Sperm Kalitesi ve Sayısını Arttırabilecek Takviyeler
Sperm kalitenizi arttırmak istiyorsanız, doğru besinleri tüketerek sperm sağlığı için önemli mikrobesinleri almanız mümkün. Bunun dışında, doğurganlığınızı ve gebelik elde etme şansınızı biraz daha arttırmak için düzenli olarak bazı takviyeler almayı düşünebilirsiniz:
- C vitamini
- D vitamini
- Çinko
- Koenzim Q10
Bununla birlikte, dozaj ve kullanım süresi konusunda her zaman bir doktora danışman en iyisidir.
Tüp Bebek Tedavisi Görüyorsanız
Yaşam tarzınızda değişiklikler yapmanıza rağmen hala çocuk sahibi olmakta zorlanıyorsanız, tüp bebek tedavisini denemeyi seçebilirsiniz.
Tüp bebek tedavisi, kadın yumurtasının döllenmesi için sperm örneğinin kullanılmasını içerir. Döllenen yumurta, daha sonra yeniden rahme gönderilir. Her şeyin yolunda gitmesi durumunda, bu gebelik oluşturacak ve ebeveyn olacaksınız.
Unutmayın, tüp bebek tedavisi maliyetli bir tedavidir. Bu nedenle, gebelik elde etme şansınızın en yüksek seviyede olması gerekir. Tüp bebek tedavisi görürken döllenme şansını arttırmak için, yukarıda bahsedilen ipuçlarını denemelisiniz. Uzun vadede bu değişiklikleri yapmak, sperm kalitesi, sayısı ve hareketliliği açısından çok önemlidir.
